Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący - SSR Paweł Karlikowski

Protokolant – Agnieszka Sałańska

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2016 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa S. M., D. M. (1) i D. M. (2)

przeciwko m. W.

o ustalenie istnienia uprawnienia do lokalu socjalnego

ustala, że powodom S. M., D. M. (1) i D. M. (2) przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego z zasobu mieszkaniowego (...) W..

Sygn. akt I C 512/16

UZASADNIENIE

W dniu 16 marca 2016 r. S. M., D. M. (2) i D. M. (1) wnieśli do tutejszego Sądu przeciwko m. W. pozew, w którym domagali się ustalenia ich uprawnienia do lokalu socjalnego. Uzasadniając swoje żądanie, wskazali że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wW. D. W. prowadzi przeciwko nim egzekucję pod sygn. akt Km (...) Przedmiotowe postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte na podstawie tytułu wykonawczego obejmującego wyrok zaoczny Sądu Rejonowego dla W. w W. z dnia 29 maja 2008 r., sygn. akt I C 284/08, którym nakazano m. in. S. M., D. M. (1) i D. M. (2) opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W..

Powodowie podnieśli, że Komornik mimo zawiadomienia go o spełnieniu przesłanek określonych w art. 14 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 150, ze zm.) nie zawiesił postępowania egzekucyjnego i co prawda nie wyznaczył terminu eksmisji, lecz należy się spodziewać, że wkrótce to nastąpi. S. M. próbował uregulować stan prawny wymienionego wyżej lokalu po zakończeniu postępowania w sprawie
o sygn. akt I C (...). O postępowaniu tym nie wiedział, gdyż takimi sprawami zajmowały się wówczas jego – nieżyjące już – żona J. M. i teściowa M. K. (1) (pozew – k. 1 – 3).

Pozwane (...) W. wobec skomplikowanego jego zdaniem stanu faktycznego
i prawnego sprawy oraz z uwagi na dobro małoletnich powodów pozostawiło rozstrzygnięcie do uznania Sądu (odpowiedź na pozew – k. 23 – 24).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Najemcą lokalu położonego w W. przy ul. (...) była M. K. (2). W umowie najmu zawartej z nią przez powoda w dniu 9 kwietnia 1999 r. jako uprawnieni do wspólnego zamieszkiwania z najemczynią zostali wymienieni: jej matka M. K. (1) oraz jej siostra J. K. (później M.) z synem D. S. (dowód: skierowanie – k. 41 akt lokalowych; umowa najmu lokalu mieszkalnego – k. 56 – 59 akt lokalowych).

Pismem z dnia 21 czerwca 2004 r. M. P. (K.) zwróciła się do powoda
o rozwiązanie umowy najmu, informując jednocześnie, że w lokalu pozostaje jej matka i siostra oraz trójka dzieci siostry (w tym D. M. (2) i D. M. (1)). Umowa została rozwiązana z dniem 30 czerwca 2004 r. (dowód: pismo z 21 czerwca 2004 r. – k. 27; pismo z dnia 24 czerwca 2004 r. – k. 28).

Następnie J. M. i jej mąż S. M. wystąpili o regulację tytułu prawnego do zajmowanego lokalu. Zostali zakwalifikowani do zawarcia umowy najmu, jednakże do jej zawarcia ostatecznie nie doszło (dowód: projekt dodatkowej listy na rok 2004 osób zakwalifikowanych do zawarcia umowy najmu lokalu – k. 69; uchwała nr 1414/2014 Zarządu D. P. m. W. z dnia 14 grudnia 2004 r. – k. 70 akt lokalowych).

Wyrokiem zaocznym z dnia 29 maja 2008 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C 284/08, Sąd Rejonowy dla W. w W. nakazał M. K. (1), J. M., S. M., D. S., D. M. (2)
i D. M. (1) opróżnienie lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w W. przy ul. (...), oraz wydanie przedmiotowego lokalu (...) W.. W wyroku tym orzeczono, że pozwanym nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego (dowód: wyrok – k. 20 akt o sygn. I C 284/08).

M. K. (1) zmarła w 2010 r., zaś w 2012 r. zginęła w wypadku samochodowym J. M.. Obecnie we wspomnianym wcześniej lokalu zamieszkują powodowie (bezsporne).

W dniu 9 października 2012 r. S. M. wystąpił o regulację tytułu prawnego do zajmowanego lokalu. Wniosek ten został rozstrzygnięty odmownie uchwałą nr 3099/2013 Zarządu D. P. (...) W. z dnia 19 czerwca 2013 r. (dowód: wniosek – k. 99 – 105 akt lokalowych; protokół – k. 129 akt lokalowych; uchwała – k. 130 – 131 akt lokalowych).

