Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSA Janusz Blicharski
Protokolant:	sekr. sądowy Karina Hofman

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa D. N.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółce z o. o. w L. i Towarzystwu (...) S.A w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę i ustalenie

1. zasądza od pozwanych Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w L. i Towarzystwa (...) S.A w W. in solidum na rzecz D. N. kwotę 171.744 zł /słownie: sto siedemdziesiąt jeden tysięcy siedemset czterdzieści cztery złote/ z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a. od kwoty 75.000 zł od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) spółki z o. o. w L. za okres od 6 sierpnia 2013 r. do 5 marca 2014 r. oraz in solidum od pozwanych pozwanych Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w L. i Towarzystwa (...) S.A w W. za okres od 6 marca 2014 r. do dnia zapłaty;

b. od kwoty 96.744 zł in solidum od pozwanych Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w L. i Towarzystwa (...) S.A w W. za okres od 21 lutego 2014 r. do dnia zapłaty;

2. zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w L. na rzecz powoda D. N. tytułem skapitalizowanej renty kwotę 4.800 zł /słownie: cztery tysiące osiemset złotych / z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 28 października 2016 r. do dnia zapłaty oraz bieżącą rentę w wysokości 150 zł /słownie: sto pięćdziesiąt złotych/miesięcznie poczynając od listopada 2016 r., płatną do dnia 15 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności każdej raty.

3. ustala odpowiedzialność pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki z o. o. w L. za ewentualne dalsze skutki wypadku z dnia 5 kwietnia 2013 r. nieujawnione w momencie orzekania;

4. nie obciąża powoda kosztami postępowania;

5. nakazuje ściągnąć solidarnie od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Słupsku kwotę 14.329,15 zł /słownie: czternaście tysięcy trzysta dwadzieścia dziewięć złotych i 15/100/tytułem zwrotu wydatków i opłaty sądowej od uwzględnionego roszczenia;

6. koszty zastępstwa procesowego stron znosi wzajemnie.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. I C 74/14

UZASADNIENIE

Powód D. N. wniósł przeciwko Przedsiębiorstwu (...) sp. Z o.o. w L. i Towarzystwu (...) SA w W. pozew o

a)  zasądzenie in solidum od pozwanych na jego rzecz kwoty 450.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznana krzywdę na skutek wypadku z 5.04.2013 roku z ustawowymi odsetkami od pozwanego przedsiębiorstwa od 6.08.2013 roku do dnia zapłaty, zaś od towarzystwa (...) od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

b)  zasądzenie od pozwanych in solidum na rzecz powoda kwoty 50.000 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia i przygotowania do nowego zawodu wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

c)  zasądzenia od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) kwoty 218.800 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia i przygotowania do nowego zawodu z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

d)  zasądzenia od pozwanego przedsiębiorstwa (...) renty w kwocie 300 zł miesięcznie płatnych od marca 2014 roku;

e)  ustalenie odpowiedzialności pozwanego przedsiębiorstwa (...) za ewentualne przyszłe skutki wypadku z 5.04.2013 roku.

Ostatecznie po wydaniu wyroku wstępnego korzystnego dla powoda pismem z dnia 2.06.2016 roku skorygowanym pismem z dnia 11 października 2016 r. /k. 746/ powód żądał zasądzenia od pozwanych in solidum kwoty 350.000 zł tytułem zadośćuczynienia z odsetkami określonymi jak w pozwie z 14.02.2014 roku / w związku z dobrowolną wypłatą świadczenia przez ubezpieczyciela w kwocie 100.000 zł/, zasądzenia In solidum od pozwanych kwoty 50.000 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia i przygotowania do nowego zawodu wraz z odsetkami w sposób określony w pozwie, zasądzenia od pozwanego przedsiębiorstwa (...) kwoty 143.488 zł z tytułu wyłożenia z góry kosztów leczenia i przygotowania do nowego zawodu wraz z ustawowymi odsetkami jak w pozwie oraz zasądzenia renty w kwocie 300 zł miesięcznie i ustalenie odpowiedzialności za skutki wypadku na przeszłość.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa, stwierdzając iż powód ponosi wyłączną winę za wypadek jaki zaistniał dnia 5.04.2013 roku.

Z uwagi na skomplikowany charakter sprawy po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w zakresie okoliczności zaistnienia wypadku wyrokiem wstępnym z 30.06.2015 roku Sąd uznał roszczenie D. N. za usprawiedliwione co do zasady.

W orzeczeniu wstępnym Sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego wskazał na okoliczności świadczących o przyczynieniu się pozwanego przedsiębiorstwa (...) do powstania zdarzenia, a tym samym przesądził o braku wyłącznej winy powoda za wypadek. Jako okoliczności świadczące o przyczynieniu się pozwanego ad. 1 do wypadku Sąd uznał:

a)  brak tablic ostrzegawczych informujących o strefach niebezpiecznych;

b)  tolerowanie przez osoby odpowiedzialne za porządek i bezpieczeństwo pracy chaotycznego pozostawiania środków do sprzątania (miotły, węże) w miejscach do tego nieprzeznaczonych i niebezpiecznych;

c)  brak osłon zabezpieczających przenośnik łańcuchowy na którym doszło do wypadku.

W wyniku dalszego postępowania dowodowego przeprowadzonego po wydaniu wyroku wstępnego 30.06.2015 roku Sąd ustalił co następuje:

Bezpośrednio przed wypadkiem powód nie wykonywał pracy na swoim stanowisku z powodu awarii. Po spożyciu posiłku powód postanowił posprzątać sąsiednie stanowisko przy przenośniku łańcuchowym, które to jednak stanowisko nie było stanowiskiem pracy powoda. W tym celu przeskoczył wysoki na kilkadziesiąt centymetrów zsyp odpadów do rębaka znajdujący się przy pile/ sam w sobie niebezpieczny/, po czym schylił się i lewą ręką postanowił wyciągnąć leżącą na posadzce pod przenośnikiem miotłę. Mimo że przenośnik łańcuchowy pracował powód próbował lewa ręką przez kilkunastocentymetrową pustą przestrzeń wyciągnąć znajdująca się na posadzce miotłę jednak doszło do wkręcenia w zębatkę odzieży powoda a następnie ręki, zmiażdżenia ręki a w konsekwencji jej amputacji

dowód: zeznani powoda k. 608-609 oraz świadków J. K. k. 325v-326, M. L. k. 326, E. G. k. 327v i A. L. k. 328.

Bezpośrednio po wypadku mimo zmiażdżenia lewej ręki powód był przytomny a przytomność stracił dopiero po przyjeździe karetki. Po udzieleniu pierwszej pomocy skierowano powoda do Centrum Traumatologii w G. gdzie stwierdzono zmiażdżenie lewego przedramienia, niedokrwienie kończyny górnej lewej, uszkodzenie nerwu przyśrodkowego i łokciowego, złamanie kości ramieniowej lewej. Mimo podjętej próby ratowania kończyny (zszycie nerwów i stabilizacja złamania) w ciągu doby nastąpiło ostre niedokrwienie kończyny co zmusiło lekarzy do amputacji kończyny na wysokości ramienia. Poi trzech tygodniach od urazu wycięto powodowi tkanki martwicze kikuta i wykonano plastykę kikuta ramienia.

Po wygojeniu rany powód został wypisany do domu. Do chwili obecnej powód zgłasza uporczywe bóle fantomowe nieistniejącej kończyny. Długość pozostawionego kikuta to długość 1/3 długości ramienia od stawu barkowego. W chwili obecnej występują nieznaczne zaniki mięśnia barku. Wobec braku kończyny górnej lewej występują u powoda zaburzenia postawy, gdyż tułów jest ściągany w prawo. Przez okres około 6 tygodni u powoda występowały znacznie nasilone bóle, zaś bóle fantomowe trwają do chwili obecnej. Stan amputowanej ręki daje dobre rokowania co do możliwości założenia powodowi protezy bionicznej, która najlepiej spełnia funkcję ręki, w tym funkcję kosmetyczne.

Założenie nowoczesnej protezy pomoże powodowi w życiu codziennym jak również umożliwi podjęcie pracy w warunkach pracy chronionej. Przed okres pół roku od wypadku powód wymagał pomocy przy czynnościach życia codziennego, żywieniu i higienie osobistej.

dowód: dokumentacja lekarska powoda k. 70-78, 100-101, 102-103, 199-204 akt sprawy oraz opinia biegłego specjalisty chirurgii urazowej i ortopedii A. B. z 11.04.2016 r. k. 661-663 akt sprawy.

Obecnie powód jest żonaty ma jedno dziecko, żona nie pracuje, wychowuje dziecko, rodzina utrzymuje się z renty inwalidzkiej powoda w kwocie 715 zł. Próby podjęcia pracy przez powoda nie powiodły się z uwagi na jego kalectwo. Powód z żoną i dzieckiem mieszka w jednym pokoju przy mieszkaniu matki.

Z tytułu wypadku przy pracy powód otrzymał odszkodowanie w kwocie około 45.000 zł, a nadto od pozwanego ad,. 2 tytułem zadośćuczynienia otrzymał kwotę 100.000 zł. Za pieniądze te powód dobudował pokój z kuchnia do domu matki i obecnie mieszka tam wraz z swoją rodziną. Po utracie ręki D. N. musiał zrezygnować ze swojego hobby jakim było jeżdżenie na skuterze i motocyklu. Pobawiony został również możliwości pływania, co było jego ulubioną rozrywką.

dowód: zeznania powoda k. 646-647 akt sprawy oraz informacja ZUS k. 717.

Przed wytoczeniem powództwa powód czynił rozeznanie w sprawie możliwości nabycia protezy, która w najwyższym stopniu usprawniałaby powoda i w firmie (...) sc w P. otrzymał informację, iż koszt protezy bionicznej kończyny górnej wynosi brutto (po odliczeniu refundacji z NFZ – 1.600 zł) 268.800 zł. Powyższa proteza zasugerowana została jako najlepsza dla powoda po obejrzeniu stanu po amputacji.

dowód: faktura proforma nr (...) z 22.01.2014 r. k. 218 akt sprawy oraz zeznanie świadka M. R., współwłaściciela firmy (...) k. 330 akt sprawy.

W chwili obecnej z dostępnych na polskim rynku najbardziej funkcjonalną dla powoda jest proteza hybrydowa z dłonią bioniczną połączoną przedramieniem z mechanicznym stawem łokciowym ze wspomaganiem kosztująca 193.488 zł brutto.

dowód: pismo P. sc z P. z 23.11.2015 r. wraz fakturą proforma nr (...) z 23.11.2015 r. k. 651-652.

Koszt przybliżony wykonania protezy przedramienia dla 25-letniego pacjenta umożliwiającej chwyt i rotacje dłoni oraz czynne zgięcie w stawie łokciowym wynosi około 150.000 zł w zależności od zastosowanych półfabrykatów i firmy oferującej te elementy.

dowód: pismo (...) Zakładów (...) z 23.06.2016 r. k. 719.

Cena protezy hybrydowej z łokciem elektronic plus, ręką bioelektryczną i nadgarstkiem elektrycznym wynosi 98.000 brutto, przy czym ostateczna cena protezy zależy od elementów jakie zostaną indywidualnie dobrane dla konkretnego przypadku

dowód: pismo (...) Publicznego Zakładu (...) w P. z 5.08.2016 r. k. 724 akt sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Wobec przesądzenia wyrokiem wstępnym odpowiedzialności pozwanych co do zasady oceny Sądu wymagały wyłącznie:

a)  czy i jaki był stopień przyczynienia się D. N. do zaistnienia wypadku;

b)  wysokość należnego zadośćuczynienia, odszkodowania oraz renty.

Biorąc pod uwagę, iż powód był pracownikiem tartaku od ukończenia 18-go roku życia (czyli od roku 2007) należało ocenić iż był o0n pracownikiem doświadczonym, znającym zasady zachowania nie tylko na stanowisku pracy ale i w otoczeniu tego stanowiska. Jak ustalono przed wydaniem orzeczenia wstępnego powód postąpił w sposób absolutnie ryzykowny i irracjonalny sięgając w czasie pracy przenośnika taśmowego lewą ręką po leżącą na posadzce miotłę. W tym celu najpierw zmuszony był przeskoczyć niebezpieczny zsyp do rębaka, czym już naraził swoje zdrowie i życie, a następnie nie zważając na pracę taśmociągu przez wąski otwór próbował dotrzeć do miotły, aby posprzątać miejsce pracy i jego okolice. Niezależnie więc od intencji jakie towarzyszyły powodowi zachowanie takie musi być ocenione przez Sąd jako wielce ryzykowne i pozbawione wszelkiego rozsądku.

Mimo wskazania w uzasadnieniu wyroku wstępnego konkretnych uchybień ze strony pozwanego przedsiębiorstwa z powodu których musi ono odpowiadać za skutki wypadku to w żadnym wypadku nie można mówić, że powód nie ponosi żadnej winy za to co stało się 5.04.2013 roku.

W ocenie sądu zarówno powód jak i pozwane przedsiębiorstwo przyczyniły się do powstania wypadku i w przypadku powoda jest to przyczynienie co najmniej 50%.

Konsekwencją powyższego ustalenia jest obniżenie należnych powodowi świadczeń o wskazany wyżej stopień przyczynienia.

Powód w niniejszej sprawie ostatecznie żądał od pozwanych zadośćuczynienia dodatkowego (wobec wypłacenia przez ubezpieczyciela 100.000 zł dobrowolnie) w kwocie 350.000 zł. Gdyby uwzględnić w całości żądanie D. N. to w sumie otrzymałby zadośćuczynienie w kwocie 450.000 zł. Kwota taka jednak byłaby zbyt wysoka biorąc pod uwagę charakter urazu powoda, możliwość dopasowania nowoczesnej protezy oraz fakt, że utracił on jako osoba praworęczna rękę lewą.

