Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2013r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2013r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 19 stycznia 2012r. sygn. akt X GC 24/11

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w Ł. kwotę 13.580 (trzynaście tysięcy pięćset osiemdziesiąt) zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. akt I ACa 1043/13

UZASADNIENIE

(...)Spółka z o.o. w Ł. wystąpiła z pozwem przeciwko (...) S.A. w Ł. o zapłatę kwoty 171.741 zł. tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną nienależytym wykonaniem umowy. Zdaniem strony powodowej - strona pozwana, która w zawartej przez strony umowie sprzedaży nieruchomości przyjęła na siebie obowiązek wystąpienia do Urzędu Miasta Ł.
z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku od tej nieruchomości, przy wykonywaniu tego obowiązku, nie zachowała podwyższonej staranności, wymaganej od podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą - w zakresie tej działalności.

Wyrokiem z dnia 19 stycznia 2012r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo i zasądził na rzecz strony pozwanej kwotę 3.617 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższy wyrok zapadł na podstawie poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych, z których wynika przede wszystkim, że w dniu 20 lutego 2006r. pozwana (...) S.A. w Ł. zawarła z(...)spółką z o.o. w Ł. umowę przedwstępną sprzedaży udziału (...) części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), stanowiącej działkę gruntu oznaczoną nr(...). Jednocześnie strony oświadczyły, że powód stanie się podmiotem wszelkich uprawnień oraz wszelkich zobowiązań, w tym kosztów publiczno - skarbowych
i podatku od nieruchomości, ponoszonych przez pozwaną wiążących się z nabywanym udziałem w przedmiotowej nieruchomości proporcjonalnie do nabywanego udziału, przy czym w przypadku, w którym pozwana będzie zwolniona z opłaty podatku od nieruchomości lub dokona nadpłaty tego podatku, powodowej spółce będzie przysługiwał zwrot podatku nadpłaconego przez pozwaną w części, w jakiej kosztami nadpłaconego podatku została obciążona nabywająca spółka. Nadto strony umówiły się, że powód ma prawo składania stosownych opinii i ekspertyz w imieniu pozwanej związanych z obowiązkiem zapłaty podatku od nieruchomości, jak również składania dokumentów związanych z korektą nadpłaconego podatku od nieruchomości przez pozwaną.

W piśmie z dnia 12 czerwca 2006r. (...) Wojewódzki Konserwator Zabytków poinformował pozwaną, że budynki nr (...), położone na terenie kompleksu pozwanej przy ul. (...) są obiektami wtórnymi, pozbawionymi wartości historycznych, natomiast budynek (...) to parterowa hala szedowa, która stanowi integralną część zabytkowego zespołu przędzalni cienkoprzędnej H. G., objętej ochroną konserwatorską na podstawie wpisu do rejestru zabytków. Możliwa jest rozbiórka jedynie budynków nie objętych ochroną. Wszelkie prace dotyczące budynku nr (...), podobnie jak budynków (...) podlegają uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.

Na mocy aneksu do umowy przedwstępnej zawartego w dniu 28 grudnia 2006r. termin zawarcia umowy przyrzeczonej strony przesunęły do dnia 30 stycznia 2007r.

Pismem z dnia 26 stycznia 2007r. powód wezwał pozwaną do wykonania umowy przedwstępnej sprzedaży, poprzez stawienie się w dniu 29 stycznia 2007r. w kancelarii notarialnej celem zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży udziału w nieruchomości.

W dniu 14 lutego 2007r. powód wytoczył powództwo przeciwko pozwanej przed Sądem Okręgowym w Łodzi, X Wydziałem Gospodarczym (X GC 62/07) o wykonanie umowy przedwstępnej sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości.

Strony prowadziły negocjacje w celu ugodowego zakończenia sporu i ostatecznie
w dniu 29 stycznia 2008r. zawarły warunkową umowę sprzedaży udziału wynoszącego (...) części w działce gruntu nr (...), położonej w Ł. przy ul. (...). Umowa ta została zwarta pod warunkiem, że gmina Miasto Ł. nie wykona przysługującego jej na podstawie art. 109 ustawy o gospodarce nieruchomościami prawa pierwokupu.

Zawierając umowę, strony zgodnie oświadczyły, że znany jest im stan techniczny nieruchomości, który dodatkowo, w zakresie budynków posadowionych na części działki gruntu nr (...), określał załączony do umowy załącznik nr 1, tj. wyciąg z operatu szacunkowego z dnia 10 lutego 2007r. wykonanego przez rzeczoznawcę majątkowego B. W. (1) oraz wyciąg z operatu szacunkowego z dnia 19 listopada 2007r. wykonanego przez rzeczoznawcę majątkowego Z. Ś. (1) i w związku z tym strony nie wnosiły z tego tytułu żadnych zastrzeżeń.

Strony postanowiły, że wydanie powodowi części nieruchomości związanej
z pozostałym udziałem ponad (...) nastąpi w dniu zawarcia ostatecznej umowy przenoszącej własność przedmiotowych udziałów w nieruchomości na rzecz powoda.

Powód zobowiązał się do dokonania zapłaty na rzecz pozwanej kwoty stanowiącej równowartości zapłaconego podatku od nieruchomości za okres od dnia wydania nieruchomości nabywającej spółce do dnia zawarcia przez strony umowy przeniesienia własności.

Pozwana zobowiązała się również najpóźniej w terminie 30 dni od daty zawarcia umowy przenoszącej własność objętych przedmiotowym aktem udziałów w nieruchomości, położonej w Ł., przy ul. (...), wystąpić do Urzędu Miasta Ł.
z wnioskiem o stwierdzenie ewentualnej nadpłaty w podatku od nieruchomości uiszczonym za okres od dnia 20 lutego 2006r. do dnia zawarcia umowy przeniesienia własności. We wniosku o stwierdzenie nadpłaty pozwana zobowiązała się uwzględnić fakt wpisania indywidualnego gruntu oraz budynków do rejestru zabytków oraz że żadna część tej nieruchomości, w zakresie udziałów objętych umową sprzedaży, nie była wykorzystywana na prowadzenie działalności gospodarczej, a ponadto budynki zlokalizowane na przedmiotowym gruncie nie posiadały żadnych przyłączonych mediów. Pozwany zobowiązał się do zwrotu na rachunek bankowy powoda nadpłaconej lub rozliczonej kwoty podatku za powyższy okres od budynków i gruntów zlokalizowanych w Ł. przy ul. (...) na sprzedanym udziale w nieruchomości, w terminie 14 dni od daty jego otrzymania, bądź skutecznego rozliczenia.

Pozwana za okres od marca do grudnia 2006 roku, za 2007 rok i za okres od stycznia do marca 2008 roku zapłaciła podatek od nieruchomości jako współwłaściciel działki nr (...) położonej w Ł., przy ul. (...). Podatkiem obciążony był grunt oraz posadowione na nim budynki.

Ostateczna umowa przeniesienia własności udziału wynoszącego (...) części
w działce gruntu nr (...), położonej w Ł. przy ul. (...), ujawnionej w Księdze wieczystej nr (...)/ została zawarta w dniu 31 marca 2008r.

Wykonując zobowiązanie wynikające z § 8 umowy przedwstępnej sprzedaży, powód dokonał zapłaty na rzecz pozwanej spółki kwoty 171.741 zł, stanowiącej równowartość zapłaconego przez nią podatku od nieruchomości za okres od dnia wydania nieruchomości powodowi do dnia zawarcia przez strony umowy przeniesienia własności.

Pozwana odebrała powyższą kwotę.

W piśmie z dnia 4 kwietnia 2008r. powód zwrócił się z prośbą do pozwanej
o dołączenie do wniosku o zwrot nadpłaconego podatku następujących dokumentów: decyzji potwierdzającej fakt wpisania przedmiotowej nieruchomości do rejestru zabytków na podstawie wpisu (...)z dnia 20 stycznia 1971r., oświadczenia pozwanej, że powyższa nieruchomość nie była użytkowana i wykorzystywana na cele gospodarcze, nie była przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy przez pozwaną od dnia 20 lutego 2006r. do dnia 31 marca 2008r., oświadczenia pozwanej, że przedmiotowa nieruchomość nie posiada przyłączonych mediów miejskich wraz z uwierzytelnieniem tego faktu stosownym dokumentem m.in. dokumentami księgowymi i technicznymi i innych niezbędnych dokumentów do przedłożenia celem potwierdzenia stanu faktycznego. Jednocześnie powódka podkreśliła, że powyższe informacje będą konieczne do prawidłowego i należytego przedstawienia stanu faktycznego, celem ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku od nieużytkowej nieruchomości zabytkowej.

Po zawarciu umowy przeniesienia własności udziału w nieruchomości powód na podstawie oceny technicznej dokonał zdemontowania i wywiezienia konstrukcji zawalonego dachu, z uwagi na zagrożenie wystąpienia katastrofy. Zapadły dach zagrażał życiu ludzi, którzy wchodzili do budynków dokonując kradzieży złomu.

Dnia 30 kwietnia 2008r. pozwana złożyła wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości położonej w Ł., przy ul. (...) za okres od marca do grudnia 2006r., za 2007 rok i za okres od stycznia do marca 2008r. w wysokości 208.049 zł. W uzasadnieniu wniosku pozwana wskazała, że nieruchomość której dotyczy wniosek została objęta ochroną konserwatorską jako integralna część zabytkowego zespołu przędzalni cienkoprzędnej H. G.. Nieruchomość została wpisana do Rejestru Zabytków
w Ł. decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 15 grudnia 1995r. Ponadto pozwana podniosła, że przedmiotowa nieruchomość nie była też użytkowana
i wykorzystywana na cele gospodarcze. W okresie objętym wnioskiem nie była na tym terenie prowadzona żadna działalność, a ponadto nieruchomość nie była przedmiotem umowy najmu, dzierżawy ani żadnej innej umowy o podobnym charakterze. Pozwana podała, że przedmiotowa nieruchomość nie posiadała żadnych mediów, co przesądza o braku możliwości wykorzystywania jej na cele gospodarcze. Do wniosku pozwana załączyła skorygowane deklaracje podatkowe, zawiadomienie Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydziału Ksiąg Wieczystych z dnia 6 marca 2008r., że przedmiotowa nieruchomość gruntowa została wpisana do rejestru zabytków w Ł., pod nr (...), decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 15 grudnia 1995r., nr (...), kopię pisma (...) Konserwatora Zabytków z 12 czerwca 2006r.

Pismem z dnia 19 maja 2008r. Urząd Miasta Ł. wezwał pozwaną do dostarczenia zaświadczenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, że nieruchomość w Ł., przy ul. (...) jest wpisana indywidualnie do rejestru zbytków. Pozwana zwróciła się o takie zaświadczenie do (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Wojewódzki Konserwator Z. poinformował pozwaną, że nieruchomość usytuowana przy ul. (...) nie może być traktowana, jako posiadająca indywidualną decyzję wpisu do rejestru zbytków nieruchomych. Stwierdził, że brak jest podstaw do wydania zaświadczenia. Podkreślił, że decyzja wpisu do rejestru zbytków z dnia 10 stycznia 1971r. Konserwatora Zabytków m. Łodzi, nr (...), jest decyzją wpisującą do rejestru zabytków zespół budownictwa przemysłowego. Przedmiotowa decyzja jest decyzją obszarową, nie wyszczególnia jednostkowo obiektów, ogranicza się do podania tylko głównych obiektów, zakreślenia granic zespołu zabudowy przemysłowej.

Decyzjami wydanymi w dniu 28 lipca 2008r. Prezydent Miasta Ł. odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości usytuowanej w Ł. przy ul. (...) za okres od marca do grudnia 2006r., za 2007 rok i za okres od stycznia do marca 2008r. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że budynki zlokalizowane na przedmiotowym terenie nie posiadają indywidualnego wpisu do rejestru zabytków, dlatego wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust. 1 pkt. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

W dniu 30 czerwca 2009r. pracownicy Urzędu Miasta Ł. dokonali oględzin nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...).

Ze względu na stan techniczny budynku nie było możliwe wejście do obiektu.

