Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział IV Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Krystyna Gromek

Protokolant: sekretarz sądowy Kamila Osica

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko (...) S.A. Vienna (...) z siedzibą w W.

o odszkodowanie, zadośćuczynienie i rentę

orzeka

1.  Oddala powództwo w całości.

2.  Zasądza od powoda M. R. na rzecz pozwanej (...) S.A. Vienna (...) z siedzibą w W. kwotę 7.217 (siedem tysięcy dwieście siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

3.  Przejmuje na rachunek Skarbu Państwa nieuiszczone koszty postępowania, od których uiszczenia powód M. R. był zwolniony.

IVC 342/12

UZASADNIENIE

Dnia 7 marca 2012 roku (data prezentaty) M. R., działając przez pełnomocnika wystąpił przeciwko (...) S.A. Vienna (...) z siedzibą w W. o zasądzenie:

- kwoty 4.087,24 zł tytułem odszkodowania obejmującego koszty leków, dojazdów do placówek medycznych rodziny Powoda oraz koszty opieki osób trzecich wraz z ustawowymi odsetkami począwszy od dnia następującego po upływie 30-dniowego terminu od zgłoszenia szkody pismem z dnia 7 lipca 2011 roku do dnia zapłaty,

- renty z tytułu zwiększonych potrzeb (k.6-7), począwszy od 1 maja 2011 roku wobec zwiększonych w następstwie wypadku potrzeb Powoda oraz całkowitej utraty zdolności zarobkowych w miesięcznej wysokości 2.000 zł, płatnej do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami począwszy od dnia następującego po upływie 30-dniowego terminu o zgłoszenia żądania w tym zakresie, pismem z dnia 5 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty,

- kwoty 300.0000 zł tytułem zadośćuczynienia za utratę zdrowia, doznaną krzywdę, ból i cierpienie będące konsekwencją wypadku, któremu powód uległ w dniu 30 marca 2011 roku wraz z ustawowymi odsetkami począwszy od dnia następującego po upływie 30-dniowego terminu od zgłoszenia szkody pismem z dnia 7 kwietnia 2011 roku do dnia zapłaty,

- kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej, wynikającej z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa,

oraz ustalenia istnienia odpowiedzialności Pozwanego na przyszłość (k.3-4).

Dnia 27 lipca 2012 roku (data prezentaty) w odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (k.35-36).

Dnia 3 września 2014 roku (na rozprawie) pełnomocnik powoda nie stawił się, a pełnomocnik pozwanego podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie (k.206).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

Dnia 30 marca 2011 roku około godziny 2 ⁰⁰ doszło do wypadku drogowego. Kierujący pojazdem marki B. nr rej. (...) – M. B. najechał z dużą prędkością na unieruchomiony pojazd marki T. (...) nr rej. (...) . Właścicielka uszkodzonej T. z obserwacji wywnioskowała, że wszyscy pasażerowie samochodu B. byli nietrzeźwi, odniosła wrażenie, że są pijani (św. J. O. k. 8 akt sprawy o sygn. X Cps 10/13 Sądu Rejonowego w Jarosławiu z/s w P. ).

Powód był pasażerem samochodu sprawcy. Siedział na fotelu za kierowcą.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Przeworsku z dnia 14 lipca 2011 roku, wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K 271/11 kierujący pojazdem marki B. nr rej. (...) został uznany za winnego umyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że będący w stanie nietrzeźwości stracił panowanie nad pojazdem zjeżdżając na przeciwległy pas ruchu, gdzie uderzył w zaparkowany prawidłowo samochód marki T. (...) nr rej. (...) w następstwie czego, pasażerowie pojazdu, w tym również Powód, odnieśli poważne obrażenia ciała - i został za to prawomocnie skazany na karę 3 lat pozbawienia wolności z zakazem prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 10 lat, oraz zadośćuczynieniem na rzecz M. R. w kwocie 10.000 zł (k.50-50v. akt szkody).

Sprawca wypadku był ubezpieczony od Odpowiedzialności Cywilnej u Pozwanego na podstawie polisy (...) nr (...) (okoliczność bezsporna, k.21 akt szkody).

Powód doznał wielonarządowego urazu, w szczególności: stłuczenie mózgu, złamanie uda lewego, prawie całkowita amputacja podudzia lewego.

Trafił do szpitala w P..

W przebiegu leczenia doszło do respiratorowego zapalenia płuc, wykonano tracheotomię.

Dopiero 19 kwietnia 2011 roku odłączono Powoda od respiratora, wykonano konieczne w tej sytuacji operacje, a dnia 26 maja 2011 roku Powód opuścił szpital w P. i po dalszym leczeniu w (...) SP Wojewódzkiego Szpitala w P. został umieszczony w tym szpitalu, gdzie przebywał od dnia 30 maja 2011 roku do dnia 22 czerwca 2011 roku.

Przeszedł tam dnia 7 czerwca 2011 roku operację ortopedyczną.

Ponownie trafił do tego szpitala dnia 24 października 2011 roku i przebywał na leczeniu do dnia 7 listopada 2011 roku.

Wystąpiły powikłania (św. A. R. k. 74, opinie k. 112-113, 1148-149, 169-170).

Korzystał wyłącznie z publicznej służby zdrowia i pomocy finansowej mamy, która była też jego wyłączną opiekunką (św. A. R. k. 73).

W dacie zdarzenia powód miał 19 lat.

Bezpośrednio przed wejściem do samochodu spożywał alkohol wspólnie z kierowcą pojazdu i kolegą P. M. (św. P. M. k. 86).

Przed wypadkiem był uczniem 1 klasy szkoły zawodowej o kierunku gastronomicznym. Interesował się sportem (św. A. R. k. 74).

Po wypadku kształcił się w trybie indywidualnym, ukończył szkołę. Zdobył zawód kucharza małej gastronomi (opinia psychiatry k. 113, opinia psychologa k.149). Nie pracuje. Dostaje rentę socjalną 580 zł w 2013 roku (opinia psychiatry k. 113, św. A. R. k. 73, 74). Nie zrezygnował z picia alkoholu, zaczął palić papierosy. Nie chce się leczyć u psychiatry. Odmawia przyjmowania leków neurologicznych. Po wypadku stał się bardzo nerwowy (opinia psychiatry k. 113-114). Mieszka razem z matką – emerytką z zawodu krawcową, z siostrą kosmetologiem i siostrzeńcem lat 6 (opinia psychologa k. 149). Dwie starsze siostry mieszkają za granicą. Nie jest karany sądownie, jest kawalerem, nie ma dzieci.

Obecnie nie leczy się, nie widzi potrzeby przyjmowania leków, prezentuje rezonerską postawę i niedostosowane zachowanie, wesołkowaty, bez dystansu, bez objawów psychotycznych, nie krytyczny do swego stanu zdrowia, agresywny, dokonał samookaleczenia, w przeszłości próbował narkotyków (opinia psychologa k.150, 172), ma zaburzenia poznawcze, wykazuje organiczne zaburzenia osobowości, brak równowagi emocjonalnej (opinia psychologa k.150). Komisja lekarska ZUS dnia 25 lipca 2011 roku oceniła jego utratę zdrowia na 78%.

Wymaga nadzoru osób drugich i opieki w życiu codziennym, a także wsparcia psychologiczno-psychiatrycznego, na które nie wyraża zgody. Podjęcie przez Powoda systematycznego leczenia farmakologicznego i psychoterapeutycznego zmniejszyłoby skutki zmian w sferze psychicznej. Istnieje konieczność przyjmowania przez niego leków (opinia psychiatry k.114-115, opinia psychologa k.150). Wykazuje organiczne uszkodzenie OUN w stopniu umiarkowanym, spowodowane wypadkiem (opinia psychologa k.152).

Wymaga leczenia ortopedycznego z rehabilitacją, leczenia psychiatrycznego i psychoterapeutycznego, a także neurologicznego (opinia psychologa k.153).

Bez leczenia powrót do zdrowia nie nastąpi.

Powód kontynuuje jedynie leczenie ortopedyczne, przeprowadza ćwiczenia rehabilitacyjne w warunkach domowych (opinia psychologa k.171).

Innego leczenia kategorycznie odmawia. Stał się całkowicie niekrytyczny (opinia psychologa k.171).

Dnia 7 lipca 2011 roku dokonano zgłoszenia szkody oraz związanych z nią roszczeń, wnioskując o przyznanie Powodowi kwoty 150.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz sumy 1.813,60 zł odszkodowania w związku z poniesionymi kosztami dojazdów do placówek medycznych oraz leczenia.

Dnia 21 lipca 2011 roku rozszerzono żądanie o kwotę 3.472,32 zł, stanowiącą odszkodowanie za dojazdy do placówek medycznych, opiekę osób trzecich, zakup leków.

Decyzją z dnia 22 sierpnia 2011 roku Pozwany przyznał Powodowi kwotę 975,96 zł, przyjmując przyczynienie się powoda do powstania szkody na poziomie 49%, wskazując jednocześnie, iż przyznane w postępowaniu karnym na podstawie art. 46 § 1 KK świadczenie pieniężne w wysokości 10.000 zł wyczerpuje należną Powodowi kwotę zadośćuczynienia (k.98, 99 akt szkody).

Dnia 5 września 2011 roku rozszerzono roszczenie o kwotę 855,85 zł tytułem odszkodowania.

Decyzją z dnia 14 września 2011 roku Pozwana przyznała Powodowi dalszą kwotę 141,17 zł (k.109, 110 akt szkody).

Dnia 26 października 2011 roku podwyższono żądanie odszkodowawcze o kwotę 410,80 zł za dojazdy do placówek medycznych.

Dnia 5 stycznia 2012 roku zażądano renty w wysokości 2.000 zł i wypłaty dalszej kwoty 816,11 zł odszkodowania za dojazdy do placówek medycznych.

Decyzją z dnia 25 stycznia 2012 roku przyznano Powodowi dalsze odszkodowanie w kwocie 227,99 zł (k.158, 159 akt szkody).

Zatem łącznie Pozwana wypłaciła Powodowi kwotę 1.345,12 zł, stanowiącą 49% odszkodowania należnego Powodowi zdaniem Pozwanej.

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o dokumenty zaliczone do materiału dowodowego, zeznania świadka A. R., P. M., J. O. oraz opinie biegłych .

Sąd Okręgowy oparł się na przedłożonych dokumentach, ponieważ ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony.

Sąd Okręgowy uznał zeznania świadków za wiarygodne, ponieważ były one logiczne, wewnętrznie spójne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd Okręgowy w pełni podziela sporządzone opinie biegłych – psychiatry i psychologa klinicznego, ponieważ są rzetelne, logiczne, wewnętrznie spójne i wyczerpujące, zatem Sąd Okręgowy uznał je za prawidłowe.

Sąd Okręgowy zarządzeniem z dnia 25 lutego 2014 roku zobowiązał pełnomocników do zajęcia ostatecznego stanowiska w sprawie z podaniem ostatecznych wniosków dowodowych w terminie 14 dni pod rygorem pominięcia, czyli także pominięcia wszelkich, niezrealizowanych dotychczas wniosków (k.193).

Stanowiska nie wpłynęły.

Dlatego Sąd Okręgowy pominął przeprowadzanie opinii pozostałych biegłych, tj. ortopedy i neurologa, dopuszczonych postanowieniem z dnia 25 marca 2013 roku (k.87) , kierując się zasadą ekonomii procesowej i brzmieniem art. 207 § 6 KPC.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na podstawie art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t. ze zm.), zgodnie z którym:

„1. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

2. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z:

1)wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego;

2)bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego;

3) zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.”,

oraz na podstawie art. 35 tej ustawy, zgodnie z którym:

„Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.”,

a także na podstawie: art. 444 KC, zgodnie z którym:

„§ 1. W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

§ 2. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

§ 3. Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa.”,

art. 445 § 1 KC, zgodnie z którym: „W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.”,

art. 362 KC, zgodnie z którym: „Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.”

art. 5 KC, zgodnie z którym: „Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.”.

Sąd Okręgowy zważył, iż Pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności co do zasady, uznając dotychczasowe świadczenia uzyskane przez Powoda z tytułu wypadku za wystarczające.

Sąd Okręgowy oddalił powództwo w całości z następujących powodów.

Odnośnie roszczenia odszkodowawczego i renty z tytułu zwiększonych potrzeb Sąd Okręgowy uznał je za nieudowodnione.

Powód nie udowodnił tych roszczeń ani co do zasady, ani co do wysokości.

Powód nie udowodnił ani dodatkowych kosztów dojazdu do placówek medycznych, ani kosztów pomocy opiekunki (k.54-56), ani medycznego zakazu świadczenia pracy w wyuczonym zawodzie kucharza.

Nie tylko nie przedstawił dowodów na poparcie swoich żądań, ale nawet nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych na tę okoliczność poza zeznaniami matki, która nawet nie uprawdopodobniła wysokości dochodzonych roszczeń.

Zatem Sąd Okręgowy oddalił powództwo w tym zakresie, kierując się normą art. 6 KC, zgodnie z którym „Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.”.

Sąd Okręgowy nie skorzystał z przywileju zawartego w art. 322 KPC, zgodnie z którym: „Jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nader utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.”.

W tej bowiem sprawie udowodnienie wysokości żądania było możliwe.

Powód nie dołożył jednak w tym względzie minimum staranności.

Odnośnie zadośćuczynienia Sąd Okręgowy, analizując wnikliwie rozmiar cierpień Powoda, w szczególności zakres doznanych przez niego niewątpliwie poważnych urazów, doszedł do przekonania, że kwotą adekwatną do krzywdy Powoda jest kwota 100.000 zł, pomniejszona o kwotę 10.000 zł, przyznaną mu w postępowaniu karnym, czyli kwota 90.000 zł.

Jednak Sąd Okręgowy nie przyznał tej kwoty kierując się normą art. 362 KC odnośnie przyczynienia się Powoda do szkody, oraz normą art. 5 KC w kontekście zasad współżycia społecznego, ponieważ Powód doznał tej krzywdy na własne życzenie i sam jest sobie winien.

Zgodnie z orzecznictwem (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2003 r., III CKN 606/00, LEX nr 550935, teza 2) „Osoba, która decyduje się na jazdę samochodem z kierowcą będącym w stanie po spożyciu alkoholu, przyczynia się do odniesionej szkody powstałej w wyniku wypadku komunikacyjnego, gdy stan nietrzeźwości kierowcy pozostaje w związku z tym wypadkiem. Spożywanie zaś napoju alkoholowego z takim kierowcą przed jazdą uważać należy za przyczynienie się do powstania szkody w stopniu znacznym.”.

Sąd Okręgowy uważa to stanowisko za zbyt liberalne, wymagające weryfikacji przez jego radykalne zaostrzenie zgodnie z art. 5 KC.

W wyniku ustalenia stanu faktycznego Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że powód przyczynił się do szkody w 100%, ponieważ dobrowolnie i bez przymusu wsiadł do samochodu prowadzonego przez nietrzeźwego kierowcę.

To tak, jakby sam sobie wyrządził krzywdę.

Zdaniem Sądu Okręgowego kto wsiada do samochodu z pijanym kierowcą nie zasługuje na ochronę prawną w rozumieniu art. 5 KC w świetle zasad współżycia społecznego a przede wszystkim zasady:

- praworządności, tj. zakazu prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu,

- uczciwości, tj. 0% tolerancji dla pijanych kierowców, wyrażającej się w szczególności w niekorzystaniu z ich usług, a wreszcie

- sprawiedliwości społecznej, którą można też określić mianem prewencji, tj. napiętnowania pijanych kierowców i ich pasażerów oraz zakazu jakiejkolwiek ich gratyfikacji.

