Sygn. akt VIII U 1595/16
Decyzją z dnia 14 czercwa 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił A. J. prawa do przeliczenia świadczenia. Organ rentowy przywołał treść art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2009 r. Dz.U. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), zgodnie z którym wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego oraz ust. 2 warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130%. Ponieważ wskaźnik podstawy wymiaru wyliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie renty z tytułu niezdolności do pracy z uwzględnieniem wynagrodzenia przypadającego w całości po przyznaniu prawa do świadczenia wynosi 25,19% i jest niższy od dotychczas obowiązującego – 70,83%, brak jest podstaw do przeliczenia świadczenia ( decyzja k.783 akt ZUS ).
W odwołaniu z dnia 24 czerwca 2016 roku wnioskodawca wniósł o zmianę zakskarżonej decyzji poprzez ponowne przeliczenie świadczenia rentowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W uzasadnieniu odwołujący wskazał, iż w zaskarżonej decyzji doliczono okresy świadczenia pracy od 1 do 28 stycznia oraz od 16 marca do 30 kwietnia 2016 roku. Orzeczeniem z 28 kwietnia 2016 roku Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczył wnioskodawcę do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Upośledzenie organizmu datuje się od 1 listopada 2004 roku i pogłębia się z każdym rokiem. Mimo to wnioskodawca nadal podejmuje pracę. W związku z tym złożył wniosek o przeliczenie świadczenia w oparciu o art. 110 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W decyzji z dnia 4 lutego 2014 roku organ rentowy również odmówił przeliczenia świadczenia wskazując, iż wskaźnik wyliczony w oparciu o art. 110 ust. 2 ustawy wynosi 59,85%, a zatem był wyższy od obecnego o około 50% ( odwołanie k.2-3 ).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji. Dodatkowo podniesiono, że wnioskodawca ma przyznaną rentę wypadkową na mocy decyzji z 26 maja 1989 roku. Do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto wynagrodzenie z okresu od III 1987 roku do II 1988 roku. Ustalony został na mocy decyzji z 6 lutego 1992 roku i wyniósł on 70,83%. Na skutek wniosku odwołującego dokonano ponownie przeliczenia wskaźnika podstawy wymiaru, który obliczony został z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie świadczenia przy uwzględnieniu wynagrodzenia przypadającego w całości po przyznaniu świadczenia t.j. z lat 2006-2015. Wskaźnik wyniósł 25,19% a zatem jest niższy od dotychczas obowiązującego w wysokości 70,83%. Jednocześnie wskaźnik wyliczony z 20 lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu t.j. z lat 1977-1988, 1990-2002, 2004-2006 i 2008 wyniósł 49,14%, z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie świadczenia t.j. z lat 1999-2008 wyniósł 37,56%, a z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie po raz pierwszy t.j. z lat 1977-1986 wyniósł 59,85%. Wskaźniki były zatem niższe od obowiązującego w wysokości 70,83% ( odpowiedź na odwołanie k.3 ).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca na mocy decyzji z 26 maja 1988 roku ma przyznaną rentę w związku z wypadkiem przy pracy z dnia 18 lipca 1987 roku ( decyzja k.35 akt ZUS ).
Decyzją z dnia 6 lutego 1992 roku organ rentowy ustalił wysokość podstawy wymiaru świadczenia na 70,83%, co dało wskaźnik wysokości świadczenia w wysokości 42,50% oraz świadczenie w kwocie 756.000,- zł ( decyzja (...) akt ZUS ).
Na mocy decyzji z dnia 21 lipca 1999 roku przyznano wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, na stałe (decyzja k.118 akt ZUS).
W związku z tym, że ubezpieczony kontynułował zatrudnienie kolejnymi decyzjami doliczano mu staż ubezpieczeniowy ( decyzje – akta ZUS ).
Przy obliczaniu wysokości świadczenia niezmiennie brany był pod uwagę wskaźnik podstawy wymiaru w wysokości 70,83% ( decyzje np. decyzja z 27 I 2003 roku k.249, z 21 I 2004 roku k.291 akta ZUS ).
Rozpoznając wniosek ubezpieczonego z 28 stycznia 2014 roku organ rentowy, decyzjami z dnia 4 lutego 2014 roku, doliczył kolejny okres ubezpieczeniowy i odmówił ponownego przeliczenia podstawy wymiaru z uwagi na to, że wskaźnik wyliczony z 20 lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu t.j. z lat 1977-1988, 1990-2002, 2004-2006 i 2008 wyniósł 49,14%, z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie świadczenia t.j. z lat 1999-2008 wyniósł 37,56%, a z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie po raz pierwszy t.j. z lat 1977-1986 wyniósł 59,85%. Wskaźniki były zatem niższe od obowiązującego w wysokości 70,83% ( wniosek k.697, wyliczenie k.703 i decyzje k.706-708 akt ZUS ).
Na skutek kolejnego wniosku odwołującego z dnia 6 czerwca 2016 roku, o ponowne przeliczenie świadczenia na podstawie art. 109 i 110 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, organ rentowy przeliczył podstawę wymiaru świadczenia i ustalił, iż wskaźnik wyliczony z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wyniósł 48,14%, a wskaźnik podstawy wymiaru, obliczony z 10 lat t.j. z okresu 2006-2015 wynosi 25,19% ( wniosek k.775, wyliczenie k.779-780 akta ZUS ).
W. obliczone wskaźniki są zatem niższe od dotychczas obowiązującego w wysokości 70,83% ( okoliczność bezsporna ).
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy nie może zostać uwzględnione.
Na mocy art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 748) na wniosek emeryta lub rencisty wysokość emerytury określonej w art. 53 oraz renty ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 110-113.
2. Jeżeli w wyniku ponownego ustalenia emerytura lub renta jest niższa, świadczenie przysługuje w dotychczasowej wysokości.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do emerytury obliczonej zgodnie z art. 24a ust. 5 i art. 54a.
Zgodnie z art. 110 ust. 1 wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia , a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.
2. Warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130 %.
3. Okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, z uwzględnieniem art. 176.
Na mocy art. 111 cytowanej ustawy ust. 1 wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:
1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,
2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,
3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,
- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.
2. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.
3. Podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.
Wyjaśnienia wymaga zakres zastosowania obu tych przepisów. Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, gdy wnioskodawca, któremu przyznano już prawo do renty, wskazuje do obliczenia świadczenia, podstawę wymiaru składek przypadającą w całości lub choćby w części, po dacie przyznania świadczenia.
Drugi z cytowanych przepisów nie ma już takiego ograniczenia.
Wnioskodawca złożył w dniu 6 czerwca 2016 roku wniosek o przeliczenie świadczenia na podstawie art. 109 cytowanje ustawy. Nie wskazał jednak, z którego z możliwych wariantów chciałby skorzystać. Ponieważ już wcześniej wnioskodawca składał wniosek o przeliczenie świadczenia w dniu 28 stycznia 2014 roku, organ rentowy uznał, iż przeliczenie winno zostać dokonane w oparciu o art. 110, czyli przy przyjęciu zarobków z 10 kolejnych lat przypadających po przyznaniu świadczenia, w tym lat bezpośrednio poprzedzających złożenie wniosku t.j. z okresu 2006-2015. W ten sposób ustalony wskaźnik wynosi 25,19%.
Jednocześnie organ rentowy ustalił wskaźnik wyliczony z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, który wyniósł 48,14%.
Oba te wskaźniki są drastycznie niższe od wskaźnika, w oparciu o który obliczane jest świadczenie, i który wynosi 70,83%.
Wnioskodawca zaskarżając decyzję nie wskazał żadnych argumentów i konkretnych zarzutów dotyczących spornej decyzji. Trudno zatem odnieść się do tego odwołania. Podkreślił jedynie, iż poprzednio organ rentowy ustalił wskaźnik w wymiarze 59,85%, który jest o około 50% korzystniejszy od obecnie ustalonego.
Stwierdzenie to nie jest prawdziwe i świadczy jedynie o niezrozumieniu przez ubezpieczonego treści zarówno decyzji jak i odpowiedzi na odwołanie. Organ rentowy nigdy nie przyjął w decyzji wskaźnika w wymiarze 59,85%, jak i 25,19%. Oba wyliczenia mają charakter czysto hipotetyczny i sprowadzają się do ustalenia wskaźnika w oparciu o nowo uzyskane wynagrodzenia. Wskaźniki te są różne bowiem wyliczono je w odmienny sposób, przyjmując do ich obliczenia wynagrodzenia z różnych lat. Odpowiednio z 10 kolejnych lat wybranych z 20 lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie po raz pierwszy t.j. z lat 1977-1986 oraz przy przyjęciu zarobków z 10 kolejnych lat przypadających po przyznaniu świadczenia, t.j. z okresu 2006-2015.
Nadal jednak najkorzystniejszym wskaźnikiem jest ten w wysokości 70,83%, w oparciu o który, od lat naliczane jest świadczenie wnioskodawcy.
Żadnych innych argumentów ani dowodów, mimo prawidłowego pouczenia o treści art. 6 kc, wnioskodawca nie przedstawił.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.
Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.
8 XII 2016 roku.