Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant st.sekr.sąd. Bożena Czajkowska

Po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

(...) Sp. z o.o. w T.

przeciwko:

K. B. (1) i M. B. (1)

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza solidarnie od pozwanych K. B. (1) i M. B. (1) na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w T. kwotę 35.368,91 zł (trzydzieści pięć tysięcy trzysta sześćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 29.368,91 zł od dnia 6 czerwca 2014r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 6.000 zł od dnia 18 czerwca 2015r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 2.494,90 zł (dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 342/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. w T. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych K. B. (1) i M. B. (1) kwoty 64.470 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty:

- 1.600 zł od dnia 7 maja 2014 r. do dnia zapłaty,

- 21.600 zł od dnia 22 maja 20014 r. do dnia zapłaty,

- 35.270 zł od dnia 6 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty,

- 3.000 zł od dnia 18 czerwca 2015 r do dnia zapłaty,

- 3.000 zł od dnia 18 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż na mocy umowy cesji nabył wierzytelność przysługującą firmie (...) Sp. z o.o. w C. w stosunku do pozwanych w łącznej w kwocie 64.470,38 zł. Wierzytelność wynika z umowy zawartej przez pozwanych z cedentem dotyczącej wykonania okładzin ścian wewnętrznych podkonstrukcji systemowej oraz dostawy i montażu mebli. Powód zaznaczył, iż cedent wykonał swoje zobowiązanie. W związku z wykonaniem umowy wystawił pozwanym trzy faktury. Do chwili obecnej pozwani wpłacili jedynie kwotę 20.000 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów procesu. Pozwani podnieśli zarzut potrącenia kwoty 3.885 zł tytułem kary umownej za opóźnienie w wykonaniu umowy oraz kwoty 7.416 zł (10% wartości umowy) tytułem obniżenia wynagrodzenia za wadliwe wykonanie umowy.

Pozwani zakwestionowali roszczenie powoda co do zasady jak i wysokości, podnieśli zarzut nieważności i nieskuteczności cesji, albowiem wierzytelność będąca przedmiotem umowy nie istniała wskutek zapłaty wynagrodzenia oraz zarzut nieprawidłowego rozliczenia finansowego umowy polegającą na całkowitej dowolności wystawianiu faktur VAT.

Pozwani przyznali, iż zawarli z (...) sp. z o.o. umowę, której przedmiotem było położenie okładzin, zabudowa przedsionka i kominka oraz dostawa mebli na wymiar. Pozwani podali iż wcześniej znali wykonawcę mebli – ówczesnego prezesa zarząd spółki M. Z. (1). Zawarcie przedmiotowej umowy nastąpiło w celu rozliczenia umowy agencyjnej zawartej pomiędzy pozwaną a inną spółką, której prezesem był również (...) Sp. z o.o. w C.. Ostatecznie strony ustaliły wynagrodzenie za wykonanie umowy w wysokości 68.674 zł netto. (84.469,02 zł brutto, przyjmując 8% VAT). Pozwani zakwestionowali naliczenie przez powoda 23% podatku Vat. Dodali, że zgodnie z ustaleniami wpłacali na rzecz wykonawcy zaliczki na poczet należnego wynagrodzenia. Wpłaty miały miejsce od czerwca 2013 r. do marca 2014 r. Przed odbiorem końcowym wykonawca otrzymał łącznie 65.600 zł tytułem wynagrodzenia. Łączna kwota gotówki zapłacona i pokwitowana przez M. Z. (1) wynosi 48.000 zł. Pozostała część tj. 17.600 zł została wpłacona do rąk M. T., M. Z. (1), T. S. (1), częściowo rozliczona poprzez wykonanie przez pozwanego zlecenia wymiany szyb. Dodali, iż podczas odbioru dzieła doszło do ujawnienia szeregu wad. Pozwani pisemnie poinformowali wykonawcę o obniżeniu wartości wynagrodzenia o 10% z tytułu wad dzieła. Nadto zgodnie z umową pozwani wystawili wykonawcy notę obciążeniową na kwotę 3.885 zł tytułem kary umownej wynoszącej 5% wynagrodzenia. Pozwani zakwestionowali również skuteczność umowy cesji.

W kolejnym piśmie powód wskazał, iż podniesiony zarzut potrącenia jest nieskuteczny, gdyż powodowie przedstawili do potrącenia wierzytelność niewymagalną. Nadto przedstawiona do potrącenia wierzytelność nie jest zasadna. Dodał, iż przyczyną opóźnienia w wykonaniu dzieła był brak wpłaty zaliczki przez pozwanego, co skutkowało niemożliwością zakupu materiałów. Bezzasadne jest również obniżenie przez pozwanych należnego wykonawcy wynagrodzenia o 10% . Podał, iż w protokole zdawczo odbiorczym wskazano zastrzeżenia zamawiających. Wykonawca w formie pisemnej ustosunkował się do tych zastrzeżeń i wyraził gotowość poprawienia drobnych usterek. Pozwani odmawiali wyrażenia zgody na dokonanie poprawek. Za bezzasadny powód uznał również zarzut nieważności lub bezskuteczności cesji. Podniósł, iż pozwani nie rozliczyli się z wykonawcą za spełnione przez niego świadczenia. Przedstawione pokwitowania odbioru potwierdzone przez M. Z. (1) dotyczyły jego prywatnych rozliczeń. Jedyną otrzymaną wpłatą była kwota 20.000 zł. Zaznaczyli, iż podpis złożony na pokwitowaniu z dnia 21 sierpnia 2013 r. nie należy ani do M. Z. (1), ani do M. T.. Za bez znaczenia dla sprawy uznał rzekome rozliczenia pozwanego dotyczące wymiany szyb. Powód podkreślił, iż prawidłowo został przez niego naliczony podatek VAT w wysokości 23%

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 listopada 2011r. M. B. (1) podpisała z firmą (...) sp. z o.o. w C., której prezesem był M. Z. (1) umowę agencyjną i doprowadziła do zawarcia umowy o roboty budowlane pomiędzy firmą (...) sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. Po wykonaniu umowy M. B. (2) wystawiła fakturę na kwotę 40.022,07 zł . Pomiędzy stronami doszło do porozumienia, iż inna firma (...) wykonana meble zaś rozliczenie należnego wynagrodzenia prowizyjnego nastąpi z zaliczeniem wynagrodzenia M. B. (1) na poczet wynagrodzenia za meble mebli zaś rozliczenie

Bezsporne.

M. Z. (1) był prezesem Zarządu firmy (...) sp. z o.o. w C.

Bezsporne

W dniu 6 czerwca 2013 r. M. i K. małżonkowie B. zawarli z (...) sp. z o.o. umowę dotyczącą wykonania okładzin ścian wewnętrznych płytą fornirowaną wraz z podkonstrukcją systemową oraz dostawę i montaż mebli. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy strony ustaliły na kwotę 77.700 zł netto. Termin rozpoczęcia prac ustalono na 34 tydzień 2013 r. zaś zakończenia na 36 tydzień 2013 r.

Dowód: umowa z 5.06.2013 r. k. 25-27

Powierzchnia domu M. i K. B. (1), w którym miały być wykonane prace wynosiła 364m ².

Bezsporne

Wykonanie szkieletu pod zabudowę szafek kuchennych oraz ich wyposażenie w sprzęt M. i K. B. (2) zlecili firmie (...).

Dowód: umowa sprzedaży z 2.07.2013 r. z załącznikami k. 214-220

pokwitowanie wpłat k. 221;

projekt i zdjęcia kuchni k. 223

W ramach zawartej umowy, firma (...) sp. z o.o. w C. wykonać miała również fronty do szafek kuchennych. Aby prawidłowo wykonać fronty do szafek kuchennych spółka (...) potrzebowała dokładnych wymiarów szkieletów szafek. Fronty kuchenne miały być z tego samego materiału co okładzina ścian. Jedynie firma (...), której wówczas prezesem był M. Z. (1) była w stanie wykonać przedmiotowe fronty.

Zabudowa kuchenna od tyłu stanowiła jednocześnie zabudowę ścian.

Po przedstawieniu przez firmę (...) wymiarów szafek firma (...) sp. z o.o. wykonała fronty kuchenne.

Dowód: projekt i zdjęcia kuchni k. 223;

przesłuchanie pozwanego K. B. (1) 00:40_27-01:05:32 k. 224-226;

przesłuchanie pozwanej M. 01:05:32- 01:21:37 k. 226-226v;

Zgodnie z treścią umowy w przypadku nieterminowego wykonania przedmiotu umowy Wykonawca miał zapłacić na rzecz zamawiających karę umowną w wysokości nie większej niż 5% wartości umowy.

Dowód: umowa z 5.06.2013 r. k. 25-27

Pozwani z tytułu wynagrodzenia za wykonanie umowy wpłacili M. Z. (1) (wówczas jeszcze prezesowi zarządu spółki (...)) zaliczki w łącznej wysokości 45.000 zł (20.000 zł – wpłata 18 czerwca 2013r., 6.000 zł wpłata - 14 października 2013r., 5.000 zł – wpłata 9 października 2013r., 4.000 zł – wpłata 22 października 2013r., 4.500 zł – wpłata 21 listopada 2013r., 1.000 zł – wpłata 27 listopada 2013r., 3.000 zł – wpłata 19 lutego 2014r., 1.500 zł – wpłata 20 marca 2014r.).

M. Z. (1) pokwitował odbiór pieniędzy.

Dowód: pokwitowania k. 74-75, 78,79,80, 81, 82 ;

dowód wpłaty k. 76;

zeznania świadka M. Z. (1) 00:35:27-01:41:05, k. 198-200

przesłuchanie pozwanej M. B. (1) 01:05:32-01:21:37 k. 226-226v;

M. Z. (1) posiadał zadłużenie wobec T. S. (1). M. B. (1) wpłaciła bezpośrednio T. S. (1) kwotę 1.300 zł, kwota ta stanowiła jedną z zaliczek na rzecz wykonania zawartej z (...) umowy .

Dowód: zeznania świadka T. S. (1) 00:25:21-00:35:27 k. 197v-198;

zeznania świadka M. Z. (1) 00:35:27-01:41:05, k. 198-200

przesłuchanie pozwanego K. B. (1) 00:40_27-01:05:32 k. 224- 226;

przesłuchanie pozwanej M. B. (1) 01:05:32-01:21:37 k. 226-226v;

(...) sp. z o.o. opóźniała się z wykonaniem przedmiotu umowy. Prace trwały łącznie dziesięć miesięcy.

W dniu 21 maja 2014 r. podpisany został protokół zdawczo - odbiorczy. W protokole M. i K. B. (2) zgłosili zastrzeżenia do wykonanych prac.

Dowód: protokół zdawczo – odbiorczy k. 28-29;

przesłuchanie M. T. 00:04:08-00:39:35 k. 224-225;

przesłuchanie pozwanego K. B. (1) 00:40:27-01:05:32 k. 224-226;

przesłuchanie pozwanej M. B. (1) 01:05:32-01:21:37 k. 226-226v;

Pismem z dnia 15 maja 2014 r. (...) sp. z o.o. ustosunkowała się do zgłaszanych przez zamawiających zastrzeżeń w wykonaniu umowy.

Dowód: pismo z dnia 15.05.2014 r. k. 30

Pismem z dnia 31 maja 2014 r. M. i K. B. (2) złożyli do (...) sp. z o.o. oświadczenie o obniżeniu wynagrodzenia o 10% z uwagi na niewłaściwe jakościowo wykonanie umowy.

Dowód: pismo z dnia 31.05.2014 r. k. 89

Pismem z dnia 31 maja 2014 r. M. i K. B. (2) złożyli do (...) Sp z.o.o. notę obciążeniową na kwotę 3.885 zł z tytułu kary umownej.

Dowód : pismo z dnia 31.05.2014 r. k. 90

(...) sp. z o.o. za wykonane usługi w ramach zawartej umowy wystawiła na rzecz M. i K. B. (1) faktury. W związku ze stawką podatku VAT ustalonej ostatecznie na 23%, dokonano korekty faktur.

Dowód: faktury k. 31-35

Pismem z dnia 30 czerwca (...) sp. z o.o. wezwała M. i K. B. (1) do zapłaty kwoty 65.870 zł.

Dowód: wezwanie k. 94

Umową sprzedaży wierzytelności z dnia 30 września 2015 r. (...) Sp. z o.o. w likwidacji zbyła na rzecz (...) Sp. z o.o. w T. wierzytelność w stosunku do M. B. (1) i K. B. (1) wynikającą z faktur na łączną kwotę 64.470,38 zł.

Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności k. 22-23

Pismem z dnia 20 września 2015 r. M. i K. B. (2) zostali zawiadomieni o sprzedaży wierzytelności na rzecz (...) Sp. z o.o. w T..

Dowód: zawiadomienie k. 24

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów przedłożonych przez strony oraz dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania powodów.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu albowiem ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Co więcej wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Uwiarygodnieniu twierdzeń stron służą zeznania świadków

Za zgodne z prawdą Sąd uznał w całości zeznania T. S. (1), gdyż są jasne i zgodne z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym sprawy. Świadek przyznała, iż M. Z. (1) był jej dłużnikiem. Na poczet tego długu otrzymała pieniądze od pozwanej w kwocie 1.300 zł. Świadek nie miała wiedzy o rozliczeniach pozwanych i spółki (...).

W przypadku świadka M. Z. (2) Sąd ostrożnie podszedł do oceny jego zeznań. W ocenie Sądu świadek miał interes w tym, aby zeznawać na korzyść strony powodowej. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka M. Z. (1) jedynie w zakresie dotyczącym zawarcia z pozwanymi umowy z dnia 5 czerwca 2013r., zapłaty kwoty 1.300 zł przez pozwaną T. S. (1), otrzymania kwoty 20.000 zł tytułem zaliczki oraz potwierdzenia, że podpisy pod dowodami (lub przy dowodach) wpłaty przedłożonymi przez pozwanych są podpisami świadka. Sąd odmówił jednak waloru wiarygodności twierdzeniom świadka w pozostałym zakresie. Za niezgodne z prawda uznał twierdzenia dotyczące nie objęcia umową wykonania frontów do mebli kuchennych, otrzymania od pozwanych jedynie kwoty 20.000 zł tytułem zaliczki na wynagrodzenie. Powyższe zeznania świadka są niezgodne z pozostałym materiałem dowodowym uznanym przez Sąd za wiarygodny. Z akt sprawy nie wynika, aby pozwanych z M. Z. (3) łączyła jakaś inna (prywatna) umowa na wykonanie frontów kuchennych. Co więcej na istnienie rzekomo innej umowy wskazał dopiero świadek, na powyższą okoliczność nie wskazywał pierwotnie powód. W ocenie Sądu irracjonalnym byłoby zawieranie przez pozwanych dwóch odrębnych umów, z których jedna obejmowałaby wykonanie frontów kuchennych. Wiadomym było od początku, że takie fronty mogła wykonać tylko spółka (...), mając to na uwadze oraz mając na uwadze wartość umowy nie można dać wiary twierdzeniom świadka, że druga – inna umowa rzeczywiście została zawarta. Gdyby rzeczywiście istniała druga umowa obejmująca wykonanie zabudowy kuchni (frontów kuchennych) nic nie stało na przeszkodzę, aby została sporządzona na piśmie. Dokonując oceny zeznań świadka Sąd miał również na uwadze to, że w przypadku uznania, że pozwani przekazali świadkowi część wynagrodzenia na poczet umowy z dnia 5 czerwca 2013r., spółka (...) mogłaby ewentualnie wystąpić z roszczeniem przeciwko M. Z. (1) o zapłatę kwoty otrzymanego od pozwanych (a nieprzekazanego spółce) wynagrodzenia.

Za wiarygodne Sąd uznał twierdzenia M. T. dotyczące zawarcia umowy z pozwanymi, opóźnienia w wykonaniu przedmiotu zamówienia, podpisania protokołu odbioru końcowego, zastrzeżeń do wykonanych prac oraz wykonania frontów kuchennych. Za zgodne z prawdą Sąd uznał również twierdzenia prezesa zarządu powoda, iż w ramach zawartej umowy firma miała wykonać zabudowę ścian na piętrze, parterze. Powyższe twierdzenia były jasne, spójne i zgodne z ustaleniami poczynionymi przez Sąd.

Zasadniczo Sąd przyznał wiarę zeznaniom złożonym przez pozwanych K. B. (1) i M. B. (1) odnośnie okoliczności zawarcia umowy z (...) sp. z o.o. , przedmiotu umowy w tym wykonania frontów kuchennych, opóźnień w wykonaniu prac, zaliczek uiszczanych na rzecz należnego wynagrodzenia spółce (...), ale jedynie tym które zostały potwierdzone podpisem M. Z. oraz zaliczenia na poczet wynagrodzenia kwoty 1.300 zł przekazanej T. S. (2). Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia powyższym twierdzeniom waloru wiarygodności. Za niezgodne z prawdą Sąd uznał jednak stanowisko pozwanego dotyczącego zbitych szyb przez M. Z. (1) i rozliczenia naprawy na poczet zobowiązań pozwanych. Powyższe nie znalazło bowiem potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Bark jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających wykonanie usługi przez pozwanego oraz wartości tej usługi. Za niewiarygodne Sąd uznał również twierdzenia pozwanych jakoby należność za wynagrodzenie została w całości uiszczone. W tym miejscu wskazać należy, iż jedynie część z wpłaconych kwot została pokwitowana przez M. Z. (1). Dostrzec wypada, iż skoro pozwani przedstawili część dowodów wpłat z podpisem osoby uprawnionej do odebrania pieniędzy, byli również w stanie otrzymać poświadczenia co do pozostałych wpłat.

W przedmiotowej sprawie sporny był przedmiot umowy zawartej pomiędzy pozwanymi a spółką (...), wysokość uiszczonych przez pozwanych zaliczek tytułem zapłaty wynagrodzenia oraz to czy umowa została przez spółkę (...) wykonana w sposób prawidłowy, czy też dzieło miało wady.

Z materiału zebranego w sprawie wynika, iż pozwani znając wcześniej M. Z. (1) zawarli ze spółką, której był on prezesem umowę dotyczącą wykonania okładzin ścian i szeroko rozumianej zabudowy meblowej, ustalając wynagrodzenie na kwotę 77.700 zł plus VAT, powierzchnia domu pozwanych wynosiła 364m ². Poza sporem pozostawała kwestia wpłaty w dniu 18 czerwca 2013 r. kwoty 20.000 zł. tytułem zaliczki na poczet należnego wykonawcy wynagrodzenia.

Zgodnie z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem umowy o dzieło może być wytworzenie nowych przedmiotów - ogólnie powstanie nowego dzieła, jak również konserwacja, naprawa czy przerobienie starych maszyn, urządzeń, prace o charakterze uzdatniającym, konserwatorskim oraz wyposażeniowym itd. Dziełem, które zobowiązuje się wykonać przyjmujący zamówienie, także może być np.: remont mieszkania, wykonanie rysunku, wyceny, sporządzenie bilansu, itd. Istotą ponadto umowy o dzieło jest pewien indywidualny wysiłek osoby to dzieło wytwarzającej, nie zaś sprzedaż dzieła. Dzieło ma być przy tym dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta. Jednakże osobiste wytworzenie dzieła ma tu znaczenie drugorzędne. Głównym obowiązkiem przyjmującego zamówienie na określone dzieło jest jego wykonanie w wyznaczonym terminie. Może wykonywać je w dowolny, najlepszy dla siebie sposób, przy zastrzeżeniu że dzieło to ma mieć należytą jakość. Zamawiający zobowiązany jest zapłacić wynagrodzenie przyjmującemu zamówienie a wykonane dzieło, wynagrodzenie zaś należy do essentialia negotii tej umowy. Zamawiający jest zobowiązany do odebrania dzieła, które wykonawca - przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem. Jeżeli dzieło posiada wady i nie można ich usunąć albo z okoliczności wynika, że przyjmujący nie będzie mógł ich usunąć w wyznaczonym czasie, zamawiający może wówczas odstąpić od umowy - gdy wady dzieła są istotne, żądać obniżenia wynagrodzenia - jeśli wady nie są istotne.

Analiza umowy łączącej pozwanych z firmą (...) prowadzi do wniosku, iż jest to umowa o dzieło w rozumieniu cytowanego wyżej przepisu art. 627 k.c. albowiem strona wykonawcza – zobowiązała się do wykonania w okresie od 34 tygodnia 2013 r. do 36 tygodnia 2013 r. oznaczonego w tej umowie dzieła, tj. wykonaniu okładzin ścian wewnętrznych wraz z podkonstrukcją systemową. Natomiast zamawiający przedmiotowe dzieło - strona pozwana zobowiązała się do zapłaty wynagrodzenia. Podkreślić należy, iż umowa o dzieło jest umową wzajemną wobec czego obowiązkowi oddania dzieła odpowiada obowiązek jego odebrania przez zamawiającego i zapłaty umówionego wynagrodzenia. W niniejszym wypadku obowiązki stron w tym zakresie zostały skonkretyzowane w § 5 i 6 umowy. Zgodnie z umową zapłata kwoty 77.700 zł + Vat miała nastąpić w następujący sposób 20.000 zł netto na uruchomienie produkcji, 20.000 zł netto po dostawie materiałów oraz reszta po podpisaniu protokołu odbioru robót.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z procedurą cywilną nie do Sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy /art. 232 k.p.c./. Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa na stronach /art. 3 k.p.c./ a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

Ogólnie rzecz ujmując, artykuł 232 k.p.c. nakłada na strony obowiązek wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jeżeli zaś strona nie przedstawia dowodów, to uznać należy, iż dany fakt nie został udowodniony /wyrok S.N. z 11.07.2001r., V CKN 406/00, Prok.i Pr.20002/4/45/’. Wprawdzie przepis ten zawiera też postanowienie, iż Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę, jednakże jest to tylko możliwość, a nie obowiązek Sądu. Nadto to uprawnienie Sądu może być wykorzystywane tylko w szczególnie wyjątkowych sytuacjach, nie może zaś prowadzić do zastępowania stron w spełnieniu ich obowiązków. Działanie Sądu z urzędu może prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego Sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania równego traktowania stron / art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 konstytucji RP) wyrok S.A. z 12.12.2000 r. V CKN 175/00, OSP 2001/7-8/116)/. Dopuszczenie dowodu z urzędu co do zasady nie powinno w ogóle wchodzić w grę, gdy strony są reprezentowane przez fachowych pełnomocników, wtedy bowiem kontradyktoryjność najlepiej może służyć poznaniu prawdy materialnej /A. Jakubecki „Kontradyktoryjność a poznanie prawdy w procesie cywilnym w świetle zmian kodeksu postępowania cywilnego„ Przegląd Sądowy 1998/10/63/.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu rzeczą powoda było wykazanie, że nabył wierzytelność wobec pozwanych i należy mu się wynagrodzenie z tytułu umowy zawartej przez pozwanych z (...) Sp. z o.o., zaś rzeczą pozwanych powołujących się na istnienie wad w wykonanych pracach było wykazanie istnienia wad i koszt ich usunięcia, wykazanie opóźnienia wykonanych prac, wykazanie dokonywanych wpłat i rozliczeń na rzecz Spółki – wykazania, że ich zobowiązanie zostało spełnione.

W pierwszej kolejności należało ustalić przedmiot umowy łączącej pozwanych z (...) Sp. z o.o. Zgodnie zawartą umową spółka zobowiązała się do wykonania okładzin ścian wewnętrznych płytą fornirowaną wraz z podkonstrukcją systemową zgodnie z ofertą i projektem oraz do dostawy i montażu mebli. Strona pozwana podnosiła, iż umową nie było objęte wykonanie mebli kuchennych, w tym również frontów kuchennych. Wskazać, należy, iż pozwani rzeczywiście powierzyli wykonanie mebli i zabudowę sprzętu kuchennego firmie (...). Niemniej same fronty miały być wykonane przez (...). Spółka po otrzymaniu szczegółowych wymiarów szafek wykonała poszczególne fronty kuchenne. Powód przyznał, iż fronty te zostały wykonane przez (...) sp. z o.o. jednak w ramach dodatkowej umowy z pozwanymi. Twierdzenia powoda w tym zakresie nie znalazły uznania Sądu. Wskazać należy, iż zwarta przez pozwanych umowa miała charakter kompleksowy. Jej przedmiotem było wykonanie okładzin ścian na parterze jak i na piętrze domu. Okładziny te, z uwagi na ich specyfikę mogły być wykonane tylko przez firmę (...). Pozwani decydując się na wykonanie tych prac działali z zamysłem całościowego i jednolitego wykończenia swojego domu. Zamiarem tym objęty był również wygląd kuchni. Z załączonego do akt projektu aranżacji wnętrz jasno wynika, iż zarówno okładziny ścian jak i fronty kuchenne musiały być wykonane w tego samego materiału. Nadto zabudowa kuchenna od tyłu stanowiła jednocześnie zabudowę ścian. Oczywistym było więc, iż (...) Sp. z o.o. winno wykonać również i fronty kuchenne. Wskazać należy również, iż umowa zawarta z (...) opiewała na bardzo wysokie wynagrodzenie. Koszt wykonania prac był w rzeczywistości o wiele wyższy niż wskazany w umowie, gdyż zawarcie przedmiotowej umowy stanowiło po części rozliczenie należności przysługującej powódce od prezesa (...) M. Z. (1). Nadto wykonawca (...) Sp. z o.o. w piśmie do pozwanych z dnia 15 maja 2014 r. (k.30) odnośnie realizacji umowy przyznał, iż montaż frontów kuchennych należał do niego. Wobec powyższego w ocenie Sądu należało uznać, iż umową objęte było wykonanie okładzin w tym również frontów kuchennych.

W przedmiotowej sprawie nie ulegało wątpliwości, iż za wykonane prace pozwani zobowiązani byli uiścić wynagrodzenie w wysokości 77.700 zł netto. Pozwani podnosili jednak, iż ich zobowiązanie z tytułu umowy zawartej z (...) zostało wykonane poprzez wpłaty zaliczek oraz dokonanie potrąceń z tytułu kary umownej wynoszącej 5% wynagrodzenia, 10% obniżenia wynagrodzenia w związku z wadami wykonanych prac oraz kosztów związanych z wymianą szyby zbitej przez M. Z. (1).

Z akt sprawy wynika, że prace miały zostać zakończone w 36 tygodniu 2013r., podczas gdy protokół z wykonanych prac został sporządzony dopiero w dniu 21 maja 2014r. Prezes zarządu powoda – M. T. przyznał, że prace w domu pozwanych trwały 10 miesięcy, początkowo spółka miała problem z zakupem materiału. Było to spowodowane z problemami finansowymi wykonawcy, nadto w tym samym czasie spółka (...) wykonywała prace w hotelu w W.. Przez to prace u pozwanych były wykonywane „w doskokach”.

Umowa została wykonana nieterminowo. Zgodnie z § 12 za nieterminowe wykonanie przedmiotu umowy wykonawca miał zapłacić zamawiającemu karę umowną – za zwłokę powyżej 14 dni w wykonaniu określonego w umowie przedmiotu odbioru – w wysokości 0,2% wynagrodzenia umownego za ten przedmiot, za każdy dzień zwłoki. Równocześnie w umowie strony zastrzegły, że wartość naliczonych kar za zwłokę nie może przekroczyć 5% wartości umowy netto (77.700 zł x 5 = 3.885 zł).

W ocenie Sądu winnym nieterminowego zakończenia prac był wykonawca – poprzednik prawny powoda, który miał problem z zakupem materiałów (chociaż otrzymał zaliczki od pozwanych), w tym samym czasie wykonywał inną umowę na innym obiekcie, przestoje w wykonywaniu prac u powodów były długie.

Dlatego też Sąd uznał, że pozwani mieli prawo potrącić z należnego wykonawcy wynagrodzenia kwotę równą 5% wynagrodzenia netto – 3.885 zł.

Pozwani mieli zastrzeżenia do wykonania umowy. Swoje zastrzeżenia wskazali w protokole z 21 maja 2014r. Nie zgodzili się przy tym na wykonanie prac poprawkowych, albowiem utracili zaufanie do wykonawcy. W związku z wadliwym wykonaniem dzieła pozwani żądali obniżenia wynagrodzenia o 10% wartości umowy (art. 637 k.c.), co ich zdaniem dawało kwotę 7.416 zł.

Pozwani nie wykazali, że wartość stwierdzonych przez nich wad wynosiła 7.416 zł. Z umowy nie wynika, że pozwani po stwierdzeniu, że dzieło ma wady mogli ryczałtem obniżyć wynagrodzenie o wskazaną kwotę. Aby ustalić istnienie wad dzieła i koszt potrzebny do naprawy wad dzieła potrzebna była wiedza specjalna. Pozwani reprezentowani przez fachowego pełnomocnika mieli możliwość zgłaszania odpowiednich wniosków dowodowych dla wykazania faktów, od istnienia których uzależnione było uznanie podniesionych przez nich zarzutów, w tym koszt niezbędny do usunięcia wad dzieła (oraz ustalenia czy dzieło rzeczywiście miało wady, o których mówili pozwani). Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego przez Sąd z urzędu naruszałoby w istotny sposób zasadę równości stron w procesie cywilnym ukształtowanym na zasadzie kontradyktoryjności.

Reasumując Sąd uznał, że pozwani skutecznie podnieśli zarzut potrącenia do kwoty 3.885 zł., nadto wykazali, że zapłacili na poczet umowy łącznie kwotę 46.300 zł (20.000 zł – wpłata 18 czerwca 2013r., 6.000 zł 14 października 2013r., 5.000 zł 9 października 2013r., 4.000 zł 22 października 2013r., 4.500 zł 21 listopada 2013r., 1.000 zł 27 listopada 2013r., 3.000 zł 19 lutego 2014r., 1.500 zł 20 marca 2014r., 1.300 zł przekazane przez pozwaną T. S. (2)).

Do wartości wynagrodzenia ustalonego umową z dnia 5 czerwca 2013r. należało dodać podatek, albowiem wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę 77.700 zł netto. Powierzchnia domu pozwanych wynosi 364 m ², dlatego należało zastosować dwie różne stawki VAT.

Usługi budowlane z zasady podlegają opodatkowaniu podstawową stawką podatku od towarów i usług, wynoszącą 23%, przepisy prawa podatkowego przewidują wyjątek od tej reguły, który pozwala na zastosowanie obniżonej stawki podatku, w wysokości 8%. Preferencja ta obejmuje usługi wykonywane w budownictwie objętym społecznym programem mieszkaniowym, co wynika bezpośrednio z zapisu art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w myśl którego 8% stawkę podatku stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. W przypadku budynków i lokali mieszkalnych należy ponadto pamiętać o ograniczeniach dotyczących powierzchni. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się bowiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2. oraz lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

Można zatem powiedzieć, że prawem do zastosowania obniżonej stawki objęte są usługi remontowe wykonane tylko w obiektach objętych ww. programem, których powierzchnia użytkowa nie przekracza limitów określonych w ustawie.

W przypadku usług remontowych wykonywanych w obiektach domach lub mieszkaniach o powierzchni przekraczającej ww. metraż konieczne jest zastosowanie podstawowej stawki podatku, wynoszącej 23%. Nie oznacza to jednak opodatkowania całości wykonywanych robót stawką podstawową. Przepisy nadal pozwalają bowiem na zastosowanie stawki preferencyjnej, do części podstawy opodatkowania świadczonej usługi, odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej, tj. do 300 m2 w przypadku domu jednorodzinnego i 150 m2 w przypadku mieszkania. Dopiero pozostałą część, po odliczeniu części podstawy opodatkowania objętej obniżoną stawką 8%, należy opodatkować według podstawowej stawki, czyli 23%.

W przedmiotowej sprawie 82,4 % wynagrodzenia netto należało powiększyć o 8% VAT, natomiast 17,6% wynagrodzenia netto należało powiększać o 23% VAT.

Sąd uznał, że podatek VAT należało doliczyć nie do kwoty 77.700 zł, ale do kwoty 73.815 zł, albowiem pozwani zgodnie z umową mogli potrącić karę umowną w wysokości 5% wartości umowy netto, co dawało kwotę 3.885 zł. Dlatego Sąd przed doliczeniem należnego podatku VAT pomniejszył kwotę 77.700 zł o dokonane potrącenie w kwocie 3.885 zł.

Reasumując, Sąd uznał, że pozwani winni zapłacić zgodnie z umową łącznie kwotę 81.668,91 zł brutto (60.823,56 zł + 8% VAT = 65.689,44 zł, 12.991,44 zł + 23% VAT = 15.979,47 zł, łącznie 81.668,91 zł).

Pozwani wykazali, że tytułem zapłaty wynagrodzenia zapłacili na rzecz poprzednika prawnego powoda kwotę 46.300 zł. Do zapłaty pozostała zatem kwota 35.368,91 zł.

Powód dochodził zapłaty kwoty 64.470 zł z odsetkami od kwoty:

- 1.600 zł od dnia 7 maja 2014 r. do dnia zapłaty,

- 21.600 zł od dnia 22 maja 20014 r. do dnia zapłaty,

- 35.270 zł od dnia 6 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty,

- 3.000 zł od dnia 18 czerwca 2015 r do dnia zapłaty,

- 3.000 zł od dnia 18 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty.

Sąd zarachował dokonane przez pozwanych, a nie uwzględnione przez poprzednika prawnego powoda, wpłaty na poczet najdalej wymagalnych płatności, dlatego też zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 35.368,91 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 29.368,91 zł od dnia 6 czerwca 2014r.

- od kwoty 6.000 zł od dnia 18 czerwca 2015r.

Sąd orzekł o odsetkach na podstawie art. 481 k.c. uznając, że są one należne od dnia następnego po upływie płatności faktury (...) (k.35), faktury (...) (k.32) i faktury (...) (k.24).

W pozostałej części powództwo zostało oddalone.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.

Powód wygrał sprawę w 55%, pozwani w 45%.

Koszty poniesione przez powoda: 3.224 zł, opłata od pozwu, 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 7.200 zł koszy zastępstwa procesowego, łącznie 10.441 zł. (10.441 zł x 55% = 5.742,55 zł – koszty należne powodowi).

Koszty poniesione przez pozwanych: 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 7.200 zł koszy zastępstwa procesowego, łącznie 7.217 zł. (7.217 zł x 45% = 3.247,65 zł – koszty należne pozwanym).

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 2.494,90 zł (5.742,55 zł - 3.247,65 zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.