Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2016r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Marek Motuk

Sędziowie: SA – Jarosław Góral /spr./

SO/del./ –Paweł Dobosz

Protokolant: sekr. sąd. – Łukasz Jachowicz

przy udziale Prokuratora Leszka Woźniaka

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 r.

sprawy T. P. urodzonego (...) w Ł. syna J. i A. z d. K.

oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 09 grudnia 2015 r.

sygn. akt XII K 154/15

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. G. kwotę 738 /siedemset trzydzieści osiem/ zł zawierającej 23 % VAT z tytułu obrony T. P. świadczonej z urzędu przed Sądem Apelacyjnym; zwalnia T. P. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Prokurator oskarżył T. P. o to, że:

w dniu 19 marca 2015 r. przy (...)w W., wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii usiłował dokonać wewnątrzwspólnotowej dostawy znacznej ilości środków odurzających w postaci amfetaminy o łącznej wadze netto 945,94 grama,

tj. czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wyrokiem z dnia 09 grudnia 2015 r. sygn. akt XII K 154/15:

I.  oskarżonego T. P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i tak opisany czyn zakwalifikował z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 55 ust 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii skazał go na karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych po 40 (czterdzieści) złotych jedna stawka;

II.  na podstawie art. 70 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł przepadek dowodów rzeczowych opisanych w wykazie nr (...) pod poz. 18-20 poprzez ich zniszczenie;

III.  na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł przepadek dowodów rzeczowych opisanych w wykazie (...) pod poz. 2 poprzez pozostawienie w aktach sprawy;

IV.  na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł przepadek dowodów rzeczowych opisanych w wykazie (...) pod poz. 4, 5, 6 i 12;

V.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwrócił oskarżonemu dowody rzeczowe opisane w wykazie nr (...) pod poz. 7-11 i 13;

VI.  pozostawił w aktach dowody rzeczowe opisane w wykazie nr(...) pod poz. 14-17;

VII.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. G. kwotę 840 zł (osiemset czterdzieści złotych) powiększoną o podatek od towarów i usług (VAT) tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu;

VIII.  zasądził od oskarżonego T. P. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2000 (dwa tysiące) złotych tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe w wysokości 6.059,85 (sześć tysięcy pięćdziesiąt dziewięć i 85/100) złotych.

Od powyższego wyroku wniósł apelację obrońca oskarżonego.

Na podstawie art. 427 § 1 oraz 438 k.p.k. Sądowi, który wydał zaskarżony wyrok zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a będący skutkiem naruszenia art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k. polegający na wadliwym i nie znajdującym potwierdzenia w ujawnionym w toku rozprawy głównej materiale dowodowym przyjęciu, że „wina oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu z aktu oskarżenia została mu udowodniona”, podczas gdy:

a. brak jest jakiegokolwiek dowodu wskazującego wprost na umyślność działania oskarżonego, a w szczególności:

nie wynika to z zeznań świadków D. W. (1), K. P. oraz T. O.;

nie wynika to z opinii Laboratorium Kryminalistycznego (...) z dnia 30 lipca 2015 r. w zakresie badań daktyloskopijnych oraz z opinii Laboratorium Kryminalistycznego (...) z 22 maja 2015 r. w zakresie genetyki sądowej, które to opinie jednoznacznie świadczą o braku śladów daktyloskopijnych i biologicznych oskarżonego na przedmiotach znajdujących się w torbie nadawanej przez oskarżonego w dniu 19 marca 2015 r.;

oskarżyciel publiczny nie złożył wniosków dowodowych w zakresie ustalenia personaliów zleceniodawcy i odbiorcy przesyłki nadawanej przez oskarżonego w dniu 19 marca 2015 r., a więc nie podołał obowiązkowi udowodnienia umyślności działania oskarżonego;

b. wnioski, jakie poczynił Sąd I instancji ze zgromadzonego materiału dowodowego w zakresie umyślności działania oskarżonego zostały poczynione zbyt dowolnie i w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego, a więc niezgodnie z art. 7 k.p.k., a w szczególności:

wskutek wadliwej oceny zeznań świadka K. P., podczas gdy wbrew ustaleniom Sądu nie są one konsekwentne, spójne i częściowo nie korelują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie; Sąd wadliwie ocenił te zeznania również w kontekście art. 311 § 3 k.p.k. w obowiązującym aktualnie brzmieniu, podczas gdy przepis ten w chwili składania zeznań przez świadka w toku postępowania przygotowawczego jeszcze nie obowiązywał;

poprzez brak wyprowadzenia prawidłowych wniosków z zeznań świadka D. W. (1) w zakresie przebiegu zdarzenia z dnia 19 marca 2015 r., a w szczególności zachowania oskarżonego podczas nadawania przesyłki na wyspę J.;

poprzez wadliwą ocenę wyjaśnień i „postawy” oskarżonego, z których Sąd I instancji wysunął błędne i niczym nie poparte wnioski w zakresie jego świadomości co do zawartości przesyłki, jaką nadawał w dniu 19 marca 2015 r., w tym zakresie w ocenie obrony doszło także do naruszenia art. 5 k.p.k., bowiem postawa oskarżonego nie może mieć wpływu na konieczność udowodnienia mu umyślności działania;

poprzez brak wyprowadzenia prawidłowych wniosków z zeznań świadka T. O., który kategorycznie wskazał, że oskarżony nie wiedział, co znajduje się w nadawanej przez niego przesyłce.

Powyższe uchybienia miały wpływ na treść rozstrzygnięcia, bowiem doprowadziły do wadliwych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie i skutkowały skazaniem oskarżonego;

2.  naruszenie art. 171 § 2 w zw. z art. 167 § 1 k.p.k. wyrażające się w przyjęciu, że w toku odbierania wyjaśnień od oskarżonego, oraz w toku przesłuchania świadków P. i O. istniały szczególne okoliczności uzasadniające zadawanie pytań przez Przewodniczącego składu orzekającego, podczas gdy w rozprawach uczestniczył przedstawiciel urzędu prokuratorskiego i w/w dowody były przez niego wnioskowane i przeprowadzane zgodnie z treścią art. 167 § 1 k.p.k., w związku z czym nie zachodziły takie szczególne okoliczności, które uniemożliwiałyby dowodzenie oskarżycielowi publicznemu; powyższe uchybienie miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, bowiem odpowiedzi na pytania Przewodniczącego składu orzekającego stanowiły podstawę do czynienia ustaleń faktycznych, na których oparty został zaskarżony wyrok;

3.  naruszenie art. 170 § 1 pkt. 2 k.p.k. wyrażające się w oddaleniu wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego grafologa w celu ustalenia czy treść zapisana na kartce (dowód rzeczowy (...)) została nakreślona przez oskarżonego, podczas gdy wniosek dowodowy zmierzał do wykazania, że oskarżony tylko i wyłącznie pośredniczył w nadawaniu przesyłki w dniu 19 marca 2015 r. i nie miał wiedzy na temat jej zawartości, a więc jest to okoliczność istotna dla rozstrzygnięcia.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, a nadto o zasądzenie na jego rzecz kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu i oświadczył, że nie zostały one pokryte ani w całości, ani w części.

Sad Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy nie zasługiwała na uwzględnienie gdyż podniesione w niej zarzuty nie znalazły potwierdzenia .

Poza sporem pozostawała w niniejszej sprawie okoliczność nadania przez oskarżonego przesyłki zawierającej amfetaminę dla odbiorcy na wyspie J..

W ocenie obrońcy brak było jednak dowodów przemawiających za przyjęciem, że oskarżony nadając ową przesyłkę miał świadomość jej rzeczywistej zawartości, co wykluczać winno umyślność jego działania.

W ocenie Sądu Apelacyjnego poczynione na tę okoliczność ustalenia Sądu Okręgowego nie zostały obciążone ani błędem o charakterze pierwotnym ani pochodnym od obrazy przepisów postępowania. Domniemywać należy, iż zarzut z pkt. I sprowadzony został do zarzutu błędu dowolności. Przypomnieć zatem wypada, że może być on skutecznie postawiony jedynie wtedy gdy ocena dowodów, uwzględniająca wprawdzie ich kompletność dokonana została z naruszeniem reguł zapisanych w art. 7 k.p.k. Doprecyzowując wspomnianą powinność skarżącego, utrwalone orzecznictwo wskazuje, że taka sytuacja zachodzi gdy zasadność ocen i wniosków wysnutych przez Sąd Okręgowy z całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Wywodu podobnej natury w argumentowaniu obrońcy Sąd Odwoławczy nie dostrzegł. Uzasadnienie skargi jawi się raczej jako akcentowanie zaistnienia błędu braku polegającego na niedostatecznym uwzględnieniu niepełności zeznań D. W., K. P. oraz T. O. jak również opinii Laboratorium Kryminalistycznego (...) nie wykazującej istnienia śladów daktyloskopijnych oraz biologicznych oskarżonego. Intencje obrońcy zdają się zmierzać do konstatacji , że świadomość T. P. co do zawartości przesyłki byłaby wykazana, gdyby wskazywały na to bezpośrednio powyższe dowody. Zgodzić się należy, że nie wskazują, co jednak nie dowodzi również o braku takiej orientacji. Przemawia zaś za tym ustaleniem logika faktów wsparta doświadczeniem życiowym, co czytelnie wyeksponował Sąd Okręgowy.
O słuszności argumentów skarżącego nie przesądza również okoliczność niezłożenia przez oskarżyciela publicznego wniosków o ustalenia tożsamości zleceniodawcy i odbiorcy przesyłki nadanej przez T. P.. Brak jest podstaw do przyjęcia aby taki dowód był przydatny dla wykazania prawdziwości wskazanej tezy, skoro sam oskarżony w tej materii zachował wymowne milczenie. Także sugestie o możliwości odczytania z zeznań D. W. (1) rzeczywistych intencji powodujących oskarżonym są, najdelikatniej mówiąc – nieczytelne. Wszystkie te okoliczności dostrzegł Sąd Okręgowy i poddając je gruntownej analizie nadał im właściwą rangę w dokonanych ustaleniach faktycznych. Nie sposób oczywiście odmówić racji skarżącemu, iż nie należy czynić zarzutu oskarżonemu odmawiającemu złożenia wyjaśnień. Okoliczność powyższa nie zwalnia jednak Sądu od obowiązku z milczenia takiej osoby wysnucia wniosków logicznie powiązanych z całością materiału dowodowego. Taka właśnie sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie.

Pewne różnice w relacjach K. P., akcentowane przez obrońcę, nie należą do tych, które świadczą o zmienności jego zeznań spowodowanych intencją złożenia zeznań nieprawdziwych. Relacje z rozprawy stanowią naturalnie uszczegółowienie depozycji zaprezentowanych w śledztwie.

Za logicznie wsparte doświadczeniem życiowym należy uznać wnioskowanie Sądu o winie oskarżonego z szeregu ujawnionych na rozprawie okoliczności.

Nie wymaga dowodzenia okoliczność,, że nieufność przeciętnie zorientowanej osoby winna już wzbudzić propozycja zaoferowania wynagrodzenia w wysokości bynajmniej nie symbolicznej za czynność nie wymagającą ani specjalnego wysiłku, szczególnych umiejętności czy nakładu pracy. Według powszechnej wiedzy kryje się za tym opłata za ponoszone ryzyko. Ograniczenie zaufania co do legalności transakcji w sposób naturalny powodował fakt nie skorzystania przez znanego oskarżonemu zleceniodawcy z usług udającego się w tym samym czasie na wyspę J. T. O., również znającego osobę zlecającą wysyłkę. Ocena zeznań tej osoby nie nasuwa zastrzeżeń wobec sprowadzenia argumentów obrońcy do polemiki ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji. O rozumieniu sytuacji świadczy również okoliczność podjęcia przez oskarżonego swoistych negocjacji z organami ścigania i oferowanie informacji związanych z transakcją w zamian za obietnicę łagodniejszego potraktowania przez wymiar sprawiedliwości.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko obrońcy wskazujące na ograniczenie od dnia 1 lipca 2015r. aktywności Sądu w przeprowadzaniu dowodów na rozprawie. Wykroczenie poza „pasywną” rolę, nie oznacza jednak obrazy przepisów postępowania mogącej wywrzeć wpływ na treść wyroku. Istotę wprowadzonej noweli jednoznacznie obrazuje treść art.427 § 4 k.p.k.

Analizując treść skargi odwoławczej również w kontekście składanych przez T. P. wyjaśnień i oświadczeń przed Sądem drugiej instancji to staje się oczywiste, że głównym zarzutem niewypowiedzianym formalnie jest zarzut wymierzenia kary niewspółmiernie surowej w stosunku do wagi popełnionego czynu.

Tak zakamuflowana intencja również nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż Sąd Okręgowy wymierzając karę przestrzegał zasad określonych w art. 53 k.k., czytelnie wskazując okoliczności wpływające na jej wysokość.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.