Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 72/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Sądu Rejonowego Marek Osowicki

Ławnicy:

-

Protokolant:

sekretarz sądowy Agata Piaścik

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2016 r. w Człuchowie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko Skarbowi Państwa Zakładowi Karnemu w C.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C. na rzecz powoda G. K. kwotę 47.862,50 zł (czterdzieści siedem tysięcy osiemset sześćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy),

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C. na rzecz powoda G. K. kwotę 3.600 z (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt IV P 72/16

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda G. K. wniósł przeciwko Skarbowi Państwa Zakładowi Karnemu w C. o zasądzenie kwoty 47 862,50 zł tytułem pomocy finansowej, określonej w art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, przysługującej funkcjonariuszowi Służby Więziennej na uzyskanie lokalu mieszkalnego i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powoda wskazał, że powód jest funkcjonariuszem Służby Więziennej od 1.02.2006 r., zatrudnionym w Zakładzie Karnym w C.. Powód wraz z małżonką w dniu 21 września 2011 r. nabyli na własność nieruchomość zabudowaną domem mieszkalnym, położoną w R., gmina R. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą pod nr (...). Wcześniej w dniu 14 września 2011 r. zawarli, w formie aktu notarialnego, umowę przedwstępną zakupu nieruchomości. W dniu 7 października 2011 roku powód wystąpił do Zakładu Karnego w C. o przyznanie pomocy finansowej na zakup lokalu mieszkalnego, zgodnie z przysługującym mu uprawnieniem, wynikającym z art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej. Do wniosku załączone zostały wszystkie wymagane dokumenty, w tym umowa zakupu lokalu mieszkalnego, tak przedwstępna jak i przyrzeczona. Decyzją nr (...) z dnia 20 października 2011 r. dyrektor Zakładu Karnego w C. odmówił przyznania Panu G. K. pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego – zakup domu jednorodzinnego w R., ul. (...). W uzasadnieniu decyzji, dyrektor wskazał, iż wniosek został złożony w chwili, kiedy funkcjonariusz posiadał już dom jednorodzinny. Sam zakup domu jeszcze nie spowodował, że potrzeby mieszkaniowe powoda i jego najbliższych zostały zaspokojone. Dom wymagał gruntownego remontu, tj. zrobienia pomieszczeń na piętrze. Powód wraz z małżonką zaciągnęli kredyt hipoteczny z przeznaczeniem na zakup domu, a także kredyt gospodarczy z przeznaczeniem na remont. W ramach prac remontowo-budowlanych powód wykonał piętro domu, a mianowicie postawił ścianki działowe, wymienił okna na nowe PCV, przebudował ściany, położył płyty gipsowe, wymienił podłogi, wymienił instalację elektryczną, a nadto wymienił piec do centralnego ogrzewania, wykonał elewację domu (ocieplił i położył strukturę).

Pełnomocnik pozwanego Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa i podniosła zarzut przedawnienia roszczenia powoda oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu podniosła, że wnioskiem z dnia 26 września 2011 r. powód G. K. zwrócił się o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego, zakup domu jednorodzinnego, położonego w R., przy ul. (...) o powierzchni 90 m 2. :00 przedmiotowego .wniosku dołączył przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości z dnia 14 września 2011 r. Następnie w dniu 20 października 2011 r. powód złożył akt notarialny, na mocy którego w dniu 21 września 2011 r. została przeniesiona na niego i jego żonę własność przedmiotowej nieruchomości. Wobec powyższych okoliczności decyzją z dnia 20 października 2011 r. wniosek powoda został rozpatrzony odmownie. W uzasadnieniu wskazano, że powód nabył przedmiotowy dom jednorodzinny w dniu 21 września 2011 r. i lokal ten odpowiada co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej. W dacie złożenia wniosku, tj. w dniu 7 października 2011 r., powód posiadał zatem lokal mieszkalny, stanowiący jego własność i odpowiadający co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej. Powód uchybił też terminowi określonemu w art. 226 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, zgodnie z którym roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Dzień po decyzji odmownej Dyrektora Zakładu Karnego w C. tj. od 21.10.2011 r. rozpoczął się bieg przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił co następuje:

Powód jest funkcjonariuszem służby więziennej pełniącym służbę w Zakładzie Karnym w C..

(bezsporne).

G. K. wraz z małżonką 9.09.2011 r. zawarł z (...) S.A. umowę kredytu mieszkaniowego hipotecznego (...) na kwotę 107 264,16 zł

(dowód; umowa kredytu k.20-28).

14.09.2011 powód zawarł umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym, położonej w R., gmina R. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą pod nr (...).

(dowód: umowa przedwstępna k. 44-45).

W Kancelarii Notarialnej w (...).09.2011 r. na podstawie aktu notarialnego powód wraz z żoną nabył własność nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym, położonej w R., gmina R. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Człuchowie Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą pod nr (...).

(dowód: umowa sprzedaży k.7-11).

Powód w dniu 7.10.2011 r. złożył wniosek do Dyrektora Zakładu Karnego w C. o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego .

(dowód: wniosek k.41-42).

Dyrektor Zakładu Karnego w C. 18.10.2011 r. wyznaczył termin załatwienia sprawy postepowania administracyjnego na 16.12.2011 r.

(dowód: postanowienie k.43).

Dyrektor Zakładu Karnego w C. decyzją nr. (...) z 20.10.2011 r. odmówił przyznania powodowi pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego z uwagi na okoliczność, iż w dacie złożenia wniosku, tj. w dniu 7 października 2011 r., powód posiadał zatem lokal mieszkalny, stanowiący jego własność i odpowiadający co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej. Pouczono powoda o prawie wniesienia odwołania w terminie 14 dni do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w K..

(dowód: decyzja k.49).

Powód 31.10.2011 r. wniósł za pośrednictwem Zakładu Karnego w C. odwołanie od decyzji do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w K..

(dowód: odwołanie k.50-51).

Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w K. decyzją w sprawie OI/Kw- (...) z 9.11.2011 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję nr (...) z dnia 20.10.2011 r. r. Dyrektora Zakładu Karnego w Czarem. Pouczono powoda, że od niniejszej decyzji przysługuje prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S. w terminie 30 dni od daty otrzymania decyzji.

(dowód: decyzja k.52-53).

Powód złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S.. Wojewódzki Sąd Administracyjny w S. postanowieniem z 16.01.2012 r. odrzucił skargę powoda.

(dowód: postanowienie k.54-58).

Powód po zakupie nieruchomości rozpoczął remont domu w 2011 r. W ramach prac remontowo-budowlanych powód wykonał piętro domu, a mianowicie postawił ścianki działowe, wymienił okna na nowe PCV, -przebudował ściany, położył płyty gipsowe, wymienił podłogi, wymienił instalację elektryczną i hydrauliczną oraz c.o., na poddaszu wybudował dwa pokoje z łazienką i kuchnią, wymienił piec do centralnego ogrzewania, wykonał elewację domu wraz z ociepleniem. Do wyremontowanego mieszkania powód wprowadził się wraz z rodziną po trzech, czerech miesiącach.

(dowód: zeznania świadków k. 83-84, W. C. od 00:06:25 do 00:13:00, P.K. od 00:13:00 do 00:19:52 i L. K. od 00:19:52 do 00:28:34).

Pełnomocnik powoda 8.12.2014 r. zawezwał Skarb Państwa Zakład Karny w C. do próby ugodowej w sprawie przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego.

(dowód: akta S.R. w C. (...)).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 220 ustawy o służbie więziennej spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych w art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 rozpatruje sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy.

W powołanych wyżej przepisach art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r., nie wymieniono spraw związanych z wypłatą funkcjonariuszowi pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. Zatem jest dopuszczalna w niniejszej sprawie droga sądowa i właściwy do jej rozpoznania jest sąd pracy.

Przepis art. 170 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. (Dz.U. Nr 79, poz. 523) o służbie więziennej stanowi, iż funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której stale pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej.

Ustawodawca w przepisie art. 170 ustawy o służbie więziennej precyzyjnie i jasno sformułował definicję ustawową „miejscowości pobliskiej”, za którą uważa się miejscowość, do której czas dojazdu publicznymi środkami transportu przewidziany w rozkładzie jazdy, łącznie z przesiadkami, nie przekracza w obie strony dwóch godzin, licząc od stacji (przystanku) najbliższej miejsca pełnienia służby do stacji (przystanku) najbliższej miejsca zamieszkania. Do czasu tego nie wlicza się dojazdu do i od stacji (przystanku) w obrębie miejscowości, z której funkcjonariusz dojeżdża, oraz miejscowości, w której wykonuje obowiązki służbowe.

R. legis powyższej regulacji należy dopatrywać się w zapewnieniu funkcjonariuszom pozostającym w służbie stałej odpowiedniego lokalu mieszkalnego, a więc lokalu położonego w miejscowości, w której funkcjonariusz na stałe pełni służbę lub miejscowości pobliskiej, a także posiadającego odpowiednią powierzchni mieszkalną, a zatem o wielkości uwzględniającej stan rodziny funkcjonariusza, jego stopień służbowy lub zajmowane stanowisko, normy dodatkowe przysługujące uprawnionym członkom rodziny oraz jednostkowe normy powierzchni mieszkalnej (art. 170 ust. 1 - 4 oraz art. 173 ust. 1 - 3 ustawy powyższej ustawy).

Prawo do lokalu mieszkalnego realizuje się przez przydział lokalu albo przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego (art. 171 ustawy o służbie więziennej).

Z powyższych przepisów ustawy o służbie więziennej wynika, iż prawo do lokalu mieszkalnego jest realizowane przede wszystkim przez przydzielenie lokalu, dopiero gdy przydziału takiego nie dokonano i funkcjonariusz nie posiada lokalu przysługują mu świadczenia pieniężne takie jak pomoc finansowa oraz równoważnik pieniężny z tytułu braku lokalu mieszkalnego.

Zdaniem sądu aby rozstrzygnąć kwestię uprawnienia funkcjonariusza do równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego lub domu należy przeprowadzić nie tylko wykładnię logiczno-językową przepisu art. 184 ustawy o służbie więziennej, ale również wykładnię celowościową i systemową wynikającą z rozdziału 18 ustawy o służbie więziennej.

Z art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej wynika, że funkcjonariuszowi w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, położonych w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej. Pomoc finansową przyznaje się funkcjonariuszowi w wysokości 25% wartości lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 50 m2 (art. 185 ust. 1 ustawy). Zgodnie z art. 185 ust. 2 ustawy wartość lokalu mieszkalnego, na podstawie której oblicza się wysokość pomocy finansowej, stanowi iloczyn 50 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego i ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, publikowanej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, służącej wyliczaniu premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na budownictwo mieszkaniowe dla posiadaczy oszczędnościowych książeczek mieszkaniowych.

Zgodnie z art. 187 powyższej ustawy lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie przydziela się funkcjonariuszowi:

1) w razie otrzymania pomocy finansowej, o której mowa w art. 184 ust. 1;

2) posiadającemu w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokal mieszkalny w spółdzielni mieszkaniowej albo dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy albo lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, odpowiadający co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej;

3) którego małżonek posiada lokal mieszkalny lub dom określony w pkt 2;

4) w razie zbycia przez niego lub jego małżonka lokalu mieszkalnego lub domu, o którym mowa w pkt 2.

Analiza powyższy uregulowań wskazuje, że treść przepisu art. 184 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej nie może być rozpatrywana w oderwaniu od art. 187 powyższej ustawy określającego negatywne przesłanki przydziału lokalu mieszkalnego. Wystąpienie którejkolwiek z nich powoduje bowiem wyłączenie uprawnienia do uzyskania lokalu mieszkalnego formie pomocy finansowej.

Stosownie do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 29 lipca 2010 r. w sprawie przyznawania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego funkcjonariuszowi Służby Więziennej (Dz.U. Nr 147, poz. 986 ze zm.). W myśl § 2 ust. 1 powyższego rozporządzenia pomoc finansową przyznaje się na pisemny wniosek funkcjonariusza. Zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1) określenie aktualnej sytuacji mieszkaniowej funkcjonariusza;

2) określenie celu, na który ma być przyznane świadczenie;

3) informację o korzystaniu w przeszłości przez funkcjonariusza lub jego małżonka z pomocy finansowej. Do wniosku dołącza się dokumenty potwierdzające fakt ubiegania się przez funkcjonariusza o lokal mieszkalny lub dom w miejscowości pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, a w szczególności:

1) umowę ze spółdzielnią mieszkaniową zawartą w formie aktu notarialnego;

2) umowę z firmą deweloperską zawartą w formie aktu notarialnego;

3) umowę przedwstępną kupna lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) zawartą w formie aktu notarialnego;

4) pozwolenie na budowę wraz z kosztorysem budowy domu (§ 2 ust. 3). Z powyższego zestawienia wynika, że katalog dokumentów określonych w § 2 ust. 3 rozporządzenia nie jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że również inne dokumenty mogą potwierdzać fakt ubiegania się funkcjonariusza o lokal mieszkalny lub dom w miejscowości pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej.

Zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego właściwą formą rozstrzygnięć w sprawie udzielenia pomocy finansowej jest forma pisemna a nie decyzja administracyjna (tak: postanowienie NSA z 16.12.2011 r. I OSK (...)).

Dyrektor pozwanego Zakładu Karnego w C. w Decyzji nr (...) z 20.10.2011 r. ograniczył się tylko do stwierdzenia, że w chwili złożenia wniosku skarżący był już współwłaścicielem domu, na zakup którego miałaby być przeznaczona wnioskowana pomoc.

Nie można było automatycznie uznać, że w dacie złożenia wniosku o pomoc finansową na zakup lokalu mieszkalnego powód miał faktycznie zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, jeżeli ze zgromadzonych w toku postępowania dowodów wynika, iż momencie złożenia wniosku dom nabyty przez powoda wymagał nakładów i remontu oraz adaptacji poddasza na cele mieszkalne.

W przepisach ustawy o służbie więziennej i rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 29 lipca 2010 r. w sprawie przyznawania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego funkcjonariuszowi Służby Więziennej nie został określony czas, w którym funkcjonariusz powinien wystąpić o przyznanie pomocy finansowej przewidzianej w art. 184 ustawy, co mogłoby stanowić podstawę do stwierdzenia, iż wniosek taki może zostać złożony w każdym czasie, t.j. przed lub po nabyciu lokalu. Przepisy prawa materialnego nie limitują bowiem czasu przyznania pomocy.

Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych wyrażone w wyroku z 5 marca 2014 r. II PK 141/13, że pomoc finansowa jest świadczeniem, którego przyznanie następuje na wniosek funkcjonariusza, dopiero po złożeniu wniosku wraz z wymaganą dokumentacją organ może prowadzić postępowanie w sprawie przyznania takiej pomocy. Nie oznacza to jednak, że jako miarodajny dla oceny, czy funkcjonariusz spełnia przesłanki przyznania prawa do lokalu mieszkalnego, a zatem czy zrealizowany został warunek przyznania pomocy mieszkaniowej, o jakim mowa w art. 184 ust. 1 w związku z art. 187 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. Nr 79, poz. 523 ze zm.), należy uznać moment złożenia wniosku. W sytuacji gdy funkcjonariusz, któremu przysługiwało określone w art. 170 ustawy prawo do lokalu, sam zapewnił sobie prawo do lokalu, zaciągając na ten cel kredyt mieszkaniowy, o którego refundację występuje następnie w drodze złożenia wniosku o pomoc finansową, spełnienie warunków, o jakich mowa wyżej, należy oceniać, uwzględniając także sytuację funkcjonariusza na dzień uzyskania lokalu, z którym wiąże się pomoc finansowa, o którą się ubiega. Odmienna interpretacja ograniczałaby uprawnienia funkcjonariuszy do otrzymania pomocy tylko przed nabyciem lokalu, do czego nie upoważnia użycie przez ustawodawcę określenia „pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego”, które jest pojęciem szerokim, odnoszącym się także do przypadków udzielania pomocy na spłatę zobowiązań finansowych, zaciągniętych w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego lub domu przez funkcjonariusza. Podkreślić należy, że ani ustawa o Służbie Więziennej, ani wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie przyznawania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego funkcjonariuszowi Służby Więziennej (Dz.U. Nr 147, poz. 98 ze zm.) nie określają terminu, w którym uprawniony funkcjonariusz może wystąpić z wnioskiem, ani też, że może to uczynić jedynie przed nabyciem lokalu mieszkalnego lub domu.

