Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

19 października 2016 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący – SSR Sylwia Sylwester-Furman

Protokolant – st. sekr. sądowy Ewa Cieplak

po rozpoznaniu 7 października 2016 r. w Nowym Dworze Mazowieckim

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R. (1)

przeciwko J. R. (1)

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

I.  usuwa niezgodność między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 3,7500 ha z rzeczywistym stanem prawnym poprzez:

- wykreślenie w dziale II wielkości udziału we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziału w wysokości 1/1 rodzaj wspólności: wspólność majątkowa małżeńska,

- wykreślenie w dziale II J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1),

II.  usuwa niezgodność między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 1,1600 ha z rzeczywistym stanem prawnym poprzez:

- wykreślenie w dziale II wielkości udziału we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziału w wysokości 1/1 rodzaj wspólności: wspólność majątkowa małżeńska,

- wykreślenie w dziale II J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1),

III.  zasądza od pozwanego J. R. (1) na rzecz powódki M. R. (1) kwotę 6117 zł (sześć tysięcy sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 19 października 2016 roku

Stanowiska stron:

W pozwie z dnia 22 stycznia 2015 roku powódka M. R. (1) domagała się, uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Powódka żądała usunięcia niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej numer (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 3,750 ha, z rzeczywistym stanem prawnym w poprzez wykreślenie w dziale drugim wielkości udziałów we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziałów w wysokości 1/1 rodzaj wspólności: wspólność ustawowa małżeńska oraz wykreślenie w dziale drugim J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1), oraz między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej numer (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 1,160 ha, z rzeczywistym stanem prawnym w poprzez wykreślenie w dziale drugim wielkości udziałów we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziałów w wysokości 1/1 rodzaj wspólności wspólność ustawowa małżeńska oraz wykreślenie w dziale drugim J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1).

Na uzasadnienie swojego żądania powódka, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wskazała, że pozwany J. R. (1) dokonał ze swoim ojcem J. R. (2) czynności prawnych w celu wyprowadzenia m.in. objętych pozwem nieruchomości z majątku wspólnego z małżonków. Powódka podała, że w dniu 7 września 2012 roku jej mąż J. R. (2) oraz jego ojciec J. R. (2) zawarli przed notariuszem W. G., prowadzącym kancelarię notarialną w S., umowę sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego stron. Oprócz nieruchomości objętych pozwem to jest działki nr (...) położonej we wsi N. i działki nr (...) położonej we wsi w G., umową sprzedaży było objętych ponad dwadzieścia działek położonych we wsi W., działka we wsi B. S. oraz udział w wysokości 5/7 w prawie własności działki położonej we wsi S.. Zgodnie z treścią aktu notarialnego z dnia 7 września 2012 roku cena sprzedaży została ustalona na kwotę 3 600 000 zł i miała zostać zapłacona następujący w sposób: kwota 960 000 zł została uiszczona przez kupującego J. R. (2), a J. R. (1) skwitował odbiór tej kwoty, a pozostała kwota 2 640 000 zł miała zostać uiszczona przez J. R. (2) do dnia 31 grudnia 2019 roku. Następnie w dniu 14 grudnia 2012 roku przed notariuszem W. G., J. R. (2) umową darowizny przeniósł na rzecz pozwanego J. R. (1) własność większości sprzedanych umową z dnia 7 września 2012 roku działek (w tym działek objętych pozwem tj. działki nr (...) oraz dwudziestu dziewięciu innych działek). J. R. (2) pozostał właścicielem działek nr (...). Następnie działka (...) została podzielona na 8 mniejszych działek ewidencyjnych (opisanych w księdze wieczystej (...)), a działki (...) zostały podzielone na 7 mniejszych działek ewidencyjnych (opisanych w księdze wieczystej nr (...)). Z kolei umową darowizny z dnia 2 września 2013 roku zawartą przed notariuszem W. G. J. R. (2) darował swojemu synowi J. R. (1) pozostałe działki ewidencyjne. Na skutek dokonanych pomiędzy pozwanym J. R. (1), a jego ojcem J. R. (2) czynności prawnych nieruchomości należące do majątku wspólnego stron stały się majątkiem odrębnym J. R. (1). W ocenie powódki umowa sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku oraz umowy darowizny z 14 grudnia 2012 roku i 2 września 2013 roku zawarte pomiędzy pozwanym i jego ojcem są bezwzględnie nieważne. Powódka wskazała, że do umowy sprzedaży z dnia 7 września 2012 rok J. R. (1) posłużył się pełnomocnictwem udzielonym mu przez powódkę w dniu 26 kwietnia 2007 roku. Pełnomocnictwo to zawierało umocowanie do sprzedaży należący do małżonków nieruchomości, zamiany tych nieruchomości i odbioru kwot ceny ich sprzedaży. Zdaniem powódki dokonując czynności prawnych sprzedaży nieruchomości z dnia 7 września 2012 roku pozwany, działając w imieniu żony, dopuścił się nadużycia udzielonego mu przez nią pełnomocnictwa, albowiem dokonane przez J. R. (1) czynności prawne zostały dokonane bez zgody i wiedzy powódki. M. R. (1) wskazała, że w czasie trwania małżeństwa udzieliła mężowi kilku pełnomocnictw w tym w 2006 i 2007 roku, a ponadto w dniu 30 sierpnia 2012 roku udzieliła mu najszerszego pełnomocnictwa, obejmującego umocowanie do zarządzania i sprzedaży nieruchomości, nie pamiętając o pełnomocnictwach udzielonych mu w 2006 i 2007 roku.

Wniosła też o zabezpieczenie powództwa i zwolnienie od kosztów sądowych oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postepowania.

Postanowieniem z dnia 4 lutego 2015 roku powódkę zwolniono częściowo od opłaty od pozwu tj. ponad kwotę 2 500 zł, a w pozostałym zakresie wniosek oddalono.

Postanowieniem z dnia 6 marca 2015 roku Sąd postanowił:

1.  udzielić powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez wpisanie w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w miejscowości G., gmina L. składającej się z działki nr (...) ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym w sprawie I C 59/15;

2.  udzielić powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez wpisanie w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w miejscowości N., gmina L. składającej się z działki nr (...) ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym w sprawie I C 59/15;

3.  udzielić powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości położonej w miejscowości G., gmina L. składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w N. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) – do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie I C 59/15;

4.  udzielić powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości położonej w miejscowości N., gmina L. składającej się z działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w N. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) – do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie I C 59/15.

W odpowiedzi na pozew J. R. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

Na uzasadnienie swojego stanowiska wskazał, że przedstawione w uzasadnieniu pozwu okoliczności stanowią manipulacje mającą wytworzyć obraz pozwanego jako osoby niewiarygodnej i nielojalnej, z drugiej zaś strony przedstawić pozwaną jako osobę pokrzywdzoną. Pozwany podkreślił, że przez ponad 20 lat związku pozwana nie dołożyła się w żaden sposób do powstania wspólnego majątku i wszelkie ciężary związane z utrzymaniem rodziny spoczywały na nim. Powódka nigdy nie interesowała się kwestiami finansowymi i nie interesowały jej działania podejmowane z jego ojcem w celu pomnażania majątku, a jedynie korzystała z jego szczodrobliwości i naiwności. Pozwany podkreślił także, że wyjeżdżając do Stanów Zjednoczonych dysponował już sporym majątkiem. W trakcie pobytu w USA jego ojciec J. R. (2) przyczynił się w znacznej mierze do pomnożenia majątku wspólnego stron na skutek podjętych przez niego działań. Pozwana nie przejawiała żadnego zainteresowania odnośnie inwestycji czynionych w kraju przez pozwanego i jego ojca. Pozwany wskazał, że pomiędzy nim, a żoną doszło do ustaleń, na podstawie których pozwany miał przekazać nieodpłatnie na rzecz ojca część należących do majątku wspólnego nieruchomości. Jednakże ojciec pozwanego nie chciał przyjmować owej darowizny, a wobec pogarszającego się stanu zdrowia wyraził wolę rozliczenia kwestii finansowych, w szczególności wolę przekazania synowi zgromadzonych w dolarach oraz polskiej walucie oszczędności w kwocie o0koło 1 000 000 zł. Po zasięgnięciu porady u notariusza W. G., aby uniknąć w przyszłości jakiekolwiek możliwości podważania umów i rozliczeń, w dniu 7 września 2012 roku ojciec zawarł z pozwanym umowę sprzedaży, w ramach której pozwany przeniósł na rzecz swojego ojca J. R. (2) własność części nieruchomości (m.in. działek objętych pozwem) za cenę odpowiadającą ich wartości rynkowej. Jak miał sugerować sporządzający umowę skoro J. R. (2) chciał przekazać synowi środki pod kolejne inwestycje, a syn chciał się z nim rozliczyć, to najbezpieczniejszą formą miała być umowa sprzedaży. J. R. (2) przekazał zatem synowi zgromadzone w sejfie bankowym środki o wartości 960 000 zł, których odbiór pozwany pokwitował. Jednocześnie tego dnia pozwany miał ustalić z ojcem, iż pozostała część ceny będzie rozliczona w drodze potrącenia wartości nakładów pracy, jakie J. R. (2) poczynił na majątek wspólny stron – porozumienie z dnia 10 września 2012 roku. Pozwany wskazał, że objęte pozwem nieruchomości zostały sprzedane za cenę rynkową - działka nr (...) o powierzchni 3,75 ha, dla której Sąd Rejonowy w N. prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), została sprzedana za cenę 160 000 zł, natomiast działka o nr (...) o powierzchni 1,16 ha, dla której Sąd Rejonowy w N. prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), została sprzedana za cenę 10 000 zł. W ocenie pozwanego powódka nie została w żaden sposób pokrzywdzona na skutek sprzedaży tych nieruchomości (działek objętych pozwem oraz pozostałych nieruchomości), albowiem do majątku wspólnego wszedł ekwiwalent w postaci ceny nabycia tych nieruchomości, który będzie podlegał rozliczeniu przy podziale majątku wspólnego. W konsekwencji umowa z dnia 7 września 2012 roku nie może być uznana za niekorzystną i krzywdzącą dla powódki, bo nie przyniosła najmniejszego nawet uszczuplenia w jej aktywach finansowych, a właściwie w aktywach małżonków. Fakt późniejszego rozporządzenia przez J. R. (2) zakupionymi nieruchomościami pozostaje dla statusu finansowego pozwanej, czy właściwie statusu majątkowego obu stron całkowicie obojętne. Pozwany podniósł, że powódka nie wykazała w żaden sposób na czym polega sprzeczność tych umów z zasadami współżycia społecznego, w związku z czym, w tym zakresie powództwo jest w oczywisty sposób bezzasadne.

Strony podtrzymały swoje twierdzenia w późniejszych pismach procesowych.

Do czasu zamknięcia rozprawy stanowiska te nie uległy zmianie.

Ustalenia faktyczne:

M. R. (1) i J. R. (1) zawarli związek małżeński w 1991 roku w USA. Łączyła ich od początku wspólność ustawowa małżeńska. Zamieszkiwali w Stanach Zjednoczonych do 2005 roku, kiedy to postanowili wrócić do Polski. W czasie pobytu za granicą stronom urodziły się córki – S. i M.. Pozwany prowadził dobrze prosperującą firmę, przynoszącą wysokie dochody, z których rodzina się utrzymywała. W trakcie małżeństwa pozwany sfinansował też studia powódki z dziedziny psychologii. Powódka uzyskała tytuł doktora psychologii. Wspólnie z dziećmi zamieszkiwali w zakupionym przez pozwanego domu, zatrudniali do pomocy gosposię, która pełniła też rolę opiekunki do dzieci.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; świadectwo ślubu wraz z tłumaczeniem karta 32 – 33

Znaczną część dochodów uzyskanych z zarobków pozwanego w USA, strony inwestowały w Polsce, głównie w nieruchomości. Strony udzieliły ojcu pozwanego pełnomocnictw na zakup do majątku wspólnego stron nieruchomości – w szczególności działek budowlanych i rolnych zlokalizowanych pod W.. Małżonkowie udzielili J. R. (2) pełnomocnictwa do zarządzania i rozporządzania ich majątkiem dotychczasowym i przyszłym, w tym nieruchomym oraz prawami majątkowymi w szczególności do zawierania wszelkich umów cywilnoprawnych (odpłatnych i nieodpłatnych). Ponadto J. R. (2) był upoważniony do reprezentowania stron wobec wszelkich instytucji, sądów i urzędów, a także do zakładania rachunków bankowych, dokonywania dyspozycji bankowych, składania oświadczeń i wniosków o otworzenie rachunków w ich imieniu. Czynności prawne dokonane przez J. R. (2) w imieniu i na rzecz stron to m.in. zakup trzech działek o łącznej powierzchni 1,0196 ha we wsi zakręt gmina W., czterech działek w S. o łącznej powierzchni 1,50 ha, działki w I. o powierzchni 1161 m 2, lokal mieszkalny przy ulicy (...) w W., zabudowaną działkę o obszarze 1022 m 2 we wsi H. gmina I., działkę niezabudowaną o powierzchni 3,59 ha położoną we wsi W.. Ojciec pozwanego jako pełnomocnik obu stron stawał do aktów notarialnych nabycia nieruchomości jedynie podczas gdy strony przebywały w USA.

Dowód: pełnomocnictwo dla J. R. (2) z dnia 9 marca 1999 roku karta 194; pełnomocnictwo dla J. R. (2) z dnia 13 maja 2004 roku karta 195 – 197; umowy sprzedaży kupna nieruchomości zawierane przez J. R. (2) - akty notarialne karta 198 – 202, karta 203 – 243, zestawienie czynności prawnych dokonywanych przez J. R. (2) w imieniu stron na podstawie udzielonych pełnomocnictw karta 244; wykaz prac J. R. (2) na rzecz stron związanych z zarządem i pomnażanie ich majątku - karta 563 – 566; akty notarialne, w których brał udział J. R. (2) w imieniu J. i M. R. (1) z okresu od 1999 roku do 2003 roku - karta 567 – 612.

J. R. (2) dbał także o interesy syna związane z jego majątkiem osobistym. J. R. (1) po powrocie z USA dokonywał też sam sprzedaży nieruchomości należących do jego majątku osobistego.

Dowód: dowody na opłacenie podatków, rachunków i składek ZUS w imieniu J. r. karta 613 – 668; dokumenty dotyczące czynności związanych ze spółką (...) podejmowane w imieniu J. R. (1) przez J. R. (2) - k. 684-685 i 686 – 694; akt notarialny sprzedaży lokalu J. R. (1) przy ulicy (...) w W. karta 1672 – 1678, akt notarialny sprzedaży nieruchomości J. R. (1) w miejscowości M. – k. 1680 – 1687, akt notarialny sprzedaży nieruchomości J. R. (1) w miejscowości S. – k. 1689 – 1692, akt notarialny sprzedaży nieruchomości J. R. (1) w miejscowości K.– k. 1694 – 1696, akt notarialny sprzedaży lokalu J. R. (1) przy ulicy (...) w W. karta 1698 – 1702

Strony zamierzały wrócić do Polski na stałe, zaś inwestowane pieniądze w nieruchomości oraz dzieła sztuki miały stanowić ich zabezpieczenie na dalsze życie w kraju.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742

Po powrocie stron do Polski, ojciec pozwanego nie uczestniczył w czynnościach prawnych dotyczących majątku wspólnego stron. Małżonkowie nadal tworzyli zgodne małżeństwo, powódka ufała swemu mężowi. Strony żyły ze sprzedaży nieruchomości. Powódka uczestniczyła tylko w niektórych czynnościach, związanych z ich majątkiem, przy większości czynności powódkę reprezentował pozwany na mocy udzielonych mu przez żonę pełnomocnictw z 2006 i 2007 roku. Powódka udzielała też czasami mężowi pełnomocnictw szczególnych do dokonania konkretnej czynności. Strony razem brały udział m.in. w negocjacjach z gminą w celu ustalenia wartości odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości.

Dowód: pełnomocnictwo udzielone przez M. R. (1) J. R. (1) w formie aktu notarialnego z dnia 6 listopada 2006 roku sporządzonego przed notariuszem J. L. w kancelarii notarialnej w N. Rep. (...) karta 245 – 246; pełnomocnictwo udzielone przez M. R. (1) J. R. (1) w formie aktu notarialnego z dnia 26 kwietnia 2007 roku przed notariuszem W. G. w kancelarii notarialnej w S. Rep.(...) karta 247 – 248; akty notarialne - umowy przenoszące własność zawierane przez J. R. (1) w imieniu swoim i żony M. R. (1) - karty 249 – 252, 253 – 257, 258 – 261, 262 – 267, 268 – 272, 273 – 278, 279 – 282, 283 – 286, 287 – 291, 292 – 298, 299 – 307, 308 - 312, 313 – 317, 317 – 334; umowa o ustanowienie służebności drogi koniecznej zawierana przez J. R. (1) w imieniu żony i córek, akty notarialne z udziałem J. R. (1) zawierane w imieniu M. R. (1) karta 1066 -1079; dokumenty dot. czynności podejmowanych przez M. R. (1) i J. R. (1) w postępowaniu administracyjnym o odszkodowanie za grunt przejęty pod drogę gminną działki położonej we wsi S. – protokół z 14 listopada 2011 roku karta 363, protokół z 4 sierpnia 2012 roku ze Starostwa Powiatu (...) (...) O. karta 364 – 366 dziś, protokół z 5 września 2012 roku ze Starostwa Powiatu (...) (...) O. karta 367 – 369; umowy sprzedaży nieruchomości zawierane przez M. i J. R. (1) wspólnie – akty notarialne karta 370 – 379, karta 396 – 402; pełnomocnictwo udzielone przez M. R. (1) J. R. (1) 14 sierpnia 2012 roku w formie aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem J. B. w kancelarii notarialnej w W. Rep. (...) i umowa sprzedaży karta 380 – 382 383 – 390, potwierdzenie przelewu karta 391; wykaz czynności prawnych podjętych przez pozwanego J. rybaka bez udziału powódki dotyczących majątku stron - karta 707; akty notarialne z udziałem J. R. (1) karta 708 – 801, karta 802 – 808

Rodzina po powrocie z USA zamieszkała domu w I. pod W. nad budową, którego czuwał ojciec pozwanego.

Dowód: dokumenty dot. czynności związanych z budową domu i ogrodzenia w I. (H.) - karta 669 - 683, 697 – 701

Powódka początkowo podjęła działania w kierunku własnej praktyki i otworzenia gabinetu psychologicznego, jednak z uwagi na brak większego zainteresowania zrezygnowała z tego przedsięwzięcia. Powódka podjęła pracę jako wykładowca na (...) (...). Wynagrodzenie kwartalne wynosiło około 5000 zł. Powódka traktowała to zajęcie hobbystycznie. Sytuacja finansowa stron była bardzo dobra i nie wymagała od powódki większego zaangażowania zawodowego. Pozwany po powrocie do Polski nie podjął zatrudnienia. Środki finansowe ulokowane w licznych nieruchomościach, ale też w dewizach i lokatach, pozwalały stronom na życie na wysokim poziomie.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742

Małżonkowie zamierzali również zapewnić córkom możliwość podjęcia studiów w USA. Strony były współwłaścicielami dwóch mieszkań w USA, które zostały wynajęte. Celem zabezpieczenia przyszłej edukacji córek powódka i pozwany darowali na rzecz każdej z nich po trzy niezabudowane działki budowlane.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego 17 grudnia 2009 roku przed notariuszem B. S. w kancelarii notarialnej w W. zawarta pomiędzy J. i M. R. (1) na rzecz małoletnich córek M. i S. R. Rep. (...) karta 335 – 344; umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego 10 grudnia 2010 roku przed notariuszem M. B. w kancelarii notarialnej w L. koło B. zawarta pomiędzy J. i M. R. (1) na rzecz małoletnich córek M. i S. R. Rep. (...) karta 345 – 362

Po sprzedaży jednej z działek pozwany w sierpniu 2012 roku poinformował powódkę, że są potencjalni kupcy na inne nieruchomości, wtedy też poinformował ją, iż ze względów podatkowych korzystniejsze będzie sprzedanie kolejnych nieruchomości bezpośrednio z jego majątku osobistego.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740

W dniu 30 sierpnia 2012 roku przed notariuszem M. B. prowadzącą kancelarię notarialną w L. koło B. powódka darowała mężowi J. R. (1) do jego majątku osobistego nieruchomość rolną o łącznej powierzchni 4,11 ha, wchodzącą w skład majątku wspólnego, położoną w miejscowości N., obejmującą działki o numerach (...) (Rep. (...)). Jednocześnie przed tym samym notariuszem, w tym samym dniu, powódka udzieliła mężowi odrębnym aktem notarialnym bardzo szerokiego pełnomocnictwa do nieodpłatnego zbycia w dowolnej formie prawnej w tym w drodze umowy darowizny, na rzecz dowolnych osób w tym również na rzecz samego pełnomocnika, wszystkich wchodzących w skład ich majątku wspólnego nieruchomości położonych na terenie województwa (...). Powódka udzieliła mężowi tego pełnomocnictwa w zaufania, że tak jak dotychczas będzie on działał na korzyść rodziny.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; pełnomocnictwo udzielone przez M. R. (1) mężowi J. R. (1) w formie aktu notarialnego z dnia 30 sierpnia 2012 roku w sporządzonym przed notariuszem M. B. w kancelarii notarialnej w L. koło B. Rep. A 1605/ 2012 karta 403 – 406; umowa darowizny z 30 sierpnia 2012 roku zawarta przed notariuszem M. B. prowadzącą kancelarię notarialną w L. koło B. Rep. (...) karta 922-925

W pierwszych dniach września 2012 roku pomiędzy małżonkami doszło do nieporozumień. W tym czasie powódka natknęła się na notatki, stanowiące odręczne zapiski pozwanego dotyczące danych i numerów telefonów prostytutek, sprawdziła też historię odwiedzanych stron internetowych męża i odkryła, iż odwiedza on liczne portale matrymonialne i randkowe. Powódka była rozgoryczona całą sytuację i podejrzewała męża o zdrady. Już wcześniej dochodziło do konfliktów pomiędzy małżonkami, także na tle problemów z dorastającymi córkami. Doszło pomiędzy nimi do kłótni. Powódka wobec utraty zaufania do męża podczas kolejnej kłótni w dniu 5 września 2012 roku odwołała ustnie udzielone mu pełnomocnictwo z dnia 30 sierpnia 2012 roku i zastrzegła, by nie dokonywał żadnych czynności prawnych w jej imieniu. 6 września 2012 roku udała się do notariusza M. B. i w formie notarialnej złożyła oświadczenie o odwołaniu pełnomocnictwa udzielonego jej mężowi aktem notarialnym z dnia 30 sierpnia 2012 roku otworzyć. Otrzymanie odwołania tego pełnomocnictwa potwierdził pozwany na piśmie. Oświadczył, iż w czasie posiadania pełnomocnictwa nie dokonał żadnych czynności prawnych przy użyciu tego pełnomocnictwa.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; odwołanie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego z dnia 6 września 2012 roku Rep.(...) złożone przed notariuszem M. B. w kancelarii notarialnej w L. koło B. karta 408 – 410; oświadczenie J. R. (1) z dnia 8 września 2012 karta 412; oświadczenie J. R. (1) z dnia 9 września 2012 karta 413

Tymczasem 7 września 2012 roku pozwany bez wiedzy powódki zawarł ze swoim ojcem J. R. (2) umowę sprzedaży, na podstawie której zbył na rzecz swojego ojca szereg nieruchomości znajdujących się we wspólności ustawowej małżeńskiej stron. Pozwany stanął do aktu notarialnego w imieniu swoim, jak i w imieniu powódki, wykorzystując udzielone mu przez powódkę aktem notarialnym z dnia 26 kwietnia 2007 roku pełnomocnictwo do dysponowania nieruchomościami stron. Pozwany wyżej wymienioną umową sprzedał na rzecz ojca dużą część majątku wspólnego stron, a mianowicie działki o nr (...) o łącznym obszarze 5,5533 ha położonych we wsi W. gmina L., działkę nr (...) o obszarze 1,16 ha położoną we wsi N., gmina L., działkę nr (...) o obszarze 3,76 ha położoną we wsi G., gmina L., działkę nr (...) o obszarze 0,9332 ha położoną we wsi S., gmina S., oraz udział wynoszący 5/7 części we własności działki nr (...) o powierzchni 0,156 7 ha położonej we wsi S., gmina S.. Działki te zostały zgodnie z treścią aktu notarialnego sprzedane za łączną cenę 3 600 000 zł, przy czym ojciec pozwanego w dniu aktu miał wpłacić kwotę 960 000 zł, zaś pozostałą część ceny zobowiązał się uiścić do dnia 31 grudnia 2019 roku.

Dowód: umowa sprzedaży - akt notarialny sporządzony dnia 7 września 2012 roku przed notariuszem W. G. kancelarii notarialnej w S. Rep.(...) karta 175 – 187; potwierdzenie wypłaty kwoty 5000 zł z dnia 7 września 2012 roku karta 407; wydruki z ksiąg wieczystych o numerach: (...) karta 35 – 42; (...) karta 43 – 48; (...) karta 49 – 55 ; (...) karta 56 – 61; (...) karta 62 – 73; (...) karta 74 – 83; (...) karta 84 – 97; (...) karta 98 – 107; (...) karta 108 – 116; (...) karta 117 – 126; (...) karta 120 – 134; (...) karta 135 – 141; (...) karta 142 – 151; (...) karta 152 - 159; (...) karta 160 – 166

Umowa sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku była zawierana w kancelarii notarialnej W. G. w S.. Notariusz nie pamiętał dokładnie okoliczności przed sporządzeniem aktu, ale zapamiętał, że J. R. (2) mówił mu, że musi odzyskać to, co przysporzył na rzecz syna i jego żony. Chciał to odzyskać „w działkach”. W trakcie tej rozmowy J. R. (1) nie był obecny. Istota sprawy została przedstawiona przez J. R. (2), który podkreślał, że poświęcił wiele sił, aby zdobyć majątek dla „młodych” i obawiał się, że to zostanie stracone. Podczas pierwszej rozmowy J. R. (2) był zdeterminowany i rzeczowy. Notariusz odniósł już wówczas wrażenie, że między małżonkami lub pomiędzy J. R. (2), a jego synową „coś się dzieje”. Notariusz przedstawił mu możliwe opcje i wyjaśniałem każdą umowę pod względem teoretycznym odnoście zapłaty ceny czy też zamiany, w zależności co strony chciałyby osiągnąć. Ustalili, że to będzie umowa sprzedaży. Cała konstrukcja aktu nie budziła jego wątpliwości, podobnie jak ceny. To była decyzja stron. Sporządzając ten akt notarialny W. G. wiedział, że powodem jego zawarcia są problemy rodzinne. Miał nadzieję, że pomiędzy małżonkami dojdzie do ugodowego rozwiązania kwestii majątkowych, pozwany wielokrotnie po zawarciu umowy sprzedaży dopytywał go o kwestie związane z podziałem majątku. Ta sprzedaż wzbudzała jego wątpliwości, ale ostatecznie nie znalazł podstaw do odmowy dokonania czynności notarialnej. Wątpliwości jego wzbudzało to, że jest tak obszerna. Notariusz nie czuł się jednak uprawniony doinformowania o tej umowie powódki, nie miał do niej numeru telefonu, pełnomocnictwo, którym posłużył się pozwany było ważne. Również we wrześniu 2012 roku (po pierwszym akcie) nie poruszył tego tematu, gdy powódka do niego zadzwoniła, by poinformować go o odwołaniu pełnomocnictwa. Do października 2012 roku W. G. nie łączyły relacje towarzyskie z J. R. (1). Później w wyniku tych częstych spotkań i złego stanu psychicznego J. R. (1), te relacje przeszły na grunt towarzyski. Uczestniczyli we wspólnych przyjęciach i wyjazdach. J. R. (1) przyjeżdżał do W. G. i uzgadniali sprawy związane z podziałem majątku, do którego ostatecznie nie doszło.

Dowód: zeznania świadka W. G. na rozprawie w dniu 29 czerwca 2015 roku protokół skrócony rozprawy z dnia 29 czerwca 2015 roku – min 01:17:33 – 02:30 – k. 1094-1097

Na żadne konto wspólne stron wymienione w akcie notarialnym nie wpłynęła kwota 960 000 zł. Pozwany pokwitował otrzymanie tej kwoty. W rzeczywistości ojciec pozwanego przekazał mu klucz do skrytki bankowej, w której zdeponowane miały być m.in. środki o wartości 960 000 zł. Drugi z kluczy do skrytki nadal znajdował się w posiadaniu J. R. (2).

Dowód: zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; zaświadczenie o tym, że J. R. (2) był najemcą skrytki sejfowej w okresie od 2000 do 2015 roku – k. 1053

Powódka nie posiadała wiedzy o dokonaniu tej czynności, pozwany te okoliczności przemilczał. Podobnie pozwany nie poinformował żony o tym, że w dniu 10 września 2012 roku podpisał ze swoim ojcem J. R. (2) porozumienie, w którym ustalili, iż pozostała do zapłaty cena z umowy sprzedaży z 7 września 2012 roku w kwocie 2 400 000 zł została zapłacona przez potrącenie z należnościami J. R. (2) z tytułu m.in. wynagrodzenia za zarządzanie majątkiem i zakup nieruchomości na rzecz J. R. (1) lub J. i M. małżonków R., zwrotu kosztów wykonania zlecenia dotyczącego zabudowy działki położonej przy ulicy (...) we wsi H..

Dowód: porozumienie pomiędzy J. R. (2) i J. R. (1) z dnia 10 września 2002 roku poświadczone za zgodność z oryginałem 18 września 2012 roku przez notariusza W. G. karta 818; zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania świadka M. R. (2) na rozprawie w dniu 29 czerwca 2015 roku protokół skrócony rozprawy z dnia 29 czerwca 2015 roku – min. 00:05:43 – 01:17 – k. 1090- 1094

Wobec narastającego konfliktu między małżonkami, a tym samym dalszej utraty zaufania wobec niego, w dniu 25 września 2012 roku powódka złożyła oświadczenie o odwołaniu pełnomocnictw udzielonych pozwanemu w dniu 6 listopada 2006 roku (przed notariuszem J. L. w N., Rep. (...)) oraz w dniu 26 kwietnia 2007 roku (przed notariuszem W. G. w S. Rep. (...)), które przedstawiła pozwanemu do podpisu w dniu 27 września 2012 roku, a następnie przesłała do notariuszy. Podczas tej rozmowy powódka poinformowała pozwanego, że nie chce by on dokonywał jakichkolwiek czynności prawnych w jej imieniu.

Dowód: oświadczenie M. R. (1) z dnia 25 września 2012 roku o odwołaniu pełnomocnictwa z dnia 6 listopada 2006 roku karta 414 i 415; oświadczenie M. R. (1) z dnia 26 w września 2012 roku o odwołaniu pełnomocnictwa z dnia 26 kwietnia 2007 roku karta 416 - 418; nagranie i stenogram dotyczący odwołania pełnomocnictw z dnia 27 września 2012 roku karta 190 i 419 – 420; pismo z dnia 1 października 2012 roku z informacją do notariusza J. L. o odwołaniu pełnomocnictwa z dnia 6 listopada 2006 roku karta 421; pismo z dnia 1 października 2012 roku z informacją do notariusza W. G. o odwołaniu pełnomocnictwa z dnia 26 kwietnia 2007 roku karta 422; potwierdzenie nadania i odbioru wyżej wymienionych pism karta 423 – 425; zeznania świadka M. R. (2) na rozprawie w dniu 29 czerwca 2015 roku protokół skrócony rozprawy z dnia 29 czerwca 2015 roku – min. 00:05:43 – 01:17 – k. 1090- 1094

Małżonkowie mimo konfliktu postanowili zawalczyć o związek i rodzinę. Rozpoczęli terapię małżeńską i uczęszczali na spotkania z psychologiem. Relacje między małżonkami w kolejnych miesiącach uległy poprawie. Wspólnie z córkami wyjechali zagranicę.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; zaświadczenia o udziale w terapiach małżeńskich w okresie wrzesień październik 2012 roku karta 426 – 428 i karta 1004 1055

W dniu 14 roku grudnia 2012 roku pomiędzy pozwanym J. R. (1), a jego ojcem J. R. (2) została zawarta umowa darowizny (akt notarialny sporządzony przed notariuszem W. G. w kancelarii notarialnej w S. Rep. (...)) na mocy, której to umowy J. R. (2) przeniósł własność większości nieruchomości objętych umową sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku z powrotem na pozwanego. Na skutek tej umowy znaczna część majątku nieruchomego, który wcześniej objęty był wspólnością ustawową małżeńską, został przeniesiony do majątku osobistego J. R. (1). Powódka również i o tej umowie nie została poinformowana przez pozwanego, ani jego ojca.

Dowód: umowa darowizny z 14 grudnia 2012 roku akt notarialny sporządzony przed notariuszem W. G. w kancelarii notarialnej w S. Rep. (...) karta 973 – 977; zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740;

Święta Bożego Narodzenia 2012 roku małżonkowie wraz córkami spędzili wspólnie w ich domu. Podczas świąt obecny był również ojciec pozwanego J. R. (2).

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742

W marcu 2013 roku powódka miała pierwsze sygnały o zbyciu działek na rzecz swojego teścia. Powódka po skontrolowaniu zapisów w księgach wieczystych nieruchomości w W. (co do których dysponowała numerami nowych ksiąg wieczystych), zauważyła, że jako właściciel części z tych działek figuruje J. R. (2). Skonfrontowała te informacje z pozwanym w rozmowie w dniu 18 marca 2013 roku. Pozwany nie chciał z powódką rozmawiać na ten temat. Oświadczył jej, że nie będzie z nią rozmawiał na tematy majątkowe i finansowe, mimo podejrzeń powódki o przepisanie działek na teścia, pozwany temu zaprzeczał. Unikał odpowiedzi na pytania. Już wtedy małżonkowie rozważali możliwość rozwodu. Postawa pozwanego wskazywała, iż na tematy finansowe nie będzie rozmawiał z żoną, a obawy powódki odnośnie uszczuplenia majątku wspólnego małżonków, pozwany kwitował, stwierdzeniem, że w razie rozwodu wszystko zostanie rozliczone przez sąd, i że kwestie finansowe będzie poruszał dopiero przy rozwodzie, Podkreślał, że to są jego pieniądze, przez niego zarobione, a powódka chce we wszystkim partycypować.

Rozmowy rodziców, podczas których pozwany zaprzeczał faktowi sprzedaży działek J. R. (2), słyszała także córka stron M. R. (2).

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; nagranie i stenogram rozmowy z dnia 18 marca 2013 roku o tematach finansowych karta 190 i 429 – 431; zeznania świadka M. R. (2) protokół skrócony rozprawy z dnia 29 czerwca 2015 roku – min. 00:05:43 – 01:17 – k. 1090- 1094

Relacje między małżonkami były bardzo napięte. Po tej rozmowie pozwany w dniu 19 marca 2013 roku dokonał zablokowania wspólnej karty kredytowej stron (...) P. w R., za pomocą, której powódka dokonywała bieżących zakupów i posługiwała się do innych bezgotówkowych rozliczeń. Karta powódki została zatrzymana i zniszczona na stacji L.. Pozwany nie uprzedził powódki o zablokowaniu karty.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zaświadczenie z R. z 21 czerwca 2013 o zastrzeżeniu karty kredytowej w dniu 19 marca 2013 roku wraz z protokołem zatrzymania karty karta 433

Ponadto w dniu 19 marca 2013 roku pozwany wybrał wszystkie środki finansowe stron z dwóch wspólnych kont w R. numer (...) oraz numer (...)

Dowód: historia rachunków w R. karta 435 – 438

Środki zgromadzone na wyżej wymienionych rachunkach były wykorzystywane przez powódkę do opłacenia bieżących wydatków, opłat na szkoły dla córek. Na rachunkach tych oprócz pieniędzy wspólnych znajdowały się również środki finansowe pochodzące z majątku osobistego pozwanego

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; akty notarialne sprzedaży nieruchomości z 18 stycznia 2012 roku i 18 lipca 2007 roku.

Wobec zaistnienia powyższych okoliczności powódka prześledziła pozostałe wspólne konta stron, na których miały być zgromadzone ich oszczędności. Wówczas okazało się, że pozwany przez ostatni miesiąc dokonywał przelewów na swoje osobiste konta bankowe ze wspólnych kont bankowych stron, gdzie zakładał lokaty.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; wyciąg z konta złotówkowego w banku (...), wyciąg z konta walutowego w banku (...), wyciąg z konta w banku (...), wyciąg z konta banku (...) karty 392 – 394, 395, 439, 440, karta 1661 – 1670

Z uwagi na opróżnienie wspólnych kont przez pozwanego powódka w marcu 2013 roku zabrała 37 000 zł w gotówce, którą znalazła w domu, aby mieć środki utrzymania na potrzeby swoje i córek. Konflikt rodzinny dalej eskalował. Małoletnie jeszcze wówczas córki stron 17-letnia M. i 15-letnia S. opowiedziały się po stronie matki. Mimo iż pozwany opłacał koszty utrzymania domu w I., opłacał córkom czesne za szkołę i przekazywał na utrzymanie córek po 800 zł na rzecz każdej, to kwoty te nie były adekwatne do ich dotychczasowego poziomu życia. W związku ze znaczną zmianą sytuacji materialnej swojej i córek, powódka w marcu 2013 roku podjęła decyzję o zaniechaniu dalszej pracy jako wykładowca akademicki i w kwietniu 2013 roku podjęła własną działalność gospodarczą.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; wydruk z wiadomości e-mail o rejestracji w (...) karta 472; zeszyt podatnika ewidencji przychodów prowadzony przez M. R. (1) za okres od 2013 do 2016 roku - karta 460 – 471; zeznanie podatkowe M. R. (1) za rok 2013 karta 473 – 477; koszty utrzymania domu nieruchomości wraz z rachunkami karta 1046 – 1048; polecenia przelewów opłat za szkołę - karta w 1010 – 1040; zestawienie wydatków na córki pozwanego w okresie od kwietnia 2013 roku do sierpnia 2014 roku karta 1041 – 1043

Na skutek zaistniałych zdarzeń powódka złożyła raport na policję dotyczący stosowania przez pozwanego przemocy ekonomicznej i została wszczęta procedura założenia niebieskiej karty. Procedura została zamknięta w dniu 27 stycznia 2014 roku w stwierdzeniu przez zespół interdyscyplinarny brak stosowania przemocy ekonomicznej i bezzasadność dalszego prowadzenia tejże procedury.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; zeznania pozwanego J. R. (1) protokół z rozprawy z dnia 3 sierpnia 2015 roku karta 1122 - 1126, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 03:10:21 - 04: 55 – k. 1740-1742; zgłoszenie przemocy w rodzinie z dnia 20 marca 2013 roku karta 432; protokół zakończenia procedury niebieska karta studia zaś 1 stycznia 2014 w karta 870, 1631

Powódka złożyła też do sądu pozew o zobowiązanie pozwanego do zaspokojenia potrzeb rodziny z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia.

Dowód: pozew o zobowiązanie do zaspokajania potrzeb rodziny 29 kwietnia 2013 roku karta 1052

W maju 2013 roku powódka w samochodzie męża znała jego notatki, z których wynikało, że pozwany przygotowuje się do rozprawy rozwodowej i sprawy o podział majątku wspólnego. W notatkach tych było szereg zagadnień do skonsultowania z adwokatem m.in. pozwany chciał skonsultować, czy przed złożeniem wniosku powinien wyjąć gotówkę z banku, ewentualnie kiedy, jeżeli jest „na kontach z ojcem”, to czy zostawić to jemu, czy działki, które kupił z odrębnego majątku, a sprzedał w czasie trwania małżeństwa wlicza się od wspólnego majątku i do podziału, czy żona może zarzucić mu, że sprzedał działki, mimo że miał od niej ważne upoważnienie i czy może do wyjaśnienia sprawy wejść na księgi wieczyste, dokonać wpisu, jak się dzieli wspólny majątek czy 50-50, jak się mają do tego dzieci, alimenty, studia, dom, jak to załatwić, gdy ma rachunki, że ojciec budował dom, czy możliwy jest akt darowizny.

Dowód: notatki J. R. (1) karta 443 – 445

Powódka znalazła również w tym samym czasie w samochodzie męża kopię aktu notarialnego z dnia 7 września 2012 roku zawartego przed notariuszem W. G., tj. umowę sprzedaży przez pozwanego na rzecz swego ojca J. R. (2) nieruchomości znajdujących się dotąd we wspólności ustawowej małżeńskiej stron.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740

Mając na uwadze powyższe okoliczności powódka złożyła pozwanemu oświadczenie woli o odwołaniu darowizny z dnia 30 sierpnia 2012 roku dokonanej aktem notarialnym Rep. A nr (...) przed M. B.. Oświadczenie woli datowane na dzień 31 maja 2013 roku zostało doręczone pozwanemu w dniu 5 czerwca 2013 roku. Powódka wezwała pozwanego do przeniesienia na nią własności tej nieruchomości i wskazała termin zawarcia tej umowy u notariusza. Pozwany nie stawił się do podpisania umowy.

Dowód: oświadczenie o odwołaniu darowizny M. R. (1) z dnia 31 maja 2013 roku wraz z dowodem doręczenia i nadania - karta 167 – 168; wezwanie z dnia 24 czerwca 2013 roku wysłane do J. R. (1) dotyczące terminu umowy przeniesienia własności nieruchomości położonych w miejscowości N., gmina L., składającej się z działek o nr (...), wraz z dowodem doręczenia i nadania karta 169 – 170; akt notarialny z dnia 3 lipca 2013 roku Rep. (...)karta 171 – 172

W czerwcu 2013 roku powódka wypłaciła z konta wspólnego stron z USA kwotę 10 700 USD (okoliczność przyznana). W październiku 2013 roku powódka na skierowane do stron wezwanie gminy dotyczące wypłaty odszkodowania ze wywłaszczenie pod drogę, podała rachunek bankowy, do którego tylko ona miała dostęp. Gmina wypłaciła należne stronom odszkodowanie za wywłaszczenie działki w kwocie 65 280 zł. O otrzymanych pieniądzach powódka poinformowała pozwanego.

Dowód: zeznania powódki M. R. (1) - protokół skrócony z rozprawy z dnia 6 maja 2015 roku min. 00:05: 55 – 00:52:45 – k. 902-905, protokół skrócony z rozprawy z dnia 7 października 2016 roku min. 00:08: 43 - 03: 10 – k. 1737-1740; notatka służbowa inspektora ds. geodezji gospodarki nieruchomościami Urzędu Gminy S. z dnia 25 listopada 2013 roku, dotycząca podania numeru konta przez M. R. (1), na które wpłynęło odszkodowanie w wysokości 65 280 zł - karta 819

Przed Sądem Okręgowym w W. (pod sygnaturą(...)) z powództwa J. R. (1) od lipca 2013 roku toczy się sprawa o rozwód. W postępowaniu tym M. R. (1) zgłosiła żądanie alimentów na rzecz małoletniej S. R. (1). Postanowieniem z 9 grudnia 2014 roku sąd zabezpieczył alimenty na rzecz córki na poziomie 3 000 zł miesięcznie. Ponadto sąd zaliczył sposób korzystania z domu stron w ten sposób, iż na czas toczącego się postępowania umożliwił zamieszkiwanie w nim przez powódkę i córki stron.

Dowód: pozew o rozwód karta 883 – 886; postanowienie Sądu Okręgowego w W. z dnia 9 grudnia 2013 roku o udzieleniu zabezpieczenia dot. ustalenia miejsca zamieszkania powódki i córki S. R. oraz alimentów na rzecz małoletniej S. R. – k. 478

Ponadto z powództwa córki M. R. (2) przeciwko J. R. (1) toczyła się sprawa o alimenty. W prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego (...) w W. (sygnatura akt (...)) zabezpieczone zostały na czas trwania postępowania alimenty na rzecz córki M. w kwocie po 3000 zł miesięcznie. Z kolei wyrokiem z dnia 12 stycznia 2015 roku zasądzono od J. R. (1) na rzecz M. R. (2) alimenty w kwocie 3000 zł miesięcznie za okres od 20 stycznia 2014 roku do 22 kwietnia 2014 roku, a w pozostałej części powództwo oddalono.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego(...) z 12 stycznia 2015 roku karta 891

W związku z zawartą umową sprzedaży nieruchomości na rzecz ojca pozwanego z dnia 7 września 2012 roku, a następnie dokonania darowizn tych nieruchomości na rzecz pozwanego, powódka złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez J. R. (1) na jej szkodę w sprawie przywłaszczenia na jej szkodę nieruchomości stanowiących mienie znacznej wartości oraz w sprawie przekroczenia w dniu 7 września 2012 roku przez notariusza W. G. uprawnień przy sporządzaniu aktu notarialnego umowy sprzedaży z 7 września 2012 roku, czym działał na szkodę interesu prywatnego powódki. Prokurator rejonowy w S. postanowieniem z dnia 30 czerwca 2015 roku i postanowieniem z dnia 11 grudnia 2015 roku umorzył śledztwo wobec braku znamion czynu zabronionego, w związku z czym powódka złożyła subsydiarny akt oskarżenia przeciwko J. R. (1) i notariuszowi W. G..

Dowód: wezwania do prokuratury rejonowej w S. 30 kwietnia 2015 roku karta 1064 - 1065; postanowienia prokuratury rejonowej w S. o umorzeniu śledztwa z 30 czerwca 2015 roku i 11 grudnia 2015 roku karta 1624-1629

Powódka odwołała też pełnomocnictwa udzielone teściowi J. R. (2).

Dowód: akt notarialny z 16 maja 2013 roku sporządzony przed notariuszem M. W. w kancelarii notarialnej w W., dotyczący doręczenia J. R. (2) oświadczenia M. R. (1) o odwołaniu wszelkich pomocnictw udzielonych J. R. (2), a w szczególności pełnomocnictwa z dnia 5 marca 1999 roku i 13 maja 2004 roku wraz z dowodem nadania i dowodem odbioru - karta 446 – 451

Powódka wystąpiła także do właściwych sądów rejonowych o dokonanie wzmianek w księgach wieczystych, które to wnioski były zwracane lub oddalane.

Dowód: wniosek o dokonanie wzmianki w księdze wieczystej z maja 2013 roku 452 – 454, karta 979-983; zarządzenia Sądu Rejonowego w G. o zwrocie wniosku o wpisanie ostrzeżenia - karta 455 – 458; postanowienie o oddaleniu wniosku dokonanie wpisu ostrzeżenia sąd w O. karta 459; postanowienia referendarza w Sądzie Rejonowym w N. z 26 czerwca 2013 roku – karta 984, 952, 930, skargi na orzeczenia referendarza w Sądzie Rejonowym w N. – karta 985, 952, 931, postanowienia Sądu Rejonowego z 9 września 2013 roku – k. 986, 954, 932, apelacje M. R. (1) z 14 października 2013 roku – k. 988, 954, 934, postanowienia Sądu Okręgowego W. z 13 marca 2014 roku – k. 990, 955; wniosek o wpis ostrzeżenia – k. 936

Następnie powódka złożyła do właściwych sądów rejonowych pozwy o uzgodnienie treści ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości, które pozwany sprzedał swojemu ojcu, a ten następnie mu je darował z rzeczywistym stanem prawnym, dążąc do wykazania nieważności zawartych przez J. R. (1) oprócz tutejszego sądu sprawy te toczą się także przed Sądem Rejonowym w G. przed Sądem Rejonowym w P. oraz przed Sądem Rejonowym w O. w. We wszystkich tych sprawach powódce udzielono zabezpieczenia roszczenia (okoliczności niesporne).

Wartość działki nr (...) położonej w miejscowości G., opisanej w księdze wieczystej (...) w umowie sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku wynosiła 160 000 zł, podczas gdy jej wartość rynkowa na dzień 7 września 2012 roku wynosiła 538 000 zł. Z kolei wartość działki nr (...) położonej w miejscowości N. opisanej w księdze wieczystej (...) w umowie sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku wynosiła 10 000 zł, podczas gdy jej wartość rynkowa na dzień 7 września 2012 roku wynosiła 12 000 zł.

Dowód: opinia biegłego rzeczoznawcy majątkowego Ł. W. dotycząca wyceny nieruchomości gruntowej działki nr (...) w G. KW (...) i i działki nr (...) we wsi N. KW (...) oraz ustna opinia uzupełniająca ustna biegłej Ł. W. – k. 1575  transkrypcja k. 1804 i n. (tom X).

Przyjęta przez J. R. (2) i J. R. (1) w umowie sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku cena 160 000 zł za działkę nr (...) położoną w G. jest zbliżona do cen typowych przyjmowanych w transakcjach rodzinnych, gdzie zwyczajowo ceny są niższe niż ceny wolnorynkowe.

Dowód: ustna opinia uzupełniająca ustna biegłej Ł. W. – k. 1575  transkrypcja k. 1804 i n. (tom X).

Ocena dowodów:

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o powołane powyżej dokumenty, których moc dowodowa nie budziła wątpliwości Sądu, a ich treść nie była przez strony kwestionowana. Opinia biegłego ds. wyceny nieruchomości, została sporządzona zgodnie ze zleceniem Sądu, w sposób rzetelny i przejrzysty, a wnioski z niej płynące były jednoznaczne. Biegła też w sposób jasny i wyczerpujący odniosła się do zarzutów strony pozwanej w ustnej opinii uzupełniające. Sąd oparł się także na stenogramach odzwierciedlających nagrania rozmów dokonane przez powódkę. Sąd uznał, że powódka nagrywając swoje rozmowy z pozwanym nie naruszyła swobody wypowiedzi pozwanego, ani swobody wyboru rozmówcy, tajemnicy korespondencji, jak i tajemnicy rozmowy, które to dobra podlegają ochronie prawnej w oparciu o art. 23 i 24 § 1 k.c. Podkreślić należy, że treść stenogramu nie wskazuje, by powódka zmuszała pozwanego w jakikolwiek sposób do wypowiadania czy też do niewypowiadania określonych treści. Pozwany zachowywał się i wypowiadał swobodnie. Tajemnica rozmowy dotyczy osób trzecich, a nie osób uczestniczących w rozmowie. Zakaz stosowania podsłuchu i kwestie dopuszczalnego podsłuchu procesowego, czy też operacyjnego dotyczą nagrywania i ujawniania treści rozmów przez osoby trzecie, a nie przez osoby w danej rozmowie uczestniczące. Treść tych stenogramów nie była zresztą przez pozwanego kwestionowana.

Sąd dokonał także ustaleń faktycznych w oparciu o zeznania świadków W. G. i M. R. (2), którym to zeznaniom Sąd dał wiarę w całości, uznając je za spójne i logiczne. Zeznania M. R. (2) nacechowane były emocjami, jednak w ocenie Sądu nie pozbawiało to ich waloru wiarygodności. Sąd dał też w całości wiarę zeznaniom powódki M. R. (1) i częściowo zeznaniom pozwanego J. R. (1), pomijając je w tym zakresie w którym stanowią jedynie ocenę danych okoliczności. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, w zakresie, w którym wskazywał, że do zawarcia umowy sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku doszło za wiedzą i zgodą powódki, a także że powódka wiedziała i aprobowała konieczność rozliczenia się z J. R. (2) za nakład pracy, który wykonywał w związku z zarządem ich majątkiem wspólnym. Przeczy temu zebrany w sprawie materiał dowodowy, przede wszystkim nagrania rozmów pozwanego z powódką (zwłaszcza rozmowa z marca 2013 roku), podczas których pozwany zaprzeczał i unikał odpowiedzi na pytania powódki, dlaczego w księgach wieczystych figuruje ojciec pozwanego. Powódka nie zadawałaby tych pytań, gdyby wiedziała o sprzedaży. Rozmowy na ten temat słyszała także córka stron, która potwierdziła wersję powódki. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów na okoliczność wspólnych uzgodnień z żoną chęci rozliczenia się z ojcem, ukrywał przed żoną fakt zawarcia umowy sprzedaży i porozumienia co do potrącenia znacznej ceny nabycia nieruchomości objętych tą umową. Ponadto nie poinformował żony o tym, że ojciec darował mu następnie te nieruchomości w drodze darowizn. Pozwany nie podał wystarczająco przekonywujących w ocenie Sądu powodów do podjęcia przez jego ojca takiej decyzji. Z zeznań notariusza W. G. wynika ponadto, że J. R. był zdeterminowany do „odzyskania” większości nieruchomości, które nabywał dla swojego syna i jego żony do ich majątku wspólnego, by nie zostały „stracone”. Całokształt tych okoliczności przemawia zdaniem Sądu za przyjęciem, że po stronie J. R. (2) i J. R. (1) istniał zamiar wyprowadzenia tych wybranych przez nich nieruchomości z majątku wspólnego stron. Pozwany także nie udowodnił, aby zgodnie z deklaracją zawartą w umowie część ceny ze sprzedaży nieruchomości w kwocie 960 000 zł została w istocie zapłacona. Fakt przekazania pozwanemu klucza do skrytki bankowej, w której i tak były przechowywane dokumenty stron, nie jest wystarczająca, w zestawieniu z informacją, że drugim kluczem nadal dysponował jego ojciec. Ponadto można odnieść wrażenie, że pozwany dopiero w postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym zaczyna tak wyraźnie podkreślać rolę swojego ojca w tworzeniu majątku wspólnego stron. Była ona niewątpliwie duża, ale nie umknęło uwadze Sądu, że w toku postępowania o rozwód na rozprawie z dnia 9 grudnia 2013 roku pozwany zeznawał, że „przez wszystkie lata naszego małżeństwa finansami naszego małżeństwa, zarządzaniem naszym majątkiem zajmowałem się ja, pomagał mi w tym ojciec (protokół rozprawy – karta 552). W ocenie Sądu, wobec podjęcia decyzji o zawarciu umowy sprzedaży, jako bezpieczniejszej i trudniejszej do podważenia, co znalazło oparcie w zeznaniu W. G., J. R. (2) i J. R. (1) wykreowali porozumienie o potrąceniu znaczącej części ceny tj. kwoty 2 400 000 zł, na poczet tej umowy, gdyż J. R. (2) nie dysponował aż takimi środkami finansowymi.

Sąd dokonał weryfikacji wiarygodności zeznań stron także w oparciu o dołączone protokoły - protokół rozprawy rozwodowej z 9 grudnia 2013 roku toczącej się przed Sądem Okręgowym w W. - karta 551 – 556 i protokół z dnia 8 października 2014 roku w sprawie o alimenty przed Sądem Rejonowym (...) (...) - karta 557 – 562.

Sąd pominął złożone na płycie CD zeznania świadka J. R. (2), które składał on w sprawie o odwołanie darowizny (sygn. (...) – k.887), mając na względzie zasadę bezpośredniości przeprowadzania dowodów osobowych oraz załączone przez pozwanego dokumenty świadczące o złym stanie zdrowia J. R. (2), w tym prywatną opinię psychologa zawierającą ocenę tych zeznań (prywatna opinia psychologiczna dotycząca zeznań J. R. (2) – k. w (...)- (...); dokumentacja medyczna dotycząca zdrowia J. R. (2) – k. 1659).

Sąd pominął dowody w postaci prywatnych operatów szacunkowych wykonanych przez rzeczoznawcę J. S. dotyczące działek (...), W.; (...), W.; (...)S.;(...) Z. – k. tom VII 1125 – 1287, tom VIII 1288– 1487 i tom IX k. 1488 – 1537, wobec kwestionowania ich treści przez stronę przeciwną i wobec tego, że ustalenie wartość pozostałych nieruchomości nie miała pierwszorzędnego znaczenia w niniejszej sprawie (art. 227 k.p.c., a contrario art. 230 k.p.c.).

W oparciu o art. 227 k.p.c. pominięto jako nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy dowody zgromadzone na kartach 191 – 193, 550, 702 – 706, 820 – 823, 831– 844, 848 – 868, 871, 872, 892 – 893, 1058 –1063; 1635, 1640-1654, 1718- 1722, 1725 – 1735.

Sąd pominął też dowody z dokumentów złożonych w języku angielskim bez stosownego tłumaczenia tj. dokumenty na kartach: 441- 443, 824, 845-847, 809 – 815, 1049 – 1051, 1704-1710.

Rozważania prawne:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (dalej ukwih) w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Celem art. 10 ust. 1 ukwih jest przyznanie ochrony procesowej osobie, której interesy mogą być naruszone w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym. Osoba ta może żądać ustalenia takiej niezgodności w drodze procesu sądowego, a następnie jej usunięcia w drodze postępowania wieczystoksięgowego. Na podstawie art. 10 ust. 1 ukwih ochrona przysługuje osobie, której prawo nie jest wpisane w księdze wieczystej lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia.

„Powództwo przewidziane w art. 10 ukwih służy ochronie interesu osoby niewpisanej lub błędnie wpisanej do księgi wieczystej, a jego hipotezą objęte są wszystkie możliwe stany faktyczne, których stwierdzenie prowadzi do niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Podstawą takiego powództwa może być zatem także twierdzenie, że umowy przenoszące własność nieruchomości i stanowiące podstawę wpisu prawa własności do księgi wieczystej były nieważne” (wyrok SN z 19 stycznia 2011 r., V CSK 189/2010, Lexis.pl nr 3968713).

Celem postępowania o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest więc doprowadzenie do zgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z aktualnym stanem prawnym nieruchomości istniejącym w dacie orzekania przez sąd (zob. przykładowo wyrok SN z 23 grudnia 1988 r., III CRN 434/88, OSNCP 1991, nr 1, poz. 12, LexisNexis nr 311398; postanowienie SN z 12 czerwca 2002 r., III CKN 978/2000, LexisNexis nr 388710; wyrok SN z 11 września 2003 r., III CKN 471/2001, LexisNexis nr 2423433; uzasadnienie wyroku SN z 4 października 2006 r., II CSK 108/2006, LexisNexis nr 4144600; uzasadnienie wyroku SN z 21 lutego 2013 r., I CSK 586/2012, LexisNexis nr 5803510; A. Oleszko, Uzgodnienie stanu prawnego w dziale ..., s. 37; S. Rudnicki, Ustawa..., 2010, s. 79). Może to polegać na wpisaniu nowego prawa, zmianie oznaczenia przedmiotu lub treści wpisanego prawa, zmianie osoby wpisanej jako uprawniona z tytułu określonego prawa lub wielkości przysługującego tej osobie udziału w prawie, wykreśleniu wpisanego prawa.

W niniejszej sprawie powódka była uprawniona do żądania uzgodnienia treści ksiąg wieczystych wskazanych w pozwie z rzeczywistym stanem prawnym. W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe i całokształt ustalonych okoliczności faktycznych wykazało w sposób nie budzący wątpliwości, że zaistniały przesłanki do uznania umowy sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku, a co za tym idzie umowy darowizny z dnia 14 grudnia 2012 roku za nieważne. Wobec uznania tych umów za nieważne wpis w księdze wieczystej nie odzwierciedla rzeczywistego stanu prawnego.

Sąd oceniając ważność powyższych umów oparł się na treści art. 58 k.c., który reguluje kwestię bezwzględnej nieważności czynności prawnej. Zgodnie z nim czynność prawna jest nieważna od samego początku, jeżeli jest sprzeczna z ustawą albo zmierza do obejścia prawa (§ 1) lub jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (§ 2). Art. 58 k.c. na równi więc z czynnościami sprzecznymi z ustawą traktuje pod względem skutków czynności służące obejściu ustawy. Są to czynności, których treść nie zawiera elementów zabronionych przez prawo, lecz która służy realizacji celu zabronionego przez ustawę. Celem, z powodu którego czynność prawna może być uznana za nieważną, jest taki skutek, który nie mieści się w jej treści i nie jest jej typowym celem, ale który czynność ta pozwala osiągnąć. Taki cel powinien być nie tylko wiadomy stronom czynności, ale także objęty ich zamiarem (albo przynajmniej jednej z nich, gdy chodzi o cel skierowany w stosunku do drugiej strony umowy), a czynność jest podejmowana tylko dla jego osiągnięcia.

W wyroku z dnia 23 lutego 2006r. (sygn. II CSK 101/05; LEX nr 180197) Sąd Najwyższy określił czynność prawną mającą na celu obejście ustawy jako zawierającą pozór zgodności z ustawą, ponieważ jej treść nie zawiera elementów wprost z nią sprzecznych, ale skutki, które wywołuje i które objęte są zamiarem stron, naruszają zakazy lub nakazy ustawowe. Chodzi tu o zakazy lub nakazy wynikające z norm bezwzględnie obowiązujących (iuris cogentis) oraz semiimperatywnych, gdyż tylko one zabraniają kształtowania stosunków prawnych w sposób z nimi niezgodny.

Zgodnie natomiast z art. 37 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków; czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal; czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa; darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Pozwany posłużył się wprawdzie przy umowie sprzedaży z dnia 7 września 2012 roku ważnym i nie odwołanym na chwilę zawarcia umowy pełnomocnictwem, jednakże nie można nie uwzględnić całokształtu okoliczności poprzedzających zawarcie tej umowy i okoliczności późniejszych. Powódka nie miała żadnej wiedzy o wyżej wymienionych przesunięcia właścicielskich. Świadczyć o tym może zachowanie powódki - sukcesywne odwoływanie przez nią pełnomocnictw, jej wyraźne zdziwienie i kategoryczny sprzeciw na dokonanie czynności prawnych, w wyniku których ojciec pozwanego stał się właścicielem znacznej części nieruchomości należących do majątku wspólnego stron. Gdyby faktycznie pomiędzy stronami doszło do ustaleń o rozliczeniu się z ojcem i przeniesieniu na niego własności nieruchomości objętych tym ustaleniem, to zupełnie niezrozumiałe i wręcz sprzeczne z zasadami logiki byłoby zachowanie zarówno powódki, jaki i samego pozwanego, który w marcu 2013 roku, podczas nagranej przez powódkę rozmowy, unikał odpowiedzi na pytania żony, dlaczego ojciec figuruje w księgach wieczystych nieruchomości w W.. Pozwany zaprzeczał tym informacjom, nie chciał rozmawiać na tematy finansowe, ucinał temat i uciszał żona, gdy ta denerwowała się jego postawą (stenogram i nagranie z marca 2013).

W ocenie Sądu podjęte przez J. R. (1) i J. R. (2) czynności (umowa sprzedaży, a następnie umowa darowizny, dokonane w stosunkowo krótkim odstępie czasu, bo zaledwie 3 miesięcy) stanowiło obejście przepisów dotyczących podziału majątku wspólnego. Zawierając umowę z ojcem pozwany bezspornie wyzbył się wartościowych składników majątku (nawet przy przyjęciu cen wskazanych w tej umowie), co miało niewątpliwy wpływ na znaczne uszczuplenie majątku wspólnego (nawet przy uwzględnieniu, że do majątku wspólnego wszedł ekwiwalent w postaci ceny nabycia). Nie zasługuje na aprobatę stanowisko pozwanego, że powódka nie została w żaden sposób pokrzywdzona, bo do majątku wspólnego wszedł ekwiwalent w postaci ceny nieruchomości. Bazując na dokonanej w toku niniejszego procesu wycenie biegłego rzeczoznawcy cena jednej z działek istotnie odpowiadała cenie rynkowej, natomiast cena drugiej nieruchomości była znacznie zaniżona. Biegła wyceniła wartość nieruchomości na ponad trzykrotnie wyższą, niż ta przyjęta w umowie sprzedaży. Wskazała wprawdzie, że jest to cena do przyjęcia w stosunkach rodzinnych, gdzie zwyczajowo ceny są zawsze niższe niż wolnorynkowe. Niemniej jednak przyjęcie takiej ceny spowodowało, że ekwiwalent który wszedł do majątku wspólnego był zdecydowanie niższy niż gdyby nieruchomość ta została sprzedana osobie spoza grona rodziny, czy wyceniona przez biegłego w postępowaniu o podział majątku wspólnego.

W ocenie Sądu czynności podjęte przez pozwanego i jego ojca były też sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zagadnieniem tym zajmował się Sąd Najwyższy m.in. w zacytowanym powyżej wyroku z dnia 23 II 2006r. o sygn. II CSK 557/12. Jego zdaniem wzgląd na ochronę interesów osób trzecich może uzasadniać uznanie czynności prawnej za nieważną z powodu jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.), za taką oceną muszą jednak przemawiać szczególne okoliczności. W ocenie Sądu spowodowanie znacznego uszczuplenie majątku wspólnego z pokrzywdzeniem powódki, godzi w zasadę uczciwości, lojalności i sprawiedliwości społecznej. Pozwany wielokrotnie podkreślał, zarówno w rozmowach z powódką (stenogramy i nagrania) jak i w toku procesu (w pismach procesowych i w swoich zeznaniach), że powódka nie przyczyniła się do powstania majątku, że są to jego pieniądze, a powódka chce jedynie w nich partycypować. Lekceważył wkład powódki we wspólne małżeństwo, podnosząc, że gdy poznał powódkę była sprzątaczką, że on ją wykształcił i zapewniał jej luksusowy poziom życia. Umniejszał jej rolę jako matki, podkreślając, że do opieki nad dziećmi i do zajmowania się domem była zatrudniona gosposia. Jednocześnie pozwany przyznał, że nie brał pod uwagę podpisania intercyzy, czy przyjęcia innego ustroju majątkowego niż ustawowa wspólność, większość czynności i inwestycji, które podejmował jego ojciec i później sam pozwany miało na celu pomnażanie majątku wspólnego. Przy czym pozwany i jego ojciec podejmowali też szereg czynności dotyczących jedynie majątku osobistego pozwanego, który nadal był pokaźny. Wszystkie te okoliczności, jak i wypowiedź J. R. (2) do notariusza, że celem umowy z dnia 7 września 2012 roku jest odzyskanie nieruchomości, by nie zostały stracone, w ocenie Sądu przemawiają za uznaniem, że zamiarem pozwanego i jego ojca było wyprowadzenie znacznej części majątku wspólnego do majątku osobistego J. R. (2), a następnie do majątku osobistego pozwanego. Argumenty dotyczące tego, że J. R. (2) nabył te nieruchomości by następnie pozostawić je wnuczkom, nie są przekonywujące. Nie uszło uwadze Sądu, że dokonane czynności doprowadziły też do dodatkowego uposażenia pozwanego (któremu przysługiwałaby połowa ekwiwalentu (ceny nabycia), na który się powołuje w swojej argumentacji oraz został wyłącznym właścicielem otrzymanych w darowiźnie nieruchomości uprzednio wchodzących do majątku wspólnego stron.

Należy wskazać, że jedyną formą ochrony z jakiej mogła skorzystać powódka jest właśnie postępowanie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Mając powyższe na względzie Sądu uznał powództwo za uzasadnione i w oparciu o powołane powyżej przepisy orzekł jak w sentencji. W punkcie I usunął niezgodność między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 3,7500 ha z rzeczywistym stanem prawnym poprzez: - wykreślenie w dziale II wielkości udziału we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziału w wysokości 1/1 rodzaj wspólności: wspólność majątkowa małżeńska, - wykreślenie w dziale II J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1). W punkcie II usunął niezgodność między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w N. IV Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) o powierzchni 1,1600 ha z rzeczywistym stanem prawnym poprzez: - wykreślenie w dziale II wielkości udziału we własności tej nieruchomości w wysokości 1/1 i zamiast tego wpisanie udziału w wysokości 1/1 rodzaj wspólności: wspólność majątkowa małżeńska, - wykreślenie w dziale II J. R. (1) i zamiast tego wpisanie J. R. (1) i M. R. (1),

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty procesu składała się opłata sądowa od pozwu w wysokości 2 500 zł, opłata od pełnomocnictwa i wynagrodzenie pełnomocnika powódki w wysokości 3 600 zł (ustalone w oparciu o obowiązujące w chwili wniesienia pozwu rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 461 z późn. zm.).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...) (...) (...) P.. (...)