Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII C 1041/16 upr.

(...)

Pozwem z dnia 30 października 2015 roku powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w G. reprezentowany przez pełnomocnika radcę prawnego M. J. wniósł do Sądu Rejonowego w Radomiu o zasądzenie od pozwanego D. S. (1) kwoty 1.191,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu podał, że na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 23 czerwca 2014 roku nabył od (...) S.A. prawa do wierzytelności wobec dłużnika D. S. (1), powstałych w wyniku zawarcia w dniu 22 lutego 2012 roku przez pozwanego z (...) S.A. umowy o świadczenia usług o numerze (...). Pozwany nie wywiązywał się z warunków umowy, w związku z czym (...) S.A. z dniem 12 kwietnia 2013 roku wypowiedział pozwanemu umowę. Na wysokość dochodzonego roszczenia składają się następujące dokumenty księgowe:

1.  (...) z datą płatności 7.06.2012 roku (55,01 zł),

2.  (...) z datą płatności 19.07.2012 roku (55 zł),

3.  (...) z datą płatności 9.08.2012 roku (55 zł),

4.  (...) z datą płatności 30.08.2012 roku (55 zł),

5.  (...) z datą płatności 3.10.2012 roku (55 zł),

6.  (...) z datą płatności 25.04.2013 roku (636,17 zł)

i skapitalizowane odsetki ustawowe naliczone od dnia następnego po dacie płatności do dnia sporządzenia pozwu (280,29 zł) (k. 2-3 – pozew).

W dniu 19 stycznia 2016 roku referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Radomiu wydał w postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty w sprawie o sygnaturze akt VII Nc 4356/15, którym nakazał zapłacić pozwanemu na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem wraz z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu (k. 25 – nakaz zapłaty).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 9 maja 2016 roku pozwany reprezentowany przez pełnomocnika adwokata R. F. zaskarżył go w całości, wniósł o oddalenie powództwa, zgłosił zarzut przedawnienia roszczeń wynikających z faktur nr (...), a także zarzut niewykazania przez powoda istnienia roszczenia wynikającego z noty obciążeniowej (...) z uwagi na nieudowodnienie sposobu i okoliczności, w jakich umowa o świadczenie usług została rozwiązana, a także nie wykazania zasadności obciążenia karą umowną oraz nie podania podstawy prawnej, z której by wynikała.

W uzasadnieniu przyznał, że zawarł z (...) S.A. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych o nr si2012/2/105 (...), która została wypowiedziana z uwagi na niewywiązywanie się przez operatora należycie ze swoich obowiązków. Przyznał też, że nie uiścił należności objętych pozwem, jednakże były one nienależne. W nocy z 14/15 kwietnia 2012 roku dokonano bowiem włamania z kradzieżą do jego domu, podczas którego sprawcy dokonali zaboru mienia w postaci modemu do korzystania z Internetu. Po zgłoszeniu tego operatorowi, (...) S.A. zobowiązał się do dostarczenia nowego modemu, jednakże tego nie uczynił. Pozwany nie miał więc możliwości korzystania z usług operatora, stąd zdecydował się na rozwiązanie umowy - z winy usługodawcy. Podniósł, że powód nie wykazał należycie, jak i dlaczego przebiegło rozwiązanie umowy. (...) S.A. nałożył na niego karę umowną za wcześniejsze rozwiązanie umowy, która jest w ocenie pozwanego bezzasadna. (...) S.A. nie wywiązał się należycie z umowy nie zapewniając urządzenia, za pośrednictwem którego można by było korzystać z usług (k.29 i 36-38 – sprzeciw).

Pismem procesowym z dnia 11 lipca 2016 roku strona powodowa cofnęła powództwo bez zrzeczenia się roszczenia co do kwoty 377,64 zł wraz z odsetkami ustawowymi, a wynikającej z dokumentów księgowych nr: (...), podtrzymując roszczenie o zapłatę kwoty 813,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Podniósł, że wierzyciel pierwotny w odpowiedzi na zgłoszenie utraty karty SIM i modemu, pismem z dnia 25 maja 2012 roku poinformował pozwanego o możliwości ubiegania się od (...) S.A. o zakup nowego sprzętu lub dowolnego modemu o odpowiednich parametrach technicznych. Pozwany nie skorzystał z żadnego rozwiązania. Umowa została rozwiązana na podstawie oświadczenia pozwanego z czerwca 2012 roku. Nota obciążeniowa (...) została wystawiona w związku z warunkami przyznanej pozwanemu promocji i wcześniejszym rozwiązaniem umowy (k.45-47 pismo).

Pełnomocnik powoda prawidłowo zawiadomiony nie stawił się na rozprawę, zaś pełnomocnik pozwanego nie wyraził zgody na częściowe cofnięcie pozwu i wnosił o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut przedawnienia także co do kwoty wynikającej z noty obciążeniowej, bowiem jego zdaniem cedenta i pozwanego łączyła umowy sprzedaży w ramach prowadzonej działalności gospodarczej; wskazał na przepis art. 554 k.c. Przede wszystkim podtrzymywał zarzut nieudowodnienia żądania, brak podstaw do obciążenia karą umowną w sytuacji gdy umowa nie została rozwiązana z jego winy.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

D. S. (1) w dniu 22 lutego 2012 roku zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług internetowych oraz umowę sprzedaży modemu nr si2012/2/105 (...) w R.. Umowa została zawarta na okres 24 miesięcy w ofercie podstawowej – oferta abonamentowa. W umowie określono następujące opłaty: miesięczne - abonamentowa 1 zł, za pakiet danych 49 zł, z tytułu udostępniania modemu 5 zł oraz jednorazowe - aktywacja karty SIM 49 zł, włączenie usługi udostępniania modemu 49 zł. Umowa została zawarta zgodnie z promocją N. Oferta Uniwersalna (IdK – udostępnianie). Ulga przyznana abonentowi wynosiła 1.467 zł. Ustalono limit kredytowy na kwotę 150 zł oraz limit dodatkowych wydatków na Internet na kwotę 25 zł. W tym samym dniu D. S. (1) otrzymał modem internetowy H. (...) za cenę 49 zł, którego cena wg cennika poza promocją wynosi 699 zł. Zgodnie z pkt 4 umowy szczególne przypadki rozwiązania lub wygaśnięcia umowy określa Regulamin oraz Regulamin promocji. Sposób i termin rozwiązania umowy, zakres odpowiedzialności z tytułu niewykonywania lub nienależytego wykonywania umowy, wysokość odszkodowania oraz zasady i termin jego wypłaty zostały określone w Regulaminie świadczenia usług telekomunikacyjnych dostępu do Internetu przez (...) S.A. dla Abonentów. W umowie znajduje się również oświadczenie D. S. (1), że otrzymał, zapoznał się i akceptuje warunki niniejszej umowy oraz obowiązujący Regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych dostępu do Internetu przez (...) S.A. dla Abonentów zawierających umowę w formie pisemnej, obowiązujący Cennik usług telekomunikacyjnych w abonamentowej ofercie uniwersalnej PolsatNet w Cyfrowym P., obowiązujący Regulamin (...)Internet dla każdego”, obowiązujący cennik Modemów i Routerów w ofercie uniwersalnej PolsatNet (d: k.9-10 – umowa, k.11 – protokół odbioru sprzętu, k.12 – oświadczenie).

(...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w G. przedłożył dokument „Regulamin (...)Internet dla Każdego” z dnia 7.02.2012 roku”. Zgodnie z § 2 pkt 10 powyższego Regulaminu, w przypadku rozwiązania umowy przed upływem okresu podstawowego przez abonenta lub przez (...) S.A. z winy abonenta, Cyfrowemu P. przysługuje roszczenie z tego tytułu w wysokości określonej w umowie jako równowartość ulgi przyznanej abonentowi, pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Żądanie zwrotu ulgi nie dotyczy przypadków, w których przepisy prawa uprawniają abonenta do rozwiązania bez obowiązku zapłaty roszczenia stanowiącego ekwiwalent ulgi przyznanej w związku z zawarciem umowy. Według § 2 pkt 13 tego Regulaminu, udostępniony sprzęt pozostaje własnością Cyfrowego P. i abonent zobowiązany jest do używania sprzętu zgodnie z przeznaczeniem oraz do zwrotu sprzętu, w terminie 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia umowy. W przypadku nie dotrzymania powyższego terminu zwrotu udostępnionego sprzętu lub jego utraty albo uszkodzenia, abonent zobowiązany będzie do zapłaty, na żądanie Cyfrowego P., kary umownej w wysokości określonej w Cenniku (d: k.49-52 – Regulamin).

W nocy z 14 na 15 kwietnia 2012 roku miało miejsce włamanie z kradzieżą do domu mieszkalnego D. S. (1), podczas którego sprawcy dokonali zaboru jego mienia, w tym między innymi komputera, modemu internetowego H. (...). O fakcie tym D. S. (1) zawiadomił Policję oraz poinformował Cyfrowy P. w punkcie obsługi klienta w Centrum Handlowym M1 w R., skąd skierowano go do siedziby P. przy ulicy (...) w R.. Tam pracownica Cyfrowego P. powiadomiła go, że otrzyma bezpłatnie nowy egzemplarz modemu. Za kilka dni otrzymał telefon z W. potwierdzający ten fakt. W połowie czerwca 2012 roku zniecierpliwiony długim oczekiwaniem zatelefonował do W.; za chwilę oddzwoniono do niego z prośbą o podanie adresu punktu obsługi klienta, w którym będzie czekał na niego nowy modem. D. S. (1) wskazał punkt w Centrum Handlowym M1 w R.. Za godzinę ten sam mężczyzna zadzwonił do niego informując, że jednak nie otrzyma nowego sprzętu, lecz musi zakupić modem za 800 zł; na takie rozwiązanie się nie zgodził i podjął decyzję o rozwiązaniu umowy. Rozmówca nic nie wspominał, że w przypadku rozwiązania umowy zostanie naliczona kara umowna (k. 41 – zaświadczenie Policji, k. 64 i verte – zeznania D. S. (2)).

W dniu 5 lipca 2012 roku (...) S.A. w W. wystawił D. S. (1) fakturę nr (...), w kwocie 55 zł z terminem płatności do dnia 19 lipca 2012 roku (d: k.8 – faktura).

W dniu 26 lipca 2012 roku (...) S.A. w W. wystawił D. S. (1) fakturę nr (...), w kwocie 55 zł z terminem płatności do dnia 9 sierpnia 2012 roku (d: k.7 – faktura).

W dniu 16 sierpnia 2012 roku (...) S.A. w W. wystawił D. S. (1) fakturę nr (...), w kwocie 55 zł z terminem płatności do dnia 30 sierpnia 2012 roku (d: k.6 – faktura).

W dniu 19 września 2012 roku (...) S.A. w W. wystawił D. S. (1) fakturę nr (...), w kwocie 55 zł z terminem płatności do dnia 3 października 2012 roku (d: k.5 – faktura).

W dniu 11 kwietnia 2013 roku (...) S.A. w W. wystawił D. S. (1) notę obciążającą nr (...) tytułem kary umownej za rozwiązanie umowy w okresie podstawowym w kwocie 636,17 zł z terminem płatności do dnia 25 kwietnia 2013 roku (d: k.4 – nota obciążająca).

W dniu 23 czerwca 2014 roku (...) S.A. w W. zawarł umowę sprzedaży wierzytelności z (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym Niestandaryzowanym Funduszem Sekurytyzacyjnym w G.. Przedmiotem umowy było przeniesienie wymagalnych wierzytelności pieniężnych przysługujących zbywcy od abonentów, wynikających z należności głównych (faktur i not obciążeniowych). Integralną część umowy stanowił załącznik nr 1 zawierający wykaz wierzytelności objętych umową. Załączony do akt wyciąg nie jest w jakikolwiek sposób oznaczony, w szczególności nie jest podane czy jest to załącznik i do jakiej umowy, nie jest przez nikogo podpisany oraz nie jest poświadczony za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika powoda. Wyciąg zawiera wskazanie nr identyfikacyjnego sprawy w systemie zbywcy – (...), datę zawarcia umowy – 22.02.2012, datę rozwiązania umowy (...).04.2013, P. – (...), imię i nazwisko – D. S. (1) oraz kwotę wierzytelności – 911,18 zł (d: k.54-55 – umowa sprzedaży wierzytelności, k. 56-59 wyciąg).

(...) przedłożył dokument opatrzony datą 15 lipca 2014 roku, zatytułowany (...) skierowane do D. S. (1), informujące, że w dniu 23 czerwca 2014 roku (...) S.A. w W. przelał na rzecz (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny w G. wierzytelność wynikającą z umowy z dnia 22 lutego 2012 roku w łącznej kwocie 911,18 zł. Na powyższym dokumencie zeskanowano pieczątkę (...) S.A. i podpis (...) S.A.; nie poświadczono go za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika powoda (d: k.13 – zawiadomienie).

(...) złożył dokument „Wykaz wierzytelności do uregulowania”, w którym tabelaryczne zestawiono wierzytelności z oznaczeniem kwoty zaległości i daty płatności. Pod pozycją nr 1 wskazano (...) z datą płatności 7.06.2012 roku na kwotę 55,01 zł, pod pozycją nr 2 – (...) z datą płatności 19.07.2012 roku na kwotę 55 zł, pod pozycją nr 3 – (...) z datą płatności 9.08.2012 roku na kwotę 55 zł, pod pozycją nr 4 – (...) z datą płatności 30.08.2012 roku na kwotę 55 zł, pod pozycją nr 5 – (...) z datą płatności 3.10.2012 roku na kwotę 55 zł, pod pozycją nr 6 – (...) z datą płatności 25.04.2013 roku na kwotę 636,17 zł. Wskazano też łączną sumę należności w kwocie 911,18 zł. Powyższy dokument nie został opatrzony datą ani pieczęcią podmiotu ją wystawiającego, a jedynie podpisany przez T. K. – dyrektora Departamentu Windykacji Sądowej, przy czym nie jest wskazane jaki podmiot reprezentuje osoba podpisująca dokument (k. 14 – wykaz wierzytelności).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty oraz niekwestionowane przez powoda zeznania pozwanego. Pomiędzy stronami bezsporne było, że D. S. (1) zawarł umowę o świadczenie usług internetowych z Cyfrowym P.. Powód nie negował faktu kradzieży jego komputera z modemem na początku obowiązywania tej umowy. Pozwany nie kwestionował dokumentów księgowych: (...), (...), (...), (...), (...), z których wynikał obowiązek zapłaty kwoty 377,64 zł. W tym zakresie podniesiony przez niego zarzut przedawnienia okazał się skuteczny i powód godząc się z tym, w efekcie cofnął powództwo. Przedmiotem sporu stała się tym samym pozostała z dochodzonej pozwem kwota 813,83 zł, stanowiąca karę umowną (powiększona o odsetki) za wcześniejsze rozwiązanie umowy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jako bezzasadne podległo oddaleniu.

(...) S.A. z siedzibą w W. i pozwanego D. S. (1) łączyła umowa z dnia 22 lutego 2012 roku o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Jest to umowa pozakodeksowa, która została przewidziana w ustawie Prawo telekomunikacyjne z dnia 16 lipca 2004 roku (tekst jednolity Dz. U. 2014.243) w kontekście wykonywania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych usług telekomunikacyjnych. Do umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych (internetowych) należy stosować przepisy Prawa telekomunikacyjnego, a w części nieuregulowanej – przepisy ogólne kodeksu cywilnego (tj. Księga I - Część ogólna, Księga III - Zobowiązania, Tytuł I-X). Zgodnie z art. 2 pkt. 41 ustawy Prawo telekomunikacyjne, świadczenie usług telekomunikacyjnych polega na wykonywanie usług za pomocą własnej sieci, z wykorzystaniem sieci innego operatora lub sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjnej wykonywanej przez innego dostawcę usług.

Jeżeli chodzi o podniesiony przez pozwanego 3-letni zarzut przedawnienia należności w kwocie 377,64 zł wraz z odsetkami ustawowymi, wynikającej z dokumentów księgowych nr (...), to jest on zasadny w świetle art. 118 k.c. in fine i skuteczność tego zarzutu co do tej części należności nie została przez stronę powodową podważona. Powód cofnął powództwo co do tej kwoty bez zrzeczenia się roszczenia, jednakże pozwany nie wyraził na to zgody. Brak wymaganej zgody pozwanego czyni cofnięcie bezskutecznym uniemożliwiając umorzenie postępowania na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. świetle art. 203 k.p.c. Dlatego też powództwo w tym zakresie należało oddalić.

Spór koncentrował się zatem co do kwoty 636,17 zł, wynikającej z noty obciążeniowej nr (...) stanowiącej karę umowną za rozwiązanie umowy w okresie podstawowym z terminem płatności do dnia 25 kwietnia 2013 roku z dalszymi odsetkami umownymi za opóźnienie (k.4).

Rozważania co do żądania pozwu w tym zakresie należy rozpocząć od zapisów art. 56 ustawy Prawo telekomunikacyjne (w brzmieniu obowiązującym w dacie zawierania umowy – Dz. U. 2004.171.1800), wg którego świadczenie usług telekomunikacyjnych odbywa się na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych (ust. 1). Umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawiera się w formie pisemnej (ust. 2 zd. 1). W ustępie 3 powołanego przepisu postanowiono (w 16 punktach), jakie zapisy umowa powinna określać, m.in. w pkt 12 – sposób i termin rozwiązania umowy, w pkt 13 – zakres odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, wysokość odszkodowania oraz zasady i terminy jego wypłaty, w pkt 14 – zasady, tryb i terminy składania oraz rozpatrywania reklamacji, w pkt 16 – sposób uzyskania informacji o aktualnym cenniku usług oraz kosztach usług serwisowych. Stosownie do treści ustępu 5 tego przepisu, dane, o których mowa w ust. 3 pkt 9-16, na podstawie wyraźnego postanowienia umowy, mogą być zawarte w regulaminie świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych. Jeżeli dostawca usług telekomunikacyjnych chciałby wprowadzić regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, powinien w sposób wyraźny, niebudzący wątpliwości stwierdzić, że integralną częścią umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych, w którym ustawodawca uregulował zagadnienia wymienione w przepisie art. 56 ust. 5 ustawy Prawo telekomunikacyjne. Tymczasem w umowie z dnia 22 lutego 2012 roku, w jej pkt 4 postanowiono („Cyfrowy P. informuje”), że szczególne przypadki rozwiązania lub wygaśnięcia umowy określone zostały w Regulaminie oraz Regulaminie promocji, a ponadto, że sposób i termin rozwiązania umowy, zakres odpowiedzialności z tytułu niewykonywania lub nienależytego wykonywania umowy, wysokość odszkodowania oraz zasady i termin jego wypłaty zostały określone w Regulaminie świadczenia usług telekomunikacyjnych dostępu do Internetu przez (...) S.A. dla Abonentów. W punkcie 10 znajduje się zapis, że D. S. (1) oświadcza, że zapoznał się i akceptuje: „Regulamin świadczenia usług telekomunikacyjnych dostępu do Internetu przez (...) S.A. dla Abonentów”, „obowiązujący Cennik usług telekomunikacyjnych w abonamentowej ofercie uniwersalnej (...) w Cyfrowym P.”, „obowiązujący Regulamin (...)Internet dla każdego”, „obowiązujący Cennik Modemów i Routerów w ofercie uniwersalnej (...). Z wymienionych aktów strona powodowa przedłożyła jedynie obowiązujący Regulamin (...)Internet dla każdego” (k. 49-52). Nie ma przeszkód prawnych, aby umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawierała także załączniki w postaci regulaminów świadczenia takich usług, ale nie mogą one zastępować istotnych elementów umownych określonych w art. 56 ust. 3 prawa telekomunikacyjnego, które powinny być uzgodnione na piśmie indywidualnie i bezpośrednio w dokumencie umownym. Tylko w takiej bowiem sytuacji jest miejsce na jednoznaczność zawartej umowy, która ma pierwszeństwo wobec wszelkiego rodzaju wzorców umownych, do których to wzorców zalicza się również regulamin świadczenia usług (art. 384 § 1 k.c.) (vide wyrok NSA z dnia 27 maja 2009 roku (...) 975/08, LEX 533142). W zawartej pomiędzy stronami umowie nie ma żadnych regulacji odnośnie kary umownej. Pozwany zawarł umowę z promocją (...) (k. 9), zaś w pkt 4 i 10 umowy nie jest wymieniony regulamin takiej usługi. Zgodnie z zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353 ¹ k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Różnica między umową a regulaminem przejawia się również w tym, iż treść umowy może być przez strony negocjowana (niezależnie od tego, że w praktyce są to umowy adhezyjne, formularzowe), natomiast treść regulaminu jest narzucona przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego i w żadnym wypadku nie podlega negocjacjom. Z tego też względu bardzo ważne dla abonenta postanowienia umowne (jak wysokość kar umownych) muszą być zawarte w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a nie w regulaminie. Brak rozstrzygnięć w tej kwestii stanowi naruszenie bezwzględnie obowiązującego przepisu art. 56 ust. 3 ustawy Prawo telekomunikacyjne (ius cogens).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 grudnia 2000 r. (sygn. akt V CKN 171/00, LEX nr 52662), przy zastosowaniu art. 483 § 1 k.c. bierze się pod uwagę charakter prawny tych zobowiązań (pieniężne, niepieniężne), które należą do essentialia negotii, a nie obowiązki pochodne (dodatkowe). W przedmiotowej sprawie na podstawie zawartej z pozwanym umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, operator zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego określonych usług, natomiast pozwany, jako abonent, zobowiązany był do zapłaty opłaty abonamentowej w kwocie 55 zł miesięcznie w ciągu okresu jej obowiązywania - 24 miesięcy. Taka treść umowy stron pozwala jednoznacznie stwierdzić, że zobowiązania pozwanego niewątpliwie były od początku zobowiązaniami stricte pieniężnymi. Zastrzeżenie kar umownych (art. 483 § 1 k.c. ) w takiej sytuacji uznać należy za niedopuszczalne i jako takie w świetle przepisu art. 58 k.c. nieważne. Zgodnie bowiem z treścią art. 58 § 1 k.c. czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy, jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2005 roku, sygn. akt V CK 90/05, M. Prawn. 2005/18/874; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1966 roku, sygn. akt III CR 45/66, LEX nr 5962; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lipca 2005 roku, sygn. akt I ACa 368/05, OSAB 2005/3/3). W niniejszej sprawie łącząca strony umowa z dnia 22 lutego 2012 roku została rozwiązana przed upływem okresu jej obowiązywania z powodu kradzieży w nocy z 14 na 15 kwietnia 2012 roku pozwanemu sprzętu komputerowego wraz z modemem i routerem. W § 2 ust. 10 Regulaminu (...)Internet dla każdego” (k. 49-52) postanowiono, iż w przypadku rozwiązania Umowy przed upływem okresu podstawowego przez Abonenta lub przez Cyfrowy P. z winy Abonenta, Cyfrowemu P. przysługuje roszczenie z tego tytułu w wysokości określonej w Umowie jako równowartość ulgi przyznanej Abonentowi, pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia Umowy do dnia jej rozwiązania. Żądanie zwrotu ulgi nie dotyczą przypadków, w których przepisy prawa uprawniają Abonenta do rozwiązania Umowy bez obowiązku zapłaty roszczenia stanowiącego ekwiwalent ulgi przyznanej w związku z zawarciem Umowy. W tym miejscu krótko tylko należy zasygnalizować, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać, by D. S. (1) w wyniku kradzieży sprzętu, w jakikolwiek sposób ponosił winę za przeszkodę w korzystaniu z Internetu, tym samym za wcześniejsze rozwiązanie umowy. W ocenie Sądu operator zastrzegł w § 2 pkt 10 Regulaminu (...)Internet dla każdego” (k. 49-52) karę umowną na wypadek niewykonania zobowiązania pieniężnego, gdyż została powiązana z niewykonaniem zobowiązania pieniężnego. Podkreślić należy, że samo wskazanie przez stronę powodową, że naliczona pozwanemu kara umowna odpowiadała równowartości ulgi przyznanej w związku z zawarciem umowy pomniejszonej o czas wywiązywania się z warunków umowy, stosownie do zapisu § 2 ust. 10 Regulaminu przesądza o tym, że chcąc dochodzić tej należności operator musiałby wykazać nie tylko wysokość ulgi przyznanej abonentowi, ale również sposób wyliczenia kwoty ostatecznego obciążenia. Kara nie została tu określona konkretną niezmienną kwotą, lecz wskazano ją w odniesieniu do wartości przyznanej ulgi. Operator zatem odwołał się tu do regulacji zawartej w art. 57 ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego, wedle którego w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej, związanego z ulgą przyznaną abonentowi, wysokość roszczenia z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta przed upływem terminu, na jaki umowa została zawarta nie może przekroczyć wartości ulgi przyznanej abonentowi pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Ta regulacja prawna wyznacza granice dopuszczalnych roszczeń dostawcy usług związanych z rozwiązaniem umowy, przy czym operator musi wyraźnie wskazać różnicę między standardową a obniżoną ceną określonego świadczenia, która stanowi ulgę. Połączenie kary umownej z opłatą wyrównawczą w wysokości wartości przyznanej ulgi nie zwalnia powoda z obowiązku określenia tej kary zgodnie z wymogami art. 483 § 1 k.c. Przepis ten stanowi, że wysokość kary umownej musi być określona w treści umowy, przy czym kara ta powinna być wyrażona kwotowo w chwili jej zastrzegania. Nie oznacza to konieczności podania konkretnej sumy pieniężnej, gdyż strony mogą określić jej wysokość pośrednio, poprzez wskazanie podstaw jej określenia (w ułamku lub procencie w odniesieniu do wartości świadczenia głównego), przez wskazanie kryteriów, którymi posługując się, możliwym będzie wskazanie sumy, jaką dłużnik zobowiązany będzie zapłacić wierzycielowi. Takich wymogów nie spełniają jednak zapisy Regulaminu, gdzie jest ona określona nie jako konkretna ostateczna suma, lecz jako górna wysokość możliwej do naliczenia wartości. Natomiast w § 2 ust. 13 Regulaminu (...) (k. 52) wskazano, że w przypadku niedotrzymania przez Abonenta terminu zwrotu udostępnionego sprzętu lub jego utraty albo uszkodzenia, Abonent zobowiązany będzie do zapłaty, na żądanie Cyfrowego P., kary umownej w wysokości określonej w Cenniku, którego jednak strona powodowa nie załączyła do akt sprawy. Taka ulga nie została w tym wypadku przez operatora określona w ofercie promocyjnej, co nie pozwala w sposób jasny i czytelny na określenie wysokości przyznanej pozwanemu ulgi. Cytowany przepis art. 57 ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego, nie zawiera upoważnienia dla operatorów do zastrzegania kar umownych w sytuacjach nieprzewidzianych w art. 483 § 1 k.c., a należy pamiętać, że art. 483 § 1 k.c. stanowi wyjątek od zasady, że wysokość szkody powinna być udowodniona, zaś przepisy o charakterze wyjątkowym nie mogą być interpretowane w sposób rozszerzający. Postanowienia Regulaminu w § 2 ust. 10 odnoszące się do obowiązku zapłaty przez abonenta kary umownej są zatem nieskuteczne, gdyż są sprzeczne z ustawą (art. 483 § 1 k.c. , art. 58 § 1 i § 3 k.c. ), natomiast co do kary umownej z § 2 ust. 13 powód nie zaproponował żadnego dowodu, z którego wynikałoby w jaki sposób operator dokonał obliczenia dochodzonej w niniejszej sprawie kwoty 636,17 zł wynikającej z noty obciążeniowej z dnia 11 kwietnia 2013 roku; w szczególności nie wykazał kiedy dokładnie została rozwiązana z pozwanym umowa, a tym samym za jaki okres została pomniejszona kara umowna.

Powyższe, zwłaszcza wobec podniesienia przez pozwanego zarzutu nieudowodnienia roszczenia, uznać należy za niewystarczające. Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. Stosownie bowiem do treści art. 232 k.p.c. to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód. Skoro powód nie przedłożył żadnych dowodów, z których jednoznacznie wynikałaby podstawa i wysokość dochodzonego roszczenia w kwocie 636,17 zł, zasadnym jest oddalenie powództwa mając na uwadze brzmienie cytowanych przepisów i w tym zakresie (pkt I wyroku).

Stosownie do art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Strona powodowa zobowiązana była nie tylko do wykazania, że pierwotnemu wierzycielowi przysługiwało roszczenie w stosunku do pozwanego, ale także że doszło do skutecznego przejścia tych wierzytelności na jej rzecz. Skoro pierwsza z przesłanek nie została spełniona to i powód nie mógł w wyniku cesji nabyć spornej wierzytelności. Marginalnie tylko stwierdzić należy, iż z załączonych do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 23 czerwca 2014 roku (k. 54-55) wydruków komputerowych dot. D. S. (1) i kwoty wierzytelności 911,18 zł, niepodpisanych, niepoświadczonych nie wynika, jakiej konkretnie cesji wierzytelności dotyczą a ponadto nie jest wiadomym, kto je sporządził i na jakiej podstawie, z kolei „Wykaz wierzytelności do uregulowania” (k. 14), w którym tabelaryczne zestawiono wierzytelności na kwotę 911,18 zł nie został opatrzony datą ani pieczęcią podmiotu ją wystawiającego, a jedynie jest podpisany przez T. K. – dyrektora Departamentu Windykacji Sądowej, bez wykazania prawa do reprezentacji.

Podniesiony przez pozwanego 2-letni zarzut przedawnienia co do kwoty objętej notą obciążeniową, choć w ocenie Sądu nieskuteczny, nie miał wpływu na powyższe rozstrzygnięcie. Pozwany przywołał jako podstawę tego zarzutu art. 554 k.c., który dotyczy przedawnienia roszczeń z tytułu sprzedaży w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy. Jednakże odnośnie sprzętu udostępnionemu pozwanemu nie można mówić o umowie sprzedaży (nawet z zastrzeżeniem własności sprzedanej rzeczy ruchomej – art. 589 k.c.), co wynika z zapisu § 2 pkt 13 Regulaminu (...)Internet dla każdego” (k. 52), wg którego sprzęt ten pozostaje własnością Cyfrowego P., Abonent jest zobowiązany używać go zgodnie z przeznaczeniem, a po 30 dniach po rozwiązaniu umowy – zwrócić. W zakresie udostępnienia tych urządzeń strony zawarły w ocenie Sądu umowę najmu, jednakże art. 677 k.c. nie ma tu zastosowania (nie mamy do czynienia z uszkodzeniem lub pogorszeniem, lecz z jej utratą w wyniku kradzieży). Wierzytelność z tytułu kary umownej przedawnia się w takim samym terminie, jak roszczenia odszkodowawcze wynikające z danego stosunku prawnego (por. A. Rzetecka-Gil, Komentarz do art. 483 Kodeksu cywilnego, LEX, pkt 46). W sprawie kara umowna została zastrzeżona na wypadek nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych; roszczenie o jej zapłatę podlegało zatem przedawnieniu, w tym samym 3-letnim terminie, jak inne roszczenia z tej umowy.

Orzeczenie w punkcie II wyroku o kosztach procesu Sąd oparł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c., art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. 2013.461) oraz § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800). Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić koszty procesu poniesione przez przeciwnika. Koszty procesu po stronie pozwanego wynoszą 197 zł i taką też kwotę należało zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zasądzić od powoda na rzecz pozwanego.

Sędzia SR E. D.

Z/

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.

23.08.2016r. SSR Elżbieta Dębowska