Należy zgodzić się też z poglądem Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych zwartym w postanowieniu z 14 października 2013 r., II PK 120/13, iż decydująca dla realizacji uprawnienia przewidzianego w art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. Nr 79, poz. 523, ze zm.) nie jest data nabycia lokalu, czy też data złożenia wniosku o udzielenie pomocy, ale dążenie do zmiany sytuacji mieszkaniowej funkcjonariusza składającego wniosek o przyznanie świadczenia, który zgłaszając wniosek nie ma zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych w miejscowości pełnienia służby, lub w miejscowości pobliskiej. Jednakże nabycie przez funkcjonariusza mieszkania, czy domu mieszkalnego przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy finansowej, automatycznie nie wyklucza przyznania tej pomocy, jeżeli nadal, tj. bez konieczności przeprowadzenia generalnego remontu nabytego lokalu, nie miał on zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych w miejscowości pełnienia służby lub pobliskiej. Przy nabyciu lokalu chodzi bowiem o lokal nadający się do zamieszkania, którym nie jest dom lub lokal w budowie, w stanie surowym lub wymagający kapitalnego remontu.

Sąd podziela również zdanie Sądu Najwyższego zaprezentowanym w wyroku z 10 kwietnia 2014 r. II PK 178/13, że nabycie lokalu przez funkcjonariusza Służby Więziennej przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy finansowej, o której mowa w art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 173), nie wyklucza samo przez się przyznania tej pomocy. Pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego to pokrycie części kosztów uzyskania lokalu przez funkcjonariusza, który przed nabyciem lokalu spełniał warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, w wysokości limitowanej przez ustawę. Jest to forma rekompensaty za niewykonanie zobowiązania przydziału mieszkania funkcjonariuszowi, mającemu niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe. Przybiera ona postać pomocy finansowej umożliwiającej nabycie lokalu lub refundacji kosztów już poniesionych. Ustawodawca uzależnił pomoc finansową od spełnienia trzech przesłanek. Wymaga mianowicie, aby funkcjonariusz, po pierwsze, spełniał warunki do przydzielenia mu lokalu na podstawie decyzji administracyjnej (art. 184 ust. 1 w zw. z art. 172 ustawy o Służbie Więziennej), po drugie, nie uzyskał przydziału lokalu, po trzecie, podjął czynności prawne zmierzające do uzyskania lokalu mieszkalnego. Uprawnienie do pomocy finansowej w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych ocenia się na datę złożenia wniosku o tę pomoc, badając, czy funkcjonariusz przed tym dniem zaciągnął zobowiązanie „na uzyskanie lokalu mieszkalnego” w celu „zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych”. Istotne jest więc, aby datę powstania stosunku zobowiązaniowego poprzedzał stan „niezaspokojenia potrzeb mieszkaniowych”.

W przedmiotowej sprawie bezsporne było, iż powód kupił dom 21.09.2011 r. a wniosek złożył 7.10.2011 r.

Nie ulega też wątpliwość, iż krótko przed zakupem domu na ten cel 9.09.2011 r. zawarł z (...) S.A. umowę kredytu mieszkaniowego hipotecznego (...) na kwotę 107 264,16 zł odpowiadającą cenie zakupu domu o pow. 90 m 2 (70.000 zł ) położonego w R. ul. (...) i kosztów jego remontu.

Również z logicznych i jasnych oraz korelujących ze sobą zeznań świadków W. C. (2), P. K. i L. K. (2) wynika, iż w dniu złożenia przez powoda wniosku tj. 7.10.2011 r. nie miał on zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych, gdyż zakupiony dom wymagał gruntownego remontu i adaptacji poddasza na cele mieszkalne.

