Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Sebastian Mazurkiewicz

protokolant: p.o. protokolant sądowy Agnieszka Karpińska

przy udziale funkcjonariusza UC II w W. J. M.

po rozpoznaniu dnia 9 stycznia 2017 r. w Warszawie

sprawy R. A., syna A. i M., ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

i K. G., syna M. i E., ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego – Urząd Celny w S.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 14 kwietnia 2016 r. sygn. akt III K 458/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 768/16

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja oskarżyciela publicznego okazała się zasadna, a tym samym skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było to, czy przedmiotowe pojazdy w chwili ich nabycia przez oskarżonych były samochodami ciężarowymi, czy osobowymi i w efekcie, czy podlegały podatkowi akcyzowemu określonemu przez organ podatkowy, a nadto, czy oskarżeni mieli świadomość, że kupują pojazdy osobowe i takie sprowadzają do kraju. Okoliczności te miały kluczowe znaczenie w kontekście wypełnienia znamion zarzucanego przestępstwa skarbowego.

W ocenie Sądu Okręgowego, w kontekście powyższego, sąd meriti poczynił wadliwe ustalenia faktyczne, wywodząc, że oskarżeni nie posiadali świadomości, iż nabyte przez nich samochody są pojazdami osobowymi i podlegają opodatkowaniu akcyzowemu. Argumenty oskarżonych, którzy twierdzili, że byli przekonani, iż sprowadzone przez nich samochody nie podlegały akcyzie, ponieważ zostały zakwalifikowane jako ciężarowe, co wynikało z otrzymanych dokumentów rejestrowych oraz stanu technicznego i elementów wyposażenia są zupełnie nieprzekonujące. Do powzięcia przekonania o winie oskarżonych, a tym samym o ich wiedzy co do rodzaju sprowadzanych pojazdów, uprawniał całokształt ustalonych okoliczności. Wskazać należy, iż zarówno dokumenty pochodzące od producentów tych samochodów (k. 30, 90, 256, 361,402, 455, 522, 648), jak i ustalone techniczne i fizyczne cechy pojazdów wskazują, iż zakwalifikować je należało jako samochody osobowe. Samochody te były bowiem wyprodukowane z homologacją samochodów osobowych, a następnie jedynie przerobione na samochody ciężarowe. W kontekście niniejszej sprawy nie można pominąć także faktu, że oskarżeni byli profesjonalistami, zawodowo zajmującymi się sprowadzaniem pojazdów z zagranicy, a zatem po samym wyglądzie pojazdów, a nade wszystko analizie dokumentów źródłowych mogli się zorientować z jakim typem pojazdu mają do czynienia. Nie sposób uwierzyć, by oskarżeni, którzy zawodowo zajmowali się handlem samochodami nie wiedzieli jakiego rodzaju były nabywane pojazdy. Oskarżeni musieli mieć także świadomość, że transakcje nabycia samochodów osobowych będą podlegały obowiązkowi podatkowemu. W świetle wyjaśnień R. A. nie może budzić wątpliwości fakt, iż celem zakupu przez oskarżonych przerobionych samochodów było uniknięcie podatku akcyzowego. Znamienne na tym tle jest stwierdzenie R. A., iż „ w tamtym czasie wszyscy sprzedawcy samochodów robili w ten sposób wykorzystując lukę w prawie sprowadzając i sprzedając je jako auta ciężarowe co pozwalało nie płacić podatku akcyzowego” (k. 730). Nie może zatem budzić wątpliwości, iż oskarżeni działali z bezpośrednim zamiarem uniknięcia zapłaty podatku akcyzowego.

Na tle wyjaśnień oskarżonego zaznaczenia wymaga fakt, iż pojazdy wskazane w zarzutach zostały wyprodukowane jako samochody osobowe i posiadały fabrycznie nadane cechy pojazdu o takim właśnie charakterze, przeznaczone zaś były zasadniczo do przewozu osób a nie towarów. Dokonanie następnie ich przeróbek, niezależnie od ich odwracalnego charakteru, nie uprawniało do uznania, iż zmienił się ich charakter dla kwestii opodatkowania akcyzą. Powyższego nie zmienia to, iż badanie techniczne i rejestracja dla potrzeb dopuszczenia do ruchu drogowego wskazywały, iż w tym momencie pojazdy te były uznawane za pojazdy ciężarowe. To „uznanie” nie było przecież konsekwencją decyzji organu celnego lecz wynikiem badań technicznych a dokonanych jedynie dla potrzeb określenia rodzaju pojazdu w ruchu drogowym. W istocie, kwestia klasyfikacji pojazdu podczas jego rejestracji pozostaje bez znaczenia dla kwestii podatkowych, do celów poboru akcyzy stosuje się bowiem klasyfikację w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN) zgodną z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U. WE L 256 z 07.09.1987 str. 1 ze zm. Dz.Urz. UE Polskie Wydanie Specjalne rozdz. 2, t.2, str. 382 ze zm.). Związanie sposobem klasyfikacji przyjętej w Nomenklaturze Scalonej uniemożliwia uwzględnienie klasyfikacji wyrobu przeprowadzonej dla innych celów, jak np. rejestracyjnych. Dlatego też zarejestrowanie samochodu jako ciężarowego, nie ma jakiegokolwiek znaczenia. Dowód rejestracyjny pojazdu nie decyduje o kwalifikacji pojazdu dla celów podatku akcyzowego, zaś stanowi jedynie dokument stwierdzający dopuszczenie pojazdu do ruchu. Niewątpliwie niezależnie od klasyfikacji pojazdu w myśl przepisów celnych, ten sam pojazd w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym może być ciężarowym. W realiach sprawy taki dualizm prawny pozostaje jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia, bowiem oskarżeni jako profesjonalnie zajmujący się sprowadzaniem pojazdów, od początku wiedzieli, że sprowadzone samochody były pojazdami osobowymi. Tym samym dla prawidłowej klasyfikacji pojazdu, w celach podatkowych, nie ma znaczenia kwalifikacja w świetle ustawy Prawo o ruchu drogowym i możliwość dokonania zmian konstrukcyjnych auta aby pierwotne, fabryczne przeznaczenie zmienić. Ustawodawca posługuje się dla potrzeb podatkowych nomenklaturą spójną z tą, która wynika z klasyfikacji wyrobów akcyzowych w układzie odpowiadającym Scalonej Nomenklaturze i dlatego nie ma znaczenia klasyfikacja pojazdu dla innego celu.

W kontekście powyższych wywodów zasadnym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpatrywaniu sprawy Sąd Rejonowy ponownie przeanalizuje – w kontekście wniosków wynikających z niniejszego uzasadnienia – czy oskarżonym w ramach zarzucanego im czynu można przypisać zamiar bezpośredni zabarwiony chęcią uchylenia się od opodatkowania.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.