Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Pa 22/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Jacek Witkowski

Sędziowie: SO Jerzy Zalasiński

SO Katarzyna Antoniak (spr.)

Protokolant st.sekr.sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2013 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa Urzędu Gminy S.

przeciwko A. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 1 lutego 2013r. sygn. akt IV P 560/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda Urzędu Gminy S. na rzecz pozwanej A. K. kwotę 900 zł (dziewięćset) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt: IV Pa 22/13 UZASADNIENIE

Wyrokiem z 1 lutego 2013r. Sąd Rejonowy w Siedlcach oddalił powództwo Urzędu Gminu S. skierowane przeciwko A. K. o zapłatę kwoty 17.898 złotych oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Rozstrzygnięcie to było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:

W pozwie wniesionym przeciwko A. K. Urząd Gminy S. domagał się zasądzenia od pozwanej na jego rzecz kwoty 17.898 złotych ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając roszczenie powód wskazał, iż Gmina S. zaciągnęła pożyczkę w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. na dofinansowanie przedsięwzięcia w postaci rozbudowy stacji wodociągowej w K.. W umowie pożyczki zostały określone kwoty i terminy zapłaty poszczególnych rat. W razie uchybienia terminowi zapłaty przewidziano naliczanie odsetek oraz umorzenie części pożyczki pod warunkiem m. in. spłacenia w terminie co najmniej 50% pożyczki. Powód będąc przekonanym o wywiązaniu się ze wszystkich warunków umorzenia części pożyczki, po spłaceniu połowy wystąpił do pożyczkodawcy o umorzenie części pożyczki. Ten poinformował jednak powoda o niespłaceniu rat pożyczki w terminie i pomniejszeniu z tego tytułu umorzenia o 71.500 złotych i zamiast umorzenia powodowi kwoty 111.000 złotych umorzył jedynie 38.500 złotych. Według powoda kwotę tę należy uznać za szkodę, a datę otrzymania tych pism za datę powzięcia wiadomości o szkodzie. Zdaniem powoda jedyną przyczyną opóźnienia w zapłacie raty było zapomnienie o tym obowiązku przez pozwaną. Do niej bowiem, zatrudnionej na stanowisku Skarbnika Gminy – głównego księgowego, należało dokonywanie dyspozycji dotyczących wykonania przelewów. Dochodzona kwota stanowi równowartość 3-miesięcznego wynagrodzenia za pracę pozwanej, której wina nie budzi wątpliwości. Powód podniósł, iż powódka z własnej inicjatywy naprawiła część szkody w postaci pokrycia naliczonych Gminie odsetek z tytułu zwłoki w zapłacie rat.

Pozwana wnosiła o jego oddalenie w całości, podnosząc między innymi zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powódka A. K. od 1990r. jest pracownikiem Urzędu Gminy S., zatrudnionym na stanowisku Skarbnika Gminy. W dniu 23 lipca 2008r. Gmina S. zawarła z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. umowę pożyczki nr (...) na dofinansowanie przedsięwzięcia pn. „Rozbudowa (modernizacja) stacji wodociągowej w K.” na kwotę 550.000 złotych. Umowa w § 4 ust. 5 określała kwoty rat pożyczki i terminy zapłaty poszczególnych z nich. Przewidywała jednocześnie możliwość umorzenia części pożyczki w razie spełnienia określonych w § 12 umowy przesłanek, z których jedną stanowiło spłacenie w terminach określonych w umowie co najmniej 50% udzielonej pożyczki wraz z należnymi odsetkami. Do obowiązków pozwanej na jej stanowisku należało m. in. dokonywanie dyspozycji wykonania przelewów należności Urzędu Gminy S. wobec podmiotów trzecich i dbanie o ich terminowość. Pozwana w ramach swoich obowiązków nie dopilnowała wykonania dyspozycji przelewu VI raty pożyczki wynikającej z w/w umowy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W., której termin płatności przypadał na 31 marca 2010r. Rata ta została zapłacona w dniu 13 kwietnia 2010r. Kwota odsetek karnych z tytułu przekroczenia terminu wyniosła 122 złotych i pozwana uiściła tę kwotę z własnych środków na rachunek bankowy Gminy S. w dniu 8 września 2010r., a następnie tego samego dnia Gmina przelała tę kwotę na rachunek Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W.. O uchybieniu pozwanej Wójt Gminy S. powziął informację w dniu 3 września 2010r. z chwilą otrzymania noty odsetkowej z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W., zamieszczając odręcznie na tej nocie adnotację „Proszę o wyjaśnienie”. Ponadto osobiście w dniu 8 września 2010 r. autoryzował operację elektronicznego polecenia przelewu dotyczącego zapłaty odsetek karnych na rzecz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. na kwotę 122 złotych. W dniu 1 grudnia 2011r. do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. wpłynął wniosek Gminy S. o umorzenie pożyczki nr (...) z 23 lipca 2008 r. w wysokości 110.000 złotych . Uchwałą nr 1/12 z 3 stycznia 2012 r. Zarząd Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. warunkowo umorzył częściowo Gminie S. pożyczkę udzieloną na podstawie umowy nr (...) zawartej w dniu 23 lipca 2008r., na kwotę 38.500 złotych, z dniem 30 września 2012r. W dniach od 16 stycznia 2012r. do 7 marca 2012r. Regionalna Izba Obrachunkowa w W. przeprowadziła w siedzibie Urzędu Gminy S. kontrolę kompleksową gospodarki finansowej Gminy S. za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2011r., która na wniosek Wójta Gminy S. objęła również kwestię terminowości zapłaty rat pożyczki wynikających z umowy Gminy S. z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W.. Kontrola nie stwierdziła naruszeń dyscypliny finansów publicznych.