Skoro datę złożenia wniosku powoda o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego tj. 7.10. (...). poprzedzał stan nie zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych i jego rodziny oraz zaciągnął on na ten cel kredyt hipoteczny 9.09.2011 r. a po zakupie domu 21.09.2011 r. przystąpił do koniecznego generalnego remontu domu, w celu jego przystosowania do potrzeb mieszkaniowych jego rodziny, to w ocenie sądu decydująca dla realizacji uprawnienia przewidzianego w art. 184 ust. 1 ustawy z 2.04.2010 r. o Służbie Więziennej nie jest data złożenia wniosku, ale powyższe bezpośrednie i pozostające w krótkim związku czasowym dążenia powoda do zmiany swojej sytuacji mieszkaniowej i zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jego i jego rodziny.

Sprawa o pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego funkcjonariusza Służby Więziennej jest sprawą cywilną tylko w rozumieniu procesowym. Nie jest więc sprawą cywilną w znaczeniu materialnym, w tym nie jest też sprawą z zakresu prawa pracy. Bowiem stosunek służbowy łączący funkcjonariusza Służby Więziennej z Skarbem Państwa Zakładem Karnym ma charakter stosunku administracyjno-służbowego, który powstaje na podstawie mianowania (art. 40 ust. o służbie więziennej) i nie jest stosunkiem pracy w rozumieniu prawa pracy (por.: wyrok NSA z 28.10.2008 r., I OSK (...)), ani stosunkiem cywilnym w znaczeniu materialnym, który cechuje równość stron.

Zatem zdaniem sądu do terminu przedawnienia nie mają zastosowania ani przepisy kodeksu pracy ani kodeksu cywilnego. Kwestie przedawnienia reguluje całościowo przepis art. 226 ust. o służbie więziennej, który stanowi, iż :

1.roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

2. Roszczenie z tytułu prawa do pierwszej należności mundurowej wydawanej funkcjonariuszowi w naturze ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

3. Przełożony właściwy do rozpatrywania roszczeń może nie uwzględnić przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami.

4. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przerywa:

1)każda czynność przed przełożonym właściwym do rozpatrywania roszczeń, podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia;

2)uznanie roszczenia.

Zdaniem sądu skoro ustawodawca w treści przepisu art. 226 ust. 3 ustawy o służbie więziennej daje prawo przełożonemu funkcjonariusza do nie uwzględnienia przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami, to również sąd pracy rozpoznający sprawę roszczeń funkcjonariusza w szczególnych okolicznościach może nie uwzględnić zarzutu przedawnienia (zob.: wyrok WSA w Olsztynie z 17.09.2009 r., (...) SA/OL 633/09).

W niniejszej sprawie to strona pozwana wprowadziła powoda w błąd co do trybu odwoławczego od negatywnej decyzji w sprawie przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. Również w decyzji Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w K. błędnie pouczono powoda o prawie wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S. co uczynił powód.

Zatem w ocenie sądu zachodzą wyjątkowe okoliczności usprawiedliwiające opóźnienie w dochodzeniu roszczenia przez powoda przed sądem pracy, gdyż wniesienie odwołania i skargi nie wynikało z jego zawinienia lecz błędnych pouczeń (art. 226 ust. 3 ust. o sł. w.).

Ponadto bieg przedawnienia roszczenia powoda był przerywany stosownie art. 226 ust. 4 pkt. 1 ustawy o służbie więziennej przez odwołania powoda przez odwołanie od decyzji Dyrektora Zakładu Karnego w C. skierowanego do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w K. następnie skargą wniesioną zgodnie z pouczeniem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S. oraz zawezwaniem pozwanego do próby ugodowej z 8.12.2014 r. Bowiem wszystkie czynności były podejmowane przez powoda, zgodnie z pouczeniami w celu dochodzenia roszczenia pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego.

Sąd nie jest związany też wykładnią przepisu art. 184 ust. o służbie więziennej dokonaną przez Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 7.03.2011 r.

Zauważyć należy, iż strona pozwana nie kwestionowała roszczenia powoda co do wysokości i że miejscowość R. nie jest miejscowością pobliską do Czarnego w rozumieniu przepisów ustawy o służbie więziennej.

Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie art. 184 ust. 1 i 185 ustawy o Służbie Więziennej zasądził od Skarbu Państwa Zakładu Karnego w C. na rzecz powoda kwotę 47.862,50 zł .

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt. 2 w zw. § 2 pkt. 5 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądzając na rzecz powoda kwotę 3600 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (4800 zł -25%).