Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z wniosku K. W. (1), D. P. i A. W.

z udziałem E. S.

o podział majątku wspólnego i dział spadku

na skutek apelacji uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 26 kwietnia 2013 r. sygn. akt II Ns 4554/12

postanawia:

oddalić apelację.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Białymstoku ustalił, że w skład majątku wspólnego J. i M. małżonków W. wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położone w B. przy ulicy (...), znajdujące się w zasobach B. Spółdzielni Mieszkaniowej w B., o wartości 206.456,00 złotych (pkt I).

Ustalił, że w skład spadku po M. W. wchodzi udział 1/2 części w majątku szczegółowo opisanym w punkcie I postanowienia (pkt II).

Ustalił, że w skład częściowego działu spadku po W. W. (2) wchodzi udział 1/3 części w majątku opisanym w punkcie II postanowienia (pkt III).

Ustalił, że w skład spadku po J. W. wchodzi udział ½ części w majątku opisanym w punkcie I postanowienia oraz udział 1/3 części w majątku opisanym w punkcie II postanowienia (pkt IV).

Ustalił, że uczestniczka E. S. poniosła koszty pogrzebu J. W. w kwocie 3.101,00 złotych (pkt V).

Ustalił, że uczestniczka E. S. poniosła wydatki na lokal szczegółowo opisany w punkcie I postanowienia w kwocie 5.000,00 złotych (pkt VI).

Oddalił wniosek K. W. (1), D. P. i A. W. o dokonanie rozliczenia pożytków z tytułu najmu lokalu opisanego w punkcie I postanowienia (pkt VII).

Oddalił wniosek E. S. o rozliczenie darowizny i kosztów opieki nad J. W. (pkt VIII).

Dokonał podziału majątku wspólnego, działu spadku po M. W., działu spadku po J. W. oraz częściowego działu spadku po W. W. (2) w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położone w B. przy ulicy (...), znajdujące się w zasobach B. Spółdzielni Mieszkaniowej w B. przyznał na rzecz E. S. (pkt IX).

Zasądził od E. S. tytułem spłaty na rzecz A. W. kwotę 11.297,50 zł (jedenaście tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych 50/100) płatną w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym w wysokości 13 % w razie uchybienia terminowi płatności (pkt X).

Zasądził od E. S. tytułem spłaty na rzecz K. W. (1) kwotę 45.190,00 zł (czterdzieści pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych) i D. P. kwotę 45.190,00 zł (czterdzieści pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych) (pkt XI).

Spłaty zasądzone od E. S. w punkcie XI podpunkt 1 i 2 postanowienia rozłożył na raty w ten sposób, że na rzecz K. W. (1) pierwsza rata w wysokości 15.190,00 złotych płatna w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, druga rata 30.000 złotych płatna w terminie 30 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia; na rzecz D. P. pierwsza rata w wysokości 15.190,00 złotych płatna w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, druga rata 30.000 złotych płatna w terminie 30 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia - z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym w wysokości 13 % w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (pkt XII).

Zasądził na rzecz E. S. tytułem rozliczenia wydatków poniesionych na lokal opisany w punkcie I postanowienia od K. W. (1) kwotę 1.111,11 zł (jeden tysiąc sto jedenaście złotych 11/100); D. P. kwotę 1.111,11 zł (jeden tysiąc sto jedenaście złotych 11/100); A. W. kwotę 277,78 zł (dwieście siedemdziesiąt siedem złotych 78/100) (pkt XIII).

Wydatki w sprawie ustalił na kwotę 1.331,85 złotych i stwierdził, że zostały one uiszczone przez wnioskodawców K. W. (1), D. P., A. W. w kwocie 1.500,00 złotych (pkt XIV).

Zwrócił D. P. ze Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Białymstoku) kwotę 168,15 złotych tytułem różnicy pomiędzy wydatkami należnymi a pobranymi (pkt XV).

Zasądził od E. S. tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz D. P. kwotę 350,22 złotych, na rzecz K. W. (1) kwotę 350,22 złotych i na rzecz A. W. kwotę 87,56 złotych (pkt XVI).

Stwierdził, że zainteresowani ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (pkt XVII).

