Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 4 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Małgorzata Bojarska

Protokolant:Ewa Chorzępa

po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) S.A. we W.

przeciwko A. O.

- o zapłatę 1 257,28 zł.

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 197 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą we W. w pozwie z dnia 4 września 2015 r. domagała się zasądzenia od pozwanej A. O. kwoty 1.257,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto, strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania w łącznej wysokości.

Na uzasadnienie swojego żądania strona powodowa wskazała, że nabyła od (...) Bank S.A. z siedzibą we W. przysługującą jej wierzytelność w stosunku do D. K. wynikającą z umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 maja 2006 r. na kwotę 4.263,03 zł. W związku z niewykonaniem przez D. K. zobowiązania wobec poprzednika prawnego strony powodowej powstała zaległość, której wartość w dniu zawarcia umowy przelewu wierzytelności, tj. 28 września 2009 r. wynosiła 1.257,28 zł. Strona powodowa nie wystąpiła z przedmiotowym roszczeniem na drogę sądową z uwagi na to, że D. K. w dniu 2 lutego 2008 r. zmarła. W wyniku przeprowadzonego postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, postanowieniem z dnia 15 maja 2008 r. Sąd Rejonowy w Opatowie stwierdził, że spadek po D. K. zmarłej 2 lutego 2008 r. w O., ostatnio stale zamieszkałej w Ć. (gm. Ć.) na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyła wnuczka A. O. w całości.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia‑Fabrycznej, na podstawie pozwu, wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu uproszczonym.

Sprzeciw od tego nakazu wniosła pozwana A. O., wnosząc o oddalenie powództwa z uwagi na przedawnienie roszczenia i brak wiedzy o zadłużeniu babci.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 maja 2006 r. w O. D. K. zawarła z (...) Bankiem S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki, umowę o limit kredytowy i kartę płatniczą kredytową nr (...) – europożyczka na karcie VISA, zgodnie z którą poprzednik prawny strony powodowej udzielił D. K. pożyczki w kwocie 4.263,03 zł (§ 1 umowy pożyczki). Pożyczka została oprocentowana według stałej stopy procentowej, wynoszącej 17,5% w skali roku. W umowie wskazano, że całkowity koszty pożyczki wynosi 1.617,07 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania – 46.97%. Zgodnie z § 2 ww. umowy D. K. zobowiązała się do spłaty pożyczki w 24 miesięcznych ratach, w tym 23 równych ratach oraz ostatniej wyrównawczej, począwszy od następnego miesiąca po dacie udzielenia pożyczki.

/dowód:

-

umowa pożyczki nr (...) z dnia 6.05.2006 r. zawarta pomiędzy D. K. a (...) Bankiem S.A. we W./

W dniu 2 lutego 2008 r. D. K. zmarła. Postanowieniem z dnia 15 maja 2008 r. w sprawie o sygn. akt I Ns 130/08 Sąd Rejonowy w Opatowie stwierdził, że spadek po D. K. córce R. i J., zmarłej 2 lutego 2008 r. w O., ostatnio stale zamieszkałej w Ć. gm. Ć., na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyła wnuczka A. O. w całości.

/dowód:

-

postanowienie Sądu Rejonowego w Opatowie z dnia 15 maja 2008 roku, sygn. akt I Ns 130/08/

W dniu 29 września 2009 r. (...) Bank S.A. z siedzibą we W. zawarła z (...) S.A. z siedzibą we W. umowę przelewu wierzytelności, której przedmiotem były wierzytelności w łącznej kwocie 37.694.476,21 zł w stosunku do 3.611 dłużników, wynikające z zaciągniętych i niespłaconych pożyczek, zgodnie z treścią załącznika nr 1 do umowy (§ 1 umowy przelewu wierzytelności). (...) Bank S.A. z siedzibą we W. oświadczył, że przenosi na (...) S.A. siedzibą we W. wierzytelności wskazane w § 1 umowy w stosunku do dłużników, których wykaz wraz z wysokością ich zobowiązań wobec (...) Bank S.A. z siedzibą we W. stanowi załącznik nr 1 do umowy (§ 2 ust. 1 umowy), zaś (...) S.A. zobowiązała się do zapłaty z tego tytułu na rzecz (...) Banku S.A. ceny w terminie 5 dni roboczych od daty podpisania umowy. W załączniku nr 1 do umowy cesji z dnia 28 września 2009 r. pod pozycją 137. została wymieniona wierzytelność przysługująca (...) Bank S.A. w stosunku do D. K. na podstawie umowy pożyczki nr (...).

/dowód:

-

umowy przelewu wierzytelności z dnia 28 września 2009 roku wraz z załącznikiem/

W dniu 14 kwietnia 2010 r. (...) Bank S.A. z siedzibą we W. sporządził pismo zaadresowane do D. K.. W treści pisma wskazała, że wierzytelność z tytułu zaległości dotyczącej kredytu nr (...) została sprzedana firmie (...) S.A. z siedzibą we W., która będzie dochodziła wierzytelności jako nowy wierzyciel.

/dowód:

-

pismo (...) Bank S.A. z dnia 14.04.2010 r. wraz z potwierdzeniem nadania/

W dniu 18 maja 2015 r. (...) S.A. z siedzibą we W. sporządziła pismo zatytułowane „przesądowe wezwanie do zapłaty” zaadresowane do pozwanej. Wezwał A. O. jako spadkobiercę D. K. do zapłaty w łącznej kwocie 1.886 zł, na którą składają się: należność główna: 881,54 zł, odsetki umowne i karne do dnia cesji wierzytelności: 375,74 zł oraz odsetki ustawowe od dnia cesji wierzytelności: 628,72 zł. Ponadto w piśmie tym poinformowano, że zapłaty zobowiązania, należy dokonać najpóźniej do 28 maja 2015 r. od otrzymania zawiadomienia na rachunek bankowy nowego wierzyciela.

/dowód:

-

pismo (...) S.A. z dnia 18.05.2015 r. wraz z potwierdzeniem nadania/

Powyższe ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie w całości.

Podstawą prawną żądania strony powodowej są art. 720 § 1 k.c., 509 k.c. i art. 477 § 1 k.c. W myśl pierwszego z powołanych przepisów przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki (art. 477 § 1 k.c.). Stosownie do art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W sprawie bezsporne jest, że D. K. zawarła z (...) Bank S.A. umowę pożyczki na kwotę 4.263,03 zł. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego i twierdzeń stron nie budzi również wątpliwości to, że w dniu 2 lutego 2008 r. D. K. zmarła, a jej spadkobiercą jest pozwana.

Spór stron sprowadzał się do istnienia odpowiedzialności pozwanej za długi zmarłej D. K. z uwagi na brak wiedzy pozwanej o istnieniu zadłużenia oraz przedawnienie roszczenia.

Odnosząc się do pierwszej z tych kwestii wskazać należy, że cały spadek po zmarłej D. K. przypadł jej wnuczce A. O.. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłej przeszły na pozwaną z chwilą otwarcia spadku, tj. z chwilą śmierci D. K. (art. 922 § 1 k.c., art. 924‑925 k.c.). Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić (art. 1012 k.c.). Jak wynika z treści postanowienia Sądu Rejonowego w Opatowie z dnia 15 maja 2008 r., pozwana A. O. przyjęła spadek po zmarłej D. K. z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z art. 1031 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie otwarcia spadku (Dz.U. 1964 Nr 16, poz. 93) w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. spadek tworzą, oprócz praw majątkowych, również obowiązki majątkowe, wynikające m. in ze stosunków zobowiązaniowych np. umowy pożyczki. Tym samym, na pozwaną w drodze spadkobrania przeszły obowiązki zmarłej D. K. wynikające z przedmiotowej umowy pożyczki.

Powyższych ustaleń nie podważa to, że pozwana nie wiedziała, że jej babcia zawarła umowę pożyczki. Przede wszystkim, ustawa nie uzależnia nabycia spadku od świadomości istnienia jego składników. Niezasadność zarzutu pozwanej nie przesądza jednakże zasadności powództwa. Otóż, pozwana podniosła również zarzut przedawnienia. W sprawie bezsporne jest, że dochodzone roszczenie wynika z umowy pożyczki zawartej przez D. K. z (...) S.A. Przy przyjęciu, zgodnie z § 2 pkt 2. umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 maja 2006 r., że D. K. ostatnią ratę kredytu winna była spłacić w dniu 6 maja 2008 r., to zarzut pozwanej w przedmiocie przedawnienia w sytuacji, kiedy pozew wniesiony został w dniu 4 września 2015 r., jest zasadny.

Jak wynika z treści przepisu art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Niewątpliwie roszczenie o zwrot pożyczki udzielonej przez (...) Bank S.A. jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej, a więc podlega trzyletniemu okresowi przedawnienia. W odniesieniu do roszczenia w zakresie odsetek wskazać należy na ich akcesoryjny charakter w stosunku do świadczenia głównego, co wyraża się uzależnieniem ich powstania od istnienia niespełnionego w terminie roszczenia o świadczenie główne. W związku z powyższym wraz z przedawnieniem roszczenia o świadczenie główne przedawniają się także roszczenia oświadczenia uboczne, choćby nawet nie upłynął termin ich przedawnienia a zatem roszczenie o odsetki uległo przedawnieniu najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego. Powołać się należy w tym miejscu na uchwałę Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 26 stycznia 2005 r. (III CZP 42/04, OSN 2005, nr 9), gdzie uznano za obowiązującą w polskim prawie zasadę, że wraz z roszczeniem głównym przedawniają się także roszczenia o świadczenia uboczne, choćby termin ich przedawnienia jeszcze nie upłynął. W przedmiotowej biorąc pod uwagę jedyną możliwą datę pozwalającą na ocenę rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia – dzień płatności ostatniej raty kredytu 6 sierpnia 2008 r. – zarzut przedawnienia jest zasadny. W świetle powyższego Sąd uznał, że powództwo w całości podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Sąd na podstawie powoływanych i cytowanych przepisów orzekł jak w punkcie I wyroku.

Mając na uwadze wynik postępowania, Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. obciążył stronę powodową kosztami tego postępowania oraz zasądził na rzecz pozwanej koszty postępowania w kwocie 197 zł, na które złożyły się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 180 zł ustalone w oparciu o § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 490) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, o czym orzekł jak w punkcie II wyroku.