Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Sobiech

Protokolant: Paweł Engler

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 roku w Gdańsku na rozprawie

sprawy

z powództwa U. Z. (1)

przeciwko N. K., małoletniemu M. K. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego J. K.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

a także sprawy z powództwa wzajemnego N. K., małoletniego M. K. reprezentowanego przez przedstawiciela ustawowego J. K.

przeciwko U. Z. (1)

o podwyższenie alimentów

1.  uchyla obowiązek alimentacyjny powódki U. Z. (1) na rzecz pozwanych N. S. K. (1) (dawniej B. – Z.) oraz małoletniego M. K. ( dawniej B. – Z.) wynikający z wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 22 grudnia 2005 roku wydanego w sprawie o sygn. akt V RC 129/05 od dnia 1 lutego 2012 roku,

2.  oddala powództwo wzajemne wniesione przez N. K. i małoletniego M. K.,

3.  odstępuje od obciążania pozwanych – powodów wzajemnych kosztami postępowania poniesionymi przez powódkę – pozwaną wzajemnie.

S ygn. akt. IV R C 278/15

UZASADNIENIE

U. Z. (1) wniosła o uchylenie z dniem 1 lutego 2012 r. obowiązku alimentacyjnego w kwocie po 100 złotych miesięcznie na każdego z pozwanych, łącznie 200 złotych miesięcznie, zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku w sprawie V RC 129/05, płatnych na rzecz małoletnich pozwanych N. B. – Z. i M. Z. (1). W uzasadnieniu wskazała, że żądanie uchylenia świadczenia alimentacyjnego uzasadnione jest jej złą sytuacją materialną. Jej emerytura po potrąceniu alimentów wynosi 628,35 złotych, nie posiada oszczędności ani rezerw finansowych, na bieżące wydatki pożycza pieniądze. Podniosła, iż jej syn M. Z. (2) systematycznie uiszcza na rzecz małoletnich alimenty w kwocie po 1.100 złotych miesięcznie, sytuacja materialna dzieci i ich matki jest bardzo dobra, gdyż J. K. prowadzi działalność gospodarczą, uzyskuje dochód i na niej spoczywa obowiązek łożenia na potrzeby rodziny w częściach równych.

W odpowiedzi na pozew matka małoletnich pozwanych - J. K. wniosła o oddalenie powództwa jako bezzasadnego, niezgodnego z zasadami współżycia społecznego oraz godzącego w dobro małoletnich dzieci. Jednocześnie wniosła o podwyższenie alimentów od U. Z. (1) na rzecz małoletnich dzieci do kwoty po 400 zł miesięcznie na każde dziecko, od dnia wniesienia pozwu. W uzasadnieniu wskazała, że małoletni są wnukami U. Z. (1), od ojca małoletnich M. Z. (2) zasądzono na ich rzecz w wyroku rozwodowym z dnia 30 września 2008r. alimenty w łącznej kwocie 1.600 zł miesięcznie, który z tego obowiązku nie wywiązywał się dlatego zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne w dniu 15 września 2003 r. Ponadto U. Z. (1) została w 2005 r. zobowiązana do uiszczania na rzecz swych wnuków alimentów w kwotach po 100 zł miesięcznie na każde z małoletnich, których potrzeby się zwiększyły. Koszty utrzymania małoletniego M. K. określiła na kwotę 5.458,70 zł miesięcznie, zaś N. K. na kwotę 7.727,43 zł. Stałe koszty utrzymania matki małoletnich i koszty utrzymania nieruchomości w której mieszkają małoletni z matką określone zostały na kwotę 3.100 zł.

W odpowiedzi na pozew wzajemny małoletnich N. i M. U. B. -Z. wniosła o oddalenie pozwu małoletnich oraz podtrzymała swoje powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.

Wyrokiem z dnia 4 czerwca 2014 r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku w sprawie IV RC 80/12 oddalił oba powództwa i odstąpił od obciążania stron kosztami postępowania sądowego w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd ten oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

N. K. urodzona (...) i M. K. urodzony (...) pochodzą ze związku małżeńskiego J. (...), których małżeństwo zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 30 września 2008 roku w sprawie II C 1942/03. W wyroku tym Sąd zasądził alimenty na rzecz małoletnich dzieci od M. Z. (2) w łącznej wysokości 1.600 zł miesięcznie. Alimenty egzekwowane są w postępowaniu egzekucyjnym. M. Z. (2) przebywa w Anglii i przekazuje swojej matce U. Z. (1) za pośrednictwem rodziny i znajomych pieniądze na alimenty dla dzieci, które powódka – pozwana wzajemna bezpośrednio wpłaca do komornika, nie są to kwoty odpowiadające tym zasądzonym prawomocnym orzeczeniem. Zaległość z tytułu alimentów wynosi ponad 150.000 zł.

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2005r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku zasądził od U. Z. (1) na rzecz N. i M. K. (noszących wówczas nazwisko B. – Z.) tytułem alimentów kwoty po 100 zł miesięcznie, łącznie 200 złotych miesięcznie. U. Z. (1) nie realizowała obowiązku alimentacyjnego dobrowolnie, dlatego alimenty potrącane są z renty.

W dacie orzekania przez Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku U. Z. (1) mieszkała w domu jednorodzinnym o powierzchni 120 metrów kwadratowych przy ul (...) w G. ze swoją matką B. M., którą faktycznie się opiekowała. Dom położony był na działce o powierzchni 600 metrów kwadratowych. W domu znajdowało się 6 pokoi i osobne mieszkania mieszczące się w piwnicy. Na działce znajdował się także domek gospodarczy. Nieruchomośc ta, stanowiła własność powódki – pozwanej wzajemnej. U. Z. (1) utrzymywała się z renty w wysokości 1130,65 zł, która po potrąceniu alimentów wynosiła około 720.53 zł netto. Dodatkowo siostra U. Z. (1) przesyłała na jej konto kwotę od 1.800 do 1.900 zł na utrzymanie matki, które to pieniądze pochodziły z emerytury B. M..

Wcześniej U. B. Z. wynajmowała pokoje w swoim domu, z czego osiągała dochód w wysokości około 300 zł miesięcznie za jeden pokój.

Matka U. Z. (1) – B. M. była osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną i wymagała stałej opieki. Była osobą leżącą, po wylewie, nie widziała, nie kontrolowała potrzeb fizjologicznych. Powódka - pozwana wzajemna ponosiła następujące wydatki miesięczne na utrzymanie matki: koszt zakupu pieluchomajtek około 500 zł, środków opatrunkowych i przeciwodleżynowych bez lekarstwa od 450-500 zł, środków czystości i higieny około 150 zł, chemii 100 zł, wyżywieni od 600-700 zł.

Koszt utrzymania nieruchomości, w której zamieszkiwała powódka - pozwana wzajemna wynosił w okresie letnim od 430 do 470 zł średnio miesięcznie a w zimowymbył wyższy o 800 zł. Na koszt ten składały się w skali miesiąca następujące opłaty: prąd 150 zł, woda i ścieki od 100-150 zł, gaz 30-40 zł, telewizja i internet 130 zł. Koszt zakupu jednej tony węgla wynosił około 800 zł i wystarczał na około 1 miesiąc. U. Z. (1) – uiszczała podatek od nieruchomości w wysokości około 71 zł.

Powódka – pozwana wzajemna otrzymywała wsparcie finansowe od dzieci i siostry S. C.. W 2013r. S. C. pożyczyła U. Z. (1) kwotę 20.000 zł, które przeznaczyła częściowo na potrzeby chorej matki, na zakup opału, nowej pralki i wymianę okien w domu. U. Z. (1) przekazywała komornikowi kwotę 1100-1200 zł miesięcznie na poczet alimentów, które otrzymywała od ojca małoletnich dzieci N. i M. K.. Nie egzekwowała od syna M. Z. (2) zwrotu udzielonej mu w 1993r. pożyczki w wysokości 12.500,00 USD.

M. K. był uczniem V klasy szkoły podstawowej, był dyslektykiem. Miał problemy z językiem angielskim, uczęszczał na dodatkowe lekcje angielskiego w szkole. Był dzieckiem niepełnosprawnym. Miał zaburzenia odporności organizmu, był diagnozowany w kierunku padaczki dziecięcej, zespołu Lenox – Gastro, miał łupież różowaty Gilberta. Jego miesięczne koszty utrzymania J. K. określiła na kwotę: 5.458,70 zł

Pozwana – powódka wzajemna N. K. uczęszczała do I klasy technikum o profilu informatycznym. Była dyslektykiem, zdrowa, nie uczęszczała na zajęcia dodatkowe. Jej miesięczne koszty utrzymania J. K. określiła na kwotę: 7.727,43 zł

J. K. nie pracowała, nie była zarejestrowana w urzędzie pracy. Zawiesiła działalność gospodarczą, którą prowadziła do końca 2013r., zawiesiła do końca 2014 r., a była to działalność consultingowa w branży finansowo - energetyczno – budowlanej. J. K. przyjmowała zlecenia, dokonywała zleceń również innym firmom i działała jako pośrednik. Z tytułu działalności gospodarczej w 2011 roku przychód J. K. wyniósł 363.789,37 zł, koszt uzyskania przychodu stanowiła kwota 396.026,65 zł. W 2012 roku J. K. osiągnęła dochód w wysokości 16.984 zł. przy czym przychód wyniósł 269.025.000 a koszty uzyskania przychodu - 252.040,61 zł. W 2012r. J. K. podczas badania w Rodzinnym Ośrodku Diagnostyczno – Konsultacyjnym w G. zadeklarowała dochodów miesięczny w kwocie ponad 4.000 zł. J. K. podejmowała pracę na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia i z tego tytułu otrzymywała dochód w kwocie 400-500 zł. Otrzymywała wsparcie finansowe od swoich rodziców, którzy przekazywali na rzecz jej dzieci średnio 600 zł miesięcznie. Dodatkowo sponsorowali im wyjazdy zagraniczne oraz utrzymywali podczas wakacji i ferii zimowych, gdy przebywały u nich.

M. Z. (2) na mocy postanowienia Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 16 sierpnia 2012r. w sprawie IV RNsm 26/10 został pozbawiony władzy rodzicielskiej. Ma 43 lata, jest z wykształcenia nawigatorem morskim. Pracował w Anglii jako technik naprawiający sprzęt elektroniczny w firmie telekomunikacyjnej.

W związku z wnioskami dowodowymi J. K. o ujawnienie tajemnicy skarbowej na okoliczność zbadania źródeł dochodów U. Z. (1) Sąd Rejonowy uznał za stosowne przedstawienie tych informacji, które wynikają z prowadzonego postępowania egzekucyjnego, dotyczącego wyłącznie dążenia do poznania źródeł dochodów U. Z. (1) oraz M. Z. (1).

Egzekucja została wszczęta 11 stycznia 2006r. i nastąpiło zajęcie świadczenia emerytalno-rentowego U. Z. (1). W dniu 22.05.2006r. został zajęty rachunek bankowy dłużniczki w Banku (...) SA do wysokości zajętej nieruchomości. Dnia 22.06.2006r. Komornik sądowy zwolnił spod zajęcia konto dłużniczki w Banku (...) SA., a w dniu 29.09.2006r. wszczęto egzekucję z nieruchomości KW (...) i w dniu 02.10.2006r. Komornik Sądowy złożył wniosek o wpis w KW egzekucji z nieruchomości. Na podstawie prowadzonej egzekucji Komornik Sądowy ustalił, że U. Z. (1) wraz z mężem są wpisani w wypisie rejestru gruntów jako władający działką nr (...) o powierzchni 0,0600 ha, która posiada księgę wieczystą nr KW (...). U. Z. (1) otrzymuje świadczenie rentowe, była właścicielem samochodu osobowego M. (...), rok produkcji 1990 oraz (...) rok produkcji 1980. Na dzień 03.03.2009r. - 29.10.2009 r. pobierała rentę w kwocie 942,09 zł brutto miesięcznie.

Na dzień 14.04.2010r. U. Z. (1) pobierała rentę w kwocie 985,61 zł brutto miesięcznie. Komornik Sądowy podał, iż zaległości alimentacyjnej zostały uregulowane przez dłużniczkę dopiero po zajęciu rachunku bankowego w dniu 29.05.2006r. Od stycznia 2007r. ze świadczenia rentowego dłużniczki wpływała co miesiąc kwota 230,80 zł. W dniu 30.01.2008r. Komornik Sądowy zawiadomił o umorzeniu postępowania w zakresie egzekucji z nieruchoości KW (...) w sprawie VII Kmp 148/03 w trybie art. 823 kpc.

Z akt komorniczych VII Kmp 148/03 wynika, iż w dniu 15.09.2003r. J. Z. wystąpiła z wnioskiem egzekucyjnym dotyczącym należności alimentacyjnych od M. Z. (2) na rzecz N. B.-Z. i M. Z. (1) na podstawie tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Okręgowego w Gdańsku. Egzekucja została wszczęta 18.09.2003r. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 25.11.2003r. w sprawie KW (...), Dz. Kw 25169/03 Sąd oddalił wniosek J. Z. o wpisanie w księdze wzmianki o toczącej się egzekucji z nieruchomości, albowiem M. Z. (2) nie figurował jako właściciel tej nieruchomości. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 22.12.2003r. w sprawie KW (...), Dz. Kw 25168/03 Sąd oddalił wniosek J. Z. o wpisanie w księdze wzmianki o toczącej się egzekucji z nieruchomości, albowiem M. Z. (2) figurował w księdze jako właściciel tej nieruchomości wraz z wioskodawczynią J. Z. na prawach współności ustawowej, zaś nie jest możliwe wpisanie egzekucji tylko co do jednego z małżonków. Na dzień 23.04.2012r. zaległość alimentacyjna ojca małoletnich dzieci wynosiła 109 894,70 zł, odsetki do 23.04.2012r. - 6588,37 zł, a kwota alimentów bieżących 1600 zł. W dniu 31.05.2012r. komornik sądowy poinformował, iż wszystkie wpłaty w sprawie VII Kmp 148/03 dokonywane były w kancelarii gotówką przez U. Z. (1).

W czasie wydania wyroku przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 22 grudnia 2005r. w sprawie V RC 129/05 Sąd ustalił, iż M. Z. (2) przesyłał kwotę 400 zł na rzecz małoletnich, przebywał za granicą. Małoletnia N. miała 8 lat, uczęszczała do klasy II szkoły podstawowej, często zapadała na infekcje górnych dróg oddechowych, przeszła zabieg usunięcia trzeciego migdała, cierpiała na atopowe zapalenie skóry. M. Z. (1) miał 3,5 roku, uczęszczał do przedszkola, był zaliczony do osób niepełnosprawnych, chorował na zespół (...), L.-G., hiperlipidemię i niedoczynność tarczycy, wymagał specjalistycznej diety niskocholesterolowej, często przebywał w szpitalu. Miesięczny koszt utrzymania małoletnich pozwanych – powodów wzajemnych wynosił 1400-1700 zł. J. Z. otrzymywała pomoc od swoich rodziców. Dziadkowie macierzyści przekazywali na wnuków kwotę 600 zł miesiecznie, ponadto dostarczali mięso, kupowali sprzęty do domu np. pralkę.

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy oparł się na dowodzie przesłuchaniu stron, na zeznaniach świadków, a także na załączonych do akt dokumentach.

Sąd pierwszej instancji dał wiarę zeznaniom J. K. w części dotyczącej prowadzenia przez nią działalności gospodarczej i jej zwieszenia, kosztów ponoszonych w związku z eksploatacją mieszkania. Odnośnie wysokości kosztów utrzymania małoletnich Sąd uznał, że przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów poważnie je zawyżyła. Szczególnie należałoby w tym zakresie wskazać koszt wyżywienia, który jest nieracjonalny, podobnie koszt zakupu kosmetyków i ubrań dla małoletnich dzieci N. i M..

Sąd Rejonowy dał częściowo wiarę dowodowi z przesłuchania w charakterze strony U. Z. (1). Sąd ten uznał za wiarygodne zeznania w zakresie wysokości renty, chorób, na które leczy się matka powódki – pozwanej wzajemnej, składników majątku, gdyż zostały potwierdzone stosownymi dokumentami, informacjami o wysokości opłat, dokumentacją lekarską. Sąd pierwszej instancji nie dał wiary twierdzeniom, że dom, w którym U. Z. (1) zamieszkuje był w złym stanie, czy też był ruiną, gdyż sama powódka wypowiadał się o remoncie domu, wymianie okien, pomocy rodziny w finansowaniu tego przedsięwzięcia. Załączona do akt dokumentacja fotograficzna również nie pozostawia wątpliwości, co do tego, że dom ten jest w dobrym stanie, zdolnym do pomieszczenia wiekszej ilości osób niż dwie. Sąd Rejonowy nie dał wiary w tym zakresie zeznaniom świadka S. C. – siostrze powódki, że dom to ruina, bo nie jest to zgodne dokumentacją fotograficzną.

Odnośnie zeznań świadków H. i S. K. (2) Sąd pierwszej instancji, co do zasady uznał ich twierdzenia za prawdziwe. Zeznania te świadczą o tym, iż pomoc wnukom jest potrzebna i konieczna, a matka małoletnich nie jest w stanie sama finansowo sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed nią obowiązek ponoszenia samodzielnie kosztów związanych z utrzymaniem trzech osób.

Dokumenty złożone przez strony oraz uzyskane z urzędu Sąd Rejonowy uznał za prawdziwe.

W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy Sąd ten uznał, że oba powództwa nie są zasadne.

Sąd Rejonowy wskazał, że obowiązek alimentacyjny wynikający z art. 132 k.r.o. ustaje, gdy zobowiązany w pierwszej kolejności zacznie wykonywać swe alimentacyjne obowiązki. W omawianej sprawie taka sytuacja nie nastąpiła.

Materialnoprawną podstawą powództwa w niniejszej sprawie jest art. 138 w zw. z art. 135 § 1 kro, z którego wynika, że w razie zmiany stosunków mozna żądać zmiany orzeczenia w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji.

Sąd ten wskazał, że rozpoznając powództwo obowiązany był zbadać, czy od daty ustalenia alimentów w sprawie sygn. VRC 129/05 nastąpiła istotna i trwała zmiana okoliczności, a jeżeli tak, czy spełnione są przesłanki do uchylenia obowiązku alimentacyjnego lub obciążenia powódki -pozwanej wzajemmie alimentami w wysokości żądanej przez pozwanych - powodów wzajemnych. W ocenie Sądu rozpoznającego sprawę taka zmiana nie zaszła w niniejszej sprawie.

Sąd Rejonowy uznał mając na uwadze stan faktyczny sprawy, iż uzyskanie świadczeń alimentacyjnych od ojca małoletnich pozwanych – powodów wzajemnych jest połączone z nadmiernymi trudnościami, a w zasadzie niemożliwe. Ojciec dzieci przebywa za granicą, nie ma z nimi kontaktu, prowadzona egzekucja komornicza przeciwko niemu jest skuteczna o tyle kiedy i ile gotówki przyniesie i wpłaci komornikowi U. Z. (1). Jednocześnie Sąd ten wskazał, że analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż za niewiarygodne należy uznać, w tym kontekście i w tym względzie twierdzenie powódki – pozwanej wzajemnej, iż żyje i pozostaje w ubóstwie, skoro nie egzekwuje od tak poważnego dłużnika- na kwotę dwunastu i pół tysiąca dolarów od syna M. Z. (1), który pracuje, natomiast domaga się uchylenia alimentów w wysokości po 100 zł na rzecz małoletnich pozwanych – powodów wzajemnych, które są uzależnione od alimentacji od osób zobowiązanych, albowiem nie są w stanie utrzymać się samodzielnie.

Sąd ten wskazał, że w dacie ostatniej konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego sytuacja majątkowa powódki -pozwanej wzajemnej U. Z. (1) była podobna do jej sytuacji aktualnej. Ojciec małoletnich był wówczas zobowiązany do łożenia alimentów na rzecz małoletnich w wysokości 1.300 zł., których nie płacił, aktualnie obowiązek ten został ustalony na kwotę 1.600 zł. Małoletni powodowie wzajemni nadal otrzymywali od dziadków macierzystych systematyczną i znaczącą pomoc finansową. Matka małoletnich powodów prowadziła działalność gospodarczą, którą zawiesiła z uwagi na znaczne koszty tejże działalności, dlatego aktualnie nie pracuje. Małoletni powodowie wzajemni są starsi, mają większe usprawiedliwone potrzeby, wzrastają ich potrzeby intelektualne, jednocześnie również pozwana wzajemna, ich babcia jest osobą starszą i przekazuje w gotówce pieniądze na poczet alimentów za ojca dzieci w wysokości od 1100 zł do 1200 zł, czyli kwotę większą odpowiednio w stosunku do tej jaka była przekazywana przez ojca w ostatniej konkretyzacji obowiązku alimentacyjnego w kwocie 400 zł. U. Z. (1) nie straciła również możliwości wynajmowania pokojów w domu, w razie takie finansowej konieczności.

Jako podstawę prawną Sąd pierwszej instancji powołał art. 132 k.r.o. w zw. z art. 138 k.r.o. a’ contrario, o czym orzekł w pkt. 1 wyroku.

Na mocy art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w w zw. z art. 102 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /Dz.U. z 2005 roku, nr 167, poz. 1398 z późn. zm/, na zasadzie słuszności orzekł o kosztach postępowania odstępując od obciążania nimi stron procesu, o czym orzekł w pkt 2 wyroku.

Apelację od tego wyroku złożyły obie strony.

Wyrokiem z dnia 18 marca 2015 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie o sygn. akt II 1 Ca 21/15 uchylił wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku z dnia 4 czerwca 2014 roku wydanego w sprawie o sygn. akt IV R C 80/12 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy w Gdańsku uznał, że apelacje obu stron zasługują na uwzględnienie, zaś zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego podlegał uchyleniu, a sprawa przekazaniu Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy w Gdańsku ustalił, iż Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy zarówno o podwyższenie alimentów jak i o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wskazał, że wyjaśnieniem pojęcia „nierozpoznanie istoty sprawy” wielokrotnie zajmował się Sąd Najwyższy w wielu orzeczeniach. W wyroku z 12.02.2002r. Sąd Najwyższy uznał, że do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy, gdy zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania albo merytorycznych zarzutów strony, bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie ( zob. wyr. SN z 12.02.2002r., I CKN 486/00, OSP 2003, Nr 3, poz. 36).

Nadto nierozpoznanie istoty sprawy stanowi wadę braną pod uwagę w ramach kontroli orzeczeń sądu pierwszej instancji w postępowaniu apelacyjnym ( por. wyr. SN z 09.7.2001r., I PKN 247/00, OSNAPiUS 2002, Nr 21, poz. 521).

Mając na uwadze powyższe oraz wobec analizy akt sprawy, zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd pierwszej instancji nie zbadał przesłanek art. 138 k.r.o. w zw. z art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 132 k.r.o.

Zważyć należy, że rozstrzygając w przedmiocie podwyższenia alimentów należy mieć na uwadze materialnoprawną dyspozycję art. 138 k.r.o. w zw. z art.135 § 1 k.r.o. w myśl, której zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, przy czym należy ustalić czy od czasu uprawomocnienia się poprzedniego orzeczenia zasądzającego alimenty nastąpiła istotna i trwała zmiana stosunków. Aby tego dokonać trzeba ustalić aktualny usprawiedliwiony koszt utrzymania osób uprawnionych do alimentów oraz możliwości zarobkowe i majątkowe osób zobowiązanych do alimentów i porównać czy od czasu ostatniego ustalenia zakresu obowiązku alimentacyjnego nastąpiła istotna zmiana stosunków, która uzasadniałaby podwyższenie alimentów.

Sąd Okręgowy w Gdańsku przyjął, że w niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji nie ustalił usprawiedliwionego kosztu utrzymania małoletnich pozwanych – powodów wzajemnych. Ograniczył się jedynie do wskazania, że przedstawicielka ustawowa małoletnich określiła koszt utrzymania M. K. na kwotę 5.458,70 zł, zaś małoletniej N. K. na kwotę 7.227,43 zł, wysokość tych kosztów małoletnich poważnie zawyżyła, w szczególności w zakresie wyżywienia, kosztów kosmetyków, ubrań, małoletnie dzieci są starsze, mają większe usprawiedliwione potrzeby. Mimo tych rozważań brak ustalenia aktualnego usprawiedliwionego kosztu utrzymania małoletnich, dokonania weryfikacji poszczególnych pozycji składających się na ten koszt podany przez ich matkę w załączonym wykazie kosztów. Wskazać należy, że rzeczą Sądu rozpoznającego sprawę jest ustalenie usprawiedliwionego kosztu utrzymania osoby uprawnionej, dokonania jego weryfikacji, w sytuacji gdy jest on zawyżony czy też uwzględnia potrzeby nie mające charakteru bieżącego albo też będące wyrazem zbytku. Ustalenie aktualnego usprawiedliwionego kosztu utrzymania małoletnich N. i M. K. jest niezbędne, gdyż nie można ustalić czy od czasu uprawomocnienia poprzedniego wyroku w sprawie V RC 129/05 wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletnich, o ile wzrosły oraz czy przekazywane środki finansowe przez ojca małoletnich za pośrednictwem powódki – pozwanej wzajemnej w kwocie 1.100 -1.200 zł miesięcznie i udział w pokryciu tych kosztów przez J. K., są wystarczające na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich. Sąd Rejonowy wprawdzie wskazał, że J. K. zawiesiła działalność gospodarczą do końca 2014 r., którą prowadziła do końca 2013 r., nie jest zarejestrowana w PUP, od czasu do czasu przyjmuje umowę zlecenia, czy też umowę o dzieło, z tego tytułu ma dochód w kwocie 400-500 zł. jednakże nie ustalił, jakie były konkretne powody zawieszenia działalności, nie zwrócił się do Powiatowych Urzędów Pracy w celu ustalenia czy byłyby dla niej oferty pracy odpowiadające jej kwalifikacjom, bądź dla osób bez kwalifikacji i jak kształtowałoby się jej wynagrodzenie za pracę w tym okresie.

Dopiero ustalenie, o którym mowa powyżej pozwoli na skonfrontowanie czy zobowiązani w pierwszej kolejności rodzice małoletnich pozwanych – powodów wzajemnych są w stanie pokryć ich usprawiedliwione koszty utrzymania. Taka natomiast analiza zarówno usprawiedliwionych potrzeb M. i N. K. oraz możliwości zarobkowych i majątkowych ich rodziców – pozwoli podjąć rozważania odnośnie normy art. 132 k.r.o.

W myśl wskazanego art. 132 k.r.o. obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Nie budzi wątpliwości, iż generalnie obowiązek alimentacyjny rodziców małoletnich pozwanych - powodów wzajemnych wyprzedza obowiązek alimentacyjny powódki – pozwanej wzajemnie. Niemniej jednak, podejmując ustalenia i rozważania Sąd pierwszej instancji nie ustalił aktualnego usprawiedliwionego kosztu utrzymania małoletnich, co jest szczególnie istotne w sprawie o podwyższenie alimentów – tj. nie ustalił usprawiedliwionego kosztu utrzymania w skali miesiąca, nie zbadał wysokości poszczególnych pozycji składających się na ten koszt podnoszonych przez matkę małoletnich.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wskazał, że Sąd meriti nie ustalił, jakie są usprawiedliwione koszty utrzymania U. Z. (1) poza wydatkami na utrzymanie nieruchomości, w której zamieszkuje, a które to koszty kwestionowała J. K.. Wprawdzie Sąd ten ustalił wysokość renty, środków przekazywanych przez siostrę na utrzymanie matki B. M. nad którą sprawowała opiekę U. Z. (1), lecz uznał, że powódka – pozwana wzajemna nie straciła możliwości wynajmowania pokojów w domu, w którym zamieszkuje w razie finansowej konieczności. W ocenie Sądu Okręgowego sama dokumentacja fotograficzna zewnętrznej części budynku, w którym zamieszkuje U. Z. (1) nie przesądza jeszcze o stanie wewnętrznym budynku i możliwości wynajmowania pokoi. Zdaniem Sądu Okręgowego wskazanych powyżej okoliczności nie powiązał jednak Sąd Rejonowy z usprawiedliwionym kosztem utrzymania U. Z. (1), gdyż nie ustalił go. Od czasu poprzedniego zasądzenia alimentów od powódki – pozwanej wzajemnej na rzecz małoletnich M. i N. K. upłynął okres 8 i pół roku, aktualnie stan zdrowia U. Z. (1) wymaga konsultacji, wizyt lekarskich ze względu na problemy z krążeniem, kręgosłupem, nerwicą serca i brak chociażby w tym zakresie ustaleń, jakie wiążą się z tym usprawiedliwione wydatki na leczenie. Zdaniem Sądu Okręgowego ustalenie usprawiedliwionych kosztów utrzymania U. Z. (1) pozwoli na ocenę czy jej sytuacja zarobkowa i majątkowa pozwoli na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb, bowiem te potrzeby powinny być w pierwszej kolejności zaspokojone, a dopiero gdy pozostaną środki finansowe można ustalić zakres dalszego alimentowania małoletnich M. i N., gdy znajdują się w niedostatku . Stąd też zbadanie tych okoliczności jest niezbędne dla rozstrzygnięcia żądania uchylenia obowiązku alimentacyjnego U. Z. (1) wobec N. i M. K..

Zdaniem Sądu Odwoławczego - Sąd pierwszej instancji jednak nie stwierdził czy małoletni są w stanie niedostatku, czy J. K. jest w stanie pokryć pozostałe usprawiedliwione potrzeby małoletnich po uwzględnieniu środków, które przekazuje M. Z. (2) za pośrednictwem swojej matki na rzecz małoletnich. Co więcej, Sąd Rejonowy nie dokonał wykładni przesłanki „niedostatku” w konkretnym odniesieniu do sytuacji majątkowej i finansowej strony powodowej – pozwanej wzajemnie w okolicznościach niniejszej sprawy. Jeżeli zobowiązany w bliższej kolejności może zaspokoić jedynie częściowo usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje tylko, co do części niezaspokojonej. Nadto powstanie obowiązku alimentacyjnego zobowiązanych w dalszej kolejności - dziadków zależy od wykazania, że dziecko znajduje się w niedostatku.

Dopiero po ustaleniu powyższego, co jest warunkiem sine qua non w sprawach dotyczących alimentacji zastępczej (od osób zobowiązanych w dalszej kolejności), należy podjąć rozważania odnośnie okoliczności, czy zobowiązani do alimentacji rodzice są w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub czy uzyskanie od nich alimentów jest możliwe, to zaś umożliwi rozważanie, czy zobowiązana w dalszej kolejności – babka ojczysta jest zobowiązana nadal do świadczenia alimentacyjnego.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wskazał wytyczne dla sądu ponownie rozpoznającego sprawę. Sąd Rejonowy miał ustalić przede wszystkim wysokość miesięcznego usprawiedliwionego kosztu utrzymania małoletnich M. i N. K. i składające się na niego wydatki, czy nastąpił wzrost kosztu utrzymania w porównaniu do okresu od daty uprawomocnienia się wyroku w sprawie V RC 129/05, jakie są aktualne możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanych w pierwszej kolejności rodziców małoletnich dzieci i czy wywiązują się z tego obowiązku , czy małoletni są w niedostatku, czy po odliczeniu środków finansowych przekazywanych przez M. Z. (2), tj. od ojca małoletnich, J. K. jest w stanie samodzielnie zaspokoić usprawiedliwione potrzeby małoletnich po ustaleniu jej możliwości zarobkowych i majątkowych, w razie braku takiej możliwości i pozostawania małoletniech w niedostatku, w dalszej kolejności Sąd pierwszej instancji miał zbadać i oceni biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe, majątkowe, stan zdrowia, usprawiedliwione potrzeby U. Z. (1), czy i w jakim zakresie winna realizować świadczenie alimentacyjne wobec swoich wnuków, czy zachodzą podstawy do podwyższenia alimentów czy też uchylenia obowiązku alimentacyjnego przy spełnieniu przesłanek z art. 132 k.r.o., 133 § 2 k.r.o. art. 135 § 1 k.r.o. w zw. z art. 138 k.r.o., z tym że kontynuacja obowiązku alimentacyjnego nie może doprowadzić do niedostatku babki ojczystej.

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznający sprawę ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

U. Z. (1) jest babką pozwanych - powodów wzajemnych N. K. oraz M. K.. Jest matką ich ojca M. Z. (2).

Wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku z dnia 22 grudnia 2005 roku w sprawie o sygn. akt V R C 129/05 zostały zasądzone od U. Z. (1) na rzecz małoletnich wówczas N. B. - Z. (obecnie K.) oraz M. Z. (1) (obecnie K.) alimenty w wysokości po 100 zł miesięcznie na każdego małoletniego powoda. W tym samym czasie przed Sądem Okręgowym w Gdańsku toczyła się sprawa o rozwód między J. Z. oraz M. Z. (2), podczas której Sąd Okręgowy wydawał postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia potrzeb rodziny. Początkowo zasądzono kwotę 1000 zł, a potem ją podwyższono do 1300 zł miesięcznie.

Na czas wydania wyroku przez Sąd Rejonowy Gdańsk- Południe w Gdańsku małoletnia N. B. - Z. miała 8 lata, zaś M. Z. (1) miał 3,5 roku i uczęszczał do przedszkola. Małoletnia była ogólnie dzieckiem zdrowym, jednakże często zapadała na zapalenie górnych dróg oddechowych i przeszła zabieg usunięcia trzeciego migdała, ponadto cierpiała na atopowe zapalenie skóry. Małoletni powód był dzieckiem niepełnosprawnym o orzeczonym stopniu niepełnosprawności od urodzenia i wymagał stałej opieki innej osoby. Małoletni cierpiał na zaburzenia odporności i był pod stałą opieką lekarzy Akademii Medycznej w G.. Cierpiał na zespół (...), zespół (...), hiperlipidemię i niedoczynność tarczycy. Z tego powodu wymagał opieki, leków i wysokowartościowej specjalistycznej diety - produktów bogatych w witaminy i mikroelementy, był na diecie niskocholesterolowej. Małoletni często przebywał w szpitalach z matką, która się nim opiekowała.

J. Z. nie pracowała, gdyż opiekowała się małoletnim powodem. Z tytułu rezygnacji z pracy otrzymywała z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 420 zł miesięcznie, zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 144 zł, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka w kwocie 250 zł i 50 zł tytułem dodatku na kształcenie i rehabilitację dziecka niepełnosprawnego oraz zasiłek rodziny. Studiowała na Uniwersytecie G. , otrzymywała stypendium w wysokości 400 zł. Matka mieszkała z dziećmi. Czynsz za mieszkanie wynosił 563,40 zł, gaz 35 zł, energia 120,12 zł,. Na dzień 31.07.2005 r. istniała niedopłata w wysokości 1295,15 zł.

J. Z. otrzymywała pomoc od swoich rodziców S. i H. K.. H. K. miał 64 lata, otrzymywał rentę w wysokości 672,08 zł netto, oprócz tego dodatkowo pracował i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 20.000 zł netto rocznie. Był leczony z powodu chorób przewlekłych - cukrzycy insulino - zależnej, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca i wymagał stałego leczenia farmakologicznego. Swój koszt leczenia wraz z żoną określił w wysokości 450 zł miesięcznie. Babcia małoletnich powodów H. K. miała 62 lata i otrzymywała emeryturę w wysokości 753,86 zł netto. Pracowała dodatkowo dorywczo i zarabiała 1000 zł. Babcia powodów przeszła mastectomię prawostronną i radioterapię z powodu nowotworu piersiowego. Pozostawała pod kontrolą Instytutu (...). Leczyła się także z powodu nadciśnienia tętniczego, niedokrwiennej choroby serca. Wymagała stałego leczenia farmakologicznego. Dziadkowie prowadzili gospodarstwo rolne o powierzchni 56 arów. Hodowali drób i króliki. Dziadkowie małoletnich powodów przekazywali co miesiąc 600 zł na ich rzecz, spłacali zadłużenie za mieszkanie i energię oraz kredyt zaciągnięty przez J. i M. Z. (2). w kwocie 25.000 zł na działalność gospodarczą M. Z. (2), którego nie spłacał. Zabezpieczeniem kredytu było mieszkanie zajmowane przez matkę i powodów, a komornik rozpoczął egzekucję z nieruchomości. Dziadkowie K. spłacili to zobowiązanie w całości. Dziadkowie przekazywali powodom pożywienie, zakupili w 2004 roku pralkę automatyczną, oraz wstawili okna i rolety antywłamaniowe.

U. Z. (1) miała 57 lat, była wdowa. Pozwana nigdy nie pracowała , otrzymywała rentę po zmarłym mężu w wysokości 357 zł netto. W 2004 roku wykazała dochód w wysokości 4968,91 zł. Korzystała z pomocy rodziny, od siostry dostawała rzeczy, a od rodziców pomoc żywnościową. Pozwana miała córkę B., która studiowała, i która utrzymywał drugą cześć renty w kwocie 357,22 zł netto i stypendium socjalne w kwocie 215,17 zł.

Po wypadku samochodowym pozwana leczyła się na kręgosłup. Wymagała leczenia w Poradni Urologicznej, Ortopedycznej i Neurologicznej. Swój koszt leczenia określiła na 50-68 zł miesięcznie. Nie miała stwierdzonego stopnia niepełnosprawności.

Pozwana zamieszkiwała sama w domu o powierzchni około 200 m kw., położonym na działce o powierzchni 600 m kw. w G. ul. (...) składającym się z 6 pokoi i osobnego mieszkania zrobionego w piwnicy. Dom ten stanowił współwłasność pozwanej i jej dzieci, w tym ojca powodów.

Pozwana pożyczyła swojemu synowi, ojcu powodów w 1993 roku 12.500 dolarów USD. Pozwana przyznała, że wynajmuje jeden pokój za 300 zł, a istnieje możliwość wynajęcie dwóch pokoi i tego mieszkania.

Podatek od nieruchomości kwartalnie 68,45 zł, energia 70 zł, gaz 43,67 zł, nieczystości 20 zł, woda 58,53 zł co dwa miesiące, opał 380 zł co dwa miesiące. Pozwana użytkowała samochód maki M. (...) rocznik 1990 . Pozwana nie kontaktowała sie z wnukami, nie pomagała w ich utrzymaniu.

Z informacji PUP w G. wynikało, iż dysponował on ofertami pracy dla kobiet w wieku 57 lat bez kwalifikacji z wynagrodzeniem 849 zł brutto, plus premia uznaniowa i na 1/2 etatu jako sprzątaczka z wynagrodzeniem 400 zł brutto.

W dacie wydania orzeczenia przez Sąd Rejonowy uzyskanie przez powodów środków utrzymania od ich ojca w wysokości 1300 zł było niemożliwe i połączone z nadmiernymi trudnościami. Ojciec przekazywał dzieciom 400 zł miesięcznie.

Zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich przy uwzględnieniu ich wieku i stanu zdrowia Sąd przyjął na kwoty co najmniej 1200-1300 zł miesięcznie. Matka małoletnich powodów nie mogą podjąć zatrudnienia z uwagi na konieczność zapewnienia opieki nad niepełnosprawnym synem.

Sąd ustalił pomoc finansową i rzeczową dziadków H. i S. K. (2) na 1000 zł miesięcznie.

Odnośnie pozwanej U. Z. (1) Sąd przyjął, że posiada ona nieujawnione źródła dochodu lub oszczędności. Ponadto ma możliwość uzyskania dochodu z wynajmu przynajmniej dwóch pokoi w domu zajmowanym przez pozwaną oraz mieszkania urządzonego w piwnicy. Sąd przyjął, że ten dodatkowy dochód może wynieść 600-1000 zł miesięcznie. Ponadto pozwana jako osoba nie będąca osobą niepełnosprawną może podjąć zatrudnienie przynajmniej na 1/2 etatu.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 28.09.2006 roku w sprawie II Ca 204/06 Sąd oddalił apelację pozwanej U. Z. (1).

Dowód: akta sprawy V R C 129/05: wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk - Południe w Gdańsku k.188, uzasadnienie k.193-196, wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 280-280v.

Wyrokiem z dnia 30 września 2008 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku rozwiązał związek małżeński J. K. (dawniej (B. - Z.) z M. Z. (2) przez rozwód. Sąd zasądził alimenty od M. Z. (2) w wysokości po 800 zł miesięcznie na rzecz N. S. Z. oraz M. Z. (1) tj. łącznie po 1600 zł miesięcznie.

Od 2003 roku prowadzone jest postępowanie egzekucyjne wobec M. Z. (2) celem wyegzekwowania alimentów na rzecz pozwanych – powodów wzajemnych.

W okresie spornym tj. od 1 lutego 2102 roku M. Z. (2) częściowo realizował swój obowiązek alimentacyjny wobec pozwanych - powodów wzajemnych. W lutym 2012 roku komornik przelał wierzycielom 949,87 zł, w marcu 2012 roku 890,30 zł, od kwietnia 2012 roku do czerwca 2012 roku po 949,87 zł miesięcznie, a od lipca 2012 roku do października 2013 roku komornik przekazywał na rzecz wierzycieli łącznie kwotę po ok. 955 zł, od listopada 2013 roku do kwietnia 2015 roku kwoty od 1026,07 zł do 1042,48 zł, zaś od maja 2015 roku po 1390,30 zł miesięcznie. Kwoty te były i nadal są przeznaczane przez J. K. na bieżące wydatki pozwanych – powodów wzajemnych.

Pieniądze są wpłacane przez U. Z. (1) w kancelarii komornika.

Obecnie zaległości M. Z. (2) z tytułu nie płacenia alimentów za okres od początku wszczęcia egzekucji wynoszą: 194 694,70 zł z tytułu zaległych alimentów, 14 678,62 zł z tytułu odsetek do dnia 12.09.2016 roku, 23.059,20 zł z tytułu zaległej zaliczki alimentacyjnej, 36.110,96 zł z tytułu opłaty egzekucyjnej oraz 8305,52 zł z tytułu podatku VAT.

Dowód: zaświadczenie komornika sądowego o dokonanych wpłatach k. 477, potwierdzenia wpłat k. 87, pismo komornika k. 94, informacja o stanie zaległości k. 796, zeznanie świadka J. K. k. 627-630, karta rozliczeniowa k. 824.

Powódka U. Z. (1) ma obecnie 68 lat, jest wdową. Otrzymuje rentę po zmarłym mężu w wysokości ok. 920 zł, od której komornik sądowych pobiera zasądzone na rzecz pozwanych – powodów wzajemnych alimenty. Powódka- pozwana wzajemna po urodzeniu M. Z. (2) – ojca pozwanych – powodów wzajemnych nie pracowała.

Powódce - pozwanej wzajemnie okresowo pomaga jej córka B. Z., mieszkająca w Anglii. Córka przekazuje jej pieniądze na opał, na życie.

U. Z. (1) obecnie mieszka sama w domu jednorodzinnym położonym w G. przy ul. (...). Dom stanowi współwłasność powódki – pozwanej wzajemnej oraz M. i B. Z.. Powódce – pozwanej wzajemnie przysługuje udział w wysokości 4/6, a jej dzieciom po 1/6. Dom o powierzchni użytkowej ok. 110 m ² położony jest na działce o powierzchni ok. 600 m ². Dom składa się z parteru, pierwszego piętra, a ponadto z piwnicy. Na terenie nieruchomości znajduje się także domek gospodarczy o łącznej powierzchni 36 m kw. z kuchnią, łazienką i pokojem. Do 2007 roku włącznie U. Z. (1) wykazywała w deklaracjach podatkowych przychód z tytułu najmu, podnajmu lub dzierżawy. W 2006 roku była to kota 1180 zł brutto, w 2007 roku 1438,50 zł brutto. Było wynajmowane zarówno pomieszczenie w domku gospodarczym oraz jeden pokój w domu powódki – pozwanej wzajemnie.

W dniu 13 grudnia 2014 roku zmarła matka U. Z. (1) B. M., która mieszkała z powódką – pozwaną wzajemnie. B. M. była całkowicie ubezwłasnowolniona, wymagała stałej opieki, była osobą leżącą. Jej opiekunem byłą siostra U. Z. (1) S. C.. Matce powódki – pozwanej wzajemnie przysługiwała renta po zmarłym mężu w wysokości 2500 zł miesięcznie. Te pieniądze pobierał opiekun matki powódki - pozwanej wzajemnie. Kwotę 1900 zł miesięcznie opiekun przekazywał U. Z. (1). Z tych pieniędzy były pokrywane w znacznej części tj. ok. 75 % koszty utrzymania domu, koszty utrzymania matki powódki – pozwanej wzajemnie. Resztę dokładała U. Z. (1).

Do śmierci swojej matki U. Z. (1) ponosiła następujące koszty utrzymania domu: woda 100 zł miesięcznie, energia 375 zł co dwa miesiące, gaz 200 zł co dwa miesiące, wywóz śmieci 64 zł, telewizja kablowa 130 zł. Dodatkowo koszty zakupu opału około tony węgla miesięcznie tj. 5600 zł rocznie (średnia cena 1 tony węgla 800 zł x 7 miesięcy tj. od X do IV włącznie).

Od momentu, gdy powódka – pozwana wzajemnie mieszka sama ponosi następujące koszty utrzymania domu: woda i odprowadzanie ścieków ok. 150 zł co trzy miesiące, energia ok. 80 zł miesięcznie, gaz ok. 80 zł miesięcznie, wywóz śmieci 64 zł, telewizja kablowa 130 zł, podatek od nieruchomości 282 zł rocznie, 4 tony węgla na cały okres grzewczy (3200 zł rocznie).

U. Z. (2) ponosi dodatkowo koszty zakupu leków w kwocie ok. 100 zł miesięcznie. Powódka- pozwana wzajemnie pozostaje pod opieką lekarza ginekologa, lekarza ogólnego. Choruje na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę.

Ponadto wydatki na środki czystości i higieny 50 zł miesięcznie, dodatkowo ponosi koszty wyżywienia w wysokości ok. 400 zł, koszty ubezpieczenia domu 200 zł rocznie.