Z ustaleń poczynionych przez Sąd I instancji wynika, że M. W. i J. W. zawarli związek małżeński w dniu 25 marca 1950 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w G., zapisany w księdze małżeństw za numerem (...). M. W. zmarła 9 stycznia 2005 roku w B., gdzie ostatnio stale zamieszkiwała przy ulicy (...). Wspólność majątkowa pomiędzy małżonkami M. W. i J. W. obowiązywała w okresie od dnia 25 marca 1950 roku do dnia 9 stycznia 2005 roku.

Sąd Rejonowy w Białymstoku II Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 21 października 2008 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II Ns 2478/08 stwierdził, że spadek po M. W. na podstawie ustawy nabyli: mąż J. W. w 1/3 części, córka E. S. w 1/3 części, syn W. W. (2) w 1/3 części.

Sąd I instancji ustalił też, że W. W. (2) zmarł w dniu 9 września 2008 roku w W.. Ostatnio stale zamieszkiwał w B. przy ulicy (...). Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2009 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II Ns 4102/08, Sąd Rejonowy w Białymstoku Wydział II Cywilny stwierdził, że spadek po wskazanym zmarłym na podstawie ustawy nabyli: żona A. W. w 1/3 części, syn K. W. (1) w 1/3 części, córka D. P. w 1/3 części.

Z ustaleń Sądu wynika też, że J. W. zmarł w dniu 15 czerwca 2011 roku w A.. Ostatnio stale zamieszkiwał w B. przy ulicy (...). Sąd Rejonowy w Białymstoku II Wydział Cywilny postanowieniem z dnia 20 grudnia 2011 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II Ns 5559/11 stwierdził, że spadek po J. W. na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli: córka E. S. w ½ części, wnuk K. W. (1) w ¼ części, wnuczka D. P. w ¼ części.

Sąd I instancji odwołał się do przepisów regulujących dział spadku i podział majątku wspólnego tj. art. 1035 i n. kc, art. 680 kpc, art. 684 kpc oraz art. 31 § 1 krio i art. 924 kc. Wskazał, że bezspornym było, iż w skład majątku wspólnego J. i M. małżonków W., w skład spadku po M. W., w skład spadku po J. W. oraz w skład częściowego spadku po W. W. (2) wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położone w B. przy ulicy (...), znajdujące się w zasobach B. Spółdzielni Mieszkaniowej w B.. Zainteresowani zgodnie przyjęli jego wartość na kwotę 206.456,00 złotych.

Ponadto Sąd I instancji wskazał, że nie stanowiło sporu, iż uczestniczka postępowania E. S. poniosła koszty pogrzebu J. W. w kwocie 3.101,00 złotych oraz że poniosła wydatki na przedmiotowy lokal w kwocie 5.000,00 złotych.

Odnośnie kwestii spornych Sąd I instancji wskazał, że nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek K. W. (1), D. P. i A. W. o rozliczenie pożytków z tytułu najmu przedmiotowego lokalu. W ocenie Sądu I instancji wnioskodawcy nie wykazali, że uczestniczka uzyskiwała przychody z najmu mieszkania. Korzystały z niego okazjonalnie różne osoby na zasadzie użyczenia. Ponadto Sąd I instancji wskazał, że art. 207 kc nie obejmuje swoją hipotezą korzyści osiąganych przez współwłaściciela z tytułu korzystania z lokalu. Korzyści nie polegają bowiem na czerpaniu pożytków, lecz na zaoszczędzeniu wydatków. Wnioskodawcy nie powoływali się jednak na posiadanie wykraczające poza uprawniony zakres z art. 206 kc.

Sąd I instancji oddalił również wniosek uczestniczki postępowania o rozliczenie darowizny uczynionej na rzecz W. W. (2), której poczynieniu przeczyli wnioskodawcy. Sąd miał na uwadze, że świadkowie zeznali, że słyszeli o wskazanej darowiźnie, brak było jednak skonkretyzowanej daty dokonanej darowizny, czy sumy jaką miał uzyskać W. W. (2). Uczestniczka przedłożyła jedynie zaświadczenie z Rodzinnego O. Działkowego „27 lipca” w B., że M. i J. W. byli użytkownikami działki do dnia 24.04.1995 roku. Sąd I instancji podkreślił również, że uczestniczka została zobowiązana do złożenia wniosków dowodowych wraz z wnioskiem o powołanie biegłego, ale tego nie wykonała. Z uwagi na brak dowodu dokonania darowizny, daty jej dokonania, jak też braku wniosku o ustalenie jej wartości, Sąd I instancji wniosek o rozliczenie darowizny oddalił.

Za niezasadny uznał również Sąd Rejonowy wniosek uczestniczki o rozliczenie kosztów opieki nad J. W. na kwotę 28.791,00 złotych. Sąd podkreślił, że E. S. udokumentowała koszty jedynie na kwotę 1320 złotych i nie złożyła innych wniosków dowodowych. Niekwestionowane było przy tym, że opiekowała się J. W. i dysponowała jego emeryturą w kwocie około 1400 złotych. Zdaniem Sądu, uzyskiwana emerytura spadkodawcy była wystarczająca na pokrycie udokumentowanych kosztów. Ponadto Sąd I instancji wyraził pogląd, że do postępowania działowego nie należy dochodzenie pomiędzy współspadkobiercami innych roszczeń niż przewidziane w art. 686 k.p.c., a w szczególności roszczeń jednych spadkobierców przeciwko pozostałym spadkobiercom z tytułu zwrotu części kosztów poniesionych na leczenie i utrzymanie spadkodawcy oraz roztoczenie nad nim pieczy.

Orzekając o sposobie podziału majątku, Sąd I instancji miał na względzie art. 688 kpc, art. 618 kpc i art. 622 kpc. Wskazał, że sposób podziału majątku wspólnego, działu spadku po M. W., działu spadku po J. W. oraz częściowego działu spadku po W. W. (2) był bezsporny. Uczestniczka postępowania wnosiła o przyznanie jej lokalu objętego wnioskiem, wnioskodawcy zaś domagali się zasądzenia na swą rzecz spłaty. Sąd I instancji nie znalazł podstaw, by uznać, że taki sposób podziału sprzeciwia się prawu i zasadom współżycia społecznego lub narusza w sposób rażący interesy osób uprawnionych, dlatego też go uwzględnił i całość majątku przyznał uczestniczce postępowania ze stosowną spłatą na rzecz wnioskodawców w wysokości odpowiadającej przysługujących im udziałów, pomniejszoną o kwotę stanowiącą koszty pogrzebu J. W. (proporcjonalnie do udziałów).

Sąd wskazał, że wartość dzielonego majątku wynosi 206.456,00 złotych. Uczestniczka postępowania E. S. ma prawo do 9/18 części tego majątku tj. do kwoty 103.228,00 złotych, K. W. (1) i D. P. po 4/18 części, czyli do kwot po 45.879,11 złotych, A. W. zaś do 1/18 części czyli do kwoty 11.469,78 złotych. Ze względu na to, że E. S. został przyznany cały majątek będący przedmiotem podziału, winna dokonać spłaty na rzecz wnioskodawców.

Spłatę należną A. W. Sąd I instancji ustalił na kwotę 11.297,50 złotych (11.469,78 złotych – (3.101,00 x 1/18) = 11.469,78 – 172, 28)

Spłaty należne K. W. (1) i D. P. Sąd I instancji ustalił na kwoty po 45.190,00 złotych (45.879,11 złotych – (3.101,00 x 4/18) = 45.879,11 – 689,11)

Opisaną spłatę na rzecz A. W. Sąd I instancji zasądził w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia orzeczenia. Z kolei, spłaty na rzecz K. W. (1) i D. P. rozłożył na raty w ten sposób, że pierwsza rata w wysokości po 15.190,00 złotych płatna w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia, druga rata w wysokości po 30.000,00 złotych płatna w terminie 30 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia. Sąd uznał, że jest to wystarczający okres do pozyskania tych środków finansowych, zwłaszcza z uwagi na fakt, iż E. S. wyrażając wolę przejęcia przedmiotowego lokalu musiała liczyć się z obowiązkiem spłat. Sąd uznał, że terminy spłaty uwzględniają sytuację życiową i możliwości płatnicze stron i realizują w pełni ich uzasadnione interesy. Na wypadek zwłoki w płatności należności zasądzone zostały odsetki ustawowe na podstawie art. 212 § 3 kc w zw. z art. 688 kpc.

