Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2016 r. w Gliwicach

sprawy T. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 13 kwietnia 2016 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję, w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu T. W. prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2016 r.

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 360 zł ( trzysta sześćdziesiąt złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn. akt VIII U 1057/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 kwietnia 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., odmówił ubezpieczonemu T. W. prawa do emerytury. W uzasadnieniu podał, że ubezpieczony nie wykazał na dzień 31.12.1998 roku 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu ubezpieczony domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania prawa do emerytury. Ubezpieczony podniósł, że do pracy w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres zatrudnienia od dnia 17.07.1980 r do dnia 31.05.1989 r w Przedsiębiorstwie (...) w G., a po przekształceniu zakładu w (...) od dnia 01 czerwca 1989 r do dnia 21 czerwca 1996 r przy załadunku wełny mineralnej. Następnie po kolejnym przekształceniu w G. Polska Sp zo.o. Zakład Produkcyjny (...) również przy załadunku wełny szklanej oraz z (...) Polska Sp zo.o. na stanowisku operatora załadunku wózka. Ubezpieczony podniósł, że w związku z wykonywaniem pracy polegającej na odbiorze wełny szklanej, narażony był na pył i kurz. Z kolei wykonując prace na stanowisku topiarza ubezpieczony narażony był na pył z pieca. W latach 1985- 1989 jako robotnik transportowy ubezpieczony zmuszony był załadowywać ręcznie wełnę na wagony.

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc że ubezpieczony nie udowodnił żadnego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy podniósł, że odwołujący nie przedłożył świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Wskazał, że z uwagi na ograniczenia dowodowe wynikające z treści przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r, brak jest podstaw do uwzględnienia zeznań świadków jako dowodu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. W. urodził się (...) roku, nie przystąpił do OFE, do 31 grudnia 1998 roku udowodnił ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Od dnia 17.07.1980 r do 31.05.1989 r ubezpieczony zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w G., na stanowiskach:

- operatora urządzeń formujących wyroby izolacyjne,

- topiarza mas mineralnych – piecowego (od 1.11.1982 r)

- robotnika transportowego, (od.01.01.1986r) w Magazynie (...),

Od dnia 01.06.1989 r do 21.06.1996 r ubezpieczony po przekształceniu (...), które przekazało pracowników w trybie art. 23 ¹ kp, zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Produkcyjno (...) Sp zo.o. w K. na stanowisku:

- pracownika załadunku- kierowcy wózka,

Następnie po kolejnym przekazaniu pracowników w trybie art. 23 ¹ kp, zatrudniony w G. Polska Sp zo.o. Zakład (...) w G., od dnia 18.06.1996 r.do nadal, na stanowisku pracownika załadunku, kierowcy wózka (po kolejnym przekształceniu (...) Polska Sp zo.o).

Wymienione Przedsiębiorstwa zajmują się produkcją wełny mineralnej i szklanej.

W początkowym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w G., ubezpieczony pracował bezpośrednio przy produkcji wełny mineralnej. Ściągał z linii produkcyjnej płyty wełny mineralnej i układał je na paletę, obsługiwał linie produkcyjną.

W okresie w którym ubezpieczony zajmował stanowisko topiarza mas mineralnych- piecowego, obsługiwał piec, w którym topiona była skała bazaltowa, z której powstawała lawa a następnie włókno mineralne. Ubezpieczony czyścił oczka, z których wypływała lawa, wybijał spusty z żelaza, po to by wydajność pieca była lepsza.

W okresie w którym ubezpieczony pracował w Magazynie (...) na stanowiskach robotnika transportowego, pracownika załadunku- kierowcy wózka, zajmował się rozładunkiem i załadunkiem palet z wełny mineralnej i szklanej. Ubezpieczony przy użyciu wózka widłowego, ściągał palety z taśmy, które następnie układał na magazynie. Magazyn to pomieszczenie wydzielone z hali produkcyjnej zlokalizowane przy linii produkcyjnej. W początkowym okresie pracy na magazynie płyty z wełny mineralnej nie były foliowane, ubezpieczony musiał używać rękawiczek, gazy.