Decyzją wydaną w dniu 29 lipca 2009r., określającą wysokość zobowiązania podatkowego powoda z tytułu podatku od nieruchomości za 2008r., Prezydent Miasta Ł. stwierdził, że ponieważ udział powoda w działce gruntu przy ul. (...) wynosi (...) opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty o pow. 7.720 m ². Grunty te jako grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 i art. 5 ust. 6 pkt. 1 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowią podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości. W decyzji tej powołano się na dokonane oględziny nieruchomości w dniu 30 czerwca 2009r. Stwierdzono, że budynek na przedmiotowej działce nie spełnia definicji budynku zawartej w art. 1a ust. 1 pkt. 1 ustawy
o podatkach i opłatach lokalnych. Wobec czego obiekt ten nie został opodatkowany.
W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że na nieruchomości tej brak jest budowli podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Pismem z dnia 17 września 2009r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty w terminie 14 dni nienależnie zapłaconej a zrefundowanej przez powódkę kwoty nadpłaconego podatku od kupionego udziału w nieruchomości, a następnie wniosła powództwo o jej zasądzenie.

W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy oddalając powództwo podniósł, że
w jego ocenie – wbrew stanowisku powódki - strona pozwana wywiązała się ze zobowiązania wynikającego z zawartych przez strony umów. Strony łączyła bowiem przedwstępna umowa sprzedaży, warunkowa umowa sprzedaży i umowa przeniesienia własności udziału
w nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...). Wszystkie te umowy zawierały zobowiązanie strony pozwanej do wystąpienia z wnioskiem do Urzędu Miasta Ł. o zwrot nadpłaconego podatku od nieruchomości objętej sporem, za okres od lutego 2006r. do marca 2008r. Zobowiązanie to strona pozwana wykonała w terminie, składając wniosek o zwrot nadpłaconego podatku. Decyzjami z dnia 28 lipca 2008r. Prezydent Miasta Ł. odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za ten okres. Sąd przyjął, że nieskuteczność działania strony pozwanej nie rodzi po jej stronie odpowiedzialności za nienależyte wykonanie umowy, ponieważ jej zobowiązanie było zobowiązaniem starannego działania, a nie rezultatu.

Nadto Sąd stwierdził, że powódka nie udowodniła, że pozwana wadliwie złożyła wniosek o zwrot nadpłaconego podatku, tj. w sposób sprzeczny z przepisami prawa,
z naruszeniem wymagań formalnych dla złożenia takiego wniosku, czy niezgodnie
z ustaleniami dokonanymi między stronami.

Przeciwnie - strona pozwana powołała się we wniosku na wszystkie okoliczności wskazane przez stronę powodową w umowach i podnoszone wcześniej, w czasie negocjacji. Strona powodowa nie wykazała, by strona pozwana zobowiązana była do powołania się we wniosku na to, że zabudowania znajdujące się na nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży nie są budynkami w rozumieniu ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach
i opłatach lokalnych. Wniosek strony pozwanej nie został uwzględniony z przyczyn merytorycznych - nieruchomości nie były wpisane do indywidualnego rejestru zabytków
i właśnie z tego względu nie było podstaw do zwrotu nadpłaconego podatku.

Sąd Okręgowy uznał również, że o nienależytym wykonaniu umowy przez stronę pozwaną nie świadczy fakt, że decyzją z dnia 29 lipca 2009r. strona powodowa uzyskała zwolnienie od podatku obiektów znajdujących się na objętej sporem nieruchomości, ponieważ przed wydaniem tej decyzji strona powodowa usunęła dach z budynku hali szedowej,
a ponadto - z upływem czasu stan budynków uległ pogorszeniu.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że stronie pozwanej nie można zarzucić braku staranności przez to, że nie złożyła odwołania od odmownej decyzji Prezydenta Miasta. Strony bowiem nie umawiały się co do tego, a ponadto strona pozwana była przekonana
o prawidłowości wydanej decyzji.

