Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Niemczyk

Protokolant: starszy sekretarz sądowy M. K.

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2016 roku w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej K. K. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 2.472,86 zł (dwa tysiące czterysta siedemdziesiąt dwa złote i 86/100) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7.05.2015 roku do dnia 31.12.2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.01.2016 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.073,79 zł (tysiąc siedemdziesiąt trzy złote i 79/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

IV.  przyznaje kuratorowi ustanowionemu dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej K. K. – radcy prawnemu M. P. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 738,00 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych);

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 738,00 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych).

Sygn. akt I C 662/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez radcę prawnego, w dniu 7.05.2015 roku wniósł pozew przeciwko K. K. o zapłatę kwoty 3.350,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że kwota dochodzona pozwem wynika z umowy pożyczki z dnia 5.04.2012 roku. Pozwana nie uregulowała w terminie zaległości w całości i z tego tytułu powód wypowiedział jej umowę. Pozwana dokonała wpłat w wysokości 3.125,08 zł, która została zaksięgowana w kwotach:

- 1.814,50 zł na kapitał,

- 492,02 zł na odsetki umowne,

- 818,56 zł na obsługę pożyczki w domu.

Powód wezwał pozwaną do zapłaty pozostałej części zadłużenia, lecz nie zostało ono uregulowane.

Powód podał, że na kwotę dochodzoną pozwem składa się:

- kwota 2.472,86 zł z tytułu kapitału,

- kwota 877,64 zł z tytułu obsługi pożyczki w domu.

Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Słupsku w dniu 19.06.2015 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym pod sygn. akt I Nc 2516/15. (k. 13).

Postanowieniem z dnia 29.02.2016 roku Sąd Rejonowy w Słupsku uchylił nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym (k. 29).

Pozwana K. K., reprezentowana przez kuratora ustanowionego dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej w osobie radcy prawnego, w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości, zgłaszając zarzuty nieistnienia zobowiązania (nieudowodnienia) oraz z ostrożności procesowej zarzut przedawnienia roszczenia. Nadto kurator wniósł o ustalenie i przyznanie wynagrodzenia według norm przepisanych.

W uzasadnieniu zakwestionował okoliczność zawarcia umowy pomiędzy stronami, w tym umocowanie osoby podpisującej umowę w imieniu powódki, a ponadto wykonywanie przez powódkę obsługi pożyczki w domu (k. 57 – 60).

W piśmie procesowym z dnia 19.10.2016 roku powód podniósł, iż pozwana decydując się na zawarcie umowy pożyczki z powodem, dobrowolnie wybrała opcję pożyczki w domu, która powoduje rezygnację z pobierania jakichkolwiek opłat oraz odsetek karnych za opóźnienie w spłacie należności. Wskazał, iż pozwana dokonała spłaty pożyczki w kwocie 3.125,08 zł i zrobiła to za pośrednictwem przedstawiciela powodowej spółki, zatem obsługa domowa jej pożyczki musiała być wykonywana, co najmniej w pewnym zakresie.

Odnosząc się do kwestii umocowania przedstawiciela Spółki do zawarcia z pozwaną umowy pożyczki, podniósł, iż zgodnie z art. 78 k.c. do zawarcia umowy wystarczy wymania dokumentów obejmujących treść oświadczenia woli. W ocenie strony powodowej brak dowodu prawidłowego umocowania przedstawiciela udzielającego pozwanej pożyczki, nie powoduje nieważności zawartej z nią umowy.

W kwestii przedawnienia roszczenia powód wskazał, że termin spłaty pożyczki został ustalony na dzień 4.06.2013 roku, roszczenie stało się wymagalne z dniem 5.06.2013 roku i od tego dnia rozpoczął się bieg 3 - letniego okresu przedawnienia (k. 81 – 86).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 5.04.2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (pożyczkodawca), reprezentowany przez E. A. zawarł z K. K. (pożyczkobiorcą) umowę pożyczki nr (...) na okres 60 tygodni.

W umowie wskazano, że pożyczkodawca udzielił pożyczkobiorcy pożyczki na następujących warunkach:

A. kwota do wypłaty 3.300,00 zł,

B. koszt ubezpieczenia 528,00 zł,

C. opłata przygotowawcza 344,52 zł,

D. roczna stopa oprocentowania 19 %, łączna kwota odsetek 492,12 zł,

E. opłata za obsługę pożyczki w domu 51,40 %, 1.696,20 zł,

F. dodatkowa opłata przygotowawcza 114,84 zł,

G. całkowita kwota pożyczki 4.287,36 zł,

H. całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta (B+C+D+G) 5.652,00 zł,

I. łączne zobowiązanie do spłaty (D+E+G) 6.475,68 zł.

W przypadku skorzystania przez pożyczkobiorcę z opcji obsługi pożyczki w domu, pożyczkobiorca zobowiązuje się zapłacić koszt ubezpieczenia (pozycja B), opłatę przygotowawczą (pozycja C), oraz dodatkową pozycję przygotowawczą (pozycja F) w chwili zawarcia umowy w sposób określony w pkt. 2.

Opłata przygotowawcza należna z tytułu zawarcia umowy, dodatkowa opłata przygotowawcza (to jest opłata pokrywająca koszty związane z uruchomieniem usługi obsługi pożyczki w domu oraz dostarczeniem gotówki do domu pożyczkobiorcy) oraz koszt ubezpieczenia (to jest koszt składki przypadającej na pożyczkobiorcę z tytułu objęcia go Umową Grupowego (...)) są pobierane w chwili wydania albo przelewu składki przypadającej na pożyczkobiorcę z tytułu objęcia go Umową Grupowego (...), są pobrane w chwili wydania albo przelewu kwoty do wypłaty pożyczkobiorcy (zgodnie z punktem 2 albo odpowiednio 9 umowy pożyczki) poprzez potrącenie ich kwoty z całkowitej kwoty pożyczki. Pozostałą kwotę tj. łączne zobowiązanie do spłaty pożyczkobiorca zobowiązuje się spłacić w 60 tygodniowych ratach, ostatnia rata wynosi 107,81 zł, natomiast każda pozostała rata 107,93 zł, płatnych w kolejnych okresach tygodniowych według punktu 3 (dla umowy z opcją obsługi pożyczki w domu.

Opłata za obsługę pożyczki w domu jest niezależna i wymagalna w chwili spłaty raty pożyczki w proporcji do spłaconej kwoty.

Zgodnie z pkt. 2 umowy „opcja obsługi pożyczki w domu: to metoda obsługi pożyczki w domu, do wyboru przez pożyczkobiorcę, polegająca na spłacie rat pożyczki poprzez odbiór przez przedstawiciela spłacanych przez pożyczkobiorcę rat pożyczki w miejscu zamieszkania.

W pkt. 21 umowy pożyczki strony zawarły postanowienie zgodnie, z którym w przypadku gdy pożyczkobiorca wybrał opcję obsługi pożyczki w domu, w przypadku spłaty łącznego zobowiązania do spłaty w całości przed terminem określonym w umowie, pożyczkodawca ustali i wypłaci pożyczkobiorcy rabat w opłacie za obsługę pożyczki w domu. Kwota rabatu w opłacie za obsługę pożyczki w domu będzie kalkulowana jako iloczyn opłaty za obsługę pożyczki w domu (określona w pozycji E) oraz ilorazu liczby pełnych tygodni, o które skrócono czas obowiązywania umowy w wyniku przedterminowej spłaty całości łącznego zobowiązania do spłaty, przez liczbę tygodni obowiązywania umowy.

K. K. zadeklarowała chęć skorzystania z opcji obsługi pożyczki w domu i potwierdziła otrzymanie w gotówce kwoty 3.300,00 zł.

W treści umowy strony wskazały, że w przypadku gdy pożyczkobiorca zadeklarował chęć skorzystania z opcji obsługi pożyczki w domu, pożyczkodawca nie będzie pobierał opłaty za zwłokę.

(dowód: umowa pożyczki k. 4 – 6 v)

K. K. dokonała wpłat na poczet zadłużenia wynikającego z w.w. umowy w wysokości 3.125,08 zł. Powód zaksięgował należność:

- w kwocie 1.814,50 zł na kapitał,

- w kwocie 492,02 zł na odsetki umowne,

- w kwocie 818,56 zł na obsługę pożyczki w domu.

(bezsporne)

Ostatnia uiszczona przez pozwaną wpłata z tytułu zawartej umowy pożyczki na rzecz powoda pochodzi z sierpnia 2013 roku.

(dowód: wydruk systemowy spłat k. 87 – 88)

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. pismem z dnia 27.02.2015 roku wezwała K. K. do zapłaty kwoty 3.350,50 zł z tytułu umowy pożyczki nr (...).

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 7)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w części zasługuje na uwzględnienie.

Na powodzie, zgodnie z przepisem art. 6 k.c., ciążył ciężar wykazania, że przysługuje mu kwota dochodzona pozwem, w tym z tytułu obsługi pożyczki w domu, oraz że doszło do zawarcia umowy w imieniu i na rzecz powoda. Powód nie sprostał obowiązkowi wykazania, że przysługuje mu kwota za obsługę pożyczki domu w kwocie 877,64 zł.

Na pozwanej ciążył ciężar wykazania, że doszło do przedawnienia roszczenia, czemu pozwana nie sprostała.

Jak stanowi przepis art. 353 § 1 k.c. zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Na mocy przepisu art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak stanowi przepis art. 30 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 12.05.2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2011.126.715) umowa o kredyt konsumencki, z zastrzeżeniem art. 31-33, powinna określać imię, nazwisko i adres konsumenta oraz imię, nazwisko (nazwę) i adres (siedzibę) kredytodawcy i pośrednika kredytowego.

Zarzut pozwanej polegający na podważeniu zawarcia umowy z powodem nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z przywołanymi przepisami powód mógł zawierać umowę za pośrednictwem pośrednika kredytowego. Pozwana potwierdziła odbiór gotówki i częściowo dokonywała spłat kwot wynikających z umowy. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że nie doszło do zawarcia umowy z powodem.

Jak stanowi przepis art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Nie są świadczeniem okresowym poszczególne raty, na które rozłożona została spłata długu, ani zastrzeżony w umowie obowiązek przekazywania należności w miarę realizowanego zamówienia, „nie później jednak niż każdego dziesiątego najbliższego miesiąca" (wyrok SN z 10 września 1970 r., I CR 329/70, LexisNexis nr (...), OSNCP 1971, nr 6, poz. 101).

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut przedawnienia roszczenia. Umowa została zawarta na okres 60 tygodni. Ostateczna spłata pożyczki powinna zatem nastąpić do 30.05.2013 roku. Pozew został wniesiony w dniu 7.05.2015 roku, tj. przed upływem 3 – letniego okresu przedawnienia roszczenia.

Powód nie wykazał, że przysługuje mu kwota 877,64 zł z tytułu obsługi pożyczki w domu. Zgodnie z umową każda rata uiszczona na poczet spłaty pożyczki jest księgowana w pierwszej kolejności na poczet obsługi pożyczki w domu. Oznacza to, że niespłacone przez pozwaną raty nie były obsługiwane przez powoda. Powód nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie tego, że przedstawiciel powoda stawiał się u pozwanej celem odbioru niespłaconych rat. Uznać zatem należy, że powodowi nie przysługuje kwota 877,64 zł za obsługę pożyczki w domu, albowiem w tej części umowa nie została przez powoda wykonana.

Podkreślić przy tym należy, że również w sytuacji wcześniejszej spłaty pożyczki pożyczkodawca zobowiązany był do udzielenia rabatu za obsługę pożyczki w domu, albowiem w tej części usługa nie byłaby wykonana.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że przysługuje powodowi kwota 2.472,86 zł z tytułu pozostałej do spłaty pożyczki, a niezasadne jest roszczenie o zapłatę kwoty 877,64 zł z tytułu obsługi pożyczki w domu.

Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 720 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.472,86 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 7.05.2015 roku do dnia 31.12.2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.01.2016 roku do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie pierwszym sentencji wyroku, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił, o czym orzekł w punkcie drugim sentencji wyroku.

Powód wygrał sprawę w 73,80%.

Koszty postępowania poniesione przez powoda wyniosły łącznie 1.455,00 zł, z czego tytułem opłaty od pozwu 100,00 zł, wykorzystanej zaliczki na poczet ustanowienia kuratora kwotę 738,00 zł (w pozostałej części niewykorzystana zaliczka zostanie zwrócona), z opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17,00 zł i wynagrodzenia radcy prawnego kwotę 600,00 zł.

Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 100 k.p.c. w zw. z §6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.) zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.073,79 zł (1.455,00 zł x 73,80%) tytułem zwrotu kosztów postępowania, o czym orzekł w punkcie trzecim sentencji wyroku.

Kurator ustanowiony dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej jest płatnikiem podatku od towarów i usług (e – protokół rozprawy z dnia 10.11.2016 roku k. 92).

Na mocy przepisu §1 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.11.2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. z dnia 9 grudnia 2013 r.; Dz.U.2013.1476) w zw. z §6 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.) sąd przyznał kuratorowi ustanowionemu dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej K. K. – radcy prawnemu M. P. od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Słupsku wynagrodzenie w kwocie 738,00 zł (600,00 zł + 23% podatku od towarów i usług), o czym orzekł w punkcie czwartym sentencji wyroku.

Sąd niezasadnie orzekł w punkcie piątym sentencji wyroku o ściągnięciu od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwoty 738,00 zł, albowiem kwota ta została pokryta przez powoda.