Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 603/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2016 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Targu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Przemysław Mościcki

Protokolant:

prot. sądowy Helena Kubasek

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2016 r. w Nowym Targu

na rozprawie

sprawy z powództwa S. S., B. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego
w N.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 603/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 maja 2016 r.

Powodowie S. S. i B. S. wnieśli o zasądzenie na ich rzecz od Skarbu Państwa - Powiatowego Inspektora Nadzoru B. kwoty 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przez niewydanie decyzji administracyjnej.

W uzasadnieniu powodowie podnieśli, że dochodzona pozwem kwota stanowi szkodę, jaką ponieśli w wyniku przewlekłości postępowania administracyjnego prowadzonego przeciwko J. B. (1). Wskazali, że wskutek nielegalnie wzniesionego budynku przez J. B. (1) nie mogą swobodnie korzystać z ogrodu, a ich budynek jest stale zalewany przez opady spływające z nieruchomości J. B. (1), przez co nie mogą odpowiednio go użytkować. Jednocześnie podali, że taka sytuacja stwarza ciągły stan napięcia i uszczerbek na psychicznym zdrowiu. Nadto szczegółowo opisali przebieg postępowania administracyjnego prowadzonego przez (...) w N..

W odpowiedzi na pozew (k. 43-45) pozwany Skarb Państwa – Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wniósł o oddalenie powództwa. Strona pozwana podniosła, że powodowie nie wykazali szkody jaką ponieśli przez przewlekłe prowadzenie postepowania administracyjnego w (...) w N., rozmiarów tej szkody, a także istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy przewlekłym prowadzeniem postepowania a szkodą. Zdaniem strony pozwanej to nielegalna budowa J. B. (1), a nie działanie (...) mogła spowodować szkody wskazane przez powodów. Ponadto strona pozwana wskazała, że żądana przez powodów kwota jest wygórowana i nie odpowiada ona szkodzie. Zaznaczyła przy tym, że o przewlekłości postępowania można mówić zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. dopiero od sierpnia 2014 r., a nie jak wskazują powodowie od 2000 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie zamieszkują w budynku mieszkalnym przy ul. (...)
w L. usytuowanym na dz. ewid. nr 39/4. Nieruchomość powodów sąsiaduje bezpośrednio z działką J. B. (1) nr (...).

Budynek mieszkalny powodów umiejscowiony jest w granicy działek. Sąsiaduje on bezpośrednio z dwukondygnacyjnym budynkiem murowanym wzniesionym przez J. B. (1) przed 2000 r. w miejsce starego budynku parterowego. W pozostałej części pomiędzy działkami znajduje się wysoki mur. Budynek powodów nie jest wykończony – brakuje wykończenia elewacji. Ściana budynku powodów od strony działki J. B. (1) nie jest otynkowana. Również od tyłu budynku gospodarczego J. B. (1) budynek mieszkalny powodów nie jest otynkowany. Z przodu budynku J. B. (1) znajduje się rynna, która odprowadza wodę opadową na podwórko J. B. (1) a następnie do studzienki. Z tyłu odprowadzenie wody następuje w taki sposób, iż woda ścieka z dachu w przestrzeń pomiędzy dachem budynku J. B. (1) a ścianą budynku powodów.

okoliczności bezsporne, zdjęcia – k. 54 i 70; zezn. świadka J. B. – k. 73/2.

Budynek dwukondygnacyjny wykonany został przez J. B. (1) zdaniem powodów nielegalnie, w związku z czym złożyli oni zawiadomienie do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w N.. W budynku tym J. B. (1) prowadzi warsztat samochodowy.

dowód: zdjęcia – k. 54-55, zezn. powódki – k. 73.

