Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo Miasta Ł. przeciwko T. S. o ustalenie, uchylił postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 8 czerwca 2015 roku oraz orzekł o kosztach procesu.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zarzucając mu naruszenie art. 40 ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2015 r. poz. 520) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 12 lipca 2014 roku w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 19 lutego 2004 roku w sprawie wysokości opłat za czynności geodezyjne i kartograficzne oraz udzielanie informacji, a także za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego (Dz.U. z 2004 roku, Nr 37, poz. 333) w związku z art. 7 Konstytucji RP i art. 6 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 120 ustawy Ordynacja Podatkowa przez przyjęcie, że pomiędzy powodem a pozwanym nie istniał stosunek zobowiązaniowy wynikający z zawartych umów zlecenia.

W oparciu o powyższy zarzut apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie, że pomiędzy powodem a pozwanym istniał i istnieje stosunek zobowiązaniowy polegający na konieczności zapłaty przez pozwanego na rzecz powoda kwoty 44.493,50 złotych z tytułu wykonanych przez powoda na rzecz pozwanego usług oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Przytoczone orzeczenie zostało oparte na ustaleniach szczegółowo przedstawionych w jego uzasadnieniu. Ustalenia te Sąd Okręgowy podziela w całości i przyjmuje je za własne, zwłaszcza że podstawa faktyczna zaskarżonego wyroku nie została w apelacji podważona.

Istota podniesionych przez apelującego zarzutów naruszenia prawa materialnego sprowadzała się do wykazania, że – wbrew stanowisku Sądu Rejonowego - pomiędzy powodem a pozwanym istniał stosunek zobowiązaniowy wynikający z zawartych umów zlecenia, z tytułu którego powód naliczał i pobierał opłaty określone w poz. B.11 na wystawionych przez organ rachunkach jako „inna usługa informatyczna” oraz w poz. B.3 jako „wydruk map na ploterze”.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji zasadnie oddalił powództwo ze względu na brak interesu prawnego w ustaleniu istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa w rozumieniu art. 189 k.p.c. Przypomnieć ponownie należy, że interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. występuje, gdy spełnione są łącznie trzy warunki: 1) sfera prawna powoda jest zagrożona lub została naruszona, 2) brak jest innych środków prawnych pozwalających na wyeliminowanie tego stanu, 3) skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości.

Powództwo z art. 189 k.p.c. musi być zatem celowe, ma bowiem spełniać realną funkcję prawną. W niniejszej sprawie powód uzyskał od pozwanego zapłatę za wykonane inne usługi informatyczne i wydruki map na ploterze. Całość należności została przez pozwanego uregulowana. Tym samym sfera prawna powoda nie została naruszona ani nie jest zagrożona, powód otrzymał zapłatę. Jedną z przesłanek badanych przy rozważaniu celowości wykorzystania powództwa o ustalenie jest znaczenie, jakie wyrok ustalający wywarłby na sytuację prawną powoda. O występowaniu interesu prawnego świadczy możliwość stanowczego zakończenia w tej drodze sporu, natomiast przeciwko jego istnieniu - możliwość uzyskania pełniejszej ochrony praw powoda w drodze innego powództwa.

Należy zauważyć, że w niniejszej sprawie powództwo o ustalenie miało służyć de facto zdobyciu dowodu w postępowaniu administracyjnym, a to nie jest jego funkcja. Jak słusznie wskazał Sąd I instancji pomiędzy stronami toczyło się wówczas postępowanie administracyjne o zwrot nadpłaty, które zostało zawieszone do czasu prawomocnego postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Powód mógł więc w postępowaniu o zwrot nadpłaty wykazywać istnienie stosunku prawnego pomiędzy powodem a pozwanym, przysługiwał mu zatem środek prawny dalej idący aniżeli powództwo o ustalenie w trybie art. 189 k.p.c.

Obecnie to postępowanie zostało zakończone prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Ł. z dnia 18 grudnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt III SA/Łd 763/13, którym stwierdzono bezskuteczność czynności polegającej na naliczeniu i pobraniu opłat dodatkowych w stosunku do rozporządzenia, tj. opłat za czynności określone jako ,,usługa informatyczna” oraz jako „wydruk na ploterze”, wskazując iż w stosunku do przedmiotowych opłat powinna być wydana decyzja administracyjna.

Skoro zatem brak interesu prawnego jest wystarczającą przyczyną oddalenia powództwa, to zarzuty apelacji odnoszące się do istnienia między stronami stosunku zobowiązaniowego są w istocie bezprzedmiotowe, a ich ocena niecelowa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie 2. wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione przez pozwanego w tym postępowaniu złożyło się jedynie wynagrodzenie jego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, w wysokości 2.400 zł ustalonej zgodnie z § 2 ust. 5 w zw. z § 10, ust. 1, pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).