W ocenie sądu odpowiednią kwotą zadośćuczynienia - uwzględniającą jego cierpienia fizyczne i psychiczne, długotrwałość konsekwencji oraz rokowania na przyszłość w związku z możliwością zastosowania nowoczesnej protezy ręki - byłaby kwota 350.000 zł, a po przyjęciu 50% przyczynienia 175.000 zł. Ponieważ jednak powód otrzymał już od pozwanego ad. 2 kwotę 100.000 zł tytułem dopłaty zadośćuczynienia należało zasądzić od pozwanych in solidum kwotę 75.000 zł z ustawowymi odsetkami od 6.03.2014 roku do dnia zapłaty.

Oceniając żądanie zasądzenia odszkodowania w celu maksymalnego przywrócenia sprawności powoda w wyniku zastosowania protezy ręki, Sąd brał pod uwagę:

a. ocenę biegłego z dziedziny chirurgii i ortopedii, który uznał iż najlepszą dla powoda, między innymi z racji młodego wieku, jest proteza bioniczna .;

b. informacje o różnych typach protez nadesłane przez firmy zajmująca się obrotem i sprzedażą sprzętu ortopedycznego.

Kierując się powyższymi informacjami oraz opinią biegłego za najlepszą dla powoda należało uznać protezę hybrydową z mechanicznym stawem łokciowym ze wspomaganiem i dłonią bioniczną. Koszt takiej protezy, firma która sprawdzała stan przedramienia powoda i dokonała stosownych przymiarek wynosi aktualnie 193.488 zł. Oferty protez przedstawione przez inne firmy zdaniem sądu nie spełniają optymalnych dla powoda potrzeb.

Mając do dyspozycji oferty kilku firm zajmujących się sprzedażą protez oraz sugestie biegłego z dziedziny chirurgii urazowej i ortopedycznej, Sąd oddalił wniosek dowodowy powoda o zasięgnięcie opinii biegłego z dziedziny protetyki na okoliczność jakiego typu proteza byłaby najbardziej odpowiednia dla powoda i jaki byłby koszt takiej protezy. Zarówno młody wiek powoda oraz jego ogólnie wysoka sprawność przemawiają za tym by miał on protezę najdroższą z przedstawionych Sądowi ofert, ale jednocześnie dającą największą pewność, że powód do końca życia nie pozostanie inwalidą z niewielką rentą inwalidzką lecz podejmie odpowiednią do stopnia swego kalectwa pracę zarobkową.

Skoro za optymalną dla powoda protezę Sąd potraktował tę opisaną w fakturze (...) /k. 652/, to w konsekwencji uwzględniając 50% przyczynienie należało zasądzić in solidum od pozwanych na rzecz powoda kwotę 96.744 zł (193.488 : 2) z ustawowymi odsetkami od 21.02.2014 roku do dnia zapłaty.

Kolejnym żądaniem powoda skierowanym do Przedsiębiorstwa (...) było żądanie zasądzenia renty w kwocie 300 zł miesięcznie, poczynając od marca 2014 roku z tytułu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej i zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość. Analizując kwoty wynagrodzeń uzyskiwanych przez powoda przed wypadkiem oraz wysokość przyznanej mu renty inwalidzkiej, nie sposób oprzeć się wrażeniu, iż żądanie w zakresie renty absolutnie nie jest wygórowane.

W ocenie sądu powód gdyby nie uległ wypadkowi uzyskiwałby kwoty absolutnie nieporównywalne /wyższe/ z obecnie otrzymywaną rentą inwalidzką.

Mając powyższe na uwadze oraz stopień przyczynienia się powoda do wypadku zasądzono na jego rzecz kwotę 4.800 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres do października 2016 roku /36 m-cy x 150 zł/ oraz kwotę bieżącą renty po 150 zł miesięcznie płatną do 15-go każdego miesiąca poczynając od listopada 2016 roku.

W pozostałym zakresie roszczenie o zadośćuczynienie, odszkodowanie jak i rentę nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pełni zasadne było natomiast żądanie powoda ustalenia odpowiedzialności pozwanego Przedsiębiorstwa za przyszłe ewentualne skutki wypadku nieujawnione na dzień orzekania.

Biorąc pod uwagę charakter sprawy, stan majątkowy powoda oraz stopień w jakim wygrał on proces zniesiono koszty zastępstwa procesowego stron / art. 100 k.p.c./ oraz nie obciążono powoda kosztami postępowania /art. 102 k.p.c./.

W zakresie w jakim uwzględnione zostało powództwo nakazano ściągnąć solidarnie od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Słupsku kwotę 14.329,15 zł na którą składają się: 8.677,20 zł opłaty sądowej oraz 5651,95 tytułem wydatków na biegłych i świadków / z uwzględnieniem 2.454,04 zł wpłaconych zaliczek/.

Na oryginale właściwy podpis.