Na podstawie zawiadomienia powodów wszczęto postępowanie pod sygn. akt PINB-73350/ (...), które dotyczyło nielegalnej zmiany sposobu użytkowania pomieszczeń budynku inwentarsko-składowego na zakład naprawczy samochodowy oraz na sklep z akcesoriami samochodowymi. W toku postępowania (...) w N. decyzja z dnia 13 listopada 2001 r. znak (...) (...) (...) nakazał właścicielowi J. B. (1) usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości poprzez przywrócenie poprzedniej funkcji pomieszczeń w budynku. Nałożone ww. decyzją obowiązki zostały wykonane, z uwagi jednak na kolejne skargi powodów, m.in. z dnia 27 lutego 2004 r. przekazanego przez Starostwo Powiatowe w N. do (...) w dniu 02 marca 2004 r. ponownie wdrożył postępowanie administracyjne na wniosek stron pod odrębną sygn. akt (...) (...) w przedmiocie zrealizowanych robót budowalnych w budynku inwentarsko-gospodarczym zlokalizowanym na dz. ewid nr (...) w L.. W toku postępowania zgromadzono dodatkowy materiał dowody i przeprowadził oględziny w terenie. Postanowieniem (...) w N. z dnia 17 sierpnia 2005 r. znak (...) (...)- (...) odmówił wstrzymania użytkowania budynku inwentarsko-składowego zlokalizowanego na dz. ewid. nr (...). Postanowienie to zostało zaskarżone przez strony postępowania. Postanowieniem (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. (dalej (...)) z dnia 24 listopada 2005 r., znak (...). (...) (...) uchylono zaskarżone postanowienie w całości i przekazano sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Postanowieniem z dnia 14 lutego 2006 r. znak (...) (...) (...) w N. poinformował strony o ponownie przeprowadzonym postępowaniu z określeniem przedmiotu postępowania administracyjnego jako sprawa legalności przebudowy budynku inwentarsko-gospodarczego o wymiarach w rzucie 8,0x20,0 m. Postanowieniem wezwano B. S. i S. S. do przedłożenia materiału dowodowego oraz złożenia wyjaśnień w przedmiotowej sprawie.

W trakcie postępowania ustalono, że na posesji przy ul. (...) w L. znajduje się m.in. budynek inwentarsko-gospodarczy, który posiada ściany szczytowe w granicy z posesjami sąsiednimi, Podczas kontroli inspektorzy nie potwierdzili, aby właściciel J. B. (1) prowadził działalność gospodarczą w budynku jako warsztat mechaniki samochodowej. Według ustaleń kontrolnych w budynku w części poddasza znajdowały się resztki słomy i siana, natomiast w części przyziemia sprzęt rolniczy oraz narzędzia. Na dzień kontroli, budynek ten pełnił funkcję magazynowo-gospodarczą. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego (...) w N. przyjął, że inwestor zrealizował roboty budowlane w zakresie przebudowy i nadbudowy budynku bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę.

Następnie postanowieniem z dnia 07 grudnia 2007 r., znak (...) (...)- (...) w N. nałożył na inwestora J. B. (1) obowiązek przedłożenia dokumentacji technicznej obejmującej inwentaryzację architektoniczno-budowlaną przedmiotowego budynku. Inwestor przedłożył żądaną dokumentacje w dniu 29 lutego 2008 r. Decyzją z dnia 15 listopada 2011 r. znak (...) (...)- (...) w N. odstąpił od nałożenia na inwestora obowiązku wykonania określonych robót budowlanych oraz zobligował inwestora do uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku. Decyzja ta została zaskarżona przez strony postępowania i przekazano do (...) w K.. Decyzją z dnia 20 marca 2014 r. znak (...). (...) (...) (...) uchylił w całości zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Akta sprawy zostały zwrócone do (...) w N. w dniu 10 czerwca 2014 r. (...) w N. po uzyskaniu dodatkowych informacji ponownie podjął działanie w sprawie, o czym strony postępowania zostały zawiadomione pismem z dnia 21 kwietnia 2015 r. Następnie (...) w N. postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2015 r. wyznaczył do dnia 30 września 2015 r. dodatkowy termin na przeprowadzenie czynności administracyjnych w sprawie. (...) w N. w niniejszej sprawie stosownie do wytycznych (...) w K. zawartych w decyzji z dnia 20 marca 2014 r., znak (...). (...) (...) oraz ze zgromadzonego dotychczas materiału dowodowego wdrożył postępowanie administracyjne wydając postanowienie z dnia 15 czerwca 2015 r. znak (...) (...)- (...) nakazujące inwestorowi wstrzymanie robót budowlanych oraz nakładające obowiązek przedłożenia czterech egzemplarzy projektu budowlanego wraz z opiniami i uzgodnieniami w terminie do 30 listopada 2015 r.

W dniu 10 czerwca 2015 r. B. i S. S. wnieśli skargę na przewlekłość prowadzonego postępowania administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 24 września 2015 r., sygn. akt II SAB/Kr 113/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w K. stwierdził przewlekłość postępowania toczącego się przed (...) w N., orzekając, iż przewlekłość ta nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa. WSA odrzucił jednak żądanie przyznania od Skarbu Państwa sumy pieniężnej za przewlekłość postępowania. Wynikało to z tego, że w chwili złożenia skargi na przewlekłość postępowania, brak było przepisów, które umożliwiałyby przyznanie takiej sumy. W związku z tym WSA odesłał skarżących powodów na drogę postępowania cywilnego celem dochodzenia odszkodowania w oparciu o art. 417 1 § 3 k.p.c.

W dniu 04 kwietnia 2016 r. (...) w N. wydał decyzję administracyjną nr (...) nakazującą rozbiórkę budynku gospodarczego z częścią usługową (warsztat mechaniczny) dwukondygnacyjny w zabudowie zwartej o wymiarze w rzucie 7,1 x 18,5 m zlokalizowanego na dz. ewid. nr (...) w L. przy ul. (...). Przedmiotowa decyzja jest nieprawomocna.

dowód: akta (...) w N., wyrok WSA w Krakowie z dnia 24.09.2015 r. sygn. II SAB/KR 113/15 wraz z uzasadnieniem k.24-32.

Powodowie uważają, iż sposób wykonania budynku przez J. B. (1) skutkuje zalewaniem ich budynku, uniemożliwia też jego wykończenie. Powodowie nie zwracali się jednak do J. B. (1) o możliwość wejścia w teren celem wykończenia elewacji budynku czy też w kwestii uregulowania odpływu wody opadowej. Nie występowali również w stosunku do J. B. (1) z żadnymi roszczeniami cywilnymi związanymi z tym, że działalność J. B. (1) lub też funkcjonowanie jego budynku godzi w ich prawa.

dowód: zeznania powódki B. S. k.72-73, zeznania świadka J. B. (1) k.73, s. 01:06:07-01:14:04.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody. Ustalenie, iż doszło do przewlekłości postępowania administracyjnego zostało dokonane zgodnie z powołanym wyżej wyrokiem WSA.

Co do okoliczności czy woda opadowa zalewa nieruchomość powodów, stwierdzić należy przede wszystkim, iż okoliczność ta miała dla sprawy znaczenie drugorzędne, gdyż nie istnieje bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy niewydaniem decyzji przez (...) a ewentualnym zalewaniem budynku powodów. Niemniej jednak w tym zakresie za wiarygodne uznać należało zeznania świadka J. B. (1), a odmówić wiary powódce B. S.. Według powódki woda opadowa zalewa mur budynku powodów, co jest o tyle nieprawdopodobne, że na zdjęciu k. 54 widać wyraźnie rynnę odprowadzającą wodę z dachu na podwórko J. B. (1). Zgodnie z zeznaniami J. B. (1) woda ta następnie spływa do studzienki, co jest wiarygodne, gdyż nie sposób w rozumowaniu logicznym przyjąć, aby J. B. (1) wykonał rynnę i odpływ po to, aby zalewać własne podwórko – należy zatem przyjąć za wiarygodne, iż wodę odprowadza on do studzienki. Z kolei na zdjęciu k. 70 widać, że pomiędzy dachem budynku niższego J. B. (1) a ścianą budynku powodów jest przestrzeń, w którą może wpadać woda opadowa. Nie sposób przyjąć zatem za miarodajne zeznań powódki, że to na skutek funkcjonowania budynku świadka woda spływa na ścianę budynku powodów. Również w tym zakresie za wiarygodne Sąd uznał zeznania J. B. (1), które korelują z fotografią znajdującą się na k. 70 akt.