Wymienione prace, ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W miejscu w którym ubezpieczony świadczył prace panowało duże zapylenie, w powietrzu unosiły się igły wełny mineralnej, opary żywicy i kleju impregnacyjnego, formaldehydów, które stosowano do wiązania wełny mineralnej. Warunki pracy w Magazynie były zbliżone do warunków panujących na hali produkcyjnej.

dowód: akta rentowe, akta osobowe ubezpieczonego, zeznania świadków K. A. k 96v, A. B. k 97, J. Ś. k 97 v, zeznania ubezpieczonego T. W. k 110.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu go wyżej powołane dowody. Zeznania świadków były logiczne, i wzajemnie się uzupełniały. Świadkowie spójnie opisali prace wykonywane przez ubezpieczonego w spornym okresie. Wszyscy przesłuchani świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym, a zatem posiadali szczegółową wiedze na temat pracy powoda, jego zakresu obowiązków.

Sąd zważył, co następuje:

Zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

Stosownie do treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2009 r, nr 153, poz.1227) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U nr 8,poz 43 ze zm), ubezpieczony urodzony po dniu 31.12.1948 r, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeśli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, udokumentował na dzień 31.12.1998 r okres zatrudnienia wynoszący łącznie z okresami składkowymi i nieskładkowymi 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A- stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W myśl ustępu 2 emerytura o której mowa w ust 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu na dochodu budżetu państwa.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ww. ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo
do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

3. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie o sygn. akt I UK 20/09, wyraził pogląd, iż praca w warunkach szczególnych to praca, w której pracownik w sposób znaczny jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki, co wynika wprost z treści art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Motyw przyświecający ustawodawcy w stworzeniu instytucji przewidzianej w art. 32 ww. ustawy opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Powyższy pogląd Sąd Najwyższy wyraził ponownie w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie o sygn. akt III UK 3/11.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 31.12.1998 roku nie była sporna.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Organ rentowy nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego.

W wyroku z dnia 24 marca 2009 r.( I PK 194/08 ), Sąd Najwyższy przyjął, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych).

Zgodnie natomiast z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 roku, sygn. akt III UZP 48/84, w świetle § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r, zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym również zeznaniami świadków i stron (także wyrok SN z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239).

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony na dzień 31.12.1998 roku posiada wymagany 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Do okresu pracy w warunkach szczególnych należy zaliczyć okres: od dnia 17.07.1980 r do dnia 31.12.1998r tj okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w G., w Przedsiębiorstwie Produkcyjno (...) Sp zo.o. w K., G. Polska Sp zo.o. Zakład (...) w G.. Wymienione przedsiębiorstwa zajmowały się (i zajmują nadal) produkcją wełny mineralnej i szklanej. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony wykonywał pracę przy produkcji wełny mineralnej i szklanej. W początkowym okresie pracował bezpośrednio przy produkcji wełny mineralnej obsługując linię produkcyjną, następnie jako piecowy obsługiwał piec w którym wytapiane było włókno mineralne, a w okresie zatrudnienia w Magazynie (...), zajmował się załadunkiem i rozładunkiem płyt z wełny mineralnej i szklanej.

Ubezpieczony zatem wykonywał prace wymienione w wykazie A, dział V, poz. 13 (prace przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ubezpieczony w całym okresie zatrudnienia narażony był na szkodliwe warunki pracy. Prace wykonywał na hali produkcyjnej a następnie w Magazynie, który wydzielony był z hali i zlokalizowany przy taśmie produkcyjnej. W miejscu pracy ubezpieczonego panowały bardzo trudne warunki. Było duże zapylenie, w powietrzu uniosły się igły wełny mineralnej, oraz opary substancji chemicznych (klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne), stosowanych do wiązania wełny mineralnej. Ubezpieczony narażony był na czynniki toksyczne.

Ustalony w sprawie stan faktyczny pozwalał na przyjęcie, że ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych, ponieważ stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę wymienioną w wykazie A.

W konsekwencji sporny okres pracy wnioskodawcy powinien być zaliczony do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Odwołujący uzyskał zatem wymagany 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Pozostałe przesłanki prawa do emerytury nie były kwestionowane i zostały przez odwołującego spełnione.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, zmienił zaskarżoną decyzję.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 i 3 kpc. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalona została w oparciu § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).

(-) SSR del Magdalena Kimel