Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2016 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 28 kwietnia 2015 r. sygn. akt III U 29/15

oddala apelację

Sygn. akt III AUa 638/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia (...) r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury pomostowej, ponieważ nie wykonywała prac w warunkach szczególnych po dniu 31.12.2008 r. w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawczyni domagała się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury, podnosząc że skoro ma ustalony staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat, 8 miesięcy i 3 dni, to spełnia warunki do przyznania dochodzonego świadczenia.

Odpowiadając na odwołanie, organ rentowy domagał się jego oddalenia, wskazując że warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni art. 4 i art. 49 ustawy jest legitymowanie się odpowiednim stażem pracy w warunkach szczególnych oraz kontynuowanie takiej pracy po dniu 1 stycznia 2009 r. Natomiast w przypadku nie kontynuowania pracy w warunkach szczególnych i legitymowania się stażem pracy szczególnej, według starych przepisów, nabycie ,,nowego” świadczenia jest możliwe jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych, także w rozumieniu aktualnie obowiązujących przepisów.

Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2015 r., sygn. akt III U 29/15, Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, że M. K. w okresach zatrudnienia w Hucie (...) S.A. od 29 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1995 r. oraz w Spółce (...) Spółka z o.o. od dnia 1 stycznia 1996 r. do dnia 21 grudnia 2001 r. wykonywała prace w warunkach szczególnych, przy obsłudze agregatów do walcowania, tłoczenia, ciągnienia wraz z urządzeniami pomocniczymi i wykańczającymi ( wykaz A, dział III, poz. 45) Dalej Sąd ustalił, że wnioskodawczyni korzystała z urlopu wychowawczego w okresie od 28.11.1983 r. do 23.11.1989 r., wobec czego staż pracy w warunkach szczególnych liczony do dnia 1 stycznia 1999 r. wynosił 13 lat, 3 miesiące i 3 dni. Prace wykonywane przez wnioskodawczynię nie są obecnie zaliczane do prac w warunkach szczególnych, wymienionych w wykazie, stanowiącym załącznik do ustawy o emeryturach pomostowych. Wobec powyższego wnioskodawczyni nie spełnia warunków do przyznania emerytury pomostowej.

W apelacji od powyższego wyroku wnioskodawczyni domagała się jego zmiany i przyznania prawa do emerytury pomostowej wraz z odsetkami od 14.11.2014 r., zarzucając naruszenie prawa materialnego, a to art. 3 w zw. z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, poprzez ich błędną wykładnię, a także naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 328 § 2 kpc, poprzez nie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.

W uzasadnieniu apelująca podniosła, że art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych jako pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach określa również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie, prace w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni jest nieuzasadniona i podlega oddaleniu, ponieważ zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu jest trafny i nie narusza prawa.

Spór w sprawie dotyczył prawa wnioskodawczyni do emerytury pomostowej, na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, a w szczególności spełnienia warunku posiadania odpowiedniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Pośród warunków koniecznych do uzyskania prawa do emerytury pomostowej ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2015, 965) wymienia: datę urodzenia po dniu 31 grudnia 1948 r., piętnastoletni okres pracy w warunkach szczególnych, osiągnięty wiek emerytalny 55 lat dla kobiet, okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 20 lat dla kobiet, wykonywanie pracy w warunkach szczególnych przed dniem 1 stycznia 1999 r. i alternatywnie – wykonywanie po dniu 31 grudnia 2008 r. pracy, wymienionej w wykazie prac w warunkach szczególnych - załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych (art. 4 pkt. 6 ) albo posiadanie w dacie 1.01.2009 r. piętnastoletniego okresu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych (art. 49 pkt. 3).

Okoliczności faktyczne sprawy, a mianowicie nie wykonywanie przez wnioskodawczynię pracy w warunkach szczególnych po dniu 31 grudnia 2008 r., obliguje do rozważenia uprawnienia do emerytury przez pryzmat art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 i art. 49 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, jest bowiem legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po dniu 1 stycznia 2009 r. W przypadku kiedy osoba ubiegająca się o to świadczenie nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy "szczególnej" według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do emerytury pomostowej, jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 ustawy). Innymi słowy brak podstaw prawnych do przyznania emerytury pomostowej ubezpieczonemu, którego dotychczasowy okres pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, nie może być tak kwalifikowany obecnie.

Wnioskodawczyni otrzymała świadectwo pracy w warunkach szczególnych, potwierdzające wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, wymienionej w wykazie A, dział III, poz. 45 rozporządzenia RM z 7.02.1983 r. w okresie od 29.11.1978 r. do 21.12.2001 r. Przy tak ustalonym czasokresie wykonywania pracy w warunkach szczególnych, w rozumieniu przepisów rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983 r., nie można ustalić dla wnioskodawczyni prawa do emerytury pomostowej.

Przypomnieć w tym miejscu należy bowiem, że art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych określa wyjątek od zasady sformułowanej w art. 4 pkt 6 oraz art. 5-12 tej ustawy, zgodnie z którym prawo do emerytury pomostowej przysługuje wyłącznie osobom, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy po wejściu w życie ustawy, tj. po dniu 31 grudnia 2008 r. W myśl tego przepisu z prawa do emerytury pomostowej mogą skorzystać również osoby niespełniające tego warunku, które w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych osiągnęły wymagany przez przepisy art. 4 i art. 5-12 ustawy o emeryturach pomostowych okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Podkreślenia wymaga fakt, że na podstawie art. 49 ustawy prawo do emerytury pomostowej przysługuje wyłącznie osobom, które przed dniem 1 stycznia 2009 r. osiągnęły wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy. Przy ustalaniu okresu uprawniającego do emerytury pomostowej, o którym mowa w art. 49 pkt. 3 ustawy nie uwzględnia się bowiem okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Jest to wyraz realizacji ogólniejszej zasady, na której opiera się ustawa o emeryturach pomostowych, zgodnie z którą prawo do emerytury pomostowej przysługuje wyłącznie osobom, które w okresie swojej kariery zawodowej wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zdefiniowaną w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Z braku podstaw faktycznych i prawnych do uwzględnienia apelacji orzeczono, jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc.