Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2016r.

Sąd Rejonowy w Toruniu – Wydział I Cywilny

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: sekretarz sądowy Irena Serafin

po rozpoznaniu dnia 1 grudnia 2016r.,

w T.

na rozprawie

sprawy

z powództwa M. C. ( pesel (...) )

przeciwko (...) Zakładowi (...) na (...) S.A. w W. ( KRS (...) )

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Zakładu (...) na (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. C. kwotę 69.068,87zł ( sześćdziesiąt dziewięć tysięcy sześćdziesiąt osiem złotych i osiemdziesiąt siedem groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 września 2016r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.467zł ( siedem tysięcy czterysta sześćdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym 7.200zł ( siedem tysięcy dwieście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 3.204zł ( trzy tysiące dwieście cztery złote ) tytułem zwrotu kosztów postępowania, od uiszczenia których powód został zwolniony.

Sygn. akt IC 1184/16

UZASADNIENIE

M. C. domagała się od (...) Zakładu (...) na (...) S.A. w W. 69.068,87zł z ustawowymi odsetkami. Podniosła, że zaciągając w Banku (...) kredyt przystąpiła do umowy ubezpieczenia grupowego na podstawie, której pozwany był zobowiązany spłacić jej dług w Banku na wypadek śmierci jej małżonka. Mąż powódki zmarł, Bank zwrócił się do pozwanego o wypłatę świadczenia jednak pozwany odmówił. Twierdził bowiem, że zgon męża powódki nastąpił na skutek powikłań nowotworu, na który chorował przed zawarciem umowy; ogólne warunki umów ( powoływane dalej jako o.w.u. ) wyłączały zaś w takiej sytuacji jego odpowiedzialność. Sytuacja taka nie miała miejsce, ponieważ mąż powódki zmarł na chorobę układu oddechowego a powódka nabyła roszczenie przeciwko pozwanemu od Banku na drodze cesji.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa twierdząc, że mąż powódki zmarł w następstwie powikłań leczenia nowotworu mózgu, na który chorował przed zawarciem umowy, a zatem jej następstwie. Ogólne warunki umów stanowiły zaś, że odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona, jeżeli śmierć ubezpieczonego jest wynikiem choroby, na którą cierpiał przed objęciem ochroną ubezpieczeniową.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

1. Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia był bezsporny wobec czego Sąd ustalił go na podstawie zgodnych oświadczeń stron i art. 230 k.p.c.

Za wiarygodne Sąd uznał dokumenty, które strony składały do akt, ponieważ nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i nie były kwestionowane.

Sąd oddalił wszystkie pozostałe wnioski dowodowe, ponieważ ich przeprowadzanie było niepotrzebne ( art. 217 § 3 k.p.c. ).

Jasne było natomiast, po pierwsze, że M. C. zaciągnęła w Banku (...) kredyt i przystąpiła do umowy ubezpieczenia grupowego (...) Zakładu (...) na (...) S.A. w W., na podstawie której zobowiązał się on spłacić kredyt w razie śmierci jej małżonka; po drugie, że mąż powódki od lat chorował na raka mózgu, po trzecie, że zmarł w czasie obowiązywania umowy ubezpieczenia na zapalenie płuc, wynikające z ich zwłóknienia ( oświadczenie pozwanego k. 33 ), po czwarte że ogólne warunki umowy ubezpieczenia grupowego, do którego przystąpiła powódka stanowiły, że (...) Zakład (...) na (...) S.A. w W. nie odpowiada, jeżeli śmierć ubezpieczonego była następstwem chorób istniejących przed datą początku jego odpowiedzialności ( § 20 pkt. o.w.u., k. 46 ) i po piąte wreszcie, że świadczenie, do którego zobowiązany był pozwany względem Banku (...) odpowiadało dochodzonej sumie, a Bank scedował roszczenie na powódkę.

2. Przed przystąpieniem do zasadniczych rozważań należy podkreślić, że ciężar dowodu w sprawie o odszkodowanie z umowy ubezpieczenia spoczywa przede wszystkim na stronie powodowej. To powód jest bowiem zobowiązany wykazać zasadność zgłoszonych pretensji, w tym, że doszło do wypadku ubezpieczeniowego. Pozwanego obciąża natomiast konieczność przeprowadzenia dowodu przytaczanych przez siebie faktów, jeżeli wywodzi z nich skutki prawne ( art. 6 k.c. – ei incumbit probatio, qui dicit, non ei qui negat ). W szczególności obowiązek pozwanego obejmuje dowód okoliczności wyłączających jego odpowiedzialność.

Wypada też zaznaczyć, że ogólne warunki umów wiążą strony ( art. 384 § 1 i 2 k.c. ), powinny być jednak precyzyjne ( art. 385 § 2 zd. 1 k.c. ) a w razie wątpliwości niejednoznaczne ich postanowienia interpretować trzeba na korzyść przeciwnika strony, która się nimi posługuje będącego konsumentem ( art. art. 385 § 2 zd. 2 k.c. ). Reguła ta obowiązuje zresztą także w obrocie profesjonalnym ( in dubio contra profermentem ); różnica dotyczy wyłącznie tego, co ad casum, można uznać za niezrozumiałe.

3. Rozstrzygniecie było proste.

Z ogólnych warunków umowy ubezpieczenia, które zostały sformułowane przez pozwanego wynikało, że jego odpowiedzialność była wyłączona w przypadku, w którym śmierć ubezpieczonego stanowiła następstwo choroby istniejącej przed datą rozpoczęcia jego odpowiedzialności.

Strony zgodne były przy tym, że mąż powódki chorował na nowotwór mózgu a zmarł na skutek ciężkiej niewydolności oddechowej w przebiegu zapalenia płuc, wynikającego z ich zwłóknienia ( oświadczenie pozwanego k. 33, karta zgonu k. 15 ).

Spór dotyczył natomiast tego, czy zwłóknianie płuc było powikłaniem leczenia nowotworu, na który chorował już wcześniej, czy nie.

Poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytanie nie było jednak potrzebne.

Ogólne warunki umów, na które powoływał się pozwany, nie wyłączały bowiem jego odpowiedzialności w przypadku zgonu wynikającego z chorób będących powikłaniami po leczeniu innych chorób. Brak jest bowiem takiego ich postanowienia.

Skoro zaś spór dotyczył wyłącznie zasady żądania, Sąd powództwo uwzględnił w całości na podstawie art. 829 § 1 pkt 1 i 805 § 1 w związku z art. 509 § 1 k.c.

3. Nawet jednak gdyby per inconcessum stwierdzić, że postanowienie § 20 pkt 7 o.w.u. nie dawało jednoznacznej odpowiedzi, czy chodzi w nim tylko zgon wywołany wprost przez oznaczoną chorobę ( tu: śmierć na raka mózgu ), czy także przez choroby spowodowane działaniem leków podawanych na pierwotne schorzenie ( w okoliczności sprawy: śmieć w wyniku ciężkiej niewydolności oddechowej w przebiegu zapalenia płuc wynikającego ze zwłóknieniem płuc, wywołanego przez środek podawany na nowotwór ) nie zmienia rozstrzygnięcia.

Wątpliwości powstające na tle niejednoznacznych postanowień wzorców umownych, scil. ogólnych warunków umów, jak była już mowa, rozstrzyga się na korzyść konsumenta. Powódka miała zaś status konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c.

Sformułowanie użyte przez pozwanego w o.w.u. z pewnością nie było zaś jednoznaczne. Powikłanie choroby rodzi przecież nowy stan chorobowy, inny niż pierwotny.

Podkreślania wymaga przy tym, że chodzi o opisanie okoliczności wyłączających odpowiedzialność autora ogólnych warunków umowy. Bez większego ryzyka można zaś postawić tezę, że skuteczne jest tylko takie wyłącznie odpowiedzialności, które wprost wynika z postanowienia wzorca; innymi słowy jego rozszerzająca i pozasłowna interpretacja na niekorzyść uposażonego jest niedopuszczalna. .

Postanowienie § 20 pkt 7 o.w.u. było co najmniej nieprecyzyjne, wobec czego pozwany nie mógł wyłączyć na jego podstawie swojej odpowiedzialności.

4. O kosztach Sąd orzekł w myśl art. 98 § 1 i 3 k.p.c. mając na uwadze, że powódka uiściła 250zł opłaty od pozwu, 17zł podatku od pełnomocnictwa i 7.200zł wynagrodzenia adwokackiego.

5. Na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tekst j. Dz. U. z 2016r., poz. 623 ) Sąd nakazał pobrać od pozwanego 3.204zł tytułem części opłaty od pozwu, od uiszczenia której zwolnił powódkę.