W przedstawionym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał roszczenie Urzędu Gminy S. za nieuzasadnione i orzekł o jego oddaleniu. Uzasadniając stanowisko Sąd wskazał, że zgodnie z art.114 kp i art.115 kp pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Przesłanką odpowiedzialności materialnej jest nadto bezprawność działania lub zaniechania pracownika, którą należy rozumieć jako naruszenie obiektywnych reguł staranności wymaganej przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych. Jednym z obowiązków pracownika, zgodnie z art. 100 § 2 pkt 4 kp, jest dbałość o dobro zakładu pracy oraz ochrona jego mienia. Z kolei z art.119 i art.122 kp wynika, że jeżeli pracownik wyrządził winę umyślnie, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości, natomiast w razie wyrządzenia szkody z winy nieumyślnej wysokość odszkodowania jest limitowana kwotą trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Pracownik poniesie zatem odpowiedzialność materialną, jeżeli zaistnieją następujące przesłanki: powstanie szkoda w majątku pracodawcy, szkoda ta będzie następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, zachowanie pracownika będzie zawinione oraz zaistnieje związek przyczynowy między zawinionym niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków przez pracownika a szkodą, jaką poniesie pracodawca. Brak jednej ze wskazanych przesłanek automatycznie wyłącza odpowiedzialność pracownika, przy czym zaistnienie wymienionych przesłanek, a zwłaszcza winę pracownika musi wykazać pracodawca. W ocenie Sądu pierwszej instancji pozwana dopuściła się naruszenia swoich obowiązków służbowych nie dokonując terminowo zlecenia przelewu raty pożyczki, za co była odpowiedzialna. Pozwana była sama świadoma swojego niedopatrzenia, jako że poczuła się w obowiązku pokryć z własnych środków finansowych odsetki karne, powstałe na skutek przekroczenia terminu płatności raty pożyczki. Wina pozwanej w tym zakresie była nieumyślna, gdyż nie spóźniła się z opłaceniem raty pożyczki celowo, ani nie brała pod uwagę możliwości niedotrzymania terminu płatności. Skutkiem nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych przez pozwaną było obciążenie Gminy S. karnymi odsetkami w wysokości 122 złotych, które pozwana pokryła z własnych środków, a w dalszej perspektywie uchybienie to skutkowało pomniejszeniem umorzenia pożyczki w wysokości 1% wypłaconej pożyczki za każdy dzień opóźnienia. Z uwagi na 13 dni opóźnienia w spłacie kapitału pożyczki zaciągniętej na realizację zadania wynikającego z umowy Gminy S. zawartej z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. pożyczkodawca pomniejszył możliwą kwotę umorzenia o kwotę 71.500 zł. Powód okoliczność te uznaje za szkodę poniesioną w wyniku zaniedbania pozwanej. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego i poglądami doktryny szkodą jest uszczerbek w prawnie chronionych dobrach majątkowych, wyrażający się w różnicy między stanem tych dóbr, jaki istniał i jaki następnie mógłby istnieć w ramach normalnej kolei rzeczy, a stanem jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę polegającą na uszczupleniu aktywów lub zwiększeniu pasywów. W świetle powyższego – w ocenie Sądu Rejonowego - szkodą, którą wywołało niewłaściwe wywiązanie się przez pozwaną z obowiązków pracowniczych było powstanie obowiązku uregulowania odsetek karnych od opóźnienia w terminie spłaty raty pożyczki, czyli kwota 122 złotych. Natomiast za daleko idące Sąd uznał stwierdzenie powoda, że uchybienie pozwanej wyrządziło także szkodę w postaci zmniejszenia umorzenia pożyczki o kwotę 71.500 złotych. Kwestia umorzenia części pożyczki, zgodnie z umową zawartą przez Gminę S. z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W., pozostawała całkowicie w gestii pożyczkodawcy, który mógł, a nie musiał, umorzyć część pożyczki i to dopiero po spełnieniu przez pożyczkobiorcę przesłanek określonych w § 12 umowy. Zasadą wynikającą z tej umowy było spłacenie przez Gminę S. pożyczki w całości i w chwili jej zawierania nie można było przesądzać, że pożyczka ta w całości, czy w części zostanie na pewno umorzona. Podstawy do ubiegania się o umorzenie pożyczki zaistniały dopiero przeszło 3 lata później. Nieuzasadnione jest zatem stwierdzenie, że w ramach normalnej kolei rzeczy Gmina uzyskałby umorzenie pożyczki w maksymalnej dopuszczalnej wysokości, a na skutek zaniechania pozwanej doznał uszczerbku w swoich dobrach majątkowych. Ponadto zdaniem Sądu Rejonowego, nawet przy przyjęciu, że powódka swoim zaniechaniem wyrządziła Gminie S. szkodę w wysokości 71.500 złotych i ponosi za to winę, to w okolicznościach sprawy zastosowanie znajdzie art.291§2 kp, w myśl którego roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody, wyrządzonej przez pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, ulegają przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody. W niniejszej sprawie Wójt Gminy J. Ś. zapoznając się w dniu 3 września 2010r. z notą odsetkową nr (...)08/08/2010 na kwotę 122 złotych tytułem odsetek karnych od udzielonej pożyczki powziął wiadomość o tym, że doszło do uchybienia obowiązków pracowniczych przez powódkę. Wiedza pracodawcy o czynnościach pozwanej, które doprowadziły do powstania szkody istniała więc już co najmniej we wrześniu 2010r. Za nieistotne Sąd Rejonowy uznał przy tym to, że ostateczna wysokość szkody ukształtowała się dopiero w styczniu 2012r., kiedy Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. podjął uchwałę o częściowym umorzeniu pożyczki udzielonej Gminie S., gdyż do rozpoczęcia biegu rocznego terminu z art.291§2 kp niezbędna jest tylko wiedza pracodawcy o szkodzie i osobie ją wyrządzającej, nie jest natomiast konieczna znajomość dokładnej wysokości tej szkody (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1991 r., I PR 429/90, Lex nr 14681). W tych okolicznościach za uzasadniony Sąd Rejonowy uznał podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia. Roszczenie Gminy S. przedawniło się z upływem roku od dnia 3 września 2010r., kiedy Wójt Gminy zapoznał się z w/w notą odsetkową. Tymczasem powódka wystąpiła z pozwem w dniu 4 października 2012r., a wcześniej nie przerwała biegu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy rozstrzygnął na podstawie art.98§1 kpc w związku z §11 ust.1 pkt 2 i §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Od powyższego wyroku apelację złożył Urząd Gminy S. zarzucając mu naruszenie art.120§1 kc polegające na uznaniu, że bieg przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody może rozpocząć się przed powstaniem samej szkody, a także sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez uznanie za nieuzasadnione twierdzeń powoda, że uchybienie pozwanej wyrządziło także szkodę w postaci zmniejszenia umorzenia części pożyczki, a także że w ramach normalnej kolei rzeczy powód nie uzyskałby umorzenia pożyczki w maksymalnej wysokości.

Wskazując na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu apelacji powód wskazał, że o powstaniu szkody w przedmiotowej sprawie można mówić dopiero od chwili, kiedy uprawniony organ Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. zawiadomił powoda o odmowie umorzenia pożyczki, co miało miejsce na początku stycznia 2012r. Dlatego bezpodstawne jest przyjęcie przez Sąd Rejonowy, że powód powziął wiadomość o szkodzie już w dniu zapoznania się z notą odsetkową.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji powoda oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania za drugą instancję, a w razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji o pozostawienie temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela pogląd powoda, że dochodzenie odszkodowania z tytułu odmowy udzielenia przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. pełnego umorzenia pożyczki nie było możliwe przed powzięciem przez Gminę S. informacji o odmowie udzielenia wnioskowanego umorzenia. Powzięcie przez Wójta Gminy informacji o nocie odsetkowej wystawionej z tytułu nieterminowego uregulowania jednej z rat pożyczki było momentem, w którym Wójt powziął wiedzę, że VI rata pożyczki została uiszczona po terminie przewidzianym w harmonogramie spłat. Wiedza ta nie była równoznaczna z powzięciem wiedzy o odmowie umorzenia pożyczki, gdyż w tym przedmiocie Zarząd Funduszu podjął uchwałę dopiero w dniu 3 stycznia 2012r.

Okoliczność powyższa nie przesądziła jednak o zasadności apelacji powoda, gdyż mimo częściowo nietrafnej argumentacji Sąd Rejonowy wydał trafny wyrok. W ocenie Sądu Okręgowego w okolicznościach sprawy brak podstaw do przyjęcia, że decyzja zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarski Wodnej w W., podjęta w formie uchwały, o jedynie częściowym umorzeniu pożyczki udzielonej Gminie S. na podstawie umowy z 23 lipca 2008r. (tj. poniżej kwoty wnioskowanej przez Gminę), była prostą konsekwencją uchybienia przez pozwaną terminu zapłaty jednej z rat pożyczki. Poza sporem pozostaje, że VI rata pożyczki została uiszczona przez Gminę S. po terminie, który strony ustaliły do 31 marca 2010r. Faktycznie rata ta została uiszczona w dniu 13 kwietnia 2010r., a zatem z trzynastodniowym opóźnieniem. Niesporny jest również zapis §12 umowy, w którym przewidziano, że pożyczkobiorca może ubiegać się w Funduszu o umorzenie części pożyczki, po spełnieniu przewidzianych w niej warunków, wśród których znalazł się warunek spłacenia w terminach określonych w umowie, co najmniej 50% udzielonej pożyczki, wraz z odsetkami, pod rygorem zmniejszenia kwoty umorzenia o 1% kwoty wypłaconej pożyczki za każdy dzień opóźnienia w zapłacie raty kapitałowej. Rygor ten przewidziany został w §25 pkt 3 lit.a dokumentu pt.: Zasady udzielania pożyczek oraz udzielania dotacji ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. stanowiącego uchwałę Rady Nadzorczej Funduszu, który to dokument zgodnie z §1 ust.1 pkt 2 umowy zawartej między Gminą S. a w/w Funduszem stanowi podstawę działania Funduszu jako pożyczkodawcy. Analiza zapisów tego dokumentu w części dotyczącej umarzania pożyczek, jak i analiza §12 umowy prowadzi do wniosku, że umorzenie pożyczki jest decyzją uznaniową Funduszu, a warunki wymienione w §12 umowy i uszczegółowione w §23 dokumentu „Zasady udzielania i umarzania pożyczek (...)” są warunkami niezbędnymi do umorzenia pożyczki, ale nie przesądzającymi, że umorzenie pożyczki nastąpi oraz że nastąpi we wnioskowanej wysokości. W §12 umowy przewidziano możliwość ubiegania się przez pożyczkobiorcę o umorzenie pożyczki po spełnieniu określonych w nim warunków, a w §23 w/w dokumentu powtórzono te warunki określając je jako niezbędne. Spełnienie tych warunków nie skutkuje jednak automatycznym umorzeniem pożyczki, po stronie pożyczkobiorcy nie powstaje również roszczenie o umorzenie pożyczki. Zgodnie z §22 ust.1-3 „Zasad udzielania i umarzania pożyczek (...)” decyzje w sprawach umarzania pożyczek i jego poziomu podejmuje zarząd Funduszu z uwzględnieniem rodzaju zadań, umorzenie to udzielane jest na warunkach obowiązujących w dniu złożenia kompletnego wniosku umorzeniowego, a wysokość umorzenia kwoty zaciągniętej pożyczki nie może przekroczyć 30%. Ze statutu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. nadanego przez Ministra Środowiska w dniu 22 marca 2006r. z mocą obowiązującą od 1 marca 2006r. wynika, że Zarząd Funduszu jest organem kolegialnym i aktualnie składa się z czterech osób ,tj. prezesa i jego trzech zastępców, który decyzje podejmuje w formie uchwał zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym, w obecności co najmniej połowy skład zarządu - §31 ust.1 i 2 oraz §35 statutu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. (w kopercie na k.73). Sposób podejmowania decyzji przez Zarząd Funduszu oraz uznaniowość decyzji w sprawie umorzenia pożyczki powodują, że nie można podzielić poglądu powoda, że przyczyną umorzenia przez Fundusz jedynie części z wnioskowanej kwoty umorzenia była wyłącznie nieterminowa spłata VI raty pożyczki. Uchwała nr 3/12 zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w W. z 3 stycznia 2012r. stanowi o częściowym umorzeniu Gminie S. pożyczki udzielonej na podstawie umowy z 23 lipca 2008r. ,tj. w kwocie 38.500 złotych. Uchwała ta nie zawiera uzasadnienia i nie wskazuje przyczyn braku umorzenia pełnej wnioskowanej kwoty (uchwała nr 3/12 z 3 stycznia 2012r. k.28). Wyjaśnienie przyczyn podjętej uchwały znalazło się w piśmie z 26 stycznia 2012r. skierowanym przez Zastępcę Prezesa Funduszu do Wójta Gminy S. (k.7), ale z uwagi na opisany wyżej tryb podejmowania uchwał przez Zarząd Funduszu pisma tego nie można uznać za wiążące w kwestii podstaw podjętej uchwały. Zauważyć ponadto należy, że zgodnie z §2 uchwały Zarządu Funduszu z 3 stycznia 2012r. umorzenie pożyczki jest warunkowe i uzależnione od spełnienia określonych warunków. Dlatego twierdzenie powoda o odpowiedzialności pozwanej za nieuzyskanie przez Gminę S. kwoty umorzenia pożyczki w pełnej wnioskowanej wysokości należy uznać za nieuzasadnione.

Z przedstawionych względów Sąd Okręgowy na podstawie art.385 kpc oddalił apelację powoda jako bezzasadną.

O kosztach procesu za drugą instancję Sąd Okręgowy rozstrzygnął zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu ,tj. na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc oraz § 11 ust.1 pkt 2 w zw. z §12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.