Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2016 r. w Kaliszu

odwołania S. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 29 grudnia 2015r. 03 lutego 2016r. Nr (...)

w sprawie S. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 03 lutego 2016 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje S. J.emeryturę od (...)

2.  umarza postępowanie w przedmiocie decyzji z 29.12.2015r.

3.  zasądza od zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.na rzecz S. J. kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 03.02.2016r. uchylająca równocześnie decyzję z dnia 29.12.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O.odmówił S. J. przyznania emerytury, gdyż jako osoba urodzona po 31.12.1948r. nie udowodnił na dzień 01.01.1999r. co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ale 4 lata, bo odmówiono zaliczenia do takich prac zatrudnienia w Kombinacie (...)we W.i w Fabryce (...)we W., jako że nie przedstawił na tę okoliczność właściwych dokumentów.

Odwołanie od obu tych decyzji wniósł do Sądu S. J. domagając się przyznania emerytury po ustaleniu wykonywania pracy w szczególnych warunkach na podstawie zeznań świadków. Na rozprawie w dniu 20.05.2016r. cofnął też odwołanie od uchylonej decyzji z 29.12.2015r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od decyzji z 03.02.2016r. i wyraził zgodę na cofniecie odwołania od uchylonej decyzji z 29.12.2015r..

Sąd ustalił co następuje:

S. J. urodził się w dniu (...)

Jak wynika z danych ZUS na dzień 01.01.1999r. udowodnił zatrudnienie w łącznym wymiarze 26 lat, 7 miesięcy i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W okresie od 1.11.1974r. do 31.03.1989r. zatrudniony był w Kombinacie (...) we W.. Podczas tego zatrudnienia początkowo pracował jako wiertacz, a od 3.01.1975r., z przerwą na odbycie zasadniczej służby wojskowej wykonywał pracę szlifierza płaszczyzn.

Zasadniczą służbę wojskową odbywał w okresie od 28.04.1975r. do 07.04.1977r. Po jej odbyciu podjął pracę ponownie na stanowisku szlifierza płaszczyzn od 03.05.1977r. Zajmował się szlifowaniem elementów stalowych, pracował w zapyleniu i hałasie. Zakłady produkowały podzespoły do samolotów, odwołujący się zajmował się szlifowaniem detali z metalu. Proces ten odbywał na hali gdzie pracowała jednocześnie duża ilości szlifierek z tarczami ściernymi ułożonymi płaszczyznowo. Uciążliwy był nie tylko stały duży hałas maszyn, ale też opary środka chemicznego, bowiem szlifowano „ na mokro” tj z użyciem jako chłodziwa emulsji, która rozpylała się podczas szlifowania. Praca szlifierza wiązała się ze stałym narażeniem na wdychanie tego szkodliwego pyłu.

( dowód- kserokopie umowy o pracę i karty zmian personalnych z akt osobowych k 12,księżaczki wojskowej k 802 akt kapitałowych, zeznania świadka M. F. – nagranie z rozprawy w dniu 20.05.2016r. od 12 minuty do 16, W. S. k 28-28v)

Zakład pracy Kombinat (...) w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z 28.03.2001r. zakwalifikował pracę odwołującego się na stanowisku szlifierza jako wykonywaną w szczególnych warunkach w trzech okresach: od 03.01.1975r. do 22.04.1975r., od 04.05.1977r. do 19.06.1980r. i od 24.07.1980r. do 31.03.1989r. We wszystkich okresach określił ją jako wymienioną w dziale III poz. 79 pkt 6 wykazu A przepisów branżowych -

zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30.03.1985r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego. (Dz.Urz. MHiPM nr 1-3 poz. 1)

Organ rentowy uznał wspomniane świadectwo za wadliwe.

Stanowisko pracy w przytoczonym pkt.6 nosi pełne brzmienie:

„ szlifierz, krajacz metali tarczą ścierną”, stąd prawdopodobnie zastrzegania ZUS .

Na stanowisku szlifierza odwołujący się zatrudniony był nadto od 18.08.1990r. do 31.01.1992r. w Fabryce (...) we W.. Także ten zakład wystawił mu za cały okres świadectwo pracy w szczególnych warunkach, kwalifikując zatrudnienie jako wymienione w dziale III poz. 78 wykazu A w/w przepisów branżowych (k 10 akt ZUS)

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art.184 ust.1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2015 poz. 1302) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (01.01.1999r.) osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzna

oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27.

Stosownie do treści ust.2 emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do OFE lub przekazania środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa za pośrednictwem ZUS.

Stosownie do treści art. 32 cyt. ustawy ubezpieczeni będący pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnieni w szczególnych warunkach przez co najmniej przez 15 lat, nabywali prawo do emerytury w wieku obniżonym o 5 lat od podstawowego o ile udowodnili łączny staż ubezpieczeniowy określony w art.27 cyt. ustawy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Stosownie do ust.4 tego przepisu wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługiwało prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami).

Paragraf 2 powyższego rozporządzenia stanowi, że okresami prac uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy te stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W razie braku lub wadliwości takiego dokumentu wyjaśnienie okoliczności dotyczących charakteru pracy przed sądem odbywa się w oparciu o wszelkie środki dowodowe przewidziane w procedurze cywilnej.

Przesłanką przyznania wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach nie jest formalne zakwalifikowanie pracy na podstawie nazewnictwa stanowisk pracy w danym zakładzie zawarte w świadectwie pracy czy aktach osobowych, ale faktyczne wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Przepisy resortowe stanowią pomoc przy interpretacji przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 1983r., ale nie są samodzielną podstawą kwalifikowania stanowisk pracy do prac w szczególnych warunkach. Decydujące jest czy rodzaj wykonywanej pracy na danym stanowisku odpowiada pracy wymienionej w wykazie A stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia Rady Ministrów. Z tych względów stanowisko organu rentowego w niniejszej sprawie podważające świadectwa pracy w szczególnych warunkach tylko z powodu tego, że nie przytoczono w nazwie stanowiska pełnego brzmienia z przepisów resortowych należy uznać za zbyt rygorystyczne. Stanowisko podane przez zakład pracy „ szlifierz ” odpowiada ogólnemu określeniu stanowiska w dziale III pkt. 78 „szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne”.

Należy nadto zauważyć, że na przestrzeni zatrudnienie w (...) odwołujący się odbywał zasadniczą służbę wojskową, a po jej odbyciu powrócił do pracy na dotychczasowe stanowisko szlifierza.

W kwestii zaliczania okresu zasadniczej służby wojskowej do pracy w szczególnych warunkach i aktualnie jest już jednolite stanowisko orzecznictwa, stanowiące,że podlega ona zaliczeniu niezależnie od tego czy służba ta poprzedzała wykonywanie pracy w szczególnych warunkach czy następowała po niej, oczywiście przy zachowaniu związku czasowego 30 dni między służbą wojskową, a pracą w szczególnych warunkach.

Według uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 16.10.2013r.(sygn. akt. IIUZP 6/13) osoba zatrudniona w szczególnych warunkach przed skierowaniem do odbycia służby ma prawo do zaliczenia okresu służby wojskowej do szczególnych warunków jeżeli powróciła w ciągu 30 dni po jej odbyciu do tego samego zakładu pracy lub do tej samej gałęzi pracy.

Natomiast stosownie do wyroku Sądu Najwyższego z 5.08.2014r. w sprawie IUK 442/13 czas zasadniczej służby wojskowej zalicza się do okresu wymaganego do nabycia emerytury w niższym wieku emerytalnym także gdy żołnierz przed powołaniem do zasadniczej służby wojskowej nie był zatrudniony, ale po zwolnieniu z tej służby w ciągu 30 dni podjął zatrudnienie i pracował w szczególnych warunkach.

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy stanowi wiarygodne potwierdzenie wykonywania przez odwołującego się prac na stanowisku wymienionym w wykazie prac w szczególnych warunkach i pozwala na przyjęcie, że S. J. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako szlifierz metalu pracował w okresach wymienionych we wspomnianych świadectwie z 28.03.2001r. (tj. od 03.01.1975r. do 22.04.1975r., od 04.05.1977r. do 19.06.1980r. i od 24.07.1980r. do 31.03.1989r. w Kombinacie (...)).

Uwzględnieniu do pracy w szczególnych warunkach podlega nadto okres służby wojskowej i zatrudnienie w kolejnym zakładzie od 18.08.1990r. do 31.01.1992r. w Fabryce (...). gdzie wykonywał również pracę szlifierza objętą świadectwem pracy w szczególnych warunkach z 12.10.2015r. Przy uwzględnieniu okresu już zaliczonego odwołujący się spełnił warunek posiadania ponad 15 lat takiej pracy.

W tym stanie rzeczy odwołujący się spełnia wszystkie warunki stażowe do nabycia prawa do emerytury z art.184 cyt. wyżej ustawy, dysponuje bowiem zarówno wymaganym ogólnym stażem ubezpieczeniowym, jak i 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. Wiek 60 lat ukończył w dniu (...). Prawo do emerytury nabył zatem z dniem spełnienia ostatniego z warunków jakim jest ukończenie wieku 60 lat. Wniosek o emeryturę złożył w dniu 16.09.2015r.

Zaskarżona decyzja podlegała więc zmianie i zgodnie z art. 477 ¹⁴§2 kpc orzeczono jak w pkt 1wyroku.

Wobec cofnięcia odwołania od decyzji z dnia 29.12.2015r. postępowanie w tym zakresie podlegało umorzeniu i na podstawie art. 355§1 i 2 kpc orzeczono jak w pkt 2 wyroku.

Zawarte w pkt 3 wyroku orzeczenie o kosztach zastępstwa procesowego wynika z treści art. 98 k.p.c. i 102 k.p.c. oraz § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 poz. 1804). Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, skoro odwołujący się w toku procesu był reprezentowany przez radcę prawnego, a strona przegrywająca jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw, zatem należało zasądzić od organu rentowego koszty zastępstwa procesowego w aktualnej stawce dla spraw o świadczenie z ubezpieczenia społecznego.