Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Małgorzata Janicz

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska (spr.)

SO (del.) – Ewa Jethon

Protokolant: sekr. sąd. – Łukasz Jachowicz

przy udziale prokuratora Jerzego Mierzewskiego

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2016 r.

sprawy M. S. s. T. i D. zd. Z., ur. (...) w W.

oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 k.k. i z art. 280 § 1 k.k. (x 2)

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 30 października 2015 r., sygn. akt VIII K 167/15

1.  utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części;

2.  zasądza na rzecz adw. E. G. – Kancelaria Adwokacka w W. 1200 (tysiąc dwieście) złotych plus 23 % VAT tytułem wynagrodzenia za obronę pełnioną z urzędu;

3.  zwalnia oskarżonego od kosztów postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

M. S. został oskarżony o to, że:

I.  W dniu 15 lutego 2015 r. w W., grożąc ekspedientce I. S. uszkodzeniem ciała przy użyciu posiadanego noża, który okazał pokrzywdzonej, usiłując również złapać ją ręką za ubranie, działając w celu przywłaszczenia, dokonał zaboru z kasy sklepu przy ul. (...) pieniędzy w kwocie 550 zł na szkodę M. C.

- tj. o czyn z art. 280 § 2 k.k.

II. W dniu 7 marca 2015 r. w W., stosując przemoc w postaci chwytu od tyłu za głowę i przyciśnięcia do lady ekspedientki M. K., działając w celu przywłaszczenia, dokonał zaboru z kasy sklepu (...) (...) przy ul. (...) pieniędzy w kwocie 800 złotych na szkodę M. G.,

- tj. o czyn z art. 280 §1 k.k.

III. W dniu 29 marca 2015 r. w W., stosując przemoc w postaci chwytu za gardło ekspedientki D. M., działając w celu przywłaszczenia, dokonał zaboru z kasy sklepu (...) (...) przy (...)pieniędzy w kwocie nie mniejszej niż 350 złotych na szkodę G. D.,

- tj. o czyn z art. 280 §1 k.k.

Wyrokiem z dnia 30 października 2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, w sprawie VIII K 167/15 uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów i na podstawie art. 280 § 2 k.k. wymierzył karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, natomiast za każdy z czynów z art. 280 §1 k.k. kary po 2 (dwa) lata pozbawienia wolności.

Na podst. art. 85 k.k. i art. 86 §1 k.k. wymierzył karę łączną 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Zaliczył na poczet kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności, orzekł o dowodach rzeczowych i kosztach postępowania, w tym o wynagrodzeniu za obronę pełnioną z urzędu.

Wyrok w części dotyczącej kary łącznej apelacją zaskarżył obrońca oskarżonego.

Zaskarżonemu wyrokowi na podst. art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 4 k.p.k. zarzucił rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności za w/w przestępstwa, polegającą na wymierzeniu M. S. zaskarżonym wyrokiem kary 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności w wyniku nieuwzględnienia właściwości i warunków osobistych sprawcy, sposobu życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa zachowaniem się oskarżonego po jego popełnieniu, starań o naprawienie szkody, a także celów zapobiegawczych i wychowawczych, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, co spowodowało orzeczenie rażąco wysokiej kary w niniejszej sprawie.

Na zasadzie art. 427 §1 k.p.k. w zw. z art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o zmianę wyroku w pkt. 2 jego sentencji poprzez wymierzenie oskarżonemu M. S. kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację obrońcy oraz wnioski w niej zawarte uznać należało za niezasadne.

Zgodnie z art. 53 § 1k.k. istotnymi wyznacznikami tego czy dana kara jest sprawiedliwa jest to, czy była orzeczona w granicach przewidzianych przez ustawę, a jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy. Ponadto winna uwzględniać stopień społecznej szkodliwości czynu oraz brać pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Z § 2 powyższego przepisu wynika, że wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Analiza środka odwoławczego wskazuje na to, że choć jego autor kwestionuje wymiar kary łącznej, to jednak podnosi argumentację mogącą mieć w głównej mierze znaczenie dla wysokości kar jednostkowych. Sąd I instancji uwzględnił te same okoliczności, jakie wskazał obrońca, a mianowicie uprzednią niekaralność, młody wiek, przyznanie i wyrażenie skruchy. Nie budzi też wątpliwości, że M. S. nie spowodował u pokrzywdzonych obrażeń ciała. Jedyny dysonans jaki pojawił się w poglądach sądu i obrońcy był taki, czy fakt naprawienia szkody można przypisać oskarżonemu, w sytuacji gdy fizycznie uczynił to jego ojciec. Kwestia ta jak widać z treści zaskarżonego orzeczenia nie miała żadnego znaczenia, na co wskazuje fakt, że za każdy z czynów wymierzono karę w wysokości najniższego ustawowego zagrożenia.

Czym innym jest kara łączna. Warunki i właściwości osobiste sprawcy odgrywają tu rolę drugoplanową w stosunku do doboru zasady wymiaru kary łącznej. Z apelacji nie wynika w czym jej autor upatruje uchybienia Sądu I instancji i dlaczego domaga się orzeczenia kary na zasadzie absorpcji.

Jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy na dobór zasady, na podstawie której orzeka się karę łączną decydujący wpływ ma związek podmiotowo – przedmiotowy pomiędzy czynami. Oskarżony dopuścił się trzech czynów, w odstępach kilkunastodniowych, skierowanych przeciwko temu samemu dobru chronionego prawem, jakim było zdrowie i mienie. Pokrzywdzonymi były jednak różne osoby. Zasadnie też uznał Sąd I instancji, że popełnienie więcej niż dwóch przestępstw jest negatywnym prognostykiem na przyszłość. Kara orzeczona przez Sąd Okręgowy na zasadzie asperacji winna spełnić swe cele w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

Sąd odwoławczy podziela pogląd Sądu I instancji, że proponowana przez obrońcę kara 3 lat pozbawienia wolności nie byłaby trafną, tak z punktu widzenia poczucia sprawiedliwości społecznej, jak i zasad wymiaru kary łącznej. Powszechnie ugruntowany jest pogląd, że jako skrajne - zasady absorpcji i kumulacji winne być stosowane wyjątkowo. Z tych względów zasadnie zastosowano zasadę asperacji.

Orzekanie o karze ma charakter indywidualny i jest procesem do pewnego stopnia subiektywnym, obejmującym dokonanie wyboru i zastosowanie odpowiedniej represji karnej właściwej dla konkretnej sytuacji i konkretnego sprawcy. Z tych powodów zasady i dyrektywy orzekania w przedmiocie kary zawarte w art. 53 k.k. pozostawiają organowi orzekającemu pewien zakres swobody w procesie jej wymierzania a granice tej swobody zakreśla wskazana w przepisie art. 438 pkt 4 k.p.k. "rażąca niewspółmierność kary". Kary orzeczonej M. S. w żadnym wypadku nie można uznać za niewspółmiernie surową, w stopniu nieakceptowalnym społecznie.

Na podstawie § 11 pkt. 2 podpunkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5.11.2015r.) orzeczono o wynagrodzeniu na rzecz obrońcy ustanowionego z urzędu.

Na podst. art. 634 k.p.k., art. 624 § 1 k. p. k. orzeczono o kosztach procesu.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny, w oparciu
o dyspozycję art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.