Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 r. w Gdańsku

sprawy L. K. (1)

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji L. K. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 12 listopada 2012 r., sygn. akt IV U 1412/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 96/13

UZASADNIENIE

L. K. (1) wniosła odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.: z dnia 05 października 2010 r. i z dnia 13 czerwca 2011 r. ponownie ustalających wysokość emerytury policyjnej wnioskodawczyni, zaskarżