Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Magdalena Czaplińska

Protokolant Anita Grunt

po rozpoznaniu w dniu 24.11.2016 r. sprawy:

A. P., ur. (...) w P.,

syna R. i M. z domu B.

podejrzanego o to, że:

w dniu 30 października 2015 roku w G. na ul. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, tj. art. 3 i 27 ustawy z dnia 20.06.1997 roku Prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w kierunku ulicy (...) wykonując manewr skrętu w prawo w drogę dojazdową do posesji nr (...) nie zachował szczególnej ostrożności, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i zderzył się z kierującą rowerem marki B. G. W. jadącą ścieżką rowerową ul. (...) w kierunku ulicy (...) w następstwie czego G. W. doznała obrażeń ciała w postaci złamania kości krzyżowej, co spowodowało naruszenie czynności narządu ciała (ruchu) na czas dłuższy niż siedem dni,

tj. o przestępstwo z art. 177 § 1 k. k.

I.  ustalając, że podejrzany A. P. dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu kwalifikowanego z art. 177 § 1 k. k. oraz uznając, że wina sprawcy i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, na podstawie art. 66 § 1 i 2 k. k. w zw. z art. 67 § 1 k. k. postępowanie warunkowo umarza na okres próby wynoszący 1 (jeden) rok;

II.  na podstawie art. 67 § 3 k. k. w zw. z art. 39 pkt 7 k. k. w zw. z art. 43a § 1 k. k. orzeka od podejrzanego świadczenie pieniężne w wysokości 600 (sześciuset) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

III.  na podstawie art. 626 § 1 k. p. k., art. 627 k. p. k. oraz art. 1, art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądza od podejrzanego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 268,67 złotych, w tym wymierza mu opłatę w kwocie 100 złotych.

Sygn. akt II K 190/16

Zgodnie z treścią wniosku Prokuratora, Sąd na podstawie art. 423 § 1a k. p. k. ograniczył zakres uzasadnienia do części wyroku dotyczących konsekwencji prawnych czynu przypisanego podejrzanemu.

UZASADNIENIE

Ustalony stan faktyczny stanowił podstawę do przypisania A. P. odpowiedzialności za przestępstwo z art. 177 § 1 k. k. Jednocześnie ogół ustalonych okoliczności sprawy, a także stopień i postać winy, stopień społecznej szkodliwości czynu, dotychczasowy sposób życia podejrzanego oraz jego właściwości i warunki osobiste, przy spełnieniu pozostałych przesłanek, uzasadniały zastosowanie względem niego środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania, zgodnie z wnioskiem złożonym przez Prokuratora.

Przepis art. 177 § 1 k.k. do odpowiedzialności karnej pociąga tego, kto naruszając chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k. k. Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 i 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Natomiast zgodnie z art. 27 ust. 1 i 1 a powyższej ustawy, kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe, Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.

Ustalony stan faktyczny sprawy wskazuje, że A. P. w dniu 30 października 2015 roku w G. na ul. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, tj. art. 3 i 27 ustawy z dnia 20.06.1997 roku Prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w kierunku ulicy (...) wykonując manewr skrętu w prawo w drogę dojazdową do posesji nr (...) nie zachował szczególnej ostrożności, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i zderzył się z kierującą rowerem marki B. G. W. jadącą ścieżką rowerową ul. (...) w kierunku ulicy (...), w następstwie czego G. W. doznała obrażeń ciała w postaci złamania kości krzyżowej, co spowodowało naruszenie czynności narządu ciała (ruchu) na czas dłuższy niż siedem dni, wyczerpując znamiona przestępstwa z art. 177 § 1 k. k.

Oceniając zachowanie podejrzanego Sąd doszedł do przekonania, że czyn ten uznać należy za zawiniony. A. P. jest osobą dorosłą, przez to rozumiejącą podstawowe zasady etyczno-moralne oraz posiadającą określone doświadczenie życiowe. Karalność zarzucanego mu czynu jest powszechnie znana. W przedmiotowej sprawie nie zachodziły okoliczności wyłączające winę A. P. ani bezprawność jego zachowania. Stopień winy oskarżonego należało ocenić jednak jako nieznaczny. Sąd miał w szczególności na uwadze, że czyn ten został popełniony przez podejrzanego nieumyślnie, tj. wskutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach. W ocenie Sądu, zachowanie podejrzanego nie wynikało ze świadomego lekceważenia prawa i bezpieczeństwa innych użytkowników dróg, ale z nierozwagi i błędnej oceny sytuacji. Zarówno z wyjaśnień podejrzanego, jak i z zeznań świadka A. K. wynika, że pojazd prowadzony przez A. P. w inkryminowanym czasie poruszał się z niedużą prędkością, manewr skrętu w prawo wykonywany był spokojnie, niegwałtownie, zaś do zderzenia z kierującą rowerem marki B. G. W. doszło w wyniku niezauważenia jej przez podejrzanego (co potwierdza także pasażer samochodu A. K., który podał, że on również nie widział rowerzystki), nie zaś wskutek umyślnego i świadomego wymuszenia na niej pierwszeństwa przejazdu.

Zdaniem Sądu, stopień społecznej szkodliwości czynu podejrzanego nie był znaczny. Przy ocenie tego stopnia Sąd, zgodnie z art. 115 § 2 k. k., uwzględnił opisane powyżej okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru i motywację sprawcy (wina nieumyślna), rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Sąd miał w szczególności na względzie zachowanie podejrzanego bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa – jak wynika ze zgodnych zeznań pokrzywdzonej, świadka A. K. i wyjaśnień podejrzanego, A. P. po potrąceniu G. W. natychmiast zatrzymał samochód, pomógł wstać pokrzywdzonej, zapytał, jak się czuje i zaproponował, że zadzwoni po karetkę, a gdy ta odmówiła, odwiózł ją do domu. Sąd miał na uwadze także, że podejrzany przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że jest mu przykro, że doszło do tego zdarzenia i że pokrzywdzona ucierpiała.

Sąd wziął pod uwagę, że podejrzany przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. A. P. nie był uprzednio karany za przestępstwo umyślne, ani za jakiekolwiek inne przestępstwo ( vide: k. 51, 103). W toku postępowania wyraził skruchę. Fakt, że przed popełnieniem przestępstwa podejrzany prowadził życie zgodne z literą prawa pozwala sądzić, że zdarzenie z dnia 30 października 2015 r. miało charakter tylko incydentalny. Te okoliczności pozwalają na uznanie, iż podejrzany będzie w dalszym ciągu przestrzegał porządku prawnego mimo warunkowego umorzenia postępowania i że już samo postępowanie karne będzie dla niego wystarczającą nauczką na przyszłość.

Nie pochwalając i nie usprawiedliwiając postępowania podejrzanego wskazać trzeba, iż wypadki komunikacyjne są częstym zjawiskiem na drogach (zwłaszcza w dużych miastach), co oznacza rzecz jasna, iż należy z tym procederem walczyć, lecz nie ma podstaw, by sprawców, którzy po raz pierwszy weszli w konflikt z prawem właśnie z takiego powodu karać dla zasady i ku przestrodze dla innych surowiej, niż gdyby dopuścili się innego przestępstwa o podobnym zagrożeniu ustawowym. W ocenie Sądu, sam fakt nagminności określonego rodzaju przestępstw nie powinien być uwzględniany na niekorzyść sprawcy, gdyż leży to poza jego czynem. Należy dodać, że nagminność popełniania przestępstw przez inne osoby nie zwiększa społecznej szkodliwości czynu indywidualnego sprawcy, wpływa natomiast na rozmiar zagrożenia określonego typu przestępczością w kategoriach ogólnych. W ocenie Sądu, brak jest zatem podstaw, by przestępstwo spowodowania wypadku komunikacyjnego traktować bardziej surowo niż inne przestępstwa o podobnym zagrożeniu karnym. Przestępstwo to zagrożone jest pozbawienia wolności do lat 3, czyli zagrożenie ustawowe jest stosunkowo niskie i zdaniem Sądu, brak jest racjonalnych przesłanek dla wyłączania wobec sprawców takich przestępstw możliwości warunkowego umorzenia postępowania. Gdyby ustawodawca chciał wyłączyć możliwość warunkowego umorzenia postępowania w stosunku do tego przestępstwa, sformułowałby przepis w taki sposób, by uczynić to niemożliwym.

Sąd miał na uwadze także, iż warunkowemu umorzeniu postępowania wobec A. P. nie sprzeciwiła się także pokrzywdzona, która wprawdzie początkowo za pośrednictwem swego pełnomocnika złożyła wniosek o orzeczenie na jej rzecz obowiązku naprawienia szkody (k. 69), jednak następnie na posiedzeniu w dniu 7 lipca 2016 r. (k. 94) jej pełnomocnik oświadczył, że wyraża ona zgodę na warunkowe umorzenie postępowania, a ewentualnych roszczeń dochodzić będzie na drodze procesu cywilnego.

Sąd uznał, iż zasadne z perspektywy realizacji celów prewencji generalnej i indywidualnej, a także zadośćuczynienia społecznemu poczuciu sprawiedliwości, będzie zastosowanie wobec podejrzanego środka w postaci świadczenia pieniężnego.

W punkcie II. wyroku na podstawie art. 67 § 3 k. k. w zw. z art. 39 pkt 7 k. k. w zw. z art. 43a § 1 k. k. orzeczono od podejrzanego świadczenie pieniężne w wysokości 600 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wskazać należy, iż świadczenie pieniężne na określony cel nie pełni funkcji odszkodowawczej czy restytucyjnej, lecz ma na celu zwiększenie oddziaływania na sprawcę, a także wzgląd na prewencję ogólną (art. 53 § 1 k. k. w zw. z art. 56 k. k.). W opinii Sądu, celowe było skorzystanie z możliwości nałożenia na podejrzanego tego środka w związku z warunkowym umorzeniem postępowania, tak by dodatkowo uzmysłowić oskarżonemu niewłaściwość jego postępowania i osiągnąć wobec niego pozytywny skutek wychowawczy. Zważywszy na sytuację rodzinną i majątkową podejrzanego, który jest jedynym żywicielem rodziny i ma na utrzymaniu niepracującą żonę i trójkę dzieci, orzeczona tytułem świadczenia pieniężnego (zgodnie z wnioskiem Prokuratora) kwota 600 zł jest adekwatna do jego stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych.

W punkcie III. wyroku, na podstawie art. 626 § 1 k. p. k., art. 627 k. p. k. oraz art. 1, art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 r., nr 49, poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądzono od podejrzanego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 268,67 złotych, w tym wymierzono mu opłatę w kwocie 100 złotych. Sąd wziął pod uwagę aktualną sytuację majątkową i rodzinną A. P.. Pomimo opisanej powyżej sytuacji rodzinnej podejrzanego, nie mogło ujść uwadze Sądu, iż jest on osobą młodą, zdolną do pracy zarobkowej, posiadającą wyuczony zawód.