Zalewanie budynku powodów oraz przyczyny wyprowadzenia się dzieci powodów z ich domu wskazane przez powódkę stanowią zatem jedynie wyraz subiektywnej oceny, która nie może stanowić podstawy obiektywnych ustaleń faktycznych.

Sąd oddalił wniosek o powołanie dowodu z opinii biegłego budowlańca. Dowód ten został złożony po terminie, nie określał ponadto tezy dowodowej (okoliczności, na którą miałby być powołany), a ponadto gdyby przyjąć, że dowód ten miałby prowadzić do ustalenia negatywnych skutków funkcjonowania budynku J. B. (1) dla nieruchomości powodów – byłby nieprzydatny dla rozstrzygnięcia sprawy z uwagi na brak bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy przewlekłością postępowania przez (...) a ewentualną szkodą powodów.

Sąd zważył co następuje:

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w K. z dnia 24 września 2015 r., sygn. akt II SAB-Kr 113/15. W uzasadnieniu tego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny, stwierdzając przewlekłość postępowania, podniósł, że w aktualnym stanie prawnym nie może przyznać skarżącym żadnej kwoty pieniężnej związanej ze stwierdzoną przewlekłością, i wskazał, że powodom przysługuje prawo domagania się odszkodowania na drodze postępowania cywilnego.

Zgodnie z art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Zgodnie z art. 417 1 § 3 k.c. jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy obowiązek ich wydania przewiduje przepis prawa, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

Przesłankami odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 417 1 § 3 k.c. są:

1)  stwierdzenie we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji;

2)  wystąpienie szkody majątkowej w określonej wysokości;

3)  związek przyczynowy pomiędzy bezprawnym zaniechaniem wydania decyzji a zaistnieniem szkody.

Obowiązek udowodnienia zaistnienia szkody i jej wysokości obciąża zawsze osobę poszkodowaną dochodzącą roszczeń w oparciu o normy tytułu VI Kodeksu cywilnego (czyny niedozwolone), co wynika z podstawowej zasady rozkładu ciężaru dowodu uregulowanej w art. 6 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. To strona powodowa jako podmiot domagający się od Skarbu Państwa odszkodowania winna udowodnić każdą z wymienionych wyżej przesłanek.

W sprawie niniejszej powodowie wykazali tylko pierwszą z tych przesłanek, tj. bezprawne zaniechanie wydania decyzji przez (...). Nie wykazali natomiast ani szkody, ani bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy bezprawnym zaniechaniem (...) a szkodą.

Pierwsze z przesłanek, tj. bezprawne zaniechanie wydania decyzji przez (...), zostało wykazane wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 24 września 2015 r., sygn. II SAB/Kr 113/15, który stwierdził przewlekłość postępowania zaistniałą dodatkowo z rażącym naruszeniem prawa.

Powodowie nie wykazali wysokości szkody.

Odszkodowanie, którego można dochodzić na podstawie art. 417 1 § 3 k.c., pełni inną funkcję aniżeli suma pieniężna przyznawana przez organ stwierdzający przewlekłość postępowania na podstawie przepisów regulujących skargę na przewlekłość postępowania. Różnica w charakterze obu roszczeń widoczna jest już w samej nomenklaturze: na podstawie przepisów o przewlekłości postępowania przyznaje się sumę pieniężną, a nie odszkodowanie, co wskazuje na to, iż suma ta oderwana jest od faktycznego wymiaru szkody i ma charakter zbliżony do zadośćuczynienia za krzywdy. Przepis art. 417 1 § 3 k.c. operuje natomiast pojęciem naprawienia szkody, które ma odmienny zakres znaczeniowy. Prawo polskie przewiduje bowiem co do zasady dwa odrębne roszczenia: obowiązek odszkodowawczy oraz zapłatę zadośćuczynienia, przyznając im odrębne znaczenie i funkcje.

