Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 39/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2016 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Krzysztof Mikołajów

Protokolant Karina Kostyra

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2016 roku w Kłodzku

na rozprawie sprawy

z powództwa J. A.

przeciwko małoletniej pozwanej K. A.

reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową A. A.

o obniżenie alimentów

I. obniża rentę alimentacyjną orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 19 maja 2010 roku wydanym w sprawie sygn. akt I C 398/10 od powoda J. A. na rzecz małoletniej K. A. z kwoty po 900 zł miesięcznie do kwoty po 600 złotych miesięcznie, płatną do rąk matki małoletniej pozwanej A. A. najpóźniej do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 20 stycznia 2016 roku,

II. w dalszej części powództwo oddala,

III. koszty procesu wzajemnie między stronami znosi,

IV. wyrokowi w pkt I – szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn.akt IIIRC 39/16

UZASADNIENIE

J. A. wniósł o obniżenie z dniem 1 stycznia 2016 roku alimentów na rzecz małoletniej pozwanej K. A., ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 19 maja 2010r., w sprawie sygn. akt IC 398/10, z kwoty 900zł. do kwoty 300zł. miesięcznie, płatnych na dotychczasowych warunkach i terminach.

W uzasadnieniu żądania wskazał, że jest osobą bezrobotną, jego możliwości finansowe wyraźnie zmalały, a jego sytuacja finansowa ma niewielką szansę poprawy.

Matka małoletniej pozwanej A. A. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 19 maja 2010 r. wydanym przez Sąd Okręgowy w Świdnicy, w sprawie sygn. akt IC 398/10, powód został zobowiązany do łożenia na rzecz pozwanej alimentów w wysokości 900zł. miesięcznie, płatnych z góry do rąk matki pozwanej, do dnia 15-ego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat.

W czasie orzekania o alimentach J. A. prowadził działalność gospodarczą. Był właścicielem stacji (...) w K. oraz sklepu przy ul. (...) w K., na utrzymanie córki łożył 750 zł wraz z opłatą za przedszkole. Nie miał dochodów, żył z oszczędności, w utrzymaniu pomagała mu matka.

5 grudnia 2011r. J. A. złożył pozew o obniżenie alimentów do kwoty 300zł. miesięcznie, w uzasadnieniu wskazując, że od 2011r. jego firma nie przynosiła dochodów, a jego miesięczny dochód wynosił 1170zł. Powództwo jego zostało oddalone.

dowód z:

-

akt sprawy IC 398/10 Sądu Okręgowego w Świdnicy;

-

akt sprawy III R C 983/11 Sądu Rejonowego w Kłodzku;

-

kserokopii odpisu aktu zupełnego urodzenia K. A.;

Aktualnie od dnia 8 września 2015r. J. A. z powodów zdrowotnych zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej. Od tego czasu nie znalazł pracy. Od dnia 12.11.2015r. powód zarejestrowany jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. jako osoba bezrobotna. J. A. z uwagi na brak osiąganych dochodów nie płacił renty alimentacyjnej na swoją córkę. Z tego powodu powstała zaległość w kwocie 25.013,74 zł. Nadto powód posiada do spłacenia kredyt zaciągnięty w (...) Bank S.A., którego miesięczna rata wynosi 2.614,69 zł.

Stan zdrowia J. A. uległ pogorszeniu. Jak podaje od ponad dwóch lat ma problemy z chodem, cierpi na intensywne bóle głowy po przebytym urazie, które dotychczas nie zostały zdiagnozowane Dodatkowo powód wskazuje, że ma problemy neuropsychologiczne, objawy zespołu depresyjnego. Choruje na cukrzycę.

Od 18 stycznia 2016r. posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Został zaliczony do osób niepełnosprawnych stopnia lekkiego ze wskazaniem do zatrudnienia – praca lekka.

Od marca 2016r. powód wydzierżawił sklep przy ul. (...) w K. za kwotę 450 zł miesięcznie i wszystkie te pieniądze trafiały do pozwanej. Jednakże dzierżawa została wypowiedziana przez najemców. Od 2 stycznia 1998r. powód prowadził staję (...) i zakończył działalność dwa lata temu. Na rynku była duża konkurencja. Stację (...) sprzedał za kwotę 4000 netto zł, brutto 4920 zł.

Powód posiadał zadłużenie w ZUS, jednakże ZUS w W. w dniu 13 marca 2015r. decyzją umorzył mu zadłużenie na kwotę prawie 30 tys. złotych.

J. A. zamieszkuje w S. Dolnym w domu jednorodzinnym, którego jest współwłaścicielem wraz z matką. Nie ma samochodu. Nie mam poza połową domu w S. Dolnym oraz udziału w sklepie przy ul. (...) w K. żadnego innego majątku. Posiada około 5000 zł zadłużenia alimentacyjnego. Matka wysyła mu 300 zł miesięcznie na utrzymanie i za te pieniądze żyje. Matka również przesyła pozwanej pieniądze na małoletnią w kwocie 400zł. miesięcznie.

dowód z:

-

zaświadczenia Centralnej Ewidencji (...) o Działalności Gospodarczej odnośnie statusu indywidualnej działalności gospodarczej powoda jak wykreślony ;

-

zaświadczenia PUP w K. z dnia 12 listopada 2015r. na okoliczność, że powód jest osobą bezrobotną;

-

PIT -16 powoda, zarobki 2014;

-

PIT B powoda ;

-

zaświadczenia komornika wzywającego powoda do zapłaty należności alimentacyjnych w kwocie 2513 zł jako alimenty zaległe i 2147 zł odsetek k.11;

-

doręczenia obwieszczenia o licytacji nieruchomości , obwieszczenia o pierwszej licytacji nieruchomości k. 12-13;

-

harmonogramu spłaty umowy kredytowej w G. Banku k. 14;

-

zaświadczenia lekarskiego powoda z dnia 29 grudnia 2015r. o leczeniu z powodu cukrzycy;

-

zaświadczenie ZUS-u odnośnie potwierdzenia, że powód jest osobą bezrobotną nie podlegającą prawu do zasiłku ani emerytury ;

-

aneksu to umowy spółki k. 44;

-

zawiadomienia o wykonaniu środka karnego z dnia 28 października 2008r. k. 45;

-

faktury nr (...) k. 62;

-

materiału zdjęciowego stacji (...) powoda - ogłoszenie o sprzedaży k. 70-71;

-

decyzji o umorzeniu zadłużenia powoda z tytułu nieopłaconych składek własnych należnych za w wysokości 29 772,24 zł z dnia 13 marca 2015r.

-

oświadczenia powoda z dnia 9 lutego 2016r. wraz z rozliczeniem ;

-

pisma D. w K. z dnia 2 sierpnia 2016r.;

-

orzeczenia o stopniu niepełnosprawności powoda;

-

zeznania powoda –zapis CD k.105

W czasie orzekania o alimentach A. A. zarabiała 1.900-2.200zł miesięcznie. Koszt jej utrzymania wynosił około 1200 zł, w tym utrzymanie mieszkania około 400 zł miesięcznie. Za opiekunkę dla córki płaciła 500 zł miesięcznie. Według A. A. miesięczny średni koszt utrzymania córki wynosił 2340zł.

dowód z:

-

akt sprawy IC 398/10 Sądu Okręgowego w Świdnicy;

-

akt sprawy III R C 983/11 Sądu Rejonowego w Kłodzku;

Aktualnie A. A. (4) zamieszkuje wraz z małoletnią K. A. w domu jednorodzinnym w K.. Wcześniej mieszkała na O. w mieszkaniu, które sprzedała i pieniądze przeznaczyła na budowę domu. Zaciągnęła kredyt hipoteczny na budowę domu w wysokości 150 tys. złotych, z ratą kredytu w kwocie 760 zł miesięcznie. A. A. jest właścicielką ziemi - 2 ha w M., pobiera zysk w postaci dopłaty unijnej w kwocie 1600 zł. rocznie, nadto wynajmuje lokale użytkowe, za każdy lokal otrzymuje osobno czynsz łącznie 3050 zł miesięcznie.

Małoletnia K. A. liczy 12 lat i obecnie uczęszcza do SP nr 2 do klasy VI. K. fizycznie jest zdrowa, jednak wymaga terapii psychologa i terapeuty. Małoletnia jest rehabilitowana w ośrodku na ul. (...) w K.. Rehabilitacja jest bezpłatna, natomiast płaci się za diagnostykę. Raz w roku małoletnia przechodzi badania co daje koszt 250 zł, plus dojazd. W roku 2015r. matka powoda przekazała 500 zł tytułem rekompensaty za to, że powód nie zabrał córki na wakacje. Małoletnia uczestniczy w wyjazdach na kolonie.

dowód z:

-

zaświadczenia o dochodach pozwanej k. 34, przelewów do Urzędu Skarbowego podatku dochodowego 8,5% k. 35-37;

-

opinii szkolnej odnośnie małoletniej K. A. k. 48;

-

zaświadczenia o obozie specjalistycznym K. A. w P. nad jeziorem S. w kwocie 2100 zł k. 39-40;

-

przelewu wewnętrznego o zapłacie opieki na dziecko 7 dni po 30 zł - 210 zł - k. 43 akt;

-

karta choroby pozwanej k. 46;

-

zaświadczenia lekarskiego k.47;

-

zaświadczenia o księdze wieczystej (...) k. 55-61;

-

informacji o terapii małoletniej powódki z dnia 17 maja 2016r. k. 72,

-

zaświadczenia lekarskie odnośnie małoletniej powódki k. 73;

-

oświadczenia A. T. z dnia 13 maja 2016r., że wykonuje wszystkie prace polowe na działce w M. 226;

-

ubezpieczenia pozwanej k. 75;

-

wniosku pozwanej o przejęcie 2/3 udziału nieruchomości w M. wraz z rozliczeniem ;

-

zeznania pozwanej – zapis CD karda 105.

Powiatowy Urząd Pracy w K. dysponuje ofertami pracy na różnych stanowiskach za wynagrodzeniem średnio od 1850zł. brutto.

dowód z :

-

pisma przedstawione przez powódkę odnośnie możliwości podjęcia pracy;

-

pisma PUP w K. na okoliczność ofert pracy dla powoda.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany wysokości zasądzonych alimentów. Przez pojęcie "stosunków" należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego jego zakresu (art. 133 i art. 135 k.r.o.). Zmiana stosunków to istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Skutkiem takich zmian jest potrzeba skorygowania zakresu obowiązku alimentacyjnego. Wyżej wymienione zmiany mogą dotyczyć zakresu potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Muszą one jednak nastąpić po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty ( vide wyrok SN z dnia 25 maja 1999 r., I CKN 274/99 nie publ.) i powództwo nie może zmierzać do weryfikacji takiego prawomocnego orzeczenia sądu ( vide wyrok SN z dnia 27 lipca 1999 r., I CKN 687/98 nie publ.).

Przez zmianę stosunków rozumie się zaistnienie okoliczności, wskutek których ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania poprzez zwiększenie lub zmniejszenie świadczeń alimentacyjnych. Obniżenie alimentów następuję wówczas gdy nastąpiło istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami.

Przykładem zmiany stosunków wpływających na obniżenie obowiązku alimentacyjnego może być choroba dłużnika, konieczność realizacji obowiązku alimentacyjnego względem dziecka z nowego związku, utrata pracy w konsekwencji zwolnień grupowych itp.(vide Henryk Dolecki (red.), Tomasz Sokołowski (red.), Marek Andrzejewski, Anita Lutkiewicz-Rucińska, Adam Olejniczak, Anna Sylwestrzak, Andrzej Zielonacki - Komentarz do art.138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Sąd rozstrzygając o żądaniu przede wszystkim bada stan istniejący w dacie uprawomocnienia się orzeczenia zasądzającego alimenty, ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich zmniejszeniu.

Aktualnie powód nie pracuje, pozostaje zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Od 18 stycznia 2016r. posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Został zaliczony do osób niepełnosprawnych stopnia lekkiego ze wskazaniem do zatrudnienia – praca lekka. Powód sprzedał stację paliw, nie pracuje, podejmuje się prac dorywczych, w utrzymaniu pomaga mu matka. W ocenie Sądu po stronie powoda nastąpiło istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami, skutkujące skorygowanie zakresu obowiązku alimentacyjnego.

Sąd rozstrzygając o żądaniu brał pod uwagę wiek małoletniej, jej stan zdrowia i koszty związane z jej utrzymaniem i leczeniem. Jak wskazała A. A. nie liczyła kosztów utrzymania córki. Koszty te na pewno nie zmalały, K. rośnie, jej potrzeby też. Koszty szczegółowo przedstawiała w sprawie rozwodowej przed Sądem Okręgowym w Świdnicy.

Zdaniem Sądu obniżenie alimentów do kwoty 600 złotych miesięcznie ( a nie do 300 złotych jak żądał powód) odpowiada postulatowi równej stopy życiowej rodziców i dzieci, a także odpowiadają usprawiedliwionym potrzebom małoletniej i nie wykracza poza możliwości majątkowe i zarobkowe powoda, przyjmując, że Powiatowy Urząd Pracy w K. dysponuje ofertami pracy dla powoda, z których powinien skorzystać. W tym miejscu przypomnieć należy, że możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego są to zarobki i dochody jakie ten uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, że wskazany przez powódkę koszt utrzymania małoletniej na poziomie 2340 złotych miesięcznie jest zawyżony i nie poparty dowodami.

Należy podkreślić, że obowiązek utrzymania dzieci jest wspólnym obowiązkiem rodziców. Zdaniem Sądu, biorąc pod uwagę fakt, że pozwana otrzymywała na córkę kwot 400 złotych oraz fakt, że matka małoletniej pracuje i pobiera wynagrodzenie, co za tym idzie ma możliwość ze swoich dochodów dołożyć choćby kwotę 400 złotych miesięcznie - to wraz z alimentami od pozwanego kwota 1000 złotych pozwoli na utrzymanie małoletniej K. A. zaspokajając jej usprawiedliwione potrzeby.

Z tych też względów Sąd na mocy przepisów 138 k.r.i o. orzekł jak w sentencji wyroku, dalej idące powództwo Sąd oddalił jako wygórowane. Orzeczenie o kosztach na rzecz Skarbu Państwa oparto na mocy art.100 k.p.c, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na mocy art. 333§1 pkt 1 k.p.c.