Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Andrzej Smoch

Protokolant Anna Libik

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2013 r. w Zgorzelcu

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletnich R. F. i W. F. reprezentowanych przez matkę B. F.

przeciwko S. F.

o podwyższenie alimentów

oddala powództwo.

Sygn. akt RIIIC 124/13

UZASADNIENIE

Powódka B. F. działając jako przedstawiciel ustawowy małoletnich R. F. i W. F. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanemu S. F. wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego na rzecz małoletnich powódek z kwoty 350; zł do kwoty 600; zł miesięcznie na każdą z nich.

W pozwie podała, że samotnie wychowuje troje dzieci. Sytuacja materialna rodziny jest bardzo ciężka.

Małoletnia R. F. ur. (...) podjęła naukę w technikum w Z.. Mieszka w internacie za który powódka płaci 276; zł, obiady dla niej opłaca opieka społeczna. Czesne za szkołę córki wynosi 120; zł miesięcznie. Na weekendy córka przyjeżdża do domu, co tydzień na bilety powódka daje jej 50; zł.

Dzieci często chorują. Po pokryciu kosztów opłat i nauki córek na życie pozostają grosze. Dotychczasowe alimenty na utrzymanie dzieci nie wystarczają.

Powódka nie pracuje. Choruje na nerwicę depresyjną. Ma syna chorego na epilepsję. Cała trójka uczęszcza do szkół.

Pozwany dziećmi w ogóle się nie interesuje. Mieszka Ś. z rodzicami. Jego ojciec jest emerytem, a matka pracuje. Nie musi martwic się o opłaty i koszty utrzymania dzieci.

Pozwany S. F. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie akt Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o sygn. RIIIC 97/11 ( dołączonych do akt sprawy jako dowód ) ustalono co następuje:

1.  ugodą z dnia 04 kwietnia 2011r. zawartą przed Sądem Rejonowym w Zgorzelcu pozwany S. F. zobowiązał się łożyć na rzecz swoich małoletnich córek R. F. i W. F. rentę alimentacyjną w kwocie po 350; zł miesięcznie na każdą z nich tj. łącznie 700; zł miesięcznie, płatną do rąk ich matki B. F., poczynając od dnia 01 kwietnia 2011r. ( dowód: ugoda z dn. 04.04.2011r. – k.16 akt );

2.  powódka B. F. nie pracowała. Strony były rozwiedzione od kilkunastu lat. Nie wyszła ponownie za mąż, nie żyła w konkubinacie. Mieszkała z córkami i synem mającym 6 lat na którego otrzymywała 350; zł alimentów. Nie była zrejestrowana jako bezrobotna. Starała się o rentę. Miała wyznaczony termin stawienia się przed lekarzem orzecznikiem. Miała wypracowane lata pracy do ubiegania się o rentę. Chorowała na nerwicę depresyjną i gruźlicę. Własnych dochodów i majątku nie posiadała. Otrzymywała zasiłki na dzieci w wysokości 583; zł miesięcznie łącznie, w tym 200; zł zasiłku pielęgnacyjnego na syna. Do końca marca otrzymywał rentę w kwocie 485,71; zł miesięcznie. Dzieci własnych dochodów i majątku nie posiadały. Pozwany kontaktu z córkami nie utrzymywał. Płaciła za czynsz, wodę i ścieki 250; zł miesięcznie, ok. 190; zł za energię elektryczną, za gaz 55; zł co miesiąc, za (...); zł miesięcznie( dowód: wyjaśnienia powódki – k.16, przekaz pocztowy – k.7, dowody opłat – k.8-9 akt );

3.  pozwany S. F. pracował w firmie (...) Sp. z o.o. we W. na podstawie umowy na czas określony i zarabiał (...),93; zł brutto miesięcznie ( średnia z trzech miesięcy ). Innych dochodów poza wynagrodzeniem nie miał. Mieszkał z rodzicami. Do opłat nie dokładał się, bo rodzice tego nie żądali. Innych dzieci nie miał. Płacił 35; zł tygodniowo za dojazd do pracy ( dowód: wyjaśnienia pozwanego– k. 16 verte, zaświadczenie o dochodach – k.15 akt ).

Powódka B. F. za energię elektryczną w lutym 2013r. za 2 miesiące zapłaciła 186,54; zł, za Cyfrowy P. płaci 60; zł miesięcznie, za internat córki R. F. 276; zł miesięcznie ( dowód: dowody opłat – k. 11-13 akt ).

Małoletnia R. F. jest w roku szkolnym 2012/2013 uczennicą pierwszej klasy czteroletniego Technikum usług fryzjerskich w Z., czesne za szkołę wynosi 120; zł miesięcznie. Zamieszkuje w internacie w Z.. Choruje na nawracające infekcje górnych dróg oddechowych i infekcje dróg moczowych ( dowód: zaświadczenia o nauce – k.3,4, aneks do umowy – k.5, zaświadczenie - k. 7, zaświadczenia lekarskie – k.9,10, dowód opłaty za szkołę – k.14 akt ).

Pozwany S. F. jest zatrudniony w firmie (...) Sp. z o.o. we W. na podstawie umowy na czas nieokreślony za wynagrodzeniem (...) zł brutto; (...)zł netto miesięcznie - średnia z 3 miesięcy ( dowód: : zaświadczenie o dochodach z dn. 10.01.2012r. – k.74 akt ).

Na podstawie zeznań powódki B. F. ( k. 19, 19 verte akt ) ustalono co następuje:

Na temat pozwanego nie chce nic wiedzieć, o jego dochodach nie wie nic. R. w październiku skończy 18 lat. Druga córka ma 12 lat, uczy się w podstawówce. Powódka ma rentę w wysokości 540 zł miesięcznie. Otrzymuje zasiłki rodzinne. Na R. ma 350 zł alimentów miesięcznie. Mam łącznie 1050 zł alimentów miesięcznie. Na R. ma zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 150 zł miesięcznie. Zasiłki rodzinne na córki wynoszą po 103 zł miesięcznie. Na syna R. też ma zasiłek w tej kwocie. Nie żyje w konkubinacie, nie jest mężatką. Płaci czynsz, wodę i ścieki w wysokości około 250 zł. miesięcznie, za prąd około 160-170 zł co miesiąc, gaz 65 zł co miesiąc, telefon 50 zł miesięcznie. Majątku nie posiada. Dzieci majątku nie mają. Jest częściowo niezdolna do pracy. Nie jest zarejestrowana jako poszukująca pracy. Szukała pracy dorywczej. Może pracować w warunkach chronionych. Rentę ma ze 3 lata. Nie była w ciągu ostatnich 3 lat zarejestrowana jako poszukująca pacy.

Na podstawie zeznań pozwanego S. F. ( k. 19- 20 akt ) ustalono co następuje:

Innych dochodów poza wynagrodzeniem za pracę nie ma. Do pracy dojeżdża, za dojazd płaci 180 zł miesięcznie. Innych dzieci nie ma. Mieszka z rodzicami. Dokłada się do opłat 200 zł. Rodzice się zbulwersowali, powiedzieli, że nie będą go dalej utrzymywać i zażądali by dokładał się do opłat. Nie ma fuch. Jego zarobki zmalały, bo tak płaci firma. Pracodawca pozmieniał zarobki. Pozwany dzwoni do dzieci, na dojazdy do nich go nie stać. Najstarsza córka R. telefonicznie z nim rozmawia. Nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej. Sprawa rozwodowa stron była w 2001 r.

Mając na uwadze poczynione ustalenia Sąd zaważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 138 k.r. i op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego

Przez pojęcie zmiany stosunków w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych przyjmuje się istotną zmianę okoliczności , od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego, taką zmianę która skutkuje koniecznością zmniejszenia albo zwiększenia alimentów, a w pewnych wypadkach ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego np. wskutek uzyskania przez osobę uprawnioną zdolności do samodzielnego utrzymania się.

