Sygn. akt: I C 1256/15
G., dnia 4 lutego 2016r
Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny
Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak
Protokolant : Agnieszka Popławska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 stycznia 2016r
sprawy z powództwa (...) S.A. w W.
przeciwko T. S.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 43 956,43 zł. (czterdzieści trzy tysiące dziewięćset pięćdziesiąt sześć złotych czterdzieści trzy grosze);
2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
3. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3616 zł. (trzy tysiące sześćset szesnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt I C 1256/15
Powód (...) Spółka Akcyjna w W. domagał się zapłaty od pozwanego T. S. kwoty 62.147,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi szczegółowo określonymi w pozwie.
W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany będąc przedstawicielem operatora (...) Centertel i działając w jego imieniu, sporządził w marcu 2010r., czerwcu 2010r. i styczniu 2011r., fikcyjne umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych wystawionych na abonenta J. S., podrabiając podpis J. S., przez co wprowadził w błąd powoda co do faktu, że umowy są podrobione i nie przekazał J. S. urządzeń tj. aparatów telefonicznych, laptopa i modemu uzyskanych od operatora po cenie promocyjnej, za co został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 22 października 2012r. W związku z tym, odpowiada na podstawie art. 415 k.c. za szkodę, którą wyrządził swoim działaniem. Nadto w wyniku realizacji przedmiotowych umów, powód wystawił pozwanemu faktury. Ponadto wyjaśnił, żę kwota widniejąca na fakturze jest niższa albowiem uwzględnia jedynie opłaty lojalnościowe i wartość aparatów, naliczone na podstawie zawartych umów, a odliczono należności za usługi i mienie, co do których Prokuratura umorzyła postępowanie wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa.
(pozew k. 2 – 6, pismo k. 128 - 129)
Nakazem zapłaty z dnia 3 czerwca 2015r. Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt I Nc 294/15 orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
(nakaz zapłaty k. 131)
W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty, pozwany wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że brak jest podstaw faktycznych i prawnych do wytoczenia niniejszego powództwa, albowiem roszczenie którego spełnienia domaga się obecnie powód zostało już zasądzone przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie IV Nc 16/12, nakazem zapłaty z dnia 3 lutego 2012r., na rzecz (...) spółka z o.o. w W.. Ponadto pozwany zaspokoił tą spółkę, co do całości roszczenia. Pozwany wyjaśnił także, iż w jego ocenie spółka (...) spółka z o.o. w W. była pośrednikiem powoda w zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a zatem powodowi przysługuje roszczenie regresowe do tej spółki, celem zaspokojenia swoich roszczeń. Pozwany zaś nie jest zobowiązany do zapłaty ponownie za te same usługi, zwłaszcza, że (...) spółka z o.o. obciążyła go kosztami obowiązywania wszystkich umów, na które powołuje się w chwili obecnej powód. Ponadto zgłosił zarzut przedawnienia roszczenia z uwagi na upływ trzech lat od dnia ich wymagalności.
(sprzeciw k. 134 – 136)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W okresie od 26 marca do 17 czerwca 2010r. pozwany T. S. w celu doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem operatora (...) Centertel (obecnie (...) S.A.), będąc jego przedstawicielem i działając w jego imieniu, sporządził sześć fikcyjnych umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych, wystawionych na abonenta J. S., podrabiając podpis wymienionej na dokumentach sporządzonych w ramach wymienionych umów, wprowadzając tym samym operatora w błąd co do faktu, że umowa jest podrobiona i nie przekazując J. S. aparatów telefonicznych, laptopa oraz modemu uzyskanych od operatora po cenie promocyjnej tj. mienia na łączna sumę 43.956,43 zł po odliczeniu kwot opłaconych, które wydatkował uzyskując urządzenia od operatora w promocji (tj. 1146,56 zł), za co został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 22 października 2012r. wydanym w sprawie o sygn. akt II K 166/12 na karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres próby 4 lat.
(okoliczność bezsporna: wyrok z uzasadnieniem k. 175 - 180)
W dniu 3 lutego 2012r. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla, zasadzając od pozwanego T. S. jako wystawcy oraz M. R. jako jego poręczyciela, na rzecz (...) Spółka z o.o. w W. kwotę 121.793,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 grudnia 2011r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania - tytułem należności za niedopełnienie warunków umowy subagencyjnej z dnia 19 kwietnia 2010r. łączącej pozwanego z (...) Spółka z o.o. w W. i wyrządzenie szkody tj. braku zapłaty za dostarczony sprzęt, ujemnych prowizji w związku z dezaktywacją umów, zwrotu premii kwartalnych oraz z tytułu kar umownych za nie doręczenie umów do archiwum i za zawarcie umów niezgodnie z procedurami. Przedmiotowy nakaz uprawomocnił się, a postanowieniem z dnia 19 lutego 2013r. została nadana mu klauzula wykonalności.
(dowód: akta IV Nc 16/12 Sądu Okręgowego w Warszawie: nakaz zapłaty k. 182, pozew k. 2 – 7, umowa agencyjna k. 22 – 96, faktury i raporty prowizyjne k. 99 – 151, postanowienie k. 209)
W oparciu o powyższy tytuł wykonawczy (...) spółka z o.o. w W. wszczęła postępowanie egzekucyjne, które toczyło się przed komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w Gdyni B. B. w sprawie o sygn. akt Km 58/13 i które zostało umorzone wobec pozwanego postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014r. w zakresie kwoty 110.000 zł z uwagi na zapłatę tej kwoty przez dłużników bezpośrednio wierzycielowi, a w pozostałym zakresie postanowieniem z dnia 22 września 2014r. z uwagi na bezskuteczność egzekucji.
(dowód: akta egzekucyjne komornika B. B. Km 58/13: postanowienie z dnia 24.01.2014r. k. 212, informacja o stanie zaległości k. 215, postanowienie z dnia 22.09.2014r. k. 238)
Sąd zważył, co następuje:
Analizując zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za wiarygodne dokumenty złożone przez strony do akt sprawy oraz znajdujące się w aktach Sądu Okręgowego w Warszawie o sygn. IV Nc 16/12 i aktach egzekucyjnych komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni B. B. Km 58/13, które to dokumenty nie budzą wątpliwości co do ich autentyczności, jak również nie były kwestionowane przez żadną ze stron, stąd brak było podstaw do odmowy dania im wiary. Natomiast wniosek dowodowy o przesłuchanie pozwanego Sąd pominął, albowiem prawidłowo wezwany na termin rozprawy, nie stawił się i nie usprawiedliwił swojej nieobecności. Ponadto Sąd uznał za spóźniony wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do przedłożenia umowy łączącej powoda z (...) spółka z o.o. w W., albowiem podkreślić należy, że pozwany zgodnie z art. 503 § 1 k.p.c. zobowiązany był zgłosić w sprzeciwie wszystkie okoliczności faktyczne i dowody pod rygorem pominięcia. Ponadto pozwany w żaden sposób nie uprawdopodobnił, aby nie zgłoszenie przedmiotowego wniosku w sprzeciwie nastąpiło nie z jego winy lub że nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Z tych też względów wniosek ten Sąd oddalił jako spóźniony, gdyż niewątpliwie przeprowadzenie przedmiotowego dowodu spowodowałoby nieuzasadnione przedłużenie postępowanie.
Powód wnosił w niniejszej sprawie o zapłatę od pozwanego kwoty łącznie 62.147,03 zł tytułem zwrotu wartości sprzętu, jaki pozwany uzyskał w oparciu o podrobione umowy oraz opłat lojalnościowych naliczonych na podstawie tych umów wskazując, że pozwany popełnił przestępstwo na jego szkodę, za co został skazany prawomocnym wyrokiem, a zatem na podstawie art. 415 k.c. zobowiązany jest do naprawienia szkody powstałej z tego tytułu.
W sprawie bezspornym było przy tym, że pozwany popełnił przestępstwo na szkodę powoda, za co został skazany prawomocnym wyrokiem z dnia 22 października 2012r. przez Sąd Rejonowy w Gdyni. Podkreślić jednak należy, że wyrok ten dotyczy jedynie sześciu umów zawieranych przez pozwanego w imieniu i na rzecz powoda w okresie od dnia 26 marca 2010r. do dnia 17 czerwca 2010r. na których pozwany podrobił podpis abonenta J. S.. Tymczasem powód w niniejszej sprawie żądał również zapłaty z tytułu umowy z dnia 20 stycznia 2011r., a zatem nie objętej wyrokiem skazującym. Ponadto umowa ta, jak wynika z jej treści, została zawarta przez inną osobę działającą w imieniu powoda, niż pozwany T. S., a pozwany nie został uznany winnym tego, że również na tej umowie podrobił podpis abonenta J. S.. Nadto powód również w niniejszym postępowaniu nie wykazał, ani nawet nie próbował wykazać, że również na umowie z dnia 20 stycznia 2011r. pozwany podrobił podpis. W konsekwencji w ocenie Sądu brak jest podstaw do uznania, że w związku z umową z dnia 20 stycznia 2011r. powstała po stronie powoda jakakolwiek szkoda z winy pozwanego. Powództwo zatem w tym zakresie podlegało oddaleniu. Ponadto Sąd uznał za zasadny podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia, jednak jedynie w zakresie żądania zapłaty odsetek. Zwrócić bowiem należy uwagę, że w przypadku szkód powstałych na skutek popełnienia przestępstwa termin przedawnienia jest znacznie dłuższy niż przy szkodach powstałych z innego powodu. W myśl art. 442 1 § 2 k.c. roszczenia takie ulegają przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Nie dotyczy to jednak roszczenia w zakresie odsetek, których termin przedawnienia bez względu na podstawę ich powstania wynosi 3 lata. Mając na względzie powyższe, zarówno roszczenie o odsetki jak i zapłatę należności wynikające z umowy z dnia 20 stycznia 2011r. nie zasługiwało na uwzględnienie. Zaznaczyć jednak należy, że pomimo przedłożenia szeregu faktur i not odsetkowych, powód w ocenie Sądu nie wykazał, aby powstała po jego strona szkoda była wyższa niż ta, która została ustalona w wyroku skazującym z dnia 22 października 2012r. i którym zgodnie z art. 11 k.p.c. Sąd cywilny jest związany. Z załączonych dokumentów nie wynika bowiem, które z nich zostały uwzględnione faktycznie w obecnie dochodzonej należności, poza niewątpliwie utratą sprzętu o wskazanej w wyroku wartości i wynikającej z konkretnych umów. Zbiorcza nota na ponad 71.000 zł nie wskazuje jakie należności obejmuje i z jakich względów zostały one naliczone. Zaznaczyć bowiem należy, że sporne umowy są nieważne, a zatem nie sposób uznać pozwanego za abonenta tych świadczeń i obciążać go opłatami wynikającymi z tych umów czy regulaminów, które co więcej są należnościami ulegającymi przedawnieniu z upływem 3 lat, jeżeli w ocenie powoda są one należne w oparciu o zawarte umowy. W konsekwencji Sąd badając zakres powstałej szkody oraz jej wysokość uznał, że powód wykazał jedynie, iż pozwany rozporządził jego mieniem o wartości określonej w wyroku skazującym, czyli 43.956,43 zł.
Sąd zważył przy tym, że wbrew twierdzeniom pozwanego w niniejszej sprawie brak jest podstaw do uznania tożsamości roszczenia ze sprawą już osądzoną, która toczyła się przed Sądem Okręgowym w Warszawie pod sygn. akt IV Nc 16/12. Zaznaczyć należy, że powodem w tamtej sprawie nie był powód ani jego poprzednik prawny, ale inny podmiot – (...) spółka z o.o. w W., z którą pozwany zawarł umowę subagencyjną. Oczywiście niewątpliwie powód w oparciu o tą umowę działał w imieniu i na rzecz poprzednika prawnego powoda tj. (...) Centertel, zawierając umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, jednakże w ocenie Sądu powyższe jest niewystarczające do stwierdzenia, że obecne roszczenie tożsame jest z należnością zasądzoną w opisanym wyżej postępowaniu. Jak wynika bowiem z treści pozwu złożonego w sprawie o sygn. akt IV Nc 16/12 Sądu Okręgowego w Warszawie i załączonych dokumentów, (...) spółka z o.o. swoje powództwo oparła na wekslu wskazując, że zobowiązanie powstało w związku z nienależytym wykonaniem umowy subagencyjnej przez pozwanego, w tym braku zapłaty za sprzęt, ale także i w głównej mierze, w związku z naliczonymi karami umownymi oraz koniecznością zwrotu premii i prowizji. W konsekwencji na podstawie tak sprecyzowanego żądania, nie sposób w ocenie Sądu uznać, aby dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie było tożsame z tym już zasądzonym od pozwanego. Należy również zaznaczyć, iż umowa subagencyjna została zawarta w dniu 19 kwietnia 2010r., tymczasem pozwany zawarł część spornych umów w marcu 2010r., a zatem w okresie kiedy umowa agencyjna nie obowiązywała. W konsekwencji bez wątpienia należności dochodzone z tych umów nie były i nie mogły być objęte żądaniem pozwu w sprawie IV Nc 16/12. Ponadto w ocenie Sądu, skoro zdaniem pozwanego roszczenie objęte nakazem zapłaty wydanym w sprawie o sygn. akt. akt IV Nc 16/12, jest tożsame z obecnie dochodzonym przez powoda to pozwany winien był wykazać powyższe, albowiem to na nim w myśl art. 6 k.c. spoczywa taki obowiązek, skoro wywodził z tego faktu skutki prawne. W tym miejscu wskazać należy, że samo powołanie się na akta innej sprawy nie prowadzi do uznania, że kwestia ta została udowodniona. Nadto pozwany złożył spóźniony wniosek dowodowy o zobowiązanie powoda do przedłożenia umowy łączącej powoda z (...) spółki z o.o. w W.. Co więcej nie usprawiedliwił opóźnienia ani też nie wskazał jakiejkolwiek okoliczności uzasadniającej uwzględnienie takiego wniosku po terminie. Tym samym pozwany nie wykazał, aby pomiędzy powodem a (...) spółką z o.o. w W. istniało porozumienie czy inna umowa w oparciu o którą to (...) sp. z o.o. w W. była uprawniona dochodzić powstałej po stronie powoda szkody, określonej w wyroku skazującym czy też, aby niniejsze roszczenie było tożsame z już zasądzonym. Nie jest zaś rolą Sądu w postępowaniu cywilnym przeprowadzanie dochodzenia czy dopuszczanie dowodów z urzędu, w celu wykazania niewyjaśnionych kwestii, bez narażenia się na zarzut naruszenia zasady kontradyktoryjności, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, iż obie strony reprezentowane były przez profesjonalnych pełnomocników. Nadto wbrew twierdzeniom pozwanego, należność zasądzona nakazem zapłaty, nie została w pełni zaspokojona przez dłużników, albowiem postępowanie egzekucyjne jedynie w zakresie kwoty 110.000 zł zostało umorzone z uwagi na spełnienie świadczenia bezpośrednio na rzecz wierzyciela, a w pozostałym zakresie czyli blisko 20.000 zł - z uwagi na nieskuteczność egzekucji. W związku z tym w dalszym ciągu, spoczywa na pozwanym obowiązek zapłaty przedmiotowej należności wraz z dalszymi odsetkami. Nie wiadomo zaś w jaki sposób i na jakie należności zostały zaliczone dokonane wpłaty i czy (...) spółka z o.o. w W. rozliczyło się z powodem i czy było do tego zobowiązane. Z tych też względów zarzuty pozwanego jako nie udowodnione nie mogły zostać uwzględnione.
Reasumując w ocenie Sądu powód wykazał, że na skutek podrobienia przez pozwanego podpisów na umowach, powstała po stronie powoda szkoda w wysokości 43.956,43 zł. Z tych też względów Sąd w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 6 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda wyżej wskazaną kwotę, oddalając tym samym powództwo w pozostałym zakresie w punkcie 2 wyroku.
O kosztach Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 02.163.1349) i przyjmując, że powód wygrał postępowanie w 70%, zaś pozwany w 30% oraz kompensując wzajemnie te koszty zasadził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3616 zł. Na koszty w niniejszej sprawie składała się bowiem jedynie opłata sądowa od pozwu (3108 zł) oraz wynagrodzenia pełnomocników stron (3600 zł).