Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. R.

przeciwko Skarbowi Państwa-Zakładowi Karnemu w C. i Zakładowi Karnemu we W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Z. R. na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 14.400 zł (czternaście tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 228/16

UZASADNIENIE

Powód – Z. R. wniósł pozew przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w C. i we W. o zapłatę 300.000 zł tytułem zadośćuczynienia za (w zakresie pobytu w ZK W.) brak ciepłej bieżącej wody, łaźnie w innym oddziale, brak chodników antypoślizgowych w łaźni, łóżka piętrowe bez drabinek i barierek, brak drzwi w toalecie, brak pełnych ścianek w toalecie, nieszczelne okna, brak zadaszenia na spacerze, współdzielenie celi z palącymi. Za okres pobytu w ZK C. od maja 2005 do czerwca 2012 r. powód domagał się zadośćuczynienia za nieszczelne okna oraz drzwi, przeciągi, zimno, zagrzybienie cel, brak odpowiedniej wentylacji, brak chodników antypoślizgowych w łaźni, przebywanie w celi z palącymi. Powód twierdził, że w wyniku 13 lat pobytu w opisanych warunkach w ZK zapadł na szereg chorób - grzybica paznokci, hemoroidy, nadciśnienie, problemy ze wzrokiem.

Pozwany – Skarb Państwa Zakład Karny we W. i Zakład Karny w C. wniósł o oddalenie powództwa w całości. W pierwszej kolejności podniósł zarzut przedawnienia wskazując, że na mocy art. 442 ¹ § 1 kc lub art. 442 kc roszczenia o zadośćuczynienie przedawniają się w ciągu trzech lat od momentu kiedy powód dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Termin trzyletni upłynął z dniem 17 czerwca 20 15 r., podczas gdy powód wniósł pozew 9 czerwca 20 16 r. Pozwany argumentował, że w tej sytuacji zbędne jest badanie materialnoprawnej zasadności roszczenia. Z ostrożności procesowej pozwany podniósł jednak argumenty odnoszące się do meritum roszczenia. Przede wszystkim powołał się w tym zakresie na orzecznictwo Sądu Najwyższego, który podkreślał, że o naruszeniu dobra osobistego w postaci uchybienia godności osadzonego w zakładzie karnym nie można mówić w przypadku pewnych uciążliwości lub niedogodności związanych z samym pobytem w takim zakładzie, polegających np. na niższej od oczekiwanej jakości warunków sanitarnych albo okresowym przebywaniu w celi z większą niż określona standardami liczbą osadzonych; nie powinno się oczekiwać warunków podobnych do domowych, które dla wielu ludzi bywają bardzo trudne, a nie wynikają z odbywania żadnej kary. Godność skazanego nie jest naruszona jeśli odpowiada uznanym normom poszanowania człowieczeństwa. Odnośnie warunków socjalno bytowych w jednostkach penitencjarnych pozwanego pozwany stwierdził, że warunki te odpowiadają obowiązującym przepisom prawa, a tym samym nie można ich uznać za nieludzkie czy niehumanitarne. Pozwany wskazał także, że zasądzenie na rzecz powoda jakiegokolwiek zadośćuczynienia czy odszkodowania za warunki socjalno bytowe osadzenia byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego tj. sprzeczne z art. 5 kc. Powód sam naruszał bowiem zasady współżycia społecznego poprzez popełnianie przestępstw. Zwrócił w tym miejscu uwagę na wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, który stwierdził, że ocena zasadności roszczeń w świetle zasad współżycia społecznego ma m.in. na celu niedopuszczenie do sytuacji, w której osoba, która te zasady narusza miałaby następnie z ich dobrodziejstwa korzystać.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. R. przebywał w Zakładzie Karnym we W. i w C. od 2000 r. do 16 czerwca 2012 r.

(bezsporne)

Pozew został złożony dnia 9 czerwca 2016 r.

(dowód: prezentata na pozwie k. 2)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie jest zasadne.

Powód domagał się zadośćuczynienia, toteż należało uznać, że podstawą żądania jest art. 448 kc. Zgodnie z jego treścią w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Wobec zarzutu przedawnienia podniesionego przez pozwanego należało w pierwszej kolejności rozważyć zasadność tego zarzutu, gdyż skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia powoduje że roszczenie podlega oddaleniu bez dalszego badania.

W myśl art. 442 ¹ § 1 kc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Pomimo braku sprecyzowania dat poszczególnych działań lub zaniechań pozwanego powodujących szkodę, nie ulega wątpliwości, że najpóźniej ustały one z dniem 16 czerwca 2012 r., gdyż datę tę powód wskazuje jako końcową datę pobytu w Zakładzie Karnym w C.. Niewątpliwie także przez cały okres pobytu powód wiedział o opisywanych zdarzeniach, sytuacjach czy zaniechaniach oraz o osobie obowiązanej do ich naprawienia.

Trzyletni termin upłynął zatem co do wszystkich zdarzeń z dniem 17 czerwca 2015 r. Roszczenie zawarte w pozwie z dnia 9 czerwca 2016 r. uległo więc przedawnieniu.

Jak wskazano wyżej – okoliczność ta jest wystarczająca do oddalenia powództwa. Na marginesie tylko należy jeszcze wskazać, że powód pomimo zakreślenia mu dodatkowego terminu po doręczeniu odpisu odpowiedzi na pozew, nie powołał żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Nie złożył żadnych dokumentów, nie wnioskował by sąd się o nie zwrócił, ani nie wnosił o przesłuchanie świadków. Nie zajął żadnego stanowiska co do argumentów przedstawionych przez pozwanego.

Jedną z podstawowych zasad postępowania cywilnego jest zasada wyrażona w art. 6 kc. Wynika z niej, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Skoro więc powód wysuwał w niniejszym procesie roszczenia opierając się na opisywanych faktach, jego zadaniem było udowodnienie faktów na które się powoływał. Powód nie złożył żadnych wniosków dowodowych w niniejszej sprawie.

Poza okolicznościami bezspornymi, sąd wydając wyrok opiera się tylko na przedstawionych przez strony dowodach. Skoro więc powód nie udowodnił okoliczności na których opierał swoje żądania, jego powództwo należało oddalić.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 442 ¹ § 1 kc oraz art. 6 kc a contrario należało orzec jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc mając na względzie zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzone koszty złożyło się wynagrodzenie Prokuratorii Generalnej w stawce minimalnej ustalonej od wskazanego przez powoda roszczenia – 14.400 zł.

Na oryginale właściwy podpis.