Natomiast odnosząc się do twierdzeń strony powodowej o złym stanie technicznym zabudowań, nie odpowiadającym definicji budynków w rozumieniu ustawy o podatkach
i opłatach lokalnych z 1991r., Sąd podniósł, że w takim przypadku strona powodowa, należycie dbając o własne interesy, powinna wprost zobowiązać stronę pozwaną do podniesienia tego argumentu we wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku, wskazując jednocześnie okoliczności uzasadniające ten wniosek.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy stwierdził bezzasadność wytoczonego powództwa, uznając, że strona powodowa nie udowodniła nienależytego wykonania zobowiązania przez stronę pozwaną.

W wyniku apelacji strony powodowej Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 20 czerwca 2012r. (I ACa 400/12) zmienił zaskarżony wyrok, zasądzając od pozwanej spółki na rzecz powodowej spółki kwotę 163.589,24 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia
6 października 2009r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11.780 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu oraz oddalając powództwo w pozostałej części, a także zasądził od pozwanej spółki na rzecz powodowej spółki kwotę 10.880 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu
w postępowaniu apelacyjnym.

W wyniku skargi kasacyjnej strony pozwanej Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 25 lipca 2013r. (II CSK 613/12) uchylił zaskarżony wyrok w części uwzględniającej powództwo oraz orzekającej o kosztach procesu i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu
w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Sąd Najwyższy podkreślił bowiem, że istota niniejszego sporu sprowadza się do oceny stopnia wymagań staranności, do jakich zobowiązana była strona pozwana przy dochodzeniu w postępowaniu administracyjnym stwierdzenia nadpłaty podatku od sprzedanej nieruchomości. Przy czym ocena prawna w tym zakresie podzieliła Sądy obu instancji orzekające w sprawie - które, wychodząc ze wspólnego założenia o wysokim stopniu staranności działania, do którego - z racji profesjonalizmu - zobowiązana była strona pozwana, doszły do odmiennych konkluzji i tym samym do odmiennych rozstrzygnięć.

Przedmiotem kontrowersji są jedynie dwie kwestie.

Pierwsza - jak uważa powódka, że we wniosku powinien się znaleźć jeszcze argument wskazujący na to, że stojąca na sprzedanym gruncie konstrukcja nie jest budynkiem
w rozumieniu obowiązującego prawa, z racji zupełnie zniszczonego dachu. Stanowisko to, podzielone przez Sąd Apelacyjny w zaskarżonym wyroku, jest jednak - zdaniem Sądu Najwyższego - nieuzasadnione, gdyż nic nie stało na przeszkodzie, aby ten argument wymienić także w umowie, czego jednak powódka nie dopilnowała. Nie można zatem teraz zaniechaniem z tego tytułu obciążać pozwanej, zwłaszcza że stan dachu na budynku nie przestawiał się jednoznacznie.

Druga sporna kwestia dotyczy zaś odwołania od niekorzystnej decyzji podatkowej.
W umowie notarialnej strony w ogóle nie wypowiedziały się na ten temat. W tej sytuacji, wychodząc od ogólnego miernika staranności działania z art. 355 § 2 kc, trzeba sformułować konkretne wymagania na tle okoliczności sprawy, co do prawidłowego zachowania się strony pozwanej w tej mierze. Oceniając rzecz rozsądnie, bez przesadnego rygoryzmu, wypada stwierdzić, że należyta staranność działania pozwanej wymagała, aby po doręczeniu jej odmownej decyzji podatkowej, poinformowała o niej powódkę i przynajmniej uzyskała od niej stanowisko, co do celowości zaskarżenia tej decyzji. W efekcie zaniechanie przez pozwaną wniesienia odwołania, bez konsultacji tej decyzji z powódką, było niewłaściwe. Przy czym Sąd Najwyższy wyraźnie podkreślił, że zupełnie inną rzeczą jest stopień prawdopodobieństwa skuteczności takiego odwołania. W tym zakresie jednak ustalenia
i oceny Sądu Apelacyjnego Sąd Najwyższy uznał za zbyt ogólnikowe, a tym samym niewystarczające do stanowczego rozstrzygnięcia sporu. Z tego względu, na podstawie art. 398 ¹⁵ kpc w zw. z art. 108 § 2 kpc, Sąd Najwyższy zaskarżony wyrok uchylił i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Strona powodowa zaskarżyła wyrok Sądu Okręgowego apelację w części oddalającej powództwo w zakresie kwoty 163.589,24 złotych, zarzucając naruszenie zarówno prawa:

