Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 grudnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonemu E. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, na podstawie przepisu art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. z 2009 roku nr 153, poz. 1227)

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS ubezpieczony nie został uznany za osobę niezdolną do wykonywania zatrudnienia.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony, który wniósł o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż aktualny stan jego zdrowia nie pozwala na podjęcie pracy zarobkowej a wykonywana przez niego praca w charakterze malarza wymaga wykonywania pracy w różnych warunkach atmosferycznych, na różnych wysokościach oraz dużego wysiłku fizycznego.

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. P. ( z zawodu malarz, ostatnio zatrudniony na tym stanowisku )w dniu 8 października 2012 roku złożył w pozwanym organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do renty. W ostatnim 10 leciu przed złożeniem wniosku ubezpieczony udokumentował wymagany okres ubezpieczenia.

Pozwany organ rentowy poddał go badaniu przez lekarza orzecznika i komisję lekarskiej ZUS, które w wydanych orzeczeniach nie uznały ubezpieczonego za osobę niezdolną do wykonywania zatrudnienia.

-okoliczności bezsporne

W celu zweryfikowania powyższych orzeczeń Sąd powołał biegłych lekarzy sądowych z zakresu następujących specjalności: neurologa, gastrologa, internisty.

Biegli lekarze sądowi w wydanej opinii w dniu 18 kwietnia 2013 roku rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:

- stan po przebytej gruźlicy płuc,

-chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią szyjną i lędźwiową,

-przewlekły zespół bólowy szyjny i lędźwiowy- krzyżowy z zaostrzeniami i obecnymi objawami ubytkowymi,

- przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, przebyte ostre zapalenie trzustki, polipy jelita grubego,

-miażdżyca uogólniona przede wszystkim kończyn dolnych,

- nadciśnienie tętnicze,

- nikotynizm

W ocenie biegłych lekarzy sądowych, na podstawie przeprowadzonego badania, aktualny stan zdrowia ubezpieczonego i występujące u niego schorzenia czynią go osobą częściowo niezdolną do pracy do kwietnia 2015 roku, niezdolność ta istnieje od dnia 12 września 2012 roku i spowodowana jest występującymi u niego schorzeniami, które skutkują ograniczeniem ruchomości kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, bólami i dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, ogólnym osłabieniem, dusznością, złą tolerancją wysiłku fizycznego, chromaniem przestankowym- dystans około 300 metrów. Praca fizyczna, dźwiganie ciężarów, długotrwała praca w pozycji wymuszonej, praca w złych warunkach atmosferycznych nasila dolegliwości i niekorzystny postęp schorzeń. Powyższe schorzenia powodują u ubezpieczonego istotne upośledzenie sprawności psychofizycznej ustroju i zdolności do zatrudnienia.

Wobec powyższego biegli nie podzielili orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika i komisję lekarską ZUS, podstawą wydanej przez biegłych opinii były te same dowody, którymi dysponował pozwany organ rentowy.

-dowód; opinia biegłych k. 41-42 akt sądowych

Po zapoznaniu się z wydaną przez biegłych opinią, pozwany organ rentowy wniósł do niej zastrzeżenia, w których wskazał, iż badanie neurologa ZUS nie potwierdzają objawów ubytkowych. Dystans chromania nie koreluje z kliniką- kończyny ciepłe, z zachowaniem tętna, biegli lekarze sądowi nie przedstawili badania USG wykonanego metodą Dopplera lub innych dowodów obiektywnych, opis badania zdaniem pozwanego jest mało dokładny.

Wobec powyższego, pozwany wniósł o przekazanie zastrzeżeń biegłym bądź oddalenie odwołania.

W opinii uzupełniającej wydanej w związku z zastrzeżeniami pozwanego, biegli w całości podtrzymali wydane orzeczenie, nadto wskazali, iż wydaną opinię oparli na badaniach dodatkowych dostępnych w aktach sprawy w tym badaniu RTG kręgosłupa z dnia 2 marca 2012 roku, gdzie opisano zaawansowane zmiany miażdżycowe w zakresie aorty brzusznej i tętnic biodrowych, które mogą powodować dolegliwości takie jak podaje ubezpieczony w postaci chromania przestankowego. Również badanie TK klatki piersiowej z dnia 5 grudnia 2012 roku ujawniło zawansowane zmiany rozejmowe w zakresie płuc, również badanie MR kręgosłupa lędźwiowego z dnia 30 listopada 2012 roku potwierdziło istnienie dyskopatii. Badanie biegłego gastrologa potwierdziło przewlekłe schorzenia przewodu pokarmowego. Badanie USG tętnic kończyn dolnych, brak którego zarzucał pozwany mogło być wykonane w ramach badań prowadzonych przez organ rentowy, ale biegli nie uznali miażdżycy naczyń za schorzenie główne. W przypadku ubezpieczonego z zawodu malarza ( praca związana z niekorzystnym działaniem farb na układ oddechowy i wysiłkiem fizycznym) należało uznać go za osobę częściowo niezdolną do wykonywania zatrudnienia zgodnego z poziomem posiadanych kwalifikacji.

-dowód: opinia uzupełniająca k. 31-32 akt sądowych

Po zapoznaniu się z wydana przez biegłych opinią uzupełniającą, pozwany organ rentowy zgłosił do niej zastrzeżenia w których wskazał, iż opinia uzupełniająca nie odpowiada na poprzednie zarzuty, nie udowodniono następstw funkcjonalnych skutkujących niezdolnością do pracy. Wobec powyższego, pozwany wniósł o powołanie w sprawie dowodu z opinii drugiego zespołu biegłych, bądź oddalenie odwołania.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy przytoczonej na wstępie – renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. Przy czym w myśl art. 12 wspomnianej wyżej ustawy – niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego w myśl art. 57 ust. 1 pkt.2 uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie między innymi pięć lat, jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Pięcioletni okres winien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.( art. 58 ust. 1 i 2 w/w ustawy)

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.(art.12 w/w ustawy) Oceniając stopień niezdolności do pracy należy, w myśl art. 13 wymienianej ustawy, uwzględnić stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

W przedmiotowej sprawie, Sąd uwzględnił wydaną opinię przez biegłych i uznał ją za wyczerpującą, poddającą wszechstronnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do jego możliwości zawodowych.

Opinia biegłych została szczegółowo uzasadniona, a ponadto wnioski w niej zawarte nie nasuwały wątpliwości, co do ich trafności, zatem brak było podstaw do dalszego prowadzenia postępowania dowodowego, w tym przeprowadzenia dowodu z opinii drugiego zespołu biegłych. Biegli są doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego. Opinię wydali po zapoznaniu się z wszystkimi dokumentami leczenia przedłożonymi przez ubezpieczonego. Stanowisko swoje fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnili, przy czym wbrew twierdzeniom pozwanego, biegli w opinii uzupełniającej w bardzo szczegółowy sposób odnieśli się do zarzutów sformułowanych przez organ rentowy.

W tej sytuacji Sąd, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym zwłaszcza opinię biegłych sądowych uznał, że odwołanie powoda zasługuje na uwzględnienie i zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję przyznając ubezpieczonemu prawo do świadczenia rentowego. W pkt 2 wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, bowiem dowody zaprezentowane w trakcie postępowania sądowego były tożsame z dowodami, którymi dysponował pozwany organ rentowy w trakcie prowadzonego postępowania orzeczniczego. Oznacza to, że przyczyną, dla której ubezpieczony uzyskał prawo do żądanego świadczenia dopiero w następstwie postępowania sądowego nie były dowody, do których organ rentowy nie mógłby się wcześniej ustosunkować a jedynie sama odmienna ocena stanu jego zdrowia dokonana przez biegłych sądowych, wobec czego wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

SSO Jan Kalinowski