Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Krupińska

Protokolant: Anna Matwiejuk

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy I. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania I. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 15 lutego 2013 roku Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje I. F. rentę okresową z tytułu częściowej niezdolności do pracy poczynając od 01 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2014 roku.

II.  Orzeka, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt V U 360/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 lutego 2013 roku wydaną na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /Dz.U. 2009 Nr 153, poz. 1227 z późn. zm./ Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił I. F. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu podniósł, iż Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 12 lutego 2013 roku nie stwierdziła niezdolności do pracy.

Od powyższej decyzji I. F. złożyła odwołanie, w którym podnosiła, iż od kilku lat leczy się na serce, a mimo wykonania zabiegów i przyjmowania leków jej stan zdrowia się nie poprawił. Bardzo często ma ataki migotania serca i jest to schorzenie zagrażające życiu, o czym świadczą stosowna dokumentacja medyczna. W takim stanie bardzo trudni jest jej funkcjonować na co dzień nie mówiąc już o wykonywaniu pracy w pełnym wymiarze czasu.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS podtrzymał swoje stanowisko w sprawie wnosząc o odrzucenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie było uzasadnione, dlatego zaskarżona decyzja podlegała zmianie.

Zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 12 ust. 1 i 2 ustawy, całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Za częściowo niezdolną do pracy jest uważana osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy czym oceniając niezdolność do pracy należy mieć na uwadze nie tylko możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcie innej pracy, ale także celowości przekwalifikowania zawodowego z uwagi na charakter dotychczasowej pracy oraz poziom wykształcenia, wiek, predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 9.03.2001 r .w sprawie II UKN 32/01, zamieszczony w OSNP 2002/20/502).

Artykuł 13 ust. 1 stanowi, że do oceny stopnia niezdolności do pracy przyjmuje się następujące kryteria:

1. stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,

2. możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycji psychofizyczne.

Po spełnieniu określonych w ustawie warunków organ rentowy przyznaje świadczenie w postaci renty stałej – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała lub renty okresowej – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa. Świadczenie to w każdym czasie podlega kontroli organu rentowego.

W niniejszej sprawie jedyną kwestią sporną była ocena stanu zdrowia odwołującej w kontekście aktualnego stanu jej zdrowia i niezdolności do pracy.

Wobec zaistnienia powyższych wątpliwości, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu schorzeń, na które cierpi wnioskodawczyni tj. kardiologii i medycyny pracy.

Biegli sądowi po przeprowadzeniu analizy dokumentacji medycznej, wywiadu i badania lekarskiego rozpoznali u odwołującej wadę serca pod postacią umiarkowanej stenozy mitralnej, stan po przezskórnej plastyce zastawki dwudzielnej w 2009 roku, przewlekłe migotanie przedsionków, niewydolność krążenia – II wg NYHA oraz chorobę Hashimoto w wywiadzie. Zgodnie z opinią stwierdzone schorzenia powodują częściową niezdolność do pracy zarobkowej. Inwalidztwo czasowe istnieje od stycznia 2013 roku na okres dwóch lat. W uzasadnieniu biegli wskazali, iż wada serca pod postacią umiarkowanej stenozy mitralnej z utrwalonym migotaniem przedsionków są schorzeniami wpływającymi na wydolność krążeniową i powodują częściową niezdolność do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Ponadto odwołująca jest osobą o podwyższonym ryzyku powikłań zatorowo-zakrzepowych i wymaga leczenia przeciwzakrzepowego. Biorąc pod uwagę możliwość zarówno progresji, jak i regresji zmian chorobowych, w tym pod wpływem ponownego leczenia zabiegowego, orzeczono inwalidztwo czasowe. Zdaniem biegłych lekarz orzecznik i Komisja Lekarska ZUS niedostatecznie ocenili stan krążenia, a zwłaszcza jego pogorszenie pod wpływem przewlekłego migotania przedsionków, które ma wyjątkowo niekorzystny wpływ hemodynamiczny w istniejącej wadzie serca /k. 14 – 16/.

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniósł organ rentowy przedkładając stanowisko Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS, według którego standardy medyczne i orzecznicze nie upoważniają, by odwołującą z posiadanymi kwalifikacjami oraz umiarkowaną stenozą zastawki dwudzielnej i utrwalonym FA w I/II okresie hemodynamicznym wg NYHA, prawidłowo leczoną kardiologicznie – uznać za częściowo niezdolną do pracy. Uzasadnienie opinii zdaniem Przewodniczącego Komisji Lekarskich ZUS było nieprzekonywujące i bardzo ogólnikowe.

Mając to na uwadze Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych z zakresu kardiologii i medycyny pracy w celu ustosunkowania się do zastrzeżeń organu rentowego.

Zgodnie z opinią uzupełniającą biegłych schorzenia kardiologiczne istniejące u odwołującej, zarówno umiarkowana stenoza mitralna, jak i przewlekłe migotanie przedsionków wpływają na wydolność krążenia, przy czym każda z tych chorób oddzielnie rzeczywiście wpływa na nią w umiarkowanym stopniu. W połączeniu jednak tych dwóch chorób niewydolność ta rośnie w sposób logarytmiczny i nawet przy niewielkich wysiłkach grozi ostrą niewydolnością lewokomorową serca. Ryzyko to rośnie jeszcze bardziej przy dużej tachyarytmii, jak ma miejsce u odwołującej. Ocena wydolności serca przy tym na podstawie frakcji wrzutowej mija się z celem, ponieważ zdrowa lewa komora próbuje kompensować zły napływ krwi i bywa nawet zawyżona. Z związku z tym biegli potwierdzili postawione dotychczas rozpoznanie kardiologiczne i podtrzymali treść swej uprzedniej opinii /k. 32/.

Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS również podtrzymał swe wcześniejsze zastrzeżenia, a organ rentowy wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego kardiologa, jednakże Sąd wniosku tego nie uwzględnił. Sąd dał bowiem wiarę ustaleniom poczynionym ostatecznie przez biegłych z zakresu kardiologii i medycyny pracy, albowiem są one logiczne i właściwie uzasadnione, nie zawierają także wewnętrznych sprzeczności. Opinie zostały opracowane po przeprowadzeniu badań odwołującej, wnikliwej analizie dokumentacji lekarskiej, a także po zapoznaniu się z szeroko umotywowanym stanowiskiem organu rentowego, który w piśmie z dnia 11 września 2013 roku – kolejnych zastrzeżeniach – nie przedstawił ostatecznie nowych okoliczności na poparcie swych twierdzeń. W tych okolicznościach Sąd w pełni podzielił wnioski zawarte we wspomnianych opiniach i przyjął je za swoje.

Wobec powyższego Sąd stwierdził, że odwołująca spełnia warunki niezbędne do nabycia prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od 01 stycznia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2014 roku.

Tym samym odwołanie, w myśl art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, należało uwzględnić.

Poza tym Sąd Okręgowy przyjął, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zgodnie z art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że materiał dowodowy był niewystarczający do rozstrzygnięcia sprawy. Przepisy regulujące postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przed Sądem stwarzają większe możliwości dowodowe (art. 477 ⁸ kpc i nast.) oraz nie zawierają ograniczeń w stosunku do regulacji ogólnej postępowania dowodowego (art. 235-309 kpc).

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych i na tej podstawie ustalił ostatecznie sporne okoliczności uznając, że w tych okolicznościach odwołanie było uzasadnione.