S. M. starał się również o wynajęcie lokalu socjalnego. Jego wniosek w tym przedmiocie, złożony dnia 25 lipca 2013 r., również rozpatrzono negatywnie (dowód: wniosek – k. 140 – 149 akt lokalowych; protokół – k. 157 akt lokalowych; uchwała – k. 158 – 159 akt lokalowych)

W dniu 24 czerwca 2014 r. S. M., D. M. (2) i D. M. (1) wytoczyli przed tutejszym Sądem przeciwko (...) W. powództwo (sygn. akt I C 2063/14) o ustalenie, że pomiędzy stronami doszło do dorozumianego nawiązania stosunku najmu lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul. (...) oraz że wyrok w sprawie o sygn. akt I C 284/08 został wydany bezprawnie, naruszając interes powodów jako najemców. Postanowieniem z dnia 8 grudnia 2014 r. Sąd odrzucił pozew w tej sprawie (dowód: pozew – k. 1 – 5 akt o sygn. I C 2063/14; postanowienie – k. 60 akt o sygn. I C 2063/14).

Na podstawie wyroku zaocznego z dnia 29 maja 2008 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w W. D. W. prowadzi przeciwko powodom postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt Km (...) (dowód: zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k. 4; pismo S. M. z dnia 7 marca 2016 r. – k. 5 – 8).

Powodowie nie mają innego lokalu w W., w którym mogliby zamieszkać. Nie mogą też powrócić do K., skąd pochodzi S. M., gdyż trudno znaleźć pracę w tym regionie. Miesięczny dochód na osobę w rodzinie powodów wynosi 751,03 zł (dowód: wniosek – k. 140 – 149 akt lokalowych; protokół – k. 157 akt lokalowych).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dokumentów oraz w oparciu o okoliczności bezsporne. W ocenie Sądu złożone dokumenty zasługiwały na wiarę, gdyż nie budziły wątpliwości co do ich prawdziwości i autentyczności, jak również nie były kwestionowane przez strony niniejszego postępowania.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 14 ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów stanowi, że Sąd nie może orzec
o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec małoletniego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, chyba że osoby te mogą zamieszkać
w innym lokalu niż dotychczas używany. Z treści pozwu oraz dołączonych do niego dokumentów, tj. zawiadomienia o wszczęciu egzekucji (k. 4) i skierowanego do Komornika pisma S. M. z dnia 7 marca 2016 r. (k. 5 – 8) wynika, że w rozpatrywanym przypadku warunki wymienione w powyższym przepisie zostały spełnione. Wyrok wydany
w sprawie o sygn. akt I C 284/08 nie zawiera natomiast pozytywnego rozstrzygnięcia
w przedmiocie uprawnienia powodów do otrzymania lokalu socjalnego.

Należy jednak zauważyć, że jak trafnie podkreślał Sąd Najwyższy w szeregu orzeczeń (por. m. in. uchwałę z dnia 6 lipca 2007 r., III CZP 61/07, OSNC 2008, nr 7 – 8, poz. 88
i powołane tam orzecznictwo), o uprawnieniu najemcy do otrzymania takiego lokalu na podstawie art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów sąd może orzec tylko w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu. Co prawda art. 35 ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów stanowi, że jeżeli w toku postępowania egzekucyjnego okaże się, iż obowiązkiem opróżnienia lokalu objęta jest osoba, o której mowa w art. 14 ust. 4 przedmiotowej ustawy, komornik m. in. zawiesza postępowanie egzekucyjne oraz zawiadamia tę osobę, że może wystąpić
z powództwem o ustalenie uprawnienia do lokalu socjalnego. Jak jednak wynika z wykładni systemowej art. 35 ustawy o ochronie praw lokatorów, obowiązki te aktualizują się jedynie
w sytuacji określonej w jego ust. 1, a więc jeśli orzeczenie nakazujące opróżnienie lokalu zostało wydane przed wejściem w życie ustawy (przed dniem 10 lipca 2001 r.). W rozpatrywanym przypadku taka sytuacja nie zaistniała. Artykuł 35 ustawy o ochronie praw lokatorów jest zaś przepisem szczególnym, którego wykładnia powinna być ścisła, wykluczająca interpretację zmierzającą do udzielenia ochrony prawnej poza wypadkami wyraźnie w ustawie przewidzianymi.

Do ustalonego w sprawie stanu faktycznego zastosowanie znajdzie wszakże art. 24 ustawy o ochronie praw lokatorów. Przepis ten stanowi, że prawo do lokalu socjalnego nie przysługuje osobie, która samowolnie zajmuje lokal i wobec której sąd nakazał opróżnienie lokalu, chyba że przyznanie lokalu socjalnego byłoby w świetle zasad współżycia społecznego szczególnie usprawiedliwione. Jak trafnie wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 maja 2005 r., sygn. akt III CZP 6/05 (OSNC 2006, nr 1, poz. 1), cytowany przepis adresowany jest do gminy, a nie do sądu. W wyroku nakazującym opróżnienie lokalu mieszkalnego przez osobę, która samowolnie (tj. bez zgody wynajmującego) go zajmuje, sąd nie orzeka co do lokalu socjalnego. Powodowie mogli natomiast wytoczyć powództwo o ustalenie uprawnienia do takiego lokalu, powołując się na istnienie przesłanek, o których mowa w art. 24 ustawy
o ochronie praw lokatorów. W rozpatrywanym przypadku przesłanki te niewątpliwie zostały spełnione. S. M. wychowuje bowiem samotnie dwie małoletnie córki i nie ma możliwości zamieszkania w innym lokalu ani wynajęcia takiego lokalu na wolnym rynku.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.