Funkcją obowiązku odszkodowawczego jest naprawienie szkody rozumianej wyłącznie jako uszczerbek majątkowy: straty, które poszkodowany poniósł, jak również korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.). Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno przy tym nastąpić albo poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, albo poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (zapłatę odszkodowania). Wartość odszkodowania równa się wysokości szkody, czyli określonego uszczerbku majątkowego. Aby domagać się odszkodowania należy najpierw wykazać wysokość szkody, tj. wysokość (wartość) strat materialnych lub utraconych korzyści.

Inną funkcję pełni zadośćuczynienie, które ma rekompensować straty o charakterze niematerialnym, czyli tzw. krzywdę. Wysokość zadośćuczynienia zależy od uznania Sądu, jednak, co istotne, zadośćuczynienie może być przyznane jedynie w konkretnych przypadkach dopuszczonych przepisami, a to: w przypadku uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (art. 444 w zw. z art. 445 § 1 k.c.). w wypadku bezprawnego pozbawienia wolności albo bezprawnego zmuszenia do poddania się czynowi nierządnemu (art. 445 § 2 k.c.), spowodowania śmierci osoby bliskiej (art. 446 § 4 k.c.), naruszenie dóbr osobistych (art. 448 k.c.).

Nie jest możliwe przyznanie zadośćuczynienia za krzywdy moralne w oparciu o art. 417 1 § 3 k.c. Przepis ten stanowi jedynie o obowiązku naprawienia szkody, co należy rozumieć, że przewiduje on obowiązek zapłaty odszkodowania za spowodowanie uszczerbku majątkowego. Tym różni się obowiązek odszkodowawczy wynikający z tego przepisu od sumy pieniężnej przyznawanej przez organ stwierdzający przewlekłość postępowania.

Obowiązek wykazania wysokości szkody spoczywał na powodach. Powodowie nie wykazali w żaden sposób wysokości poniesionej szkody: nie tylko nie zaproponowali żadnego dowodu wskazującego na to, iż ponieśli uszczerbek majątkowy w wysokości 20.000 zł żądanego odszkodowania, ale nawet nie wyjaśnili sposobu obliczenia przyjętej i żądanej przez siebie kwoty odszkodowania. Powodowie wskazali jedynie, że ich szkoda polega na zalewaniu ich budynku przez J. B. (1) oraz niemożności wykończenia domu z tej przyczyny, czego skutkiem miałoby być wyprowadzenie się dzieci powodów. Nawet gdyby uznać te okoliczności za szkodę majątkową, to wartość tej szkody nie została przez powodów w żaden sposób wykazana.

Powodowie nie wykazali również bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy stwierdzoną przewlekłością postępowania a ich szkodą w rozumieniu art. 361 § 1 k.c., który stanowi, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Nie sposób przyjąć, iż zaniechanie strony pozwanej, stanowi bezpośrednią przyczynę ewentualnej szkody powodów związanej z zalewaniem ich domu czy też stratami o charakterze niematerialnym jak dyskomfort polegający na konieczności znoszenia odgłosów czy zapachów dochodzących z warsztatu samochodowego sąsiada.

Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że powodowie nie wykazali, aby ich dom był zalewany wskutek wadliwie wykonanego budynku przez J. B. (1). Z wiarygodnych zeznań J. B. (1) oraz zdjęć k. 54 i 70 nie wynika, aby mogło dochodzić do zalewania budynku powodów. Stwierdzenie tej okoliczności wymagałoby zresztą wiadomości specjalnych (opinii biegłego), której przeprowadzenie było w niniejszym postępowaniu i tak zbędne z uwagi na brak związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zaniechaniem strony pozwanej a ewentualną szkodą powodów. Nie da się w logiczny sposób wywieść wniosku, że ewentualne zalewanie budynku powodów jest wynikiem przewlekłości postępowania prowadzonego przez (...). Tak samo to nie stwierdzona przewlekłość postępowania jest przyczyną dyskomfortu powodów jeżeli chodzi o niemożność wykończenia ich budynku oraz konieczność znoszenia odgłosów i zapachów wynikających z działalności J. B. (1). Przyczyną tego dyskomfortu jest co najwyżej działalność J. B. (1), a nie zaniechania (...). O braku związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zaniechaniem (...) a opisywanymi negatywnymi następstwami działalności J. B. (1) dla powodów świadczą najlepiej dwie okoliczności:

- po pierwsze samo niewydanie we właściwym terminie decyzji przez (...) nie warunkuje tego, że w przeciwnym wypadku zostałby przywrócony stan pożądany przez powodów. Przede wszystkim nie wiadomo jaka byłaby (będzie) ostateczna decyzja wydana w postępowaniu administracyjnym; w szczególności nie można wykluczyć, że ostateczna decyzja będzie korzystna dla J. B. (1) a niekorzystna dla powodów. Gdyby nawet we właściwym terminie wydano decyzję korzystną dla powodów, to nie oznaczałoby to jeszcze, że nie doszłoby do zachowań J. B. (1), na które uskarżają się powodowie, tj. zalewania ich budynku oraz odgłosów i zapachów działalności warsztatowej. Samo wydanie decyzji nie warunkuje jeszcze przywrócenia stanu zgodnego z prawem – często w tym zakresie konieczne jest jeszcze przeprowadzenie dodatkowego postępowania egzekucyjnego. Wnioskować zatem należy, że to nie od właściwego czasu wydania przez (...) decyzji oczekiwanej przez powodów, ale od zachowania J. B. (1), zależy to czy powodowie doznali uszczerbku majątkowego.

- po drugie: gdyby powodowie zechcieli skorzystać z przysługujących im roszczeń wynikających z ochrony własności przeciwko J. B. (1) – według twierdzeń powodów sprawcy ich dyskomfortu, wówczas wydanie czy niewydanie decyzji przez (...), a w każdym razie wydanie jej we właściwym czasie lub z opóźnieniem, nie miałoby żadnego wpływu na ewentualny uszczerbek powodów. W każdym czasie powodowie mogli skorzystać z drogi postępowania cywilnego, aby domagać się od J. B. (1) zaniechania czynności, które naruszają czy to własność ich nieruchomości czy to ich dobra osobiste. Działalność (...) w żaden sposób nie wpływała na te uprawnienia powodów. Warto odnotować, że powodowie sami zaniedbali możliwość ochrony swoich praw, albowiem nigdy nie zwracali się do J. B. (1) o wyrażenie zgody na wejście na jego posesję i ewentualną poprawę odwodnienia czy zabezpieczenie ściany budynku.

Niezależnie od powyższego stwierdzić należy, iż powodowie nie wykazali, aby to z powodu zaniechania (...) doszło do tego, że ich nieruchomość jest zalewana przez sąsiada, albo też by z powodu zaniechania (...) nie mogli wykończyć elewacji swojego budynku. W tym zakresie twierdzenia powodów były gołosłowne, podobnie jak ich twierdzenia, że skutkiem zaniechań (...) miałoby być wyprowadzenie się dzieci z domu i konieczność wynajęcia mieszkania dla córki w K..

Reasumując stwierdzić należy, iż powodowie wykazali jedynie jedną z trzech przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej, tj. bezprawne działanie polegające na niewydaniu w terminie decyzji administracyjnej. Nie wykazali natomiast ani wysokości szkody, ani związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zaniechaniem strony pozwanej a swoją ewentualną szkoda. Co do braku związku przyczynowo-skutkowego wskazać należy dodatkowo, że to ewentualnie działanie J. B. (1), a nie zaniechanie (...) w N. mogło spowodować szkodę u powodów. Brak decyzji organu prowadzącego postępowanie administracyjne nie wpływa bezpośrednio na szkodę majątkową powodów i ochronę ich własności. Ochrona prawa własności nie zależy bowiem od decyzji (...), gdyż to J. B. (1) ewentualnie narusza prawa powodów, a nie organ prowadzący postępowanie administracyjne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku o oddaleniu powództwa.