Powód naruszył zasadę uczciwości: korzystał z usług pijanego kierowcy.

Sąd Okręgowy przyznając Powodowi zadośćuczynienie naruszyłby zasadę sprawiedliwości społecznej, czyli prewencji: nie można gloryfikować, a tym bardziej gratyfikować piractwa drogowego oraz pobłażliwości dla piratów drogowych, pijanych za kółkiem i ich pasażerów, bo w przeciwnym razie uczymy ich tych nagannych zachowań przez ich utrwalanie za pomocą nagrody: ucierpiałeś w wypadku, dobrowolnie jadąc z pijanym kierowcą, który spowodował wypadek i za to ci zapłacimy.

Przyznanie powodowi zadośćuczynienia byłoby niesprawiedliwe.

Kierując się zasadą antycypacji z perspektywy doświadczenia życiowego Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że w przypadku wyroku zasądzającego zadośćuczynienie - taki pasażer sam wkrótce usiądzie za kierownicą po pijanemu, bo przecież można.

Fakt, że powód sam był pod wpływem alkoholu nie zwalnia go z obowiązku dołożenia należytej staranności przy ocenie stanu trzeźwości kierowcy pojazdu, z którym zamierza podróżować.

Nie chodzi tu oczywiście o alkomat, chociaż to najprostszy sposób pomiaru, ale o zwykłe pytania, czy kierowca nie pił alkoholu i o zwykłą obserwację, czy się nie zatacza, czy nie mówi bełkotliwie, czy wreszcie nie czuć od niego alkoholu.

W tym zaś przypadku było szczytem nieodpowiedzialności, a wręcz głupoty wsiadanie do samochodu z kierowcą, z którym przed chwilą wspólnie spożywało się alkohol.

Zdaniem Sądu Okręgowego:

Kto korzysta z samochodu jako pasażer ze świadomością, że osoba kierująca pojazdem znajduje się pod wpływem alkoholu, powinien w razie doznania szkody w wypadku zostać uznany za osobę, która przyczyniła się do wypadku w takim samym stopniu, jak kierujący pojazdem, czyli tak, jakby sam prowadził bez względu na doznane w wypadku urazy.

Zwraca uwagę fakt, że Powód w dacie zdarzenia był pełnoletni, czyli miał pełną zdolność do czynności prawnych. Działał dobrowolnie, bez przymusu.

Ponosi więc pełną odpowiedzialność za swoje decyzje.

Już z tych względów powództwo podlegało oddaleniu.

Ponieważ jednak kwestia pozostawania pod wpływem alkoholu przez powoda i kierowcę pojazdu – sprawcę wypadku, była przedmiotem niniejszego postępowania dowodowego, w toku tego postępowania ustalono również dodatkowe okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Otóż już po wypadku i niezbędnych operacjach ortopedycznych, Powód odmówił dalszego leczenia neurologicznego, psychoterapeutycznego oraz psychiatrycznego i pozostaje bezkrytyczny w stosunku do swojego stanu zdrowia oraz zaleceń medycznych.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy podziela stanowisko pozwanej, iż nie może ona ponosić odpowiedzialności za abnegację Powoda, który torpeduje potrzebną mu pomoc neurologa, psychologa i psychiatry.

Odnośnie żądania ustalenia odpowiedzialności Pozwanej za skutki doznanych przez Powoda obrażeń, mogących się pojawić w przyszłości, podnieść należy, że Powód nie wykazał interesu prawnego w ustaleniu tej odpowiedzialności w rozumieniu art. 189 KPC, zgodnie z którym „Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.”.

Powód może bowiem w innej formie dochodzić ochrony prawnej swoich interesów.

Ma możliwość wytoczenia powództwa o zasądzenie w przyszłości, zważywszy na fakt, iż roszczenia przyszłe przedawniają się w okresie liczonym od daty ich powstania, a nie od daty wystąpienia szkody.

W świetle powyższego orzeczono, jak w sentencji, działając na podstawie ww. przepisów.

O kosztach rozstrzygnięto na podstawie art. 98 KPC i § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.