Z uwagi na poniesione przez E. S. wydatki na przedmiotowy lokal w wysokości 5.000 złotych, Sąd I instancji uznał, że wnioskodawcy powinni zwrócić jej skazany wydatek w wysokości odpowiadającej wielkości udziałów w dzielonym majątku. Wobec powyższego, Sąd I instancji zasądził: od K. W. (1) kwotę 1.111,11 złotych (5.000,00 x 4/18), od D. P. 1.111,11 złotych (5.000,00 x 4/18), od A. W. kwotę 277,78 złotych (5.000,00 x 1/18).

Sąd I instancji ustalił opłatę od wniosku na kwotę 1500 złotych, zaś wydatki na kwotę 1 .331,85 złotych. Składały się na nie: koszty związane ze sporządzeniem opinii przez biegłego w kwocie 1.255,85 złotych, koszty stawiennictwa świadków na rozprawie w kwocie 76,00 złotych. Sąd uznał, że każdy zainteresowany powinien partycypować w kosztach stosownie do swych udziałów, z tym, że z uwagi, że Sąd nie uwzględnił wniosku o rozliczenie pożytków z tytułu wynajęcia mieszkania, uznał, że koszt opinii - 1255,85 złotych w tym zakresie powinni ponieść wnioskodawcy w całości, zgodnie z zasadą odpowiedzialności strony za wynik postępowania. Z uwagi, że koszty zostały pokryte przez wnioskodawców, Sąd I instancji tytułem zwrotu kosztów postępowania zasądził od E. S. na rzecz D. P. kwotę 350,22 złotych, na rzecz K. W. (1) kwotę 350,22 złotych i na rzecz A. W. kwotę 87,56 złotych, zaś na mocy art. 84 ust.2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005 Nr 167, poz.1398 z późn. zm) nakazał zwrócić D. P. ze Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Białymstoku) kwotę 168,15 złotych tytułem różnicy pomiędzy kosztami należnymi a pobranym.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła uczestniczka postępowania E. S.. Zaskarżyła je w pkt VI, VIII, X, XI, XII, XIII i XVI. Zakwestionowała ustaloną przez Sąd I instancji wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w B. i wskazała na niezasadność przyjęcia za podstawę ustaleń w tym zakresie opinii biegłego M. S. (1). Zarzuciła też, że Sąd I instancji nieprawidłowo przyjął, że poniosła wydatki na stanowiący przedmiot działu lokal w kwocie 5.000 złotych, co jest niezgodne ze zgromadzonym materiałem dowodowym, gdyż w rzeczywistości wydatki wyniosły 5.429,09 złotych. Wniosła dodatkowo o rozliczenie wydatków w kwocie 2.316,09 złotych za okres od 30 października 2012 r. do 29 maja 2013 r. Zakwestionowała również praw idłowość rozstrzygnięcia w zakresie oddalenia wniosku o rozliczenia darowizny w kwocie 8000 złotych uczynionej na rzecz W. W. (2), podnosząc że materiał dowodowy przekonuje, że darowizna taka miała miejsce. Ponadto zakwestionowała rozstrzygnięcie oddalające wniosek o rozliczenie kosztów opieki i leczenia J. W., wskazując że takie koszty faktycznie poniosła i winny one podlegać rozliczeniu w sprawie. Odnośnie spłat przyznanych wnioskodawcom wskazała, że są one zbyt wysokie, a przyjęte przez Sąd I instancji terminy zbyt krótkie, gdyż nie uwzględniają jej sytuacji życiowej i możliwości płatniczych. Powołując się na tę argumentację, wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy akceptuje i uznaje za własne ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu I instancji – tak co do składu majątku podlegającego podziałowi jak i jego wartości. Na aprobatę zasługują także pozostałe wnioski wywiedzione przez ten Sąd na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym dotyczące rozliczeń z tytułu darowizny, pożytków i długów spadkowych. Wbrew stanowisku skarżącej na aprobatę zasługiwał też przyjęty sposób podziału majątku oraz ustalone terminy płatności spłat należnych wnioskodawcom jako uwzględniające całokształt okoliczności sprawy. Twierdzenia uczestniczki postępowania zawarte w apelacji w ocenie Sądu Okręgowego stanowią jedynie nieuzasadnioną i niepopartą przekonującą argumentacją polemikę z rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego i dlatego nie mogły wpłynąć na postulowane przez nią rozstrzygnięcie.

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do kwestii wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w B. przy ulicy (...), podkreślić trzeba, że przed Sądem I instancji zainteresowani zgodnie przyjęli jego wartość na kwotę 206.456,00 złotych (k. 42). W toku postępowania to stanowisko było konsekwentnie podtrzymywane przez uczestniczkę. W nawiązaniu do opinii biegłego M. S. (1) uczestniczka wskazała, że „w całości popiera operat szacunkowy pana S.” (k. 100). Także na rozprawie bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia kończącego postępowanie w I instancji, słuchana w charakterze strony, uczestniczka wskazała, że nie kwestionuje wartości mieszkania określonej na kwotę 206.465 złotych (k. 153). Mając na uwadze zgodne stanowiska zainteresowanych, jak i niekwestionowanie przez żadnego z nich operatu szacunkowego sporządzonego przez biegłego M. S. (1), zasadnie Sąd I instancji przyjął wyrażoną w nim wartość za miarodajną dla ustalenia wartości wskazanego prawa. Kwestionowanie tego ustalenia na etapie postępowania odwoławczego nie może być zatem skuteczne.

Podważane obecnie przez uczestniczkę postępowania ustalenie Sądu I instancji, że poniosła wydatki na utrzymanie lokalu przy ulicy (...) w kwocie 5.000 złotych również ma oparcie w jasno wyrażonym stanowisku uczestniczki. Tak bowiem na rozprawie z dnia 19 kwietnia 2013 r. poprzedzającej wydanie orzeczenia, ostatecznie precyzując swoje stanowisko w sprawie, uczestniczka podała, że wnosi o rozliczenie kosztów utrzymania mieszkania na kwotę 5.000 złotych (k. 152). W tej sytuacji nie mógł się ostać zarzut, że Sąd I instancji nieprawidłowo przyjął tę kwotę do ostatecznych rozliczeń. Przeciwnie - wobec jednoznacznego stanowiska uczestniczki wnioskowanie Sądu w tej kwestii było w pełni prawidłowe.

Z kolei wniosku uczestniczki o rozliczenie wydatków na utrzymanie lokalu przy ulicy (...) w kwocie 2.316,09 złotych za okres od 30 października 2012 r. do 29 maja 2013 r. Sąd Okręgowy nie uwzględnił z dwóch względów. Po pierwsze zauważyć trzeba, że część wydatków (za okres od października 2012 r. do marca 2013 r.) winna być zgłoszona do rozliczenia przed Sądem I instancji. Wydatki te istniały bowiem już wówczas i nic nie stało na przeszkodzie, by zostały zgłoszone w stosownym do tego czasie. Przedłożenie dokumentacji na potwierdzenie poniesienia tych wydatków na etapie postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy uznał za spóźnione. Po drugie zaś wskazać należy, że rozliczeniu pomiędzy zainteresowanymi mogą podlegać tylko wydatki konieczne na zachowanie wspólnego prawa, na zachowanie jego substancji. Innymi słowy, rozliczeniu w sprawie mogą podlegać wyłącznie należności czynszowe, zaś brak podstaw do uwzględnienia takich opłat jak opłaty z tytułu zużycia wody, gazu czy energii elektrycznej. Tymczasem wnosząc o rozliczenie kwoty 2.316,09 złotych uczestniczka nie wskazała, jakie opłaty składają się na poniesione przez nią wydatki, nie można stwierdzić, jaką część wskazanej sumy stanowią należności czynszowe. Dlatego też Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia stanowiska uczestniczki w tej części.

Przechodząc do kwestii rozliczenia darowizny, jaka zdaniem uczestniczki miała być poczyniona na rzecz poprzednika prawnego wnioskodawców W. W. (2), wskazać trzeba, że Sąd Okręgowy w pełni aprobuje w tym zakresie stanowisko Sądu I instancji. Trafnie Sąd ten uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje postaw, by przyjąć, że dokonanie takiej darowizny zostało wykazane. Wbrew przekonaniu skarżącej zeznania świadków K. W. (2), B. L. i M. S. (2) mają walor ogólny i nie pozwalają na wyprowadzenie w tej kwestii jednoznacznych wniosków. Świadkowie zeznawali na temat przekazania pewnych pieniędzy, nie precyzując ani kwot ani dat przekazania środków. Z ich zeznań z pewnością nie można wywieść wniosku o przekazaniu W. W. (2) kwoty 8.000 złotych i powiązać tego z faktem sprzedaży działki w dniu 24 kwietnia 1995 r., jak twierdzi uczestniczka. Znamienne pozostaje przy tym, że uczestniczka wskazała, że wiedzę o darowiźnie na rzecz brata wskazanych środków uzyskała od K. W. (2), a tymczasem ta ostatnia słuchana w charakterze świadka nie potrafiła bliżej określić ani kwoty darowizny ani jej daty. W związku z tym, że w toku postępowania nie doszło do wykazania faktu dokonania darowizny ocena Sądu I instancji w omawianej kwestii była w pełni uprawniona.

Stanowisko uczestniczki nie zasługiwało też na uwzględnienie w zakresie wniosku o rozliczenie kosztów opieki sprawowanej nad J. W. w kwocie 28.791 złotych. Zaznaczyć trzeba, że w przeciwieństwie do Sądu I instancji Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że co do zasady wskazane wydatki podlegałoby rozliczeniu w sprawie, ale pod warunkiem udowodnienia wysokości tych wydatków, jak też wykazania, że środki pochodzące emerytury J. W. były niewystarczające dla zaspokojenia jego potrzeb. Tymczasem, jak prawidłowo argumentował Sąd I instancji, E. S. w toku postępowania nie udokumentowała należycie wydatków na ten cel we wskazanej przez nią kwocie. Nie wykazała też, by emerytura wnioskodawcy była zbyt skromna i nie pozwoliła zaspokoić jego potrzeb na stosownym poziomie. W konsekwencji nie można było zaaprobować stanowiska skarżącej i uwzględnić w rozliczeniu wskazanej wyżej kwoty.

Sąd Okręgowy nie dopatrzył się też nieprawidłowości w zakresie orzeczenia o warunkach płatności spłat należnych wnioskodawcom. Sąd I instancji, kształtując orzeczenie w tym zakresie, w należyty sposób uwzględnił interesy wszystkich zainteresowanych. Przeciwne temu stanowisku wywody uczestniczki nie zasługiwały na aprobatę.

Należy podkreślić, że orzekając o terminie spłaty, Sąd ma obowiązek uwzględnić interesy zainteresowanych i rozważyć sytuację życiową każdego z nich. W związku z tym wskazać trzeba, że jedyny składnik majątku podlegającego podziałowi otrzymała uczestniczka, a spłata ma stanowić dla wnioskodawców swego rodzaju rekompensatę za ten składnik. Jako taka może być odczuwalna jedynie gdy uiszczana jest w krótkim czasie. Rozwiązanie przeciwne i rozłożenie płatności na raty na długi okres czyniłoby iluzorycznym zapewnienie wnioskodawcom ekwiwalentu majątku, który został przyznany uczestniczce.

Zauważyć trzeba, że sytuacja majątkowa uczestniczki jest stabilna, osiąga stałe dochody na poziomie 3100 złotych. Nie ma na utrzymaniu żadnych osób. W wyniku niniejszego postępowania stała się wyłączną dysponentką prawa do lokalu o znacznej wartości rynkowej. Przy tym powołując się na swoją trudną sytuację materialną nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających jej stanowisko.

Podkreślenia wymaga także, że sprawa niniejsza została zainicjowana w lipcu 2012 r. i uczestniczka od początku konsekwentnie wyrażała wolę otrzymania własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu. Winna się zatem liczyć z obowiązkiem rozliczenia z wnioskodawcami, a co się z tym wiąże powinna gromadzić na ten cel stosowne środki. Wskazany okres niewątpliwe umożliwiał poczynienie na ten cel pewnych oszczędności. Dodatkowo rozłożenie płatności na raty i odroczenie jej w czasie daje uczestniczce możliwość uzyskania środków także z innych źródeł, jak choćby z kredytu.

W świetle tego co powiedziano, Sąd Okręgowy uznał przyjęte przez Sąd I instancji terminy płatności za wystarczające na zgromadzenie przez uczestniczkę niezbędnych środków na dokonanie spłat.

Podsumowując, Sąd Okręgowy nie podzielił żadnego z zarzutów apelacji, uznając że w świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie są one bezzasadne. Dlatego też Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.