Powódka – pozwana wzajemnie jest właścicielką samochodu marki P. (...), który został zakupiony w 2008 roku za kwotę 9.000 zł z pieniędzy darowanych powódce – pozwanej wzajemnie od swojej matki. Kosz ubezpieczenia OC 509 zł rocznie. Koszty zakupu paliwa 50 zł miesięcznie.

Stałe koszty utrzymania powódki – pozwanej wzajemnie bez kosztów utrzymania domu to kwota ok. 660 zł. Dodatkowo w okresie od lutego 2012 roku do grudnia 2014 roku tj. do miesiąca śmierci matki U. Z. (1) obciążała połowa wydatków związanych z utrzymaniem domu w wysokości ok. 525 zł. Od grudnia 2014 roku koszty związane z utrzymaniem domu obciążające powódkę – pozwaną w całości wynoszą 694 zł miesięcznie.

Dowód: decyzje ZUS k. 10-11v, k. 73, kserokopia odpisu księgi wieczystej k. 42-46, zaświadczenie k. 107, przesłuchanie U. Z. (1) k. 818-820 w z k. 589-591 , faktury k. 74-76, potwierdzenia wpłaty k. 77, faktury k. 78-81, deklaracje podatkowe k. 270-276, k. 334, zaświadczenie ZUS k. 278, faktury k. 279-281, k. 292-301, k. 304-310, deklaracje podatkowe k.522-527, faktury k. 602-607, k. 607-61, k. 614-621, potwierdzenie wpłaty k. 622-624, wniosek – polisa k. 625, zeznanie świadka S. C. k. 692-697.

W okresie od 30 czerwca 2011 roku do 4 czerwca 2014 roku U. Z. (1) otrzymała od swojej siostry S. C. z tytułu pożyczek następujące kwoty: w dniu 3.06.2011 r. – 15.000 zł, w dniu 15.09.2011 roku – 10.000 zł, w dniu 29.11.2011 roku -10.000 zł, w dniu 22.03.2012 roku – 5000 zł, w dniu 4.09.2012 roku – 5.000 zł, w dniu 15.02.2103 roku – 2.000zł, w dniu 9.04.2013 roku 2000 zł, w dniu 20.08.2013 roku – 6000 zł, w dniu 28.08.2013 r. – 3000 zł, w dniu 16.10.2013 r. – 5000 zł, w dniu 2.04.2014 r. – 1000 zł, w dniu 27.05.2014 roku – 2000 zł. Za każdym razem były składane do urzędu skarbowego deklaracje (...) 3 – deklaracje w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Kwoty uzyskane z pożyczek powódka – pozwana wzajemnie przeznaczała na bieżące potrzeby.

Dowód: deklaracje podatkowe k. 529-531, informacja z urzędu skarbowego k. 706, zeznanie świadka S. C. k. 692-697.

U. Z. (1) za 2012 rok wykazała dochód 12.903,92 zł brutto, za 2013 rok dochód w wysokości 13480,82 zł brutto, za 2014 rok kwotę 13748,70 zł brutto, za 2015 rok 14.144,88 zł brutto w każdym przypadku z tytułu otrzymywanej renty.

Od 1 marca 2015 roku świadczenie rentowe wypłacane powódce – pozwanej wzajemnej wynosiło 764,75 zł po potrąceniu alimentów na rzecz pozwanych – powodów wzajemnie, zaś od 1 marca 2016 roku wynosiło 767,34 zł po potrąceniu alimentów na rzecz pozwanych – powodów wzajemnie.

Dowód: decyzja ZUS k. 420, k. 562 , deklaracja podatkowa k. 334, k. 421, k. 563.

Po śmierci matki U. Z. (1) oraz jej siostra S. C. nabyły w drodze dziedziczenia mieszkanie matki położone w G. przy ul. (...) o wartości 175.000 zł.

Na podstawie umowy z dnia 19 marca 2015 roku spadkobierczynie dokonały działu spadku, na podstawie którego lokal mieszkalny położony w G. przy ul. (...) nabyła w całości S. C. z obowiązkiem spłaty U. Z. (1) w kwocie 87.500 zł. Kwota spłaty została pomniejszona o kwotę 66.000 zł z tytułu zwrotu przez powódkę udzielonych jej przez siostrę pożyczek w okresie od 30 czerwca 2011 roku do 16.10.2014 roku.

Dowód: umowa o dział spadku k. 701 - 703.

Powódka – pozwana wzajemnie U. Z. (1) korzysta z pomocy siostry S. C., otrzymuje od niej żywność, okresowo przez kilka dni z rzędu powódka – pozwana wzajemnie przebywa w mieszkaniu swojej siostry. Okresowo powódkę – pozwaną wzajemnie wspierają teściowie S. C., wręczając jej okolicznościowe prezenty.

Dowód: przesłuchanie powódki –pozwanej wzajemnie U. Z. (1) k. 818-820 w z k. 589-591, zeznanie świadka S. C. k. 692-697.

Pozwani – powodowie wzajemni N. (...) zmienili nazwisko w dniu 8.05.2013 roku, wcześniej nosili nazwisko B.- Z..

Dowód: decyzja o zmianie nazwisk k. 229.

Pozwani – powodowie wzajemni mieszkają wraz ze swoją matką J. K. w mieszkaniu należącym do rodziców. Nie toczy się obecnie sprawa o podział majątku między rodzicami pozwanych – powodów wzajemnych. Mieszkanie ma powierzchnię 74 m ². Czynsz wynosi 1200 zł miesięcznie, energia 200 zł miesięcznie, internet, telefon, telewizja średnio 110 zł miesięcznie, podatek 300 zł rocznie (25 zł miesięcznie). Koszt utrzymania mieszkania przypadający na jednego pozwanego –powoda wzajemnego wynosi ok. 510 zł.

Dowód: zeznania świadka J. K. k. 627-630.

N. K. obecnie ma ukończone 19 lat i jest uczennicą klasy IV Technikum nr 1 w G. Szkół (...). Nauka odbywa się w trybie dziennym, w maju 2017 roku pozwana - powódka wzajemna będzie zdawać egzamin maturalny.

Na usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanej – powódki wzajemnej składają się następujące wydatki: koszt zakupu podręczników i przyborów szkolnych 500 zł rocznie (42 zł miesięcznie), zakup odzieży i obuwia 200 zł miesięcznie, wycieczka szkolna 700 zł rocznie (59 zł miesięcznie), komitet rodzicielski 50 zł rocznie (4,2 zł miesięcznie), fryzjer 50 zł miesięcznie, ubezpieczenie w szkole 40 zł rocznie (3,3 zł miesięcznie), doładowanie do telefonu komórkowego 30 zł, środki czystości, higieny, kosmetyki 100 zł miesięcznie, wyżywienie 400 zł, kieszonkowe 100 zł miesięcznie, bilet semestralny 209 zł (35 zł miesięcznie), wymiana okularów 200 zł rocznie (16,6 zł miesięcznie), leki i suplementy diety 40 zł miesięcznie, stomatolog 150 zł rocznie (12,50 zł miesięcznie), koszty utrzymania mieszkania przypadające na pozwaną – powódkę wzajemna 510 zł miesięcznie.

Od października 2016 roku pozwana – powódka wzajemna uczęszcza na kurs języka angielskiego, koszt którego wynosi ok. 1270 zł (105 zł miesięcznie).

Miesięczne koszty utrzymania pozwanej – powódki wzajemnej N. K. do września 2016 roku wynosiły ok. 1600 zł, a od października 2016 r. wynoszą ok. 1700 zł.

Dowód: zaświadczenie ze szkoły k. 542, zeznania świadka J. K. k. 627-630 przesłuchanie pozwanej – powódki wzajemnej N. K. k. 820-821 w z k. 591-593, umowa o naukę języka k. 717.

Małoletni pozwany – powód wzajemny M. K. ma obecnie 14 lat i jest uczniem klasy II gimnazjum.

Na usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania pozwanego – powoda wzajemnego składaja się następujące wydatki: udział małoletniego w kosztach utrzymania mieszkania 510 zł, wyżywienie 500 zł z obiadami w szkole, zakup odzieży i obuwia 200 zł, doładowanie do telefonu komórkowego 30 zł, koszty szkolnych wycieczek 300 zł rocznie (25 zł miesięcznie) wkładki ortopedyczne 180 zł rocznie (15 zł miesięcznie), przybory szkole wraz z odzieżą na rozpoczęcie roku szkolnego 300 zł (25 zł miesięcznie).

Po 31 lipca 2008 roku nie były wydawane orzeczenia o stopniu niepełnosprawności odnośnie M. K., nie były na jego rzecz wypłacane zasiłki z powodu stanu zdrowia. Pozwany – powód wzajemny choruje 2-3 razy w roku, podawane są mu suplementy diety, których koszt wynosi ok. 100 zł miesięcznie w okresie od października do marca (50 zł średniomiesięcznie), stomatolog 150 zł rocznie (12,50 zł miesięcznie), leki w przypadku infekcji 300 zł rocznie (25 zł miesięcznie), środki czystości i higieny 80 zł, kieszonkowe 80 zł, bilet semestralny 209 zł (35 zł miesięcznie), ubezpieczenie szkolne 40 zł rocznie (3,3 zł miesięcznie).

Od października 2016 roku pozwany – powód wzajemny uczęszcza na kurs języka angielskiego, koszt którego wynosi 1472,10 zł (123 zł miesięcznie).

Miesięczne koszty utrzymania pozwanego – powoda wzajemnego M. K. do września 2016 roku wynosiły ok. 1600 zł, a od października 2016 r. wynoszą ok. 1700 zł.

Dowód: przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego pozwanego – powoda wzajemnego J. K. k. k. 821-822 w z k. 656-670, k.687-92, umowa o naukę języka k. 717.

J. K. ma 45 lat, z wykształcenia jest prawnikiem. W 2013 roku rozpoczęła studia doktoranckie, trwające cztery lata. Opłata za semestr nauki wynosi 3800 zł. W związku z tym, że J. K. otrzymuje stypendium dla najlepszych doktorantów nie ponosi kosztów nauki. Do chwili obecnej J. K. ma około 30 publikacji naukowych i nienaukowych. Raz w miesiącu jest na uczelni.

J. K. ukończyła kurs prawa amerykańskiego na Uniwersytecie G., w dobrym stopniu zna język angielski. Znajomość języka nie jest potwierdzona egzaminem. J. K. zajmuje się prawem budowlanym oraz prawem energetycznym. Jest menadżerem zarządzania projektami badawczo – rozwojowymi jednostek naukowych, oraz doradcą finansowym z uprawnieniami nadawanymi przez Komisję Nadzoru Finansowego. Obecnie powołana przez Ministerstwo (...) na podstawie ustawy Prawo Energetyczne na członka ustawowego Komitetu Odwoławczego w sprawie certyfikacji i akredytacji instalatorów (...), gdzie pełni funkcję Prezesa oraz członka zarządu. Zajmuje się szeroko rozumianymi technologiami (...) ( (...)) oraz szkoleniami zwianymi z (...) oraz popularyzacją postaw pro konsumenckich w społeczeństwie.

Dowód: decyzja (...) G. k. 636, k. informacja ze strony internetowej pracodawcy J. K. k. 747.

W okresie od 3.02.2007 roku do 31.12.2013 roku J. kawa prowadziła działalność gospodarczą: (...) J. K., (...), (...). W dniu 31 grudnia 2014 roku działalność gospodarcza została zawieszona. Pod koniec 2015 roku działalność ta została odwieszona. Obecnie J. K. ponosi koszty księgowej wysokości 200 zł netto, ZUS 1200 zł. Zaległość w opłatach na rzecz ZUS na koniec czerwca 2016 roku to kwota 3600 zł.

W 2011 roku J. K. wykazała przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 363.789,37 zł, koszty uzyskania przychodów w wysokości 396.026,65 zł, przychód z praw autorskich w wysokości 1643,84 zł, koszty uzyskania przychodu z praw autorskich i innych praw w kwocie 821,92 zł.

W 2012 roku J. K. wykazała przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości 269.025 zł, koszty uzyskania przychodów w wysokości 252.040,61, dochód w wysokości 16.984,39 zł, przychód z wynagrodzenia ze stosunku pacy 244,44 zł.

W 2013 roku J. K. wykazała przychód ze stosunku pracy 76.928,03 zł, przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej 47.486,27 zł, koszty uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej 54.091,73 zł, przychód z działalności wykonywanej osobiście 28.250 zł, przychód z praw autorskich i innych praw 16.800 zł. Łączny przychód wyniósł 170.960,08 zł, koszty uzyskania przychodów 69.801,01 zł, dochód do opodatkowania 87.377,74 zł. W 2013 roku nadpłata w uiszczonym podatku wyniosła 10.778 zł.

Za 2014 rok wykazała przychód ze stosunku pracy 65.922,32 zł, przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej 175.110,74 zł, koszty uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej 144.387,21 zł, przychód z działalności wykonywanej osobiście 19.700 zł, przychód z praw autorskich i innych praw 1928 zł. Łączny przychód wyniósł 269.334,54 koszty uzyskania przychodów 151.304,27 zł, dochód do opodatkowania 81.816,73 zł. W 2014 roku nadpłata w uiszczonym podatku wyniosła 6.414 zł.

Za 2015 roku J. K. wykazała dochód z wynagrodzenia ze stosunku pracy, służbowego w wysokości 24.893,98 zł, dochód z działalności wykonywanej osobiście 13.867,20 zł, dochód z praw autorskich 2.062 zł.

Dowód: wypis z Centralnej Ewidencji i Informacja o Działalności Gospodarczej k. 314, deklaracje podatkowe k. 506-509, k. k.320-321, k. 510-511, k. 515-516, informacje Naczelnika I Urzędu Skarbowego w G. k. 652, k. 709.

W okresie od 23 stycznia 2012 roku do 30 kwietnia 2016 roku J. K. była zatrudniona w (...) S.A. na stanowisku pracownika biurowego w wymiarze 1/64 etatu. Umowa została rozwiązana przez wypowiedzenie dokonane przez pracodawcę.

W okresie od 1.07.2013 roku do 31.03.2016 roku J. K. była zatrudniona w wymiarze pełnego etatu w (...) Stowarzyszeniu (...) w G. na stanowisku pracownika biurowego w realizacji 7 Ramowego Projektu UE, (...) G. A. N. (...).

W 2013 roku przez okres około roku J. K. była zatrudniona także w Instytucie (...) (...) na stanowisku starszego specjalisty z wynagrodzeniem od 4500 zł do 7500 zł brutto miesięcznie.

Od 1 września 2016 roku J. K. jest zatrudnia w charakterze prawnika w kancelarii z wynagrodzeniem 1900 zł miesięcznie.

Dowód: świadectwa pracy k. 653, k.654, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej J. K. k. 821-822 w z k. 655-670, zaświadczenie o zatrudnieniu k. 838.

W 2013 i 2014 roku była prowadzona wobec J. K. egzekucja z jej wynagrodzenia za parcę związku z zaległościami w opłatach rzecz ZUS sprzed 2009 roku. Kwota zaległości spłacona w 2013 i 2014 roku wynosiła ok. 20.000 zł.

Dowód: wydruk k. 50, przesłuchanie przedstawicielki ustawowej J. K. k. 655-670.

J. K. choruje na niedoczynność tarczycy, ma stwierdzoną cukrzycę, od 2014 roku zażywa leki na insulinoodporność, koszt zakupu leków ok. 160 zł miesięcznie. W 2015 roku miała przeprowadzoną artroskopię stawu kolanowego. Wobec niej nie wydawano orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, czy niezdolności do pracy.

Dowód: zaświadczenie lekarskie k. 804, k. 712, karta informacyjna leczenia k. 808.

Od 1 kwietnia 2016 roku na rzecz M. K. jest wypłacane świadczenie w ramach rdzawego program „500+”, w okresie od 01.04.2016 r. do 31.10.2016 r. zasiłek rodzinny w wysokości 118 zł miesięcznie, jednorazowo we wrzesniu została wypłacona kwota 100 zł na z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.

Na pozwaną – powódkę wzajemną N. K. w okresie od 01.04.2016 r. do 31.10.2016 r. był wypłacany zasiłek rodzinny na dziecko w wieku 18-24 lat w kwocie 129 zł oraz jednorazowo we wrześniu została wypłacona kwota 100 zł na z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.

Dowód: decyzje k. 759, k. 760.

Dziadkowie macierzyście pozwanych - powodów wzajemnych to H. i S. K. (2) zamieszkują w S..

S. K. (2) ma obecnie 74 lata, przebywa na emeryturze. Jego świadczenie wynosi ok. 1400 zł miesięcznie. Do 2013 roku dodatkowo pracował, uzyskując dochód w wysokości 800 zł miesięcznie. H. K. ma obecnie 72 lata i przebywa na emeryturze. Jej świadczenie wynosi ok. 1100 zł. Do 2013 roku małżonkowie K. przekazywali J. K. po 350 zł miesięcznie jako pomoc finansową. W 2004 roku S. i H. K. spłacili zadłużenie w opłatach za mieszkanie zajmowane przez J. K. i dzieci w wysokości 36.000 zł i dodatkowo odsetki, kupili pralkę automatyczną, rolety antywłamaniowe. Do 2014 roku hodowali drób i przekazywali pozwanym – powodom wzajemnym przetwory, żywność.

N. i M. K. spędzają wakacje u dziadków K., wówczas dziadkowie ponoszą koszty dojazdu dzieci, a także ich koszty utrzymania. Organizują i opłacają atrakcje np. wycieczki. W 2009 roku kupili dla M. K. quada za 2.000 zł w 2012 roku dla N. K. kupili skuter za kwotę 3000 zł. W przeszłości dziadkowie kawa finansowali wycieczki graniczne pozwanych – powodów wzajemnych w kwocie po 700 zł na każde dziecko. Środki na ten cel pochodziły ze sprzedaży malin z działki dziadków, a także ze sprzedaży jagód, grzybów.

S. i H. K. są właścicielami działki o powierzchni 56 arów, budynku mieszkalnego o powierzchni 120 m ² . Są właścicielami samochód marki S. (...), rok produkcji 2003. Innego majątku, w tym oszczędności nie mają.

S. K. (2) choruje na chorobę wieńcową, przebył zawał mięśnia sercowego w 1986 roku, doszło do pozawałowego uszkodzenia mięśnia sercowego, choruje na nadciśnienie tętnicze, miażdżycę uogólnioną, cukrzycę typu 2, hipercholesterolemię, przerost prostaty, żylaki, kamicę nerkową.

H. K. od 4.05.2007 roku jest zaliczona na stałe do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności. W przeszłości przeszła mastektomię, w 1999 roku przeszła następową chemioterapię oraz po operacji wznowy miejscowej z następową radioterapią w 2006 roku, choruje także na cukrzyce typu 2, chorobę niedokrwienna serca, zaburzenia gospodarki lipidowej. W lipcu 2016 roku przeszła zawał prawej półkuli mózgu. Znajduje się pod opieką lekarza rodzinnego, okresowo u neurologa, diabetologa.

Koszty utrzymania domu H. i S. K. (2) wynoszą 600 zł miesięcznie, wyżywienie małżonków kawa 700-800 zł, środki czystości i higieny 50 zł miesięcznie.

Obecnie przekazują na pozwanych – powodów wzajemnych po 100-120 zł miesięcznie.

Dowód: karta informacyjna k. 165, k. 725-727, orzeczenie k. 164, zeznania świadków S. K. (2) k. 169, k. 740-741, H. K. k. 168-169,k. 741-742.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przesłuchania stron, zeznań świadków J. K., S. K. (2), H. K. oraz S. C..

Sąd oparł się na dokumentach urzędowych załączonych do akt sprawy oraz na przedstawionych mu dokumentach prywatnych. Dowodom w postaci dokumentów urzędowych Sąd dał wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 k.p.c.), zaś dokumentom prywatnym wyłącznie co do tego, że osoba podpisana na dokumencie złożyła oświadczenie zawarte w jego treści (art. 245 k.p.c.). Materiał dowodowy obejmujący złożone do akt dokumenty należało uznać za w pełni wiarygodny i dający pełną możliwość czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych. Prawdziwość dokumentów, z których przeprowadzono dowód, nie nasuwała zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez strony. W ocenie Sądu te dokumenty stanowiły wiarygodne źródło zawartych w nich informacji.

Sąd przeprowadził również dowód z części akt sprawy o sygn. V RC 129/05 tutejszego sądu na okoliczności ustalenia usprawiedliwionych potrzeb pozwanych powodów wzajemnych, oraz odnośnie sytuacji majątkowej, osobistej, zdrowotnej powódki –wzajemnej.

Oceniając treść przesłuchania powódki – pozwanej U. Z. (1) Sąd co do zasady dał im wiarę. Okoliczności podawane przez nią w zakresie wysokości renty, zamieszkiwania w nieruchomości stanowiącej własność powódki- pozwanej wzajemnej oraz jej dzieci, do grudnia 2014 roku razem matką te okoliczności nie były kwestionowane przez stronę przeciwną. Z tego powodu, ale także z uwagi na potwierdzenie ich decyzjami ZUS, treścią księgi wieczystej nieruchomości, w której mieszka U. Z. (1) Sąd tym wyjaśnieniom powódki – pozwanej wzajemnie dał wiarę.

Sąd dał wiarę powódce – pozwanej wzajemnie co do zaciągania pożyczek u siostry, gdyż twierdzenia te są zgodne z informacją uzyskaną z urzędu skarbowego, a także w zakresie okoliczności związanych z dziedziczeniem po swojej matce oraz warunków, na których doszło do działu spadku między U. Z. (1) i jej siostrą. Okoliczności te są zgodne z umową o dział spadku.

Okolicznością sporną w procesie było to czy powódka – pozwana wzajemnie wynajmuje część zajmowanej przez siebie nieruchomości, a tym samym czy jej możliwości zarobkowe wykraczają poza świadczenia rentowe. Pozwani – powodowie wzajemni powyższą okoliczność starali się wykazać poprzez zakwestionowanie sum przeznaczanych na utrzymanie nieruchomości, których wysokość miała świadczyć o zwiększonym poborze energii, gazu oraz wody. Ponadto wnosili o ustalenie historii rachunków bankowych powódki –pozwanej wzajemnie.

W ocenie Sądu z uwagi na podstawę uwzględnienia powództwa wniesionego przez U. Z. (1) i ustalenie, iż pozwani – powodowie wzajemni nie znajdują się w niedostatku czyni zbędnym ustalanie, czy wyjaśnienia powódki – pozwanej wzajemnie w kwestii jej sytuacji majątkowej, możliwości zarobkowych są prawdziwe. Te okoliczności wobec stwierdzenia braku niedostatku pozwanych –powodów wzajemnych są w ocenie Sądu bezprzedmiotowe.

Z powyższych względów zostały oddalone na podstawie art. 227 kpc a contrario wnioski dowodowe pozwanych – powodów wzajemnych, odnoszących się do ustalenia wiarygodności twierdzeń powódki – pozwanej wzajemnie U. Z. (1) odnośnie jej sytuacji majątkowej, możliwości zarobkowych. W związku z powyższym Sąd postanowieniami z dnia 28.10.2016 roku oddalił wniosek J. K. o zobowiązanie U. Z. (1) do przedłożenia kopii faktur za opłacane media oraz telefony komórkowe wraz z saldami za okres od kwietnia 2010 roku, oddalił wniosek J. K. o zwrócenie się do (...) Oddziału w G. o udzielenie informacji zgodnie z pkt 10 pisma procesowego z dnia 24.04.2012 r. (data złożenia w sądzie, k. 26), oddalił wniosek J. K. o zwrócenie się do MOPS w G. o udzielenie informacji jak w pkt 2 pisma procesowego z dnia 19.11.2013 r. (data złożenia do sądu, k. 244), oddalił wniosek J. K. o wystąpienie do zakładu (...) o udzielenie informacji zgodnie z pkt 3 pisma procesowego z dnia 19.11.2013 r. oraz o zwrócenie się do (...) G. o udzielenie informacji zgodnie z pkt 4 tego pisma procesowego, oddalił wniosek J. K. o przeprowadzenie dowodu z rachunków za wodę U. Z. (1) (k. 245), oddalił wniosek J. K. o przeprowadzenie dowodu z rachunków bankowych U. Z. (1) w (...), (...) SA i Bank (...).

Odnosząc się do treści przesłuchania J. K. jako przedstawicielki ustawowej małoletniego pozwanego – powodowa wzajemnego M. K. oraz w charakterze świadka Sąd w części dał jej wiarę. Zamieszkiwanie z dziećmi, fakt prowadzenia i zawieszenia działalności gospodarczej, podejmowanie zatrudnienia, wysokość uzyskanego dochodu są to okoliczności prawdziwe, potwierdzone także deklaracjami podatkowymi uzyskanymi przez sąd z urzędu, wpisem do ewidencji działalności gospodarczej, umowami o pracę, świadectwami pracy złożonymi przez J. K..

Odnośnie opłat za mieszkanie wskazywanych przez J. K. Sąd przyjął koszty utrzymania mieszkania wskazywane przez nią, za wyjątkiem opłat za mieszkanie. Na rozprawie w dniu 21.05.2014 roku wskazywała, że energia wynosi 200 zł miesięcznie, na dalszym etapie procesu podała, że koszty energii wynoszą 300 zł miesięcznie. W ocenie Sądu jeżeli nastąpiła podwyżka energii, to powinno być to wykazane dokumentem, a nie zostało.

Odnośnie kosztów utrzymania każdego z powodów – pozwanych wzajemnie to należy przede wszystkim wskazać, że zarządzeniem z dnia 25.05.2015 roku J. K. została zobowiązana do złożenia w terminie rozprawy tj. do 8.10.2015 roku dowodów potwierdzających kosztów utrzymania pozwanych – powodów wzajemnych. To zobowiązanie nie zostało wykonane. Podkreślić należy, że wobec zakwestionowania przez powódkę - pozwaną wzajemnie zasadności wskazywanych wydatków na podstawie art. 232 kpc to pozwanych – powodów wzajemnie ciążył obowiązek wykazania swoich kosztów utrzymania.

Analizując wskazywane przez J. K. koszty utrzymania pozwanych – powodów wzajemnych należy wskazać, że podczas przesłuchania w dniu 21.05.2014 roku tj. w czasie orzekania przez Sąd Rejonowy po raz pierwszy J. K. nie była w stanie podać kosztów utrzymania dzieci. Podała, że opłaty za mieszkanie wynosiły ok. 1380 zł miesięcznie, na żywność jej i dzieci przeznacza łącznie 1000 zł, dzieci nie chodziły na żadne zajęcia dodatkowe. Podała, że od stycznia (nie podano roku) na siebie i dzieci wydaje łącznie 1000 zł miesięcznie. W toku późniejszego postępowania J. K. przedstawiła spis kosztów utrzymania dzieci, z których wynika że koszt utrzymania M. K. wynosi 5.358,56 zł, zaś N. K. 5.804,94 zł miesięcznie. Na potwierdzenie tych kosztów nie zostały przedstawione dowody.

Należy także zwrócić uwagę, że podczas przesłuchania J. K. w charakterze świadka w dniu 16.05.2016 roku J. K. zeznała, że koszty utrzymania N. K. wynoszą 1500-2000 zł miesięcznie, co jest zgodne z ustaleniami Sądu.

Mając więc na uwadze powyższe Sąd ustalił koszty utrzymania M. i N. K. na podstawie twierdzeń J. K. z dnia 16.05.2016 roku. Koszty utrzymania w wysokości 1600 – 1700 zł miesięcznie uwzględniają wiek dzieci, ich niezbędne potrzeby a poza tym uwzględniają stopę życiową ich matki J. K..

Wydatki w postaci basenu N. K., korepetycji obu dzieci, zakup sprzętu komputerowego nie zostały udowodnione i z tego powodu nie zostały uwzględnione. Część wydatków w postaci kosztów zakup aparatu ortodontycznego, ubezpieczenia prywatnego nie są w ocenie Sądu wydatkami niezbędnymi, a w przypadku aparatu ortodontycznego nie mają charakteru alimentacyjnego (nie wiadomo na ile lat powinny być rozliczone te wydatki, by ustalić ich miesięczną wysokość), i z tych powodów nie zostały uwzględnione. Koszty kosmetyczki, czy fryzjera w wysokości 300 zł co drugi miesiąc nie są wydatkami niezbędnymi w takiej wysokości. Na marginesie należy wskazać, że wykazywane wydatki na kosmetyczkę i fryzjera N. K. przekraczają wysokość zasądzonych na jej rzecz alimentów od powódki – pozwanej wzajemnie. Należy także podkreślić pewien zbytkowy charakter niektórych wydatków dzieci jak aparat ortodontyczny, wycieczki zagraniczne, kosmetyczka, fryzjer, które przewyższają poziom życia powódki – pozwanej wzajemnej. Poziom tych wydatków świadczy w ocenie Sądu o wysokich możliwościach zarobkowych matki J. K., o dobrej jej sytuacji majątkowej.

W ocenie Sądu wydatki na pozwanych - powodów wzajemnych w wysokości 1600-1700 zł nie tylko uwzględniają potrzeby dzieci, ale także możliwości majątkowe ich matki, z uwzględnieniem kwot otrzymanych od ojca dzieci.

W ocenie Sądu wydatki przekraczające 5000 zł miesięcznie na każdego z dzieci albo z uwagi na podawaną sytuację finansową matki nie mogą być ponoszone w takiej wysokości, skoro w 2014 roku matka sama podawał że na dzieci i siebie wydaje 1000 zł, albo wysokość tych wydatków świadczy o niewykazywanym dochodzie matki dzieci.

Odnośnie zeznań świadka S. C. są w ocenie Sądu prawdziwe w znacznej części. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka, z których wynikało że U. Z. (1) wynajmowała cześć domu w którym mieszka 15 lat temu. Ta część zeznań świadka jest sprzeczna z deklaracjami podatkowymi powódki – pozwanej wzajemnie, z których wynika że dochód z tego źródła był wykazywany do 2007 roku włącznie. W ocenie Sądu zeznania tego świadka z uwagi na przyczyny rozstrzygnięcia w zasadzie nie miały znaczącego charakteru.

Odnośnie zeznań świadków S. i H. K. są one w ocenie Sądu prawdziwe za wyjątkiem okoliczności podejmowania przez S. K. (2) dodatkowego zatrudnienia. Po raz pierwszy świadkowie Ci zeznawali w dniu 10.01.2013 roku, wówczas zarówno S. K. (2), jak i H. K. zeznali, że S. K. (2) otrzymuje dodatkowy dochód w wysokości ok. 700 zł. Podczas drugiego przesłuchania w dniu 7.07.2016 r. świadkowie zeznali, że od lutego 2012 roku nie otrzymują żadnego dochodu, co jest sprzeczne z ich wcześniejszymi zeznaniami. W związku z czym Sąd nie dał im wiary w tej części ich zeznań i ustalił na podstawie ich pierwotnie złożonych zeznań, iż w 2013 roku S. K. (2) podejmował dodatkową pracę. Należy jednakże wskazać, że wobec podstawy o wydania orzeczenia w sprawie zeznania świadków S. i H. K. miały drugorzędne znaczenie.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2016 rok Sąd zobowiązał strony do złożenia w terminie 30 dni ostatecznych wniosków dowodowych pod rygorem pominięcia. W tym miejscu należy zauważyć, iż zapis protokołu skrótowego nie zawiera tego terminu, jednakże z zapisu dźwięku i obrazu rozprawy wynika jednoznacznie, iż został wyznaczony 30 dniowy termin do złożenia wniosków dowodowych. Z uwagi na upływ terminu do złożenia wniosków dowodowych Sąd jako spóźniony na podstawie art. 217 § 2 kpc oddalił wniosek J. K. o dopuszczenie dowodu z dokumentów faktur z 2014 roku na okoliczność kosztów utrzymania pozwanych – powodów wzajemnych (pkt 8 postanowienia z dnia 28.10.2016 r.).

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2016. J. K. została zobowiązana do złożenia w terminie 21 dni dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, umów o pracę. Dokumenty te nie zostały złożone. Na rozprawie w dniu 16.09.2016 roku Sąd nie uwzględnił wniosku J. K. i na podstawie art. 217 § 2 kpc nie wyraził zgody na złożenie dokumentów po zakreślonym terminie. J. K. podała, że 2-3 dni po rozprawie pojechała do rodziców, jej mama się źle czuła, potem był hospitalizowana w szpitalu, jej ojciec nie mógł się nią zająć. Z uwagi na datę hospitalizacji H. K. od 25 lipca 2016 roku, fakt iż przez cały rok rodzice J. K. mieszkają sami, i wzajemnie sobie pomagają Sąd uznał, że J. K. nie wykazała w sposób dostateczny, iż ze swojej winy nie wykonała zobowiązania Sądu. Należy podkreślić, że termin do wykonania zobowiązania upłynął przed hospitalizacją H. K..

Sąd na podstawie art. 217 § 3 kpc oddalił wniosek powódki- pozwanej wzajemnie U. Z. (1) o zobowiązanie J. K. do okazania do wglądu prowadzonej przez nią księgę przychodów i rozchodów prowadzonej działalności gospodarczej w postaci N. J. K.. W ocenie Sadu przedmiotem postępowania nie jest ustalenie prawidłowości prowadzonej przez stronę księgowości. O możliwościach zarobkowych J. K. w ocenie Sądu świadczą jej deklaracje podatkowe i jej kwalifikacje. W związku z tym by ustalić możliwości zarobkowe J. K. nie było potrzebne analizowanie przychodów i kosztów prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Sąd na podstawie art. 217 § 3 kpc oddalił wniosek J. K. o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka Z. C.. Ten wniosek został zgłoszony jedynie dla zwłoki, gdyż sposób przekazywania alimentów przez ojca pozwanych – powodów wzajemnych jest dla sądu bez znaczenia dla wyniku niniejszego postępowania. Podobnie jak to, czy Z. C. partycypuje w kosztach utrzymania U. Z. (1), z uwagi na przyczyny wydania wyroku w sprawie.

Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał, że powództw o U. Z. (1) o uchylenie obowiązku alimentacyjnego podlega uwzględnieniu w całości, zaś powództwo wzajemne N. i M. K. podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Obie strony podnosiły, iż od daty wydania orzeczenia w poprzedniej sprawie zmieniły się stosunki. U. Z. (1) podniosła, że ojciec pozwanych – powodów wzajemnie realizuje swój obowiązek alimentacyjny, a ponadto ona nie ma z czego żyć. J. K. podniosła, iż od poprzedniej sprawy nastąpił wzrost kosztów utrzymania pozwanych – powodów wzajemnych.

Obowiązek alimentacyjny U. Z. (1) wobec N. i M. K. znajduje swoje oparcie w przepisie art. 132 kro, zgodnie z którym obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu.

Przepis art. 132 kro wskazuje okoliczności powstania obowiązku alimentacyjnego osób zobowiązanych w dalszej kolejności. Dochodzi do tego w trzech przypadkach, a mianowicie:

1) gdy osoby zobowiązanej w kolejności bliższej nie ma (bo np. nie żyje, zaginęła),

2) kiedy osoba zobowiązana w bliższej kolejności, co prawda istnieje, jednakże nie jest w stanie świadczyć alimentów (bo np. z powodu złego stanu zdrowia nie pracuje, nie osiąga żadnych dochodów, ani nie ma majątku), lub

3) gdy uzyskanie od osoby zobowiązanej w bliższej kolejności na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania "jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami".

Obowiązek alimentacyjny osób zobowiązanych w kolejności dalszej powstaje z mocy prawa wskutek spełnienia przesłanek wskazanych w omawianym przepisie. Obowiązek powstały na podstawie art. 132 k.r.o. jest własnym obowiązkiem alimentacyjnym osoby zobowiązanej w dalszej kolejności, a to w tym znaczeniu, że jego niewykonywanie może spowodować zasądzenie alimentów, prowadzenie postępowania egzekucyjnego, a nawet odpowiedzialność karną. Fakt, iż powstaje on często w konsekwencji nagannej postawy dłużnika zobowiązanego w bliższej kolejności, nie ma tu znaczenia.

W praktyce obowiązek alimentacyjny między powinowatymi powstaje najczęściej w sytuacji, gdy rodzic dziecka uchyla się od tego obowiązku względem dziecka i z mocy art. 132 k.r.o. aktualizuje się obowiązek dostarczania dziecku alimentów przez osoby zobowiązane w dalszej kolejności. Są nimi z reguły dziadkowie, o ile oczywiście mają oni po temu dostateczne możliwości majątkowe lub zarobkowe.

Omawiany obowiązek ustaje, gdy zobowiązany w pierwszej kolejności zacznie wykonywać swe alimentacyjne obowiązki. Ponadto wtedy, gdy po stronie uprawnionych nie występuje stan niedostatku. Jest to sytuacja, w której pomimo że zobowiązany do alimentacji w bliższej kolejności w realiach niniejszej sprawy nie wywiązuje się ze swojego obowiązku, ale matka jest w stanie przejąć obowiązek alimentacyjny ojca. W ocenie Sądu taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie.

Należy także zwrócić uwagę, iż zakres obowiązku alimentacyjnego zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś - od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" oraz "możliwości zarobkowe i majątkowe" zostały szczegółowo omówione w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. W uchwale tej stwierdzono między innymi, że: "Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako objaw zbytku lub z innych przyczyn nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe - materialne i intelektualne uprawnionego.

Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka.

Analizując stan faktyczny sprawy i porównując go do stanu faktycznego poprzedniej sprawy należy stwierdzić, że M. Z. (2) nadal nie spełnia w całości swojego obowiązku alimentacyjnego, aczkolwiek prawdą jest, że od poprzedniej sprawy o alimenty nastąpił wzrost przekazywanych przez niego środków finansowych na rzecz dzieci.

W lutym 2012 roku komornik przelał wierzycielom 949,87 zł, czyli pozostała do pokrycia kwota 650,13 zł, skoro ojciec został zobowiązany do płacenia alimentów w łącznej kwocie 1600 zł, w marcu 2012 roku 890,30 zł, pozostało do pokrycia 709,70 zł, od kwietnia 2012 roku do czerwca 2012 roku po 949,87 zł, czyli do pokrycia pozostało po 650,13 zł miesięcznie, a od lipca 2012 roku do października 2013 roku komornik przekazywał na rzecz wierzycieli łącznie kwotę po ok. 955 zł, czyli do pokrycia pozostała kwota 645 zł miesięcznie, od listopada 2013 roku do kwietnia 2015 roku kwoty od 1026,07 zł do 1042,48 zł, czyli do pokrycia pozostały kwoty o 573,93 zł do 557,52 zł miesięcznie, zaś od maja 2015 roku po 1390,30 zł, czyli do pokrycia pozostało kwota 209,70 zł miesięcznie. W każdym przypadku kwoty do pokrycia dotyczą łącznie obu pozwanych – powodów wzajemnych.

Pomimo powyższych ustaleń należy stwierdzić, iż od daty wydania orzeczenia w poprzedniej sprawie o alimenty nadal uzyskanie od ojca na czas potrzebnych pozwanym – powodom wzajemnym środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. W tym zakresie nie nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro.

Porównując obecną sytuację majątkową, zawodową matki pozwanych – powodów – wzajemnych J. K. z jej sytuacją w 2005 roku należy zauważyć, iż diametralnie się ona zmienił tj. polepszyła.

W 2005 roku J. K. (wówczas B.- Z.) nie pracowała, gdyż opiekowała się małoletnim powodem. Z tytułu rezygnacji z pracy otrzymywała z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej świadczenie pielęgnacyjne, a także zasiłki rodzinne, dodatki na rehabilitację syna, łącznie 864 zł. J. K. była w trakcie uzyskania kwalifikacji zawodowych, studiowała na Wydziale Prawa (...) G. i otrzymywała stypendium w wysokości 400 zł. Matka otrzymywała pomoc od swoich rodziców S. i H. K..

W 2005 roku J. K. nie była w stanie utrzymać dzieci, których koszt utrzymania został ustalony w wysokości po ok. 1300 zł miesięcznie. Same opłaty za mieszkanie wyniosły łącznie ok. 720 zł miesięcznie. Ojciec dzieci przekazywał tytułem alimentów po 400 zł miesięcznie.

Od początku okresu spornego nastąpiła istotna zmiana stosunków umożliwiająca uznanie, iż N. i M. K. nie znajdują się w niedostatku, skutkiem czego jest uchylenie wobec nich obowiązku alimentacyjnego U. Z. (1).

W okresie spornym nie obowiązywało już orzeczenie o stopniu niepełnosprawności M. K., co miało wpływ na sytuację zawodową J. K..

Od początku okresu spornego J. K. jest osobą aktywną zawodowo, stale podwyższa swoje kwalifikacje. Uzyskała tytuł magistra prawa, ukończyła kurs prawa amerykańskiego na (...) G., w dobrym stopniu zna język angielski. J. K. specjalizuje w wąskiej dziedzinie prawa, co powoduje jej atrakcyjność na rynku usług prawniczych. Matka pozwanych –powodów wzajemnych zajmuje się prawem budowlanym oraz prawem energetycznym. Jest menadżerem zarządzania projektami badawczo – rozwojowymi jednostek naukowych, oraz doradcą finansowym z uprawnieniami nadawanymi przez Komisję Nadzoru Finansowego, powołana przez (...) (...) na podstawie ustawy Prawo Energetyczne na członka ustawowego Komitetu Odwoławczego w sprawie certyfikacji i akredytacji instalatorów (...), gdzie pełni funkcję Prezesa oraz członka zarządu. Zajmuje się szeroko rozumianymi technologiami (...) ( (...)) oraz szkoleniami zwianymi z (...) oraz popularyzacją postaw pro konsumenckich w społeczeństwie.

J. K. kształci się nadal będąc studentką studiów doktoranckich.

Uzyskane kwalifikacje wykorzystuje w pracy zawodowej.

W 2012 roku J. K. prowadziła działalność gospodarczą, oraz była zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Z tych dwóch źródeł wykazywała dochód.

W 2013 roku była zatrudniona na podstawie umowy o pracę, prowadziła działalność gospodarczą, wykazywała przychód z praw autorskich i innych praw. Dochód do opodatkowania J. K. to kwota 87.377,74 zł. Za 2013 rok zwrócono J. K. nadpłacony podatek w kwocie 10.778 zł.

W 2014 rok J. K. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę, prowadziła działalność gospodarczą, wykazywała przychód z praw autorskich i innych praw, przychód z działalności wykonywanej osobiście. Dochód do opodatkowania J. K. to kwota 81.816,73 zł. Za 2014 rok zwrócono J. K. nadpłacony podatek w kwocie 6.414 zł.

Za 2015 roku J. K. wykazała dochód z wynagrodzenia ze stosunku pracy, służbowego, dochód z działalności wykonywanej osobiście, dochód z praw autorskich.

Z zeznań świadka H. K. wynika, że J. K. obecnie nie potrzebuje już takiej pomoc, „jest samowystarczająca”, standard życia J. K. podniósł się dopiero jak podjęła pracę tj. od 2012 lub 2014 roku.

W ocenie Sądu możliwości zarobkowe J. K. wykraczają ponad kwotę wynagrodzenia, którą obecnie wykazuje. W 2013 i 2014 roku J. K. wykazała znaczący dochód, który w ocenie Sądu stanowi o jej możliwościach zarobkowych, a oscylujący w granicach 5000 zł netto miesięcznie. W 2012 roku przychód z działalności gospodarczej wyniósł 269.025 zł, wprawdzie matka pozwanych – powodów wzajemnie wykazała większe koszty uzyskała przychodu, ale nie jest to jednoznaczne ze złą sytuacją majątkową, czy też brakiem możliwości zarobkowych. Wprawdzie J. K. zawiesiła działalność gospodarczą, ale z uwagi na to, że nie złożyła dokumentów dotyczących zobowiązań związanych z działalnością gospodarczą nie było możliwe ustalenie czy zawieszenie działalności gospodarczej było zasadne. W ocenie Sądu J. K. jako specjalista w wąskiej dziedzinie prawa, ale także finansów ma wysokie możliwości zarobkowe i w całym okresie spornym miała możliwości przejęcia za M. Z. (2) tej części obowiązku alimentacyjnego, którego ojciec nie realizował. Zakładając, że możliwości zarobkowe J. K. to kwota 5000 zł netto, a nawet 4000 zł netto (a taki dochód wskazała będąc badana w RODK), zakładając że jej koszty utrzymania to kwota 1700 zł miesięcznie to miała możliwości by przeznaczać na utrzymanie dzieci dodatkowo za ojca kwoty 710 zł miesięcznie i mniejsze, czyli te które pozostały do pokrycia po uwzględnieniu wpłat ojca.

W tym miejscu należy jednoznacznie wskazać, iż to że są znaczne zaległości ojca w płaceniu alimentów na dzieci, a dotyczą one okresu od 2003 roku, nie może obecnie obciążać powódki – pozwanej wzajemnie, skoro od 2012 roku M. Z. (2) w części realizuje swój obowiązek alimentacyjny. Środki przez niego wpłacane są przeznaczane na bieżące wydatki dzieci, a więc wpłacane przez ojca środki należy uwzględniać przy ocenie stanu niedostatku.

Oceniając możliwości zarobkowe matki dzieci należy także wskazać, że pomimo problemów zdrowotnych nie powodują one zmniejszenia aktywności zawodowej, aktywności w podwyższaniu kwalifikacji. J. K. nie jest osobą niepełnosprawną, czy też niezdolną do pracy.

W ocenie Sądu w od początku okresu spornego po stronie J. K. nastąpiła istotna zmiana stosunków umożliwiająca uznanie, iż N. i M. K. nie znajdują się w niedostatku, skutkiem czego jest uchylenie wobec nich obowiązku alimentacyjnego U. Z. (1).

Mając na uwadze powyższe Sąd na mocy art. 138 kro, art. 132 kro a contrario orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Przyjmując za zasadne uchylenie obowiązku alimentacyjnego U. Z. (1) wobec N. i M. K. Sąd na mocy art. 138 kro, art. 135 § 1 kro a contrario oddalił w pkt 2 wyroku powództwo wzajemne o podwyższenie alimentów wniesione przez N. i M. K..

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt 3 wyroku na podstawie 102 kpc.