Zmiana stosunków może prowadzić zatem do uchylenia obowiązku alimentacyjnego , podwyższenia lub obniżenia tego obowiązku.

Zmiana orzeczenia lub umowy dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu lub zawarciu umowy, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio już istniejącymi w dacie wydania orzeczenia lub zawarcia umowy dotyczącej stosunku alimentacyjnego.

Sąd dla ustalenia czy nastąpiła zmiana stosunków skutkująca koniecznością zmiany wysokości alimentów porównał stosunki istniejące w dacie zawarcia ugody w poprzedniej sprawie alimentacyjnej tj. 04 kwietnia 201 r., ustalającej alimenty na małoletnie powódki od pozwanego w kwocie po 350; zł miesięcznie na każdą z nich, z istniejącymi w dacie wyrokowania. Przy czym brał pod uwagę okoliczności z art. 135 k.r. i op. i art. 133 § 1 k.r. i op.

Zgodnie bowiem z treścią art. 133 § 1 k.r. i op. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać , chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Małoletnie powódki własnych dochodów i majątku nie posiadają stąd na jej rodzicach spoczywa ciągle obowiązek ich alimentacji.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz do zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego ( art. 135 §1 k.r. i op.) . Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka , które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie , może polegać także w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie ( art. 135 § 2 k.r. i op.). Przy czym z uwagi na wiek dzieci osobiste starania o ich utrzymanie lub wychowanie mają znaczenie, ale przede wszystkim wobec młodszej z córek stron.

Od orzeczenia o dotychczasowych alimentach do dnia wyrokowania w niniejszej sprawie upłynął okres dwóch lat.

W dacie zawierania ugody w poprzedniej sprawie o podwyższenie alimentów powódka nie pracowała, nie miała tym samym stałych dochodów. Nie pracowała także dorywczo. Nie była zarejestrowana jako bezrobotna, a to z uwagi na to, że bezpośrednio przed zawarciem ugody tj. do końca marca 2011r. utraciła prawo do renty w kwocie 485,71; zł miesięcznie. Starała się jednak o ponowne uzyskanie prawo do renty i jak wynika z jej zeznań obecnej sprawie uzyskała je. Otrzymuje obecnie rentę w kwocie po 540; zł miesięcznie. Jej dochody uległy więc niewielkiej podwyżce.

Zarówno w toku poprzedniej sprawy, jak obecnie powódka nie wykorzystywała i nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych. B. F. była i jest osobą częściowo niezdolną do pracy, może bowiem pracować w warunkach pracy chronionej. Osoba częściowo niezdolna do pracy może być zarejestrowana w urzędzie pracy jako poszukująca pracy ( czego nie należy mylić z rejestracją jako osoba bezrobotna ). Mimo tej możliwości powódka od trzech lat nie zarejestrowała jako poszukująca pracy. Tymczasem Sądowi, zarówno z szeregu innych spraw o alimenty, jak i ogłoszeń Powiatowego Urzędu Pracy w Z. dostępnych dla każdego będącego bez pracy, wiadomo, że w ofercie tego urzędu ciągle są oferty pracy dla osób częściowo niezdolnych do pracy, również w warunkach pracy chronionej. Na przestrzeni lat w których powódka nie była zarejestrowana jako poszukująca pracy możliwość takiego zatrudnienia mogłaby zaistnieć, a dlaczego mimo tego powódka z istniejącej szansy nie korzysta nie jest właściwie wiadomo.

Sąd wskazuje ponadto, że powódka w dalszym ciągu wywiązuje się częściowo ze swojego obowiązku alimentacyjnego czyniąc osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dzieci.

