Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2015 r. w Gliwicach

sprawy B. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania B. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 21 stycznia 2015 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. VIII U 342/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21.01.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu B. C. prawa do emerytury, ponieważ na dzień 1.01.1999r. udokumentował jedynie 24 lata, 5 miesięcy, 1 dzień okresów składkowych i nieskładkowego, zamiast 25 lat oraz 9 lat, 10 miesięcy, 11 dni pracy w szczególnych warunkach zamiast 15 lat. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu pracy w gospodarstwie rolnym, bowiem nie został zgłoszony do ubezpieczenia społecznego i w okresie tym mieszkał i uczył się w Z.. Do okresu pracy w warunkach szczególnych nie został zaliczony okres od 1.02.1979r. do 30.11.1990r. ponieważ stanowisko rejonu usług montażowych na przeróbce mechanicznej węgla nie zostało wykazane w Zarządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983, wykaz B, dział. IV, poz. 9, pkt 28.

W odwołaniu, ubezpieczony domagał zmiany decyzji i przyznania prawa do emerytury, podnosząc, że przepracował co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych, nadto pracował w gospodarstwie rolnym wujostwa w okresach wakacji.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Ponadto dodał, że ubezpieczony nie mógł pracować w gospodarstwie rolnym w trakcie roku szkolnego tj. w czerwcu 1971r. i 1972r., wrześniu 1972r. i 1973r. oraz od 1 do 12.06.1974r. , chociażby ze względu na dużą odległość między Z. a S. w gminie L., jak również, że w dniu 30.06.1971r. zawarł umowę o pracę z Przedsiębiorstwem (...) w Z.. Natomiast ewentualne przyjęcie do stażu okresów pracy w gospodarstwie rolnym w miesiącach od lipca do sierpnia 1972r., sierpniu 1973r. oraz od 13.06.do 31.07.1974r. nie daje ubezpieczonemu 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Odnośnie pracy w warunkach szczególnych, organ rentowy wskazał, że z racji obowiązków kierownika rejonu ubezpieczony nie mógł codziennie, stale i w pełnym wymiarze kontrolować wszystkie podległe mu brygady.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony na dzień 1.01.1999r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 24 lat, 5 miesięcy i 1 dzień oraz okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach wynoszący 9 lat, 10 miesięcy i 11 dni.

Odwołujący urodził się w dniu (...) w Z. i zamieszkiwał tam do 1979r. Po ukończeniu ośmioklasowej szkoły podstawowej w 1969r. podjął naukę w pięcioletnim Technikum (...) Gazowego Ministra Górnictwa i Energetyki w Z..

Wujostwo ubezpieczonego I. i R. C. (1) są właścicielami gospodarstwa rolnego położonego we wsi S. w gminie L. od 4.07.1964r. o powierzchni 1,78 ha. Odległość pomiędzy tym gospodarstwem a Z. wynosi około 120 km. I. i R. C. (2) nie byli płatnikami składek na ubezpieczenia rolnicze w latach 1971-1974. W gospodarstwie tym pracowała również babcia ubezpieczonego. Wujostwo miało krowy, świnie, uprawiano ziemniaki, zboże i buraki.

Odwołujący ukończył 16 rok życia z dniem (...)

W okresie od 1.7 do 31.08.1971r. ubezpieczony pracował w Przedsiębiorstwie Państwowym (...) w Z.. Umowa o pracę została zawarta w dniu 30.06.1971r.

W okresie do 26.06. do 31.07.1973r. ubezpieczony był zatrudniony w Budownictwie (...) sp. z o.o. w Z..

W dniu (...). wydano ubezpieczonemu świadectwo dojrzałości.

Ubezpieczony po ukończeniu 16 roku życia, w okresie wakacji szkolnych – wtedy gdy nie był zatrudniony u innych pracodawców – wyjeżdżał do wujostwa i tam pracował w gospodarstwie rolnym pomagając w obrządku zwierząt i pracach polowych.

Od 21.08.1974r. ubezpieczony podjął pracę w (...) SA w Z.. W życiorysie sporządzonym w dniu 6.02.1979r. i kwestionariuszu osobowym z tego dnia ubezpieczony nie wskazał, że wykonywał pracę zawodową bądź pracę w gospodarstwie rolnym przed 21.08.1974r.

We wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy złożonym w dniu 10.06.2010r. ubezpieczony nie podał, że pracował w gospodarstwie rolnym w latach 1971-1974r.

W oświadczeniu z dnia 16.10.2014r. ubezpieczony wskazał, że pracował w gospodarstwie rolnym (...) w czerwcu 1971r., od 1 czerwca do 30 września 1972r., od 1 sierpnia do 30 września 1973r., od 1 czerwca do 31 lipca 1974r. / 9 miesięcy/. Powołani przez niego świadkowie – sąsiedzi wujostwa: I. S. rocznik 1947r. oraz S. H. rocznik 1933r. potwierdzili te okoliczności, ze wskazaniem konkretnych miesięcy pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o treści akt rentowych i dowód z przesłuchania ubezpieczonego].

Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczeniowego, że pracował w gospodarstwie rolnym wujostwa w czasie trwania roku szkolnego, tj we wskazanych przez niego miesiącach czerwca i września. Rok szkolny kończył się w dniu 26 czerwca, a zatem po tym dniu ubezpieczony ewentualnie mógł wyjeżdżać do wujostwa. Z kolei we wrześniu rozpoczynały się normalne zajęcia szkolne, w tym zawodowe /wszak ubezpieczony uczył się w technikum/, odnotowywana była obecność uczniów i nie sposób przyjąć by ubezpieczony samowolnie skracał sobie każdy rok szkolny o dwa miesiące. Z uwagi na odległość pomiędzy Z. a gospodarstwem wujostwa – ok. 120 km – ubezpieczony nie mógł jednocześnie uczęszczać do szkoły oraz pracować w gospodarstwie rolnym przez 8 godzin. O tym, że ubezpieczony w tych miesiącach nie pracował w gospodarstwie rolnym pośrednio świadczy również, że w odwołaniu i piśmie procesowym z dnia z 15 kwietnia 2015r. podnosił, że pracował tam w czasie wakacji szkolnych, które przecież trwały od 26 czerwca do 31 sierpnia, oraz okoliczność, że w 1973r. podjął zatrudnienie w firmie (...) właśnie w dniu 26.06.1973r. Nadto ubezpieczony w dniu 30.06.1971r. zawarł umowę o pracę z PP Warzywa Owoce w Z., a zatem z pewnością nie pracował wtedy u wujostwa. Ubezpieczonemu do wymaganego stażu składkowego i nieskładkowego brakuje 7 miesięcy bez jednego dnia i w ocenie Sądu, wskazane przez niego miesiące pracy w gospodarstwie rolnym – z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umów o pracę – miały na celu jedynie uzupełnienie braku tego stażu. Niewiarygodnym w ocenie Sądu jest również, by wskazani przez niego świadkowie po tylu latach byli w stanie potwierdzić w jakich konkretnych miesiącach w latach 1971-1974 ubezpieczony pracował w swojego wujostwa. Z tych przyczyn Sąd oddalił wnioski dowodowe ubezpieczonego na okoliczność jego pracy w gospodarstwie rolnym wujostwa.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienia

Po myśli art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) w związku z § 4 ust. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje prawo do emerytury, jeżeli spełnia następujące warunki:

1)  ukończył wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2)  w dniu wejścia w życie ustawy tj. 1.01.1999r. posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymienionej w wykazie A ww. rozporządzenia Rady Ministrów,

3)  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Warunkiem przyznania prawa do emerytury jest spełnienie wszystkich wymienionych wyżej przesłanek.

Ubezpieczony w dniu 10.12.2014r. ukończył 60 rok życia i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Ubezpieczony nie wykazał 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych oraz na dzień 1.01.1999r. udokumentował okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 24 lata, 5 miesięcy i 1 dzień.

Sporną kwestią w rozpoznawanej sprawie jest między innymi, czy ubezpieczonemu do okresów składkowych i nieskładkowych można zaliczyć pracę w gospodarstwie rolnym w czerwcu 1971r., od czerwca do września 1972r., od sierpnia do września 1973r., oraz od czerwca do lipca 1974r. tj. łącznie 9 miesięcy.

Przepis art. 10 ustawy o FUS daje możliwość uzupełnienia okresów składkowych i nieskładkowych okresami pracy w gospodarstwie rolnym. Zgodnie z nim przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W ocenie Sądu, ubezpieczony nie pracował w gospodarstwie rolnym w czasie trwania roku szkolnego tj. w miesiącach: czerwcu 1971r., czerwcu i wrześniu 1972r., wrześniu 1973r. czyli łącznie przez 4 miesiące. W konsekwencji nawet przyjęcie, że pracował tam w pozostałym okresie tj. przez 5 miesięcy, jak słusznie podnosi organ rentowy, nie skutkuje uzyskaniem 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, bowiem nadal ubezpieczonemu brakuje 2 miesięcy bez jednego dnia.

Skoro ubezpieczony nie spełnia przesłanki 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 1.1.1999r., to nie przysługuje mu prawo do emerytury określonej w przytoczonym wyżej art. 184 ustawy o FUS. W konsekwencji, bezprzedmiotowym było prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność stażu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach, a zatem złożone wnioski dowodowe odwołującego zostały oddalone.

W tym stanie rzeczy, w oparciu o przytoczone przepisy prawa i art. 477 ¹⁴§ 1 kpc Sąd oddalił odwołanie.

(-) SSO Grażyna Łazowska