Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 12/10

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2010 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący-Sędzia

SA Barbara Lewandowska

Sędzia

Sędzia

SA Maria Sokołowska

SA Maryla Domel-Jasińska (spr.)

Protokolant

stażysta Joanna Makarewicz

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2010 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa (...)

przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Okręgowemu w Gdańsku

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 12 października 2009 r. sygn. akt I C 722/09

oddala apelację.

Na oryginale właściwe podpisy.

UZASADNIENIE

Powód (...) domagał się zasądzenia na swoją rzecz od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwoty 95.000 zł z ustawowymi odsetkami tytułem odszkodowania za doznany przez niego rozstrój zdrowia, spowodowany przewlekłością postępowania w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Gdańsku o sygn. akt (...)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i podał, że w przebiegu postępowania w sprawie (...) nie doszło do przewlekłości, jak również powód nie wykazał istnienia związku przyczynowego pomiędzy tokiem postępowania w powołanej sprawie a ewentualnym pogorszeniem się jego stanu zdrowia.

Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 12 października 2009r. oddalił powództwo, czyniąc następujące ustalenia faktyczne i rozważania.

Powód złożył w dniu 12 czerwca 2008r. pozew w sprawie o sygn. akt (...) Sądu Okręgowego w Gdańsku. W pozwie tym domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku kwoty 100.000 zł z ustawowymi odsetkami.

W dniu 14 kwietnia 2009r. powód złożył skargę na przewlekłość postępowania w sprawie (...), która została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku postanowieniem z dnia 7 maja 2009r., sygn. akt I S (...).

Sąd Apelacyjny, po przeanalizowaniu czynności podejmowanych w sprawie (...), nie dopatrzył się przewlekłości postępowania w tej sprawie, w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. nr 179, poz. 1843 z późnym.zm.).

Nadto postanowieniem z dnia 4 czerwca 2009r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku odrzucił skargi powoda na przewlekłość postępowania w sprawie (...) Sądu Okręgowego w Gdańsku, złożone w dniach 20 maja 2009r. i 23 maja 2009r. Po wydaniu przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku postanowienia z dnia 7 maja 2009r. i zwróceniu akt sprawy (...) Sąd Okręgowy w Gdańsku przesłuchał powoda na rozprawie w dniu 10 czerwca 1009r. w trybie art. 212 kpc i przeprowadził rozprawę w kolejnych terminach, tj. 10 sierpnia 2009r., 17 sierpnia 2009r. i 9 listopada 2009r. Kolejny termin rozprawy został wyznaczony na dzień 1 lutego 2010.

W ocenie Sądu I instancji powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż powód nie zdołał wykazać, że w sprawie (...) Sądu Okręgowego w Gdańsku wystąpiła przewlekłość postępowania.

Przewlekłości tej nie stwierdził Sąd Apelacyjny w Gdańsku do dnia 7 maja 2009r., w którym wydał postanowienie o oddaleniu skargi powoda na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, jak również po tej dacie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się przewlekłości w dalszym toku postępowania w sprawie o sygn. (...).

Nadto Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. wynika, że strona, której skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości m.in. od Skarbu Państwa, zaś stosownie do treści art. 15 ust. 2 cyt. ustawy postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania.

Dodatkowo Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 16 cyt. ustawy strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania zgodnie z art. 5 ust. 1 może dochodzić naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy.

W kontekście tego uregulowania powództwo zgłoszone w rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy uznał za przedwczesne, w zakresie podstawy faktycznej obejmującej stan zaistniały po wydaniu przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku postanowienia z dnia 7 maja 2009r. W konsekwencji powództwo, jako nieuzasadnione w zasadzie, podlegało oddaleniu, a co za tym idzie zbyteczne było w tej sytuacji czynienie ustaleń i rozważań kwestii ewentualnej szkody powoda i związku przyczynowego pomiędzy szkodą i prowadzonym postępowaniem cywilnym.

Powód złożył apelację od powyższego wyroku, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 47 kpc i art. 48 kpc przez odrzucenie wniosków powoda o wyłącznie sędziego prowadzącego sprawę. Nadto w ocenie powoda wniosek o wyłączenie sędziego winien zostać rozpoznany przez trzech sędziów zawodowych, a skoro zajął się nim inny skład, zachodziła nieważność postępowania.

Oddalenie wniosku powoda o ustanowienie pełnomocnika z urzędu skutkowało, w ocenie skarżącego, naruszenie art. 117 § 4 kpc.

Nadto powód zarzucił naruszenie art. 401 kpc przez niewłaściwe jego reprezentowanie wobec oddalenia wniosku o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu, a w konsekwencji nieważności postępowania.

Skarżący zarzucił również:

-

naruszenie art. 217 § 4 kpc oraz oddalenie wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków, dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lekarzy i przeprowadzenie dowodu z dokumentacji „rewalentnej” powoda;

-

naruszenie art. 233 kpc „poprzez dokonanie swobodnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie i swobodną ocenę wniosków dowodowych powoda”;

-

błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, „że działanie pozwanego nie stanowiło doznania u powoda uszczerbku na zdrowiu”;

-

naruszenie prawa materialnego, tj. art. 417 kc w zw. z art. 16 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. „o naruszenie prawa” przez uznanie, że w sprawie określonej w pozwie nie doszło do przewlekłości postępowania.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w kierunki uwzględnienia powództwa, względnie uchylenia tego wyroku i przekazania sprawy innemu Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja powoda nie zasługiwała na uwzględnienie, gdyż zgłoszone w niej zarzuty nie były trafne.

W pierwszej kolejności wypadało odnieść się do tych zarzutów, które w ocenie skarżącego, miały skutkować nieważnością postępowania w sprawie. Wniosek powoda o wyłączenie sędziego referenta, tj. SSO P. K., nie mógł odnieść skutku w rozpoznawanej sprawie, gdyż sędzią referentem tej sprawy nie był sędzia, którego dotyczył wniosek o wyłączenie, lecz SSO P. D. o którego wyłączenie powód nie wnosił. Wniosek powoda o wyłączenie sędziego z dnia 30 września 2009r. (k.68) nie odnosił się zatem do sędziego referenta rozpoznawanej sprawy i jako bezprzedmiotowy został pozostawiony w aktach bez dalszego biegu (k.70).

Naruszenie art. 401 kpc również w rozpoznawanej sprawie nie zachodziło, skoro postępowanie nie zostało wywołane skargą o wznowienie postępowania, lecz pozwem w postępowaniu procesowym. Wskazany przepis określa przyczyny nieważności postępowania, stanowiące podstawę wznowienia postępowania, które nie było przedmiotem rozpoznania przez Sąd I instancji.

Oddalenie wniosku powoda o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu przez Sąd I instancji było zasadne, co potwierdził Sąd Apelacyjny w Gdańsku oddalając zażalenie powoda kwestionujące oddalenie tego wniosku, postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2009r.

Nie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 kpc, ani art. 417 kc w zw. z art. 16 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. nr 179, poz. 1843 z późn.zm.), skoro jedynymi dowodami w sprawie, wskazanymi przez Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku były orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, wydane w sprawie IS (...) i akta sprawy Sądu Okręgowego w Gdańsku sygn. akt (...).

Skarżący nie wskazał w apelacji, oprócz powołania treści art. 233 kpc, na to, jakie dowody zostały przez Sąd Okręgowy ocenione z naruszeniem dyspozycji powołanego przepisu. Z kolei nie sposób zgodzić się z zarzutem naruszenia art. 417 kc w zw. z art. 16 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. w sytuacji, gdy nie została stwierdzona przewlekłość postępowania w sprawie (...), gdyż w sprawie IS (...) Sąd Apelacyjny skargę powoda na przewlekłość postępowania oddalił (oceniając stan sprawy do dnia 7 maja 2009r.), zaś po tej dacie powód również nie uzyskał postanowienia stwierdzającego przewlekłość, wydanego na podstawie art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r., niezależnie od tego, iż Sąd Okręgowy, rozpoznając niniejszą sprawę, nie dopatrzył się przewlekłości postępowania w sprawie (...) do dnia 12 października 2009r., tj. do dnia wyrokowania w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy podał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że powództwo nie było usprawiedliwione co do zasady, stąd nie zachodziła potrzeba prowadzenia postępowania dowodowego na okoliczność związku przyczynowego pomiędzy przewlekłością postępowania a szkodą powoda, na którą wskazywał on w pozwie. Stanowisko to podlega akceptacji przez Sąd Apelacyjny. Nadto Sąd Okręgowy wskazał na możliwość dochodzenia przez stronę odszkodowania, po prawomocnym zakończeniu sprawy co do istoty, zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r.

Nie znajdując uzasadnionych podstaw do uwzględnienia zarzutów i wniosków skarżącego należało apelację oddalić, w oparciu o art. 385 kpc.