Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale prokuratora Dariusza Ciobana

po rozpoznaniu w dniu 29 grudnia 2016 r.

sprawy A. G.

oskarżonego z art. 178a § 4 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Węgrowie

z dnia 18 maja 2016 r. sygn. akt II K 546/15

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 320 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II Ka 653/16

UZASADNIENIE

A. G. został oskarżony o to, że:

w dniu 28 sierpnia 2015r. w R., gmina L., w powiecie (...), woj. (...) kierował w ruchu lądowym samochodem osobowym marki V. (...) numer rejestracyjny (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, tj. mając we krwi 5,07 promila alkoholu etylowego, będąc wcześniej skazanym prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Węgrowie w sprawie sygn. akt II K 189/11 z dnia 01-06-2011r., II K 417/12 z dnia 02 października 2012r. oraz II K 895/13 z dnia 16 czerwca 2014r. za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, a nadto w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonych wyrokami II K 417/12 i II K 895/13 w związku ze skazaniem za przestępstwo,

tj. o czyn z art. 178a § 4 kk.

Sąd Rejonowy w Węgrowie wyrokiem z dnia 18 maja 2016r:

I. oskarżonego A. G. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 178a § 4 kk skazał go na karę 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 42 § 4 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio;

III. na podstawie art. 43a § 2 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej – konto (...) o/W. nr (...), świadczenie pieniężne w kwocie 12.000 złotych;

IV. zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zaskarżył orzeczenie w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego i zarzucił mu:

1.  obrazę przepisów prawa karnego materialnego, tj. art. 178a § 4 kk poprzez niesłuszne uznanie, że A. G. dopuścił się przestępstwa określonego tymże przepisem w sytuacji, gdy ustalony przez Sąd stan faktyczny nie zawierał wszystkich znamion koniecznych dla bytu tego przestępstwa, tj. ustalenia, że kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości odbywało się w ruchu lądowym;

2.  rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec A. G., polegającą na wymierzeniu oskarżonemu kary 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy okoliczności sprawy, w szczególności czas czynu oraz postawa sprawcy, fakt, iż przyznał się on do zarzucanego mu czynu wskazują, iż zasadnym byłoby wymierzenie mu przy uwzględnieniu art. 37b kk kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 1 roku ograniczenia wolności.

Podnosząc te zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Węgrowie, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie A. G. kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz 1 roku ograniczenia wolności.

W toku rozprawy apelacyjnej obrońca oskarżonego poparł swoją apelację i wnioski w nie zawarte.

Prokurator wniósł o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest bezzasadna i na uwzględnienie nie zasługuje.

Mając na uwadze, że apelacja nie kwestionuje większości ustaleń faktycznych, kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego oraz jego winy, należało uznać za niecelowe odnoszenie się do tych kwestii. Na potrzeby niniejszego uzasadnienia należało poprzestać tylko na stwierdzeniu, że Sąd Okręgowy w Siedlcach w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, w tym zakresie.

Odnosząc się do pierwszego z zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego stwierdzić należy, iż pozostaje on bezzasadnym, gdyż w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu wyczerpane zostały wszystkie niezbędne jego znamiona, w tym także okoliczność, iż jechał w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym. W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż oskarżony przyznał się do winy, zaś z analizy materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w tym z zeznań świadka W. P. i funkcjonariusza policji G. K., wynika, że to właśnie oskarżony wjechał w płot W. P., skąd odjechał i został ujęty pod sklepem. Przemieszczając się spod posesji świadka w stronę sklepu oskarżony bezspornie poruszał się drogą publiczną, a więc drogą w ruchu lądowym stwarzając tym samym zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Bezpośrednio po zatrzymaniu oskarżony został poddany badaniu na zawartość alkoholu w organizmie. Wynik badania wskazał na 5,07 ‰ alkoholu we krwi oskarżonego, czyli na przekroczenie tzw. progu dla wielu osób śmiertelnego. Tymczasem oskarżony w takim to właśnie stanie zdecydował się na przemieszczanie się i to samochodem. Wynik tego zachowania w postaci uszkodzenia płotu W. P. nie budzi zatem żadnych wątpliwości. Świadek widziała samochód, który wjechał w jej płot, a potem po zasięgnięciu informacji wśród sąsiadów i znajomych ustaliła, iż to właśnie oskarżony kierował tym pojazdem. Chybionym w tym zakresie pozostaje także twierdzenie przez apelującego, iż ranna pora w czasie której doszło do przedmiotowego zdarzenia, miała istotny wpływ na społeczną szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu. A. G. po raz kolejny bowiem zlekceważył obowiązujące go zakazy i podjął się kierowania samochodem, będąc w stanie upojenia alkoholowego, nie pozwalającego większości ludzi na jakiekolwiek funkcjonowanie w takim stanie. Pora dokonania przypisanego mu czynu w takich okolicznościach nie miała istotnego znaczenia. Pocieszającym tylko w owej sytuacji pozostaje fakt, iż zachowanie oskarżonego nie wywołało poważniejszych skutków od uszkodzenia płotu.

Sąd Odwoławczy nie znalazł także powodów by nie podzielić stanowiska Sądu I instancji do co kary wymierzonej oskarżonemu, co do której to kary obrońca oskarżonego podniósł zarzut jej nadmiernej surowości. W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż rażąca niewspółmierność kary zachodzi bowiem wtedy, gdy suma zastosowanych kar zarówno zasadniczych, jak i dodatkowych wymierzonych za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia społecznego niebezpieczeństwa tego czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie społecznego oddziaływania z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego ( wyrok SN z 10.07.1974 r., V KRN 60/74, OSNKW 1974, z. 11, poz. 213). W ocenie Sądu Odwoławczego, oceniając wymiar kary dokonany przez Sąd I instancji, przez pryzmat wymogów płynących z art. 53 kk i nast., z sytuacją taką w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia, co czyni zarzut skarżącego w tym zakresie za chybiony. Wymierzona oskarżonemu w niniejszej sprawie kara czyni zadość wymogom płynącym w tym zakresie z przepisu art. 53 kk i n. Orzeczona kara odpowiada bowiem stopniowi winy oraz społecznej szkodliwości czynu, uwzględnia właściwości i warunki osobiste oskarżonego, rodzaj i wysokość wyrządzonej przez niego szkody, a także uwzględnia cele kary w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Tym samym Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, żeby kwestionować wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności.

Podkreślić bowiem w tym zakresie należy, iż Sąd I instancji trafnie nie skorzystał w przypadku osoby oskarżonego z możliwości zastosowania instytucji określonej w art. 37b kk, tj. kary mieszanej. Sąd, decydując się na skorzystanie z możliwości, jaką daje art. 37b, powinien kierować się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53. Powinien baczyć, by ich dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, oraz uwzględniać stopień społecznej szkodliwości czynu, a także brać pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które mają zostać osiągnięte w stosunku do skazanego, oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jest obowiązany uwzględniać w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, itd.. Przepis ten nie zawiera jednak szczególnych wskazówek co do tego, w jakich wypadkach sąd powinien wymierzyć karę pozbawienia wolności i karę ograniczenia wolności. Mając na uwadze, że celem tego przepisu jest ograniczenie orzekania długoterminowych kar pozbawienia wolności za przestępstwa o średnim ciężarze gatunkowym, należy stwierdzić, że kumulatywna kara ograniczenia wolności powinna być stosowana po to, by wzmocnić dolegliwość reakcji prawnokarnej oraz osiągnąć cele kary w zakresie oddziaływania na skazanego oraz społecznego oddziaływania. Wprawdzie przewidziana w art. 37b forma reakcji prawnokarnej powinna być - co podkreśla się w motywach ustawodawczych ( Uzasadnienie rządowego projektu noweli z dnia 20 lutego 2015r., Sejm VII kadencji, druk sejmowy nr 2393, pkt II.3) „szczególnie atrakcyjna w przypadku poważniejszych występków”, z jakim mamy do czynienia, jednakże w niniejszym wypadku nie mogła mieć zastosowania ze względu na całokształt postawy oskarżonego i okoliczności sprawy. Oskarżony przyznał się do popełnienia przypisanego mu czynu, jednakże fakt ten stanął w przeciwwadze do wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuścił i wyjątkowej premedytacji jego działania, faktu jego uprzedniej karalności za czyny wymierzone przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji i wynikającego z tego faktu zagrożenia jakie stwarzał swoim zachowaniem dla innych uczestników ruchu drogowego. Skoro uprzednio wymierzane oskarżonemu kary, także pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, okazały się nieskuteczne, koniecznym stało się zastosowanie wobec A. G. najsurowszej z kar. Wyjątkowe lekceważenie zapadłych wobec oskarżonego orzeczeń i wymierzanych mu kar musiała także znaleźć wyraz w wymiarze kary pozbawienia wolności, która nie mogła oscylować w minimalnych jej granicach. Należy bowiem przypomnieć, iż w momencie zatrzymania A. G. zawartość alkoholu we krwi wynosiła 5,07‰. Zdaniem Sądu Okręgowego, nagminność przestępstw tego rodzaju oraz zagrożenie, jakie sprowadzają dla życia i zdrowia innych osób nietrzeźwi uczestnicy ruchu drogowego wymaga kategorycznej, dolegliwej, zarazem sprawiedliwej, reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości. Krótkotrwała kara pozbawienia wolności przewidziana w treści art. 37b kk w połączeniu z karą ograniczenia wolności oczekiwanych wobec oskarżonego celów zapewne by nie spełniła.

Reasumując, tylko tak orzeczona bezwzględna kara pozbawienia wolności, zdaniem Sądu Okręgowego, uwzględnia cele, jakie powinna spełniać, a w szczególności przyczyni się do uświadomienia oskarżonemu zgubnego wpływu alkoholu na kierujących samochodem oraz uczyni zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, dowodząc braku bezkarności dla tego typu zachowań. Wymierzona w ten sposób kara jest współmierna do stopnia jego zawinienia, wystarczająca do tego, by podziałała na oskarżonego powstrzymująco i uświadomiła mu nieuchronność poniesienia odpowiedzialności za naruszenie porządku prawnego. Spełni również swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej, co do poszanowania prawa i kształtowania pozytywnych postaw.

Sąd Okręgowy nie uwzględniając apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego, utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 18 maja 2016r.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 634 kpk i art. 624 § 1 kpk, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Z tych względów Sąd Okręgowy w Siedlcach orzekł jak w wyroku.