Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Aurelia Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2016 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. Z.

przeciwko Skarbowi Państwa-Zakładowi Karnemu nr (...)w G.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 25 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I C 1731/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

II Cz 550/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2016 r. w sprawie z powództwa D. Z. przeciwko Skarbowi Państwa- Zakładowi Karnemu nr (...) w G., odrzucił zażalenie powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 4 marca 2016 r. o odrzuceniu kolejnego wniosku powoda o zwolnienie do kosztów.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wskazał, że postanowieniem z dnia 4 marca 2016 r. na podstawie art. 107 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd Rejonowy odrzucił kolejny wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych. Pozwany odpis postanowienia otrzymał wraz z pouczeniem, iż zażalenie nie przysługuje.

Następnie Sąd odwołał się do treści w/w przepisu i podał, że ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oparty na tych samych okolicznościach, podlega odrzuceniu.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. odrzucił zażalenie powoda na postanowienie o odrzuceniu kolejnego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, jako niedopuszczalne.

Zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego wniósł powód, z treści jego uzasadnienia wywieść należało, że domaga się uchylenia zaskarżonego orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne i skutkowało uchyleniem zaskarżonego postanowienia.

Zwrócić należy, uwagę, że w myśl art. 107 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U.2016.623, dalej jako: u.k.s.c), w razie oddalenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych strona nie może ponownie domagać się zwolnienia powołując się na te same okoliczności, które stanowiły uzasadnienie oddalonego wniosku. Ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, oparty na tych samych okolicznościach, podlega odrzuceniu. Na odrzucenie wniosku nie przysługuje zażalenie.

W przedmiotowej sprawie powód składając pozew, złożył również wniosek o zwolnienie go od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu. Postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. Sąd Rejonowy w osobie referendarza sądowego postanowił przeprowadzić dochodzenie w celu ustalenia rzeczywistego stanu majątku powoda. W związku z czym powód został zobowiązany do przedłożenia m.in. zaświadczenia z zakładu karnego o ilości środków pieniężnych pozostających w jego dyspozycji, o zatrudnieniu w zakładzie karnym ( k. 18 i 19). W zakreślonym terminie skarżący nie przedłożył żądanych dokumentów, w związku z czym Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 27 listopada 2015 r. oddalił wniosek o zwolnienie o kosztów sądowych i o ustanowienie pełnomocnika z urzędu ( k. 23). Pismem z dnia 2 grudnia 2016 r. powód dołączył do akt zaświadczenie z oddziału finansowego -Zakładu Karnego w K. o wysokości zarobków (k. 27 i k.28) oraz pismem z dnia 9 lutego 2016r. ponowił swój wniosek o zwolnienie od kosztów (k.36). Postanowieniem z dnia 4 marca 2016 r. Sąd Rejonowy odrzucił ponowny wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów.

W ocenie Sądu Okręgowego odrzucenie zażąlenia było niezasadne. Wykładnia art. 107 u.k.s.c. daje podstawę do wnioskowania, iż strona może domagać się zwolnienia od kosztów sądowych po oddaleniu jej poprzedniego wniosku, jeżeli powołuje się na nowe lub inne okoliczności niż te, którymi uzasadniała pierwotny wniosek. Dla oceny, czy rzeczywiście wystąpiły nowe lub inne okoliczności, o jakich mowa w tym przepisie, należy dokonać porównania sytuacji majątkowej strony przedstawionej we wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych z sytuacją zaprezentowaną przez nią w ponownym wniosku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2015 r., IV CZ 38/15, LEX nr 1936741). Analiza obu wniosków nie pozostawia żadnych wątpliwości, iż zostały one oparte na innych okolicznościach. Powód składając ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów, dysponował zaświadczeniem o osiąganych zarobkach oraz zgromadzonych środkach w zakładzie karnym, którego nie posiadał składając pierwszy wniosek. Tym samym dokument ten nie był podstawą oddalenia pierwotnego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Co uzasadniania stanowisko, że Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 4 marca 2016 r. niezasadnie odrzucił wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych i w konsekwencji jego zażalenie na to postanowienie.

Reasumując, skoro powód powołał się na nowe okoliczności dotyczące jego sytuacji finansowej, Sąd pierwszej instancji zobligowany był rozpoznać ten wniosek merytorycznie.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.