Pozwany S. F. w dacie ustalania dotychczasowych alimentów pracował w firmie (...) Sp. z o.o. we W. na podstawie umowy na czas określony i zarabiał (...),93; zł brutto miesięcznie ( średnia z trzech miesięcy ). Innych dochodów poza wynagrodzeniem nie miał. Mieszkał z rodzicami. Do opłat nie dokładał się, bo rodzice tego nie żądali. Innych dzieci nie miał. Płacił 35; zł tygodniowo tj. 140; zł miesięcznie za dojazd do pracy.

Obecnie jest zatrudniony w firmie (...) Sp. z o.o. we W. na podstawie umowy na czas nieokreślony za wynagrodzeniem (...); zł brutto; (...)zł netto miesięcznie ( średnia z 3 miesięcy ). Jego dochód od ostatniej sprawy nie tylko, że nie wzrósł, ale niestety uległ nawet zmniejszeniu i to pomimo zatrudnienia go już na podstawie umowy na czas nieokreślony. Wynagrodzenie pozwanego zmniejszyło się o około 210 zł brutto, tj. około 150; zł netto, miesięcznie. Dla uzyskania dochodu z wynagrodzenia za pracę musi także pokryć koszty dojazdu do pracy, a te uległy zwiększeniu ze 140; do 180; zł miesięcznie. W toku poprzedniej sprawy miał komfortową sytuację mieszkaniową ponieważ rodzice nie żądali od niego dokładania się do opłat. Teraz to się jednak zmieniło, a do kosztów jego utrzymania doszedł koszt dokładania się do opłat za mieszkanie i media w wysokości 200; zł miesięcznie.

Możliwości łożenia przez pozwanego na córki nie tylko więc nie zwiększyły się, lecz uległy istotnemu zmniejszeniu. Po opłaceniu alimentów ( 700; zł ), kosztów dojazdu do pracy ( 180; zł ) i dołożenia się rodzicom do opłat ( 200; zł ) pozwanemu z kwoty (...); zł wynagrodzenia na pozostałe potrzeby pozostaje kwota około 355; zł. Z tego musi się wyżywić po to by mieć siłę na świadczenie pracy.

Usprawiedliwione potrzeby dzieci, w ciągu dwóch lat bez wątpienia uległy zwiększeniu. Powódka wskazywała, że w szczególności wzrósł koszt nauki małoletniej R. F.. Wskazała, że córka uczy się Technikum Usług (...) w Z., czesne za szkołę wynosi 120; zł miesięcznie, koszt internatu 276; zł miesięcznie, koszt dojazdu do szkoły 50; zł tygodniowo. Sąd nie podziela jednak stanowiska powódki co do zwiększenia się usprawiedliwionych potrzeb małoletniej R. F. związanych z jej nauką. Potrzeby dziecka uległy niewątpliwie istotnemu zwiększeniu, problemem jest jednak czy są to usprawiedliwione potrzeby. W sytuacji finansowej obu rodziców, wykazanej wyżej, nie jest bowiem, delikatnie mówiąc, mądre pozwalanie na naukę dziecka przy takich kosztach kształcenia. I to w sytuacji gdy na terenie Z. znajduje się w Zespole Szkół Zawodowych przy ul. (...). Szkoła, która jest bezpłatna, a małoletnia mogłaby do szkoły dojeżdżać z miejsca zamieszkania ponosząc jedynie koszt zakupu biletu miesięcznego.

Natomiast przy obecnych możliwościach zarobkowych i majątkowych jej rodziców, przy potrzebach pozostałych dzieci B. F., nie stać ich po prostu na pokrywanie kosztów jej nauki w Z..

Na skutek zmniejszenia się i to w sposób istotny możliwości zarobkowych pozwanego nie ma możliwości podwyższenia alimentów od niego na dzieci, a tym samym dołożenia się do zwiększonych potrzeb jego dzieci, zarówno starszej, jaki młodszej córki.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Pozwanego nie obciążył kosztami opłaty sądowej wobec oddalenia powództwa o podwyższenie alimentów.