I. procesowego, tj.:

1) art. 316 § 1, art. 233 § 1 kpc i art. 227 kpc, poprzez sprzeczne ze stanem faktycznym przyjęcie, że dopiero uprzątnięcie wcześniej zawalonego dachu hali szedowej skutkowało wydaniem przez Prezydenta Miasta w dniu 29 lipca 2009r. decyzji stwierdzającej nadpłatę podatku, choć z operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowego B. W., sporządzonego w 2007r. wynika, że w hali szedowej dach uległ zawaleniu;

2) art. 316 § 1 kpc w zw. z art. 65 § 1 i 2 kc, poprzez odwołanie się do dosłownego brzmienia § 11 umowy przeniesienia własności i zaniechanie ustalenia zgodnego zamiaru stron i intencji tego zapisu - z uwzględnieniem zeznań świadka A. K., operatu szacunkowego B. W. oraz Z. Ś., opinii inż. P. S. i decyzji Prezydenta Miasta z dnia 14 maja 2004r., stwierdzającej nadpłatę podatku od nieruchomości, uwzględniającą fakt, że w budynkach nie jest prowadzona działalność gospodarcza ze względu na ich zły stan techniczny;

3) art. 233 § 1 kpc, przez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego;

II. jak również prawa materialnego, tj.:

1) art. 471 kc, poprzez uznanie, że strona powodowa nie udowodniła przesłanki odpowiedzialności kontraktowej polegającej w nienależytym wykonaniu zobowiązania przez stronę pozwaną w sytuacji, gdy strona pozwana nie uwzględniła we wniosku o stwierdzenie nadpłaty podnoszonej w toku negocjacji okoliczności, że obiekt objęty sporem nie spełniał definicji budynku; do wniosku o stwierdzenie nadpłaty strona pozwana nie dołączyła pełnej dokumentacji technicznej budynku i opisujących jej stan operatów szacunkowych i opinii; uniemożliwiła stronie powodowej czynny udział w postępowaniu administracyjnym nie informując jej o złożeniu wniosków oraz nie poinformowała strony powodowej o odmownych decyzjach Prezydenta Miasta w terminie umożliwiającym złożenie odwołania od tych decyzji, nie złożyła przy tym sama odwołania uniemożliwiając merytoryczną weryfikację tych decyzji;

2) art. 355 kc, poprzez uznanie, że strona pozwana wykonując zobowiązanie z § 11 umowy przeniesienia własności dopełniła należytej staranności w sytuacji, gdy nie dopełniła opisanych powyżej czynności.

W konkluzji apelująca wniosła o zmianę kwestionowanego wyroku poprzez zasądzenie na jej rzecz kwoty 163.589,24 złotych wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

Sąd Apelacyjny ponownie rozpoznając niniejszą sprawę zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozpoznając skargę kasacyjną Sąd Najwyższy przesądził, że wychodząc od ogólnego miernika staranności działania istnieje podstawa do stwierdzenia, iż należyta staranność działania pozwanej wymagała , aby poinformowała powoda o odmownej decyzji podatkowej i uzyskała od niego stanowisko co do celowości zaskarżenia tej decyzji. Z tych przyczyn na obecnym etapie postępowania, spór w sprawie sprowadza się do oceny, jaki byłby stopień prawdopodobieństwa skuteczności odwołania, gdyby takie odwołanie zostało wniesione.

Jest niesporne, że podstawą wniosku o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości, zgodnie z ustaleniami stron miała być treść art7 ust. 1 pkt 6 ustawy
z dnia12stycznia1991r. o podatkach i opłatach lokalnych, który stanowi , że zwalnia się od podatku grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji , zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Jest również niesporne , że podstawą decyzji Prezydenta Miasta Ł. o odmowie stwierdzenia nadpłaty w podatku był wyłącznie fakt, iż nie został spełniony warunek konieczny do zastosowania zwolnienia na tej podstawie tj. posiadanie indywidualnej decyzji wpisu do rejestru zabytków gruntów i budynków. W decyzji jednoznacznie stwierdzono, że wnioskodawca dysponuje jedynie decyzją obszarową o wpisie do rejestru zabytków nieruchomych zespołu budownictwa przemysłowego (...), która nie wyszczególnia jednostkowo obiektów. Budynki zlokalizowane na przedmiotowym terenie
(w tym obiekt objęty wnioskiem) nie posiadają indywidualnego wpisu do rejestru zabytków.

Powód w toku procesu nie kwestionował już , że faktycznie nie dysponował taką indywidualną decyzją. Zatem jest oczywiste , że odwołanie wniesione ze wskazaniem tej podstawy prawnej nie mogło zostać uwzględnione. Nie mógł przy tym być skuteczny argument podniesiony przez powoda , że podstawą odwołania byłby zarzut niewyjaśnienia przez organ okoliczności, iż przedmiotowa nieruchomość nie była użytkowana
i wykorzystywana na cele gospodarcze, a w okresie objętym wnioskiem nie posiadała żadnych przyłączonych mediów. Zdaniem powoda taki zarzut spowodowałby, że organ ponownie ustalałby stan faktyczny i ujawniony zostałby stan techniczny obiektu, wskazujący, że nie jest on budynkiem w rozumieniu wyżej wymienionej ustawy.

Tego rozumowania powoda w świetle art. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie da się jednak podzielić. Warunkiem koniecznym do udzielenia zwolnienia od podatku, było posiadanie indywidualnej decyzji o wpisie do rejestru zabytków. Oczywistym jest, iż dopiero jeżeli wnioskodawca posiadał taką decyzję, dodatkowo musiał także udowodnić ,że utrzymuje obiekt i konserwuje go zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Zatem brak legitymowania się decyzją jako warunkiem niezbędnym do ubiegania się o zwolnienie, upoważniał organ do odstąpienia od ustalania czy spełnione zostały dalsze przesłanki do uzyskania zwolnienia na tej podstawie.

Stwierdzić zatem należy niemal z pewnością , że złożenie odwołania ze wskazaną we wniosku podstawą prawną nie mogło doprowadzić do zmiany decyzji.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego mało prawdopodobne było także uzyskanie zwolnienia od podatku w oparciu o treść art. 1a ust 1 pkt. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy budynkiem jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadający fundamenty
i dach.

Powód wywodzi , że skoro będąc już właścicielem gruntu wykazał, że należący do niego obiekt nie spełniał definicji budynku i z tego tytułu nie podlegał opodatkowaniu podatkiem od budynków w 2008r, możliwe było także, w drodze odwołania wniesionego przez pozwanego od przedmiotowej decyzji, uzyskanie takiego zwolnienia również za wcześniejsze okresy podatkowe. Niewątpliwie jednak w takim wypadku powód musiałby wykazać, że już od 2006r obiekt nie spełniał definicji budynku, a więc o czym była mowa wyżej, nie był wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych fundamentów bądź dachu. Mając na względzie dostępne w aktach dokumenty brak jest wystarczających podstaw do stwierdzenia, że taką okoliczność dałoby się w sposób jednoznaczny wykazać.

Przede wszystkim zanim strony zawarły umowę przenoszącą własność nieruchomości, w dniu 10 lutego 2007r. (a zatem w połowie okresu objętego wnioskiem
o zwolnienie) rzeczoznawca majątkowy sporządził operat szacunkowy(k 195) zabudowanej nieruchomości z którego wynika, że budynek był w złym stanie technicznym, nie miał podłączonych mediów, a jego zużycie wynosiło 70%, budynek wymagał wymiany pokrycia dachu i remontu kapitalnego by mógł być użytkowany. Przyjąć zatem należy, że wprawdzie budynek był w bardzo złym stanie technicznym lecz miał fundamenty, dach (mimo, że częściowo uszkodzony i wymagający remontu) i był wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, ponadto nadawał się jeszcze do remontu. Mając na względzie treść powyższej opinii, brak jest podstaw do jednoznacznego stwierdzenia jak chce tego skarżący, że przedmiotowy obiekt nie mógł być w tamtym czasie zakwalifikowany jako budynek. Wręcz przeciwnie obiekt ten nadal formalnie wypełniał wszystkie ustawowe przesłanki budynku, zarówno w świetle ustawy prawo budowlane jak również ustawy o podatkach, które nie warunkują tego czy obiekt jest budynkiem od jego dobrego lub złego stanu technicznego, faktu czy jest użytkowany i czy ma przyłączone media, a jedynie od tego czy jest wyodrębniony przestrzennie w określony w ustawie sposób. Zgodnie z treścią art. 1a ust 1 pkt 3 opodatkowaniu nie podlegają grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Pojęcie względy techniczne ma normatywny kontekst determinowany kryteriami formalnymi właściwymi dla przepisów ustawy - Prawo budowlane. "Względy techniczne" w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, to takie, które mają tego rodzaju związek
z nieruchomością gruntową lub budynkową, że ze swej natury nieruchomość ta nie jest i nie może być wykorzystywana do prowadzenia danej działalności gospodarczej. Przy czym podkreśla się że "względy techniczne" nie mogą być utożsamiane z przeszkodami
o charakterze przejściowym, wynikającymi z woli podatnika i podejmowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej decyzji o remontach, przekształceniach, adaptacjach czy też zmianie przeznaczenia. Względy techniczne w rozumieniu tego przepisu oznaczają natomiast trwałą i obiektywną przeszkodę w wykorzystaniu gruntu, budynku bądź budowli do prowadzenia działalności gospodarczej.

W sprawach dotyczących sporów na tle niemożności wykorzystywania przedmiotów opodatkowania do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych zasadnicze znaczenie mają okoliczności występujące w konkretnej sprawie. Istotna wskazówka co do kierunku interpretacji omawianego przepisu (art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l.) zawarta jest jednak w jego konstrukcji, opartej na zastosowaniu wyjątku od zasady. Wyjątek ustawowy powinien być interpretowany ściśle, a więc wykładnia rozszerzająca tego wyjątku jest niedopuszczalna. Normatywna treść pojęcia "względy techniczne", jak również redakcja art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.I., na gruncie którego ustawodawca posłużył się koniunkcją - (dosłownie: "przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany") wskazuje nie tylko na fakt nie wykorzystywania tego przedmiotu, ale również braku możliwości jego wykorzystywania. Zatem tylko i wyłącznie w sytuacji łącznego ziszczenia się stanów faktycznych objętych hipotezą tego przepisu nieruchomość będzie podlegała opodatkowaniu według innych stawek, niż związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Ostatecznie stwierdzić należy , że zgodnie z treścią operatu szacunkowego w roku 2007 budynek nadawał się jeszcze do remontu i istniała możliwość techniczna jego wykorzystania. Jednocześnie stwierdzić należy, że przedmiotem oceny Sądu nie może być opinia P. S., gdyż jest to jedynie stanowisko prywatnej osoby, która nie jest biegłym ani rzeczoznawcą, a jej treść nie została uwzględniona przez samego powoda, który wniosków z tej opinii nie wykorzystał w umowie jaką zawarł z pozwanym.

Zwraca uwagę, że obiekt od 2006r. wobec jego nieużytkowania ulegał przyśpieszonej degradacji. Jest niesporne, że po jego przejęciu przez powoda usunięto dach budowli, z uwagi na groźbę zawalenia, co niewątpliwie mogło mieć wpływ na ocenę czy nadal pozostawał budynkiem. Fakt ten nie przesądza jednak o tym, że organ podatkowy ustaliłby, iż istniała podstawa do zwolnienia z podatku za okres objęty pozwem.

Mając powyższe na uwadze, realizując wytyczne Sądu Najwyższego, stwierdzić należy ,że powód nie wykazał z dostatecznym stopniem prawdopodobieństwa, że wniesienie odwołania od przedmiotowej decyzji Prezydenta mogło zostać uwzględnione, a zatem by niestaranne działanie pozwanego spowodowało szkodę po stronie powoda.

Wskazując na powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną i na podstawie art. 98 k.p.c. orzekł o kosztach postępowania za postępowanie apelacyjne i kasacyjne.