Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G. dnia 27 września 2016r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: Y. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 września 2016r

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą we W.

przeciwko G. G.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2417 zł. ( dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje ściągnięcie od powoda na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 2 391,70 zł. ( dwa tysiące trzysta dziewięćdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt groszy) tytułem brakujących kosztów opinii biegłego i wydatków.

Sygnatura akt: I C 196/14

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą we W. wniósł pozew przeciwko G. G., domagając się od pozwanej zapłaty kwoty 23.723,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 13.676,61 zł od dnia 14 grudnia 2012r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 10.047,36 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 14 grudnia 2012r. nabył od (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wierzytelność wobec pozwanej z tytułu niespłaconej umowy pożyczki z dnia 20 września 2006r. W dniu 3 stycznia 2013r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, jednak pozwana nie dokonała zapłaty tej należności. W niniejszej sprawie powód dochodzi także zapłaty skapitalizowanych odsetek od należności głównej. Zaległe odsetki zostały wyliczone przez (...) Bank S.A. od dnia poprzedzającego nabycie wierzytelności wobec pozwanej przez powoda. Powód domaga się nadto odsetek ustawowych od kwoty kapitału od dnia nabycia wierzytelności tj. od dnia 14 grudnia 2012r.

(pozew k. 3-6)

W dniu 27 września 2013r. w sprawie o sygnaturze akt VI Nc 1764467/13 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 7)

Pozwana reprezentowana przez swojego opiekuna prawnego wniosła sprzeciw od wyżej wskazanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Strona pozwana podniosła, że powodowi nie przysługuje legitymacja materialna, albowiem nie udowodnił, że zawarł skuteczną umowę przelewu wierzytelności, tym bardziej nie udowodnił wysokości rzekomo scedowanej wierzytelności. Pozwana zarzuciła powodowi błędne uznanie, że zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. w dniu 20 września 2006r. umowę pożyczki. Pozwana od wielu lat cierpi na chorobę psychiczną, wiele lat temu rozpoznano u niej organiczne uszkodzenie mózgowia oraz zespół psychoorganiczny abuliczno – apetyczny. W konsekwencji orzeczeniem Sądu Okręgowego w Gdańsku pozwana została ubezwłasnowolniona. Pozwana jest także niepełnosprawna w stopniu znacznym. Z uwagi na upośledzenie umysłowe i swój stan zdrowia pozwana nie mogła skutecznie zawrzeć umowy pożyczki. Zdaniem strony pozwanej, powód nie wyjaśnił w jaki sposób ustalił wysokość żądania. Pozwana podniosła także zarzut przedawnienia roszczenia. Nadto, wskazała, że pożyczka była ubezpieczona, a więc powód mógł dochodzić roszczenia od zakładu ubezpieczeń. Zdaniem pozwanej, dochodzenie przedawnionych roszczeń od osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej i niezdolnej do kierowania swoim postępowaniem, w sytuacji, gdy pożyczka była ubezpieczona, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W kolejnym piśmie procesowym pozwana podtrzymała zarzut nieważności umowy, wskazując, że w sierpniu 2007r. była hospitalizowana z powodu zaburzeń świadomości, zespołu majaczeniowego, podejrzenia zespołu (...), ZZA, co wskazuje, że już w czasie zawarcia umowy mogła znajdować się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Pozwana podniosła, że powód nie wykazał roszczenia w zakresie żądania zapłaty odsetek za zwłokę w wysokości 7.508,41 zł. Nadto, żądanie zapłaty odsetek kapitałowych i odsetek za zwłokę, których łączna wysokości przekracza wysokość odsetek maksymalnych, jest zdaniem strony pozwanej, sprzeczne z prawem. Strona pozwana zarzuciła też nie udowodnienie kosztów postępowania klauzulowego i egzekucji w wysokości 192,40 zł.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 10-11, pismo procesowe pozwanej k. 76-80)

Sąd zważył, co następuje:

W dniu 20 września 2006r. pozwana G. G. zawarła z (...) Bankiem S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki nr NP\ (...). Na mocy tej umowy bank udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 24.565,41 zł na warunkach określonych w umowie. Do dyspozycji pozwanej bank postawił kwotę 19.542,72 zł. P. zobowiązała się do spłaty pożyczki w 60 ratach miesięcznych, w tym 59 równych ratach oraz ostatniej wyrównawczej, w okresie od 24 października 2006r. do 23 września 2011r. w kwotach i terminach określonych w harmonogramie spłaty, stanowiącym załącznik do umowy. Oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego liczone było jako czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP i w dniu zawarcia umowy wynosiło 22 % w stosunku rocznym (§ 2 ust. 9).

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o umowę pożyczki nr NP\ (...) k. 47-50, harmonogram spłaty k. 51-53)

W dniu 10 sierpnia 2011r. (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na kwotę 19.050,59 zł, na co składał się kapitał w wysokości 13.676,61 zł, odsetki umowne naliczone od kapitału pożyczki za okres od dnia 22 maja 2009r. do 11 maja 2011r. w wysokości 2.346,55 zł, odsetki karne naliczone od kwoty niespłaconego kapitału za okres od 13 czerwca 2011r. do 9 sierpnia 2011r. w kwocie 3.027,43 zł.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) k. 3 akt sprawy o sygnaturze VII Co 5633/11 Sądu Rejonowego w Gdyni)

W dniu 19 września 2011r. w sprawie o sygnaturze akt VII Co 5633/11 Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni nadał wyżej opisanemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) klauzulę wykonalności co do świadczenia pieniężnego objętego tym tytułem z ograniczeniem egzekucji do kwoty 49.130,82 zł.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o postanowienie z dnia 19 września 2014r. k. 8-9 akt sprawy o sygnaturze VII Co 5633/11 Sądu Rejonowego w Gdyni)

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 14 grudnia 2012r. powód (...) S.A. z siedzibą we W. nabył od (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wierzytelność przysługującą temu bankowi w stosunku do pozwanej G. G..

(dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 14 grudnia 2012r. k. 43-46)

Pismem z dnia 3 stycznia 2013r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 23.723,97 zł w terminie do dnia 13 stycznia 2013r.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o wezwanie do zapłaty z dnia 3 stycznia 2013r. k. 54)

W latach 1992-2998 pozwana była zatrudniona w (...) P. P. w M. jako dyrektor. Po śmierci matki (2000r.) oraz po zdiagnozowaniu nowotworu szyjki macicy (1999r.) zachowanie pozwanej uległo zmianie. Pozwana zamykała się w mieszkaniu, nie udzielała się towarzysko, nie wykazywała niczym zainteresowania. W czasie wizyt rodziny i znajomych pozwana siedziała w fotelu, nie odzywała się, jej sporadyczne wypowiedzi były spowolnione i często nielogiczne. W pracy pozwana zaczęła się mylić. Pozwana nadużywała alkoholu.

(dowód: zeznania świadka M. S. k. 174-175, zeznania świadka S. G. k. 175-176, zeznania świadka P. P. k. 196-197, zeznania opiekuna prawnego pozwanej E. G. k. 209-210)

W dniu 16 sierpniu 2007r. pozwana została znaleziona w swoim mieszkaniu nieprzytomna. W stanie po spożyciu alkoholu i z zaburzeniami oddechowymi pozwana trafiła na Oddział Neurologii i (...) Udarów Szpitala Miejskiego im. (...) w G., gdzie przebywała do dnia 21 sierpnia 2007r. z rozpoznaniem zaburzenia świadomości, zespołu majaczeniowego poalkoholowego, podejrzeniem zespołu (...). W okresie od 21 sierpnia do 10 września 2007r. pozwana przebywała w Wojewódzkim Szpitalu (...) w G.. Następnie, do 10 grudnia 2007r. pozwana była leczona w Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie (...) im. S. K. w S., gdzie rozpoznano zaburzenia zachowania i osobowości na podłożu organicznym, ZZA, zespół majaczeniowy poalkoholowy i amnestyczny, polineuropatię toksyczną, zespół móżdżkowy. Wykonane w czasie hospitalizacji badania psychometryczne wykazały, że funkcje intelektualne pozwanej mieszczą się w granicach normy.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o dokumentację medyczną k. 241, 246 i 250, 432-437, karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 35-36, 40 akt sprawy o sygnaturze I Ns 367/12 Sądu Okręgowego w Gdańsku, zeznania świadka M. K. płyta CD k. 420)

Od stycznia 2009r. do grudnia 2010r. pozwana leczyła się u psychiatry dr Z. A., który zdiagnozował u niej zespół psychoorganiczny abuliczno – apatyczny, którego podłożem było organiczne uszkodzenie mózgowia. Od 14 stycznia 2010r. pozwana korzystała z porad psychologa z powodu nasilających się myśli samobójczych. W okresie od 27 lutego 2009r. do 2 marca 2009r. oraz od 23 września do 27 września 2012r. pozwana była hospitalizowana w Szpitalu (...) im. PCK w G. z przyczyn onkologicznych.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o: zaświadczenie z dnia 2 czerwca 2012r. k. 6 akt sprawy o sygnaturze I Ns 367/12 Sądu Okręgowego w Gdańsku, zaświadczenie k. 9 tamże, karta wypisowa k. 10 tamże, karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 11-12 tamże, karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 37-38 tamże)

W 2012r. przed Sądem Okręgowym w Gdańsku toczyła się sprawa o całkowite ubezwłasnowolnienie pozwanej. W toku postępowania Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego psychiatry oraz psychologa. Biegły psychiatra stwierdził u pozwanej organiczne mieszane zaburzenia nastroju, z epizodem ciężkiej depresji, encefalopatię naczyniowo - pochodną, ZZA, polineutopatię toksyczną. Biegły psycholog stwierdził natomiast występowanie objawów depresyjnych o silnym nasileniu. W kolejnej opinii biegli psychiatra i psycholog stwierdzili, że pozwana zdradza zaburzenia stanu psychicznego w postaci otępienia znacznego stopnia spowodowanego chorobą mózgu o przewlekłym i postępującym przebiegu, zaburzone są wszystkie funkcje intelektualne, czemu towarzyszy obniżenie kontroli nad reakcjami emocjonalnymi. W konkluzji biegli stwierdzili, że pozwana ma zniesioną zdolność kierowania swym postępowaniem i samodzielnego prowadzenia swoich spraw. Ostatecznie, pozwana została ubezwłasnowolniona całkowicie, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 27 maja 2013r. w sprawie o sygnaturze akt III RNs 252/13 opiekunem prawnym dla pozwanej został ustanowiony jej brat E. G..

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o: opinię sądową – psychiatryczną k. 29-34 akt sprawy o sygnaturze I Ns 367/12 Sądu Okręgowego w Gdańsku, opinię sądowo – psychologiczną k. 41-45 tamże, protokół rozprawy k. 67-71 tamże, opinię psychiatryczną i psychologiczną k. 110-113 tamże, postanowienie Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 27 maja 2013r. k. 15)

Aktualnie u pozwanej występują głębokie zaburzenia psychiczne w postaci otępienia, którego przyczyną jest niedostateczne ukrwienie centralnego układu nerwowego oraz najprawdopodobniej szkodliwe nadużywanie alkoholu. Nie można ustalić daty od kiedy występują objawy otępienia. Organiczne zaburzenia osobowości nie powodowały u pozwanej w czasie zawierania umowy pożyczki z dnia 20 września 2006r. braku rozeznania, rozumienia jej zapisów oraz rozumienia podjętych zobowiązań. Nie ma danych, że w dniu zwarcia umowy u pozwanej występowały inne głębokie zaburzenia psychiczne, w tym spowodowane intoksykacją alkoholem lub zaburzeniami przytomności. Pozwana nie cierpiała w dacie zawarcia umowy na zespół (...).

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu psychiatrii L. C. k. 287-296 wraz z pisemną opinią uzupełniającą k. 349-361 oraz ustną opinią uzupełniającą k. 389-392)

Aktualnie pozwana wymaga całodobowej opieki i pomocy we wszystkich czynnościach dnia codziennego i przebywa w zakładzie (...) sp. z o.o. Koszt pobytu pozwanej w tej placówce wynosi 2.206 zł i jest finansowany częściowo z emerytury pozwanej wynoszącej 1.800 zł. Pozostałe koszty opieki nad pozwaną ponosi jej opiekun prawny.

(dowód: umowa z dnia 17 czerwca 2016r. k. 471-474, faktury VAT k. 475-477, zeznania E. G. k. 210)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił po wszechstronnym rozważeniu całego zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów, dowodów z zeznań świadków M. S., S. G., P. P., M. K., opiekuna prawnego pozwanej E. G., a także dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii L. C..

W ocenie Sądu orzekającego brak było jakichkolwiek podstaw do odmowy wiarygodności i mocy dowodowej dokumentom przedłożonym przez strony i wezwane placówki medyczne oraz dokumentom znajdującym się w aktach Sądu Rejonowego w Gdyni o sygnaturze VII Co 5633/11 oraz aktach Sądu Okręgowego w Gdańsku o sygnaturze I Ns 367/12, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, ani też nie zaprzeczyła, że osoby podpisane pod nimi nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Sąd nie znalazł też żadnych podstaw do kwestionowania zeznań świadków M. S., S. G., P. P. oraz zeznań opiekuna prawnego pozwanej E. G. co do stanu zdrowia pozwanej. Zdaniem Sądu zeznania te są szczere, logiczne, wzajemnie ze sobą korelowały, nie budzą wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego. P., za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka M. K., które znajdują potwierdzenie w treści złożonych do akt niniejszej sprawy dokumentów.

Ostatecznie, brak było podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej opinii przedstawionej przez biegłego sądowego z zakresu psychiatrii L. C.. Nie budzi wątpliwości Sądu, że opinia ta została sporządzona rzetelnie i fachowo, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, w tym dołączonej do akt sprawy dokumentacji medycznej. Zdaniem Sądu opinia przedstawiona przez biegłego jest jasna, nie zawiera żadnych luk czy sprzeczności, a wnioski do jakich doszedł biegły są kategoryczne i zostały dobrze uzasadnione. Przedstawiona opinia nie budzi także wątpliwości Sądu w świetle zasad logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Nadto, przedmiotowa opinia nie została skutecznie zakwestionowana przez stronę pozwaną, albowiem biegły L. C. w sposób przekonujący i logiczny odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez pełnomocnika pozwanej w pisemnej i ustnej opinii uzupełniającej. W związku z powyższym uznać należało, że opinia przedstawiona przez biegłego jest jednoznaczna, zupełna i nie pozostawia żadnych wątpliwości co do stanu zdrowia pozwanej w dniu 20 września 2006r.

Przechodząc do szczegółowych rozważań należy wskazać, że w niniejszej sprawie powód domagał się od pozwanej zapłaty kwoty 23.723,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami, wskazując, że na podstawie umowy przelewu nabył od (...) Banku S.A. z siedzibą we W. wierzytelność wynikającą z zawartej przez pozwaną i bank umowy pożyczki. W tym stanie rzeczy podstawę prawną roszczenia powoda stanowiły przepisy art. 720 k.c. i art. 509 k.c. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast, jak stanowi art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zważyć należy, iż w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym opiekun prawny pozwanej podniósł m.in. zarzut przedawnienia roszczenia powoda. W ocenie Sądu zarzut ten należało uznać za uzasadniony. Zgodnie z treścią art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. W wyroku z dnia 2 kwietnia 2008r. w sprawie o sygnaturze akt III CSK 302/07, OSN 2009 Nr B, poz. 37 Sąd Najwyższy wskazał, że „do zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia przewidzianego w art. 118 k.c. nie jest wymagane, aby obie strony stosunku prawnego, z którego wywodzi się roszczenie majątkowe, prowadziły działalność gospodarczą. Wystarczy, że działalność gospodarczą prowadzi tylko strona dochodząca roszczenia, które wiąże się z tą działalnością”. Bez wątpienia przedmiotowe roszczenie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej przez poprzednika prawnego powoda (banku), jak i powoda, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się m.in. nabywaniem wierzytelności. Stąd też należało przyjąć trzyletni termin przedawnienia dla roszczenia będącego przedmiotem niniejszego postępowania, a wynikającego z umowy kredytu. Według przepisu art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. W niniejszej sprawie strona powodowa podnosiła, że umowa została wypowiedziana przez jej poprzednika prawnego (...) Bank S.A., jednak nie złożyła na powyższą okoliczność żadnego dowodu, choćby odpisu pisma zawierającego oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy pożyczki i dowodu doręczenia tego pisma pozwanej. Należy jednak zauważyć, że strona pozwana w niniejszej sprawie nie kwestionowała samego faktu wypowiedzenia umowy pożyczki. Zatem przyjąć należało, że do wypowiedzenia umowy w rzeczywistości doszło i roszczenie powoda jest w całości wymagalne. Kolejną kwestą jest ustalenie daty wymagalności tego roszczenia. Z treści bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) wystawionego w dniu 10 sierpnia 2011r. wynika, że zadłużenie pozwanej z tytułu spornej pożyczki istniało już w 2009r. Zgodnie z treścią § 2 ust. 9 umowy pożyczki bank był uprawniony do naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego w wysokości czterokrotności obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego można niewątpliwie stwierdzić, że (...) Bank S.A. naliczał odsetki od zadłużenia przeterminowanego od kapitału pożyczki już od dnia 22 maja 2009r. Skoro, mimo spoczywającego na powodzie ciężaru dowodu, nie podjął on żadnej inicjatywy dowodowej w celu wykazania daty wypowiedzenia umowy oraz postawienia pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności, to w konsekwencji należało przyjąć jako datę wymagalności roszczenia datę od której poprzednik prawny powoda rozpoczął naliczanie odsetek od kapitału pożyczki tj. dzień 22 maja 2009r. Wobec powyższego termin przedawnienia przedmiotowego roszczenia upłynął z dniem 22 maja 2012r. Tymczasem powód pozew wniósł dopiero w dniu 3 lipca 2013r., a więc bez wątpienia już po upływie terminu przedawnienia. Powód bronił się przed zarzutem pozwanej, wskazując, że doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia, albowiem w sierpniu 2011r. (...) Bank S.A. złożył do Sądu Rejonowego w Gdyni wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...). Jak wskazał powód, postanowieniem z dnia 19 września 2011r. Sąd Rejonowy uwzględnił wniosek pożyczkodawcy i z tą datą termin przedawnienia zaczął biec na nowo. W ocenie Sądu, argumentacja powoda jest jednak chybiona. Zważyć bowiem należy, iż zgodnie z aktualnym stanowiskiem Sądu Najwyższego nabywca wierzytelności nie będący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności art. 123 § 1 pkt 2 k.c. (por. uchwała SN z dnia 29 czerwca 2016r., III CZP 29/16, LEX nr 2067028). W uzasadnieniu wyżej wskazanej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że „wniosek o wszczęcie egzekucji wywołuje skutek przerwy wtedy, gdy pochodzi od wierzyciela wskazanego w tytule egzekucyjnym, na rzecz którego została wydana klauzula wykonalności; nie jest bowiem wystarczająca tożsamość wierzytelności lecz konieczna jest również identyczność osób, na rzecz których czynność ta została dokonana. Skutki prawne postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego związane są więc tylko z podmiotami w nim uczestniczącymi na podstawie tego tytułu w granicach podmiotowych i przedmiotowych ukształtowanych treścią klauzuli wykonalności. Nie może umknąć uwadze, że przerwa biegu przedawnienia została spowodowana czynnością banku zmierzającą do egzekwowania roszczenia, podczas gdy nabywcy nie będącemu bankiem miałaby służyć do jego dochodzenia. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem”. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela powyższy pogląd prawny. W związku z powyższym, należało stwierdzić, że złożenie przez bank wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nie spowodowało przerwy biegu przedawnienia w stosunku do następcy prawnego banku, nie będącego bankiem. Stąd też, na mocy art. 118 k.c. Sąd uznał, że roszczenie powoda w dacie wniesienia pozwu było już przedawnione.

Poza zarzutem przedawnienia, strona pozwana wywodziła, że oświadczenie woli w przedmiocie zawarcia umowy pożyczki z dnia 20 września 2006r. zostało przez pozwaną G. G. złożone w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, wskutek czego umowa ta jest nieważna. Opiekun prawny ubezwłasnowolnionej całkowicie pozwanej podnosił, że u pozwanej stwierdzono organiczne uszkodzenie mózgowia oraz zespół psychoorganiczny abuliczno – apetyczny. Nadto, wskazano, że 11 miesięcy po zaciągnięciu zobowiązania u poprzednika prawnego powoda pozwana była hospitalizowana z powodu zaburzeń świadomości, zespołu majaczeniowego, podejrzenia zespołu (...), ZZA, co zdaniem opiekuna prawnego pozwanego oznacza, że pozwana mogła się znajdować w takim stanie już w dniu 20 września 2006r. W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu strona pozwana nie wykazała jednak, że w chwili zawarcia umowy pożyczki G. G. znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Jak zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z 7 lutego 2006 r. IV CSK 7/05, L. „stan wyłączający świadomość to – najogólniej rzecz ujmując – brak rozeznania, niemożność rozumienia zachowań własnych i zachowań innych osób, niezdawanie sobie sprawy ze znaczenia i skutków własnego postępowania. Stan taki musi przy tym wynikać z przyczyny wewnętrznej, a więc ze stanu, w jakim znajduje się osoba składająca oświadczenie woli, a nie z okoliczności zewnętrznych, w jakich osoba ta się znalazła. Sformułowanie art. 82 k.c. wskazuje, że wada oświadczenia woli określona w tym przepisie obejmuje dwa różne stany faktyczne, które mogą występować samodzielnie, trzeba jednak zauważyć, że granica między stanem wyłączającym świadome powzięcie decyzji, a stanem wyłączającym swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli jest bardzo płynna. Powzięcie decyzji i wyrażenie woli jest swobodne, gdy zarówno proces decyzyjny, jak i uzewnętrznienie woli nie zostały zakłócone przez destrukcyjne czynniki wynikające z właściwości psychiki czy procesu myślowego osoby składającej oświadczenie woli. Stan wyłączający swobodę musi również wynikać z przyczyny wewnętrznej, umiejscowionej w samym podmiocie składającym oświadczenie woli, a nie w sytuacji zewnętrznej. Tak pojmowanemu brakowi swobody towarzyszyć będzie natomiast najczęściej także pewne ograniczenie świadomości. Stan wyłączający świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli nie może być rozumiany dosłownie, wobec czego nie musi oznaczać całkowitego zniesienia świadomości i ustania czynności mózgu. Wystarczy istnienie takiego stanu, który oznacza brak rozeznania, niemożność rozumienia posunięć własnych i posunięć innych osób oraz nie zdawanie sobie sprawy ze znaczenia i skutków własnego postępowania". Zdaniem Sądu brak jest podstaw do uznania, że stan opisany w cytowanym powyżej orzeczeniu wystąpił u pozwanej w chwili zawarcia umowy. Co prawda z zeznań świadków M. S., S. G., P. P. oraz opiekuna prawnego pozwanej E. G. wynikało, że po śmierci matki (2000r.) oraz po zdiagnozowaniu nowotworu szyjki macicy (1999r.) zachowanie pozwanej uległo istotnej zmianie, jednakże – w świetle opinii biegłego – powyższa zmiana nie miała wpływu na stan świadomości pozwanej oraz możliwości rozumienia jej własnych posunięć. Zdaniem świadków pozwana zamykała się w mieszkaniu, nie udzielała się towarzysko, nie wykazywała zainteresowania światem zewnętrznym. W czasie odwiedzin rodzina i sąsiedzi zauważyli, że pozwana siedzi w fotelu, nie odzywa się, a jej sporadyczne wypowiedzi były spowolnione, niewyraźne i często nielogiczne. Pracodawca pozwanej P. P. zeznał, że pozwana pracowała jako dyrektor w jego przedsiębiorstwa do 2007r., lecz w 2006r. często przebywała na zwolnieniach lekarskich, a w pracy zaczęła się mylić, co wcześniej nie miało miejsca. Brat pozwanej E. G. zaobserwował, że pozwana „dziwacznie” się zachowywała, np. dzwoniła w nocy, że potrzebuje pieniędzy na leczenie, co później okazywało się nieprawdą. Nadto, pozwana rano unikała prowadzenia samochodu. Z przedłożonej dokumentacji medycznej wynikało, że w sierpniu 2007r. pozwana trafiła do szpitala psychiatrycznego, gdzie rozpoznano u niej zaburzenia zachowania i osobowości na podłożu organicznym, ZZA, zespół majaczeniowy poalkoholowy i amnestyczny, polineuropatię toksyczną, zespół móżdżkowy. Podkreślić jednak należy, iż hospitalizacja miała miejsce niemal rok po zawarciu umowy pożyczki, a dla ustalenia nieważności umowy na podstawie art. 82 k.c. miarodajna jest ocena stanu osoby dokonującej czynności prawnej z dnia dokonania czynności. Z tego powodu Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z dziedziny psychiatrii. Po gruntownej analizie dokumentacji medycznej dotyczącej przebiegu leczenia pozwanej, zeznań świadków oraz po przeprowadzeniu badania pozwanej biegły L. C. wskazał, że aktualnie występujące u pozwanej głębokie zaburzenia psychiczne w postaci otępienia, są skutkiem niedostatecznego ukrwienia centralnego układu nerwowego oraz najprawdopodobniej szkodliwego nadużywanie alkoholu. Zdaniem biegłego w sposób jednoznaczny nie można ustalić jednak konkretnej daty, w której takie objawy powstały. Z pewnością deficyt funkcji poznawczych występował u pozwanej w 2012r., co wskazuje na początki zespołu otępiennego. Nie ma jednak żadnych danych, by twierdzić, że objawy otępienne czy inne głębokie zaburzenia psychiczne występowały u pozwanej już w 2006r. Podstaw do takich wniosków nie daje analiza dokumentacji medycznej związanej z hospitalizacją pozwanej w okresie od sierpnia do grudnia 2007r. Biegły zwrócił uwagę, że przeprowadzone w (...) szpitalu psychiatrycznym badania psychometryczne wykazały, że funkcje intelektualne pozwanej mieszczą się w granicach normy. Liczne badania psychiatryczne nie ujawniły występowania zaburzeń psychotycznych czy innych głębokich zaburzeń psychicznych. W czasie hospitalizacji stwierdzono zaburzenia psychiczne w postaci organicznych zaburzeń osobowości z okresowymi stanami depresyjnymi, a także problem alkoholowy w postaci co najmniej szkodliwego nadużywania alkoholu, a może nawet uzależnienia od alkoholu, lecz nie stwierdzono ani otępienia ani też innych przewlekłych zaburzeń psychicznych o charakterze i nasileniu odpowiadającym chorobie psychicznej. W ocenie biegłego mało prawdopodobne jest, aby w 2006r. u pozwanej wystąpiła istotna zmiana stanu psychicznego w porównaniu do stanu z 2007r., tym bardziej, że zaburzenia otępienne są trwałe i nie cofają się (mają charakter postępujący). Biegły wykluczył też, by pozwana cierpiała na zespół (...). Co prawda takie wstępne rozpoznanie postawiono w (...) szpitalu w 2007r., niemniej w czasie hospitalizacji stwierdzono u pozwanej najpierw głęboką intoksykację alkoholową, a następnie objawy majaczenia poalkoholowego, co – jak wyjaśnił biegły – wyklucza możliwość miarodajnego zdiagnozowania zespołu (...). Powyższej jednostki chorobowej nie stwierdzono też w czasie hospitalizacji w S., gdzie wykonano bardzo szeroką i szczegółową diagnostykę. W związku z powyższym – zdaniem biegłego – należało wykluczyć u pozwanej powyższe zaburzenie czynności psychicznych. Biegły C. wskazał też, że pomiędzy ujawnionymi w obrazie TK zanikami w mózgu a stanem psychicznym nie ma prostego przełożenia i takie zaniki nie świadczą jednoznacznie o okresowym zaburzeniu świadomości czy rozumowania. U pozwanej biegły nie stwierdził takiego związku, gdyż pomimo zmian wykazanych zdjęciami TK w czasie hospitalizacji nie rozpoznano u pozwanej żadnych głębszych zaburzeń psychicznych, które miałyby wpływ na stan jej świadomości czy też możliwości zawarcia przedmiotowej umowy. Odnosząc się do zeznań świadków opisujących zachowanie pozwanej (zamykanie drzwi, zaniedbywanie pracy zawodowej, zaburzenia pamięci, unikanie prowadzenia pojazdów rano, stopniowa alienacja) biegły wskazał, że powyższe symptomy najprawdopodobniej były związane z poważnym problemem alkoholowym oraz z zaburzeniami o charakterze depresyjnym, które występowały u pozwanej od 2000r. Jednocześnie biegły wyjaśnił, że nie jest możliwe, aby osoba z głębokimi objawami depresyjnymi pracowała zarobkowo, jeździła do pracy samochodem czy załatwiała czynności w banku, albowiem osoba w takim stanie jest bardzo spowolniała, a jej aktywność ogranicza się w zasadzie do leżenia w łóżku. Nie ma też danych na to, że zaburzenia przytomności występowały u pozwanej już przed 2007r., tym bardziej, że zaburzenia te utrzymują się przez nawet kilkanaście dni i zagrażają życiu. Zdaniem biegłego zaburzenia psychiczne w postaci zaburzeń pamięci bieżącej czy pojawiania się wysp pamięci mogły występować tylko w stanach ostrych zaburzeń spowodowanych alkoholem, lecz w czasie występowania takich zaburzeń chory nie jest zdolny do wykonywania czynności żadnych czynności urzędowych, w tym związanych z zawarciem umowy pożyczki. Nadto, takie zaburzenia wynikające z głębokiego zatrucia alkoholem czy nasilonego zespołu abstynencyjnego są wyraźnie widoczne dla osób z otoczenia. W takiej sytuacji chory znajduje się w stanie zagrożenia życia i wymaga niezwłocznej hospitalizacji. Biegły zauważył, że w 2007r. nie stwierdzono u pozwanej jakiś stałych zaburzeń pamięci, co nie wyklucza, że występowały u niej epizodyczne upojenia alkoholem pokryte niepamięcią, jednak nie ma na to żadnych dowodów. Zdaniem biegłego zawarta w dokumentacji medycznej ocena psychologa, że poziom rozumienia sytuacji społecznych i przestrzegania społecznie akceptowanych zasad i umiejętność adekwatnego na nie reagowania na poziomie szczątkowym oznacza, że pozwana w sposób szczątkowy przestrzega norm regulujących życie społeczne. Prawidłowość rozumowania biegłego potwierdziła świadek M. K.. Z przedłożonej przez świadka dokumentacji wynika jednoznacznie, że przeprowadzone w czasie hospitalizacji w 2007r. testy psychologiczne ujawniły, że funkcje intelektualne u pozwanej mieściły się generalnie w normie. Zatem podzielając w pełni wnioski do jakich doszedł biegły psychiatra należało przyjąć, że brak jest podstaw do uznania, że w chwili zawarcia umowy pożyczki pozwana znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Niezależnie od powyższego, z uwagi na uwzględnienie podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, na mocy art. 720 k.c. i art. 509 k.c. stosowanych a contrario w zw. z art. 118 k.c. Sąd oddalił powództwo.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490) i zasądził od przegrywającego niniejszą sprawę powoda na rzecz pozwanej kwotę 2.417 zł, na którą składa się opłata za czynności pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej (2.400 zł) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).

Nadto, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 5 ust. 3, art. 8 ust.1 i art. 83 i 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U.2014.1025) Sąd nakazał ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 2.391,70 zł tytułem brakujących kosztów opinii biegłego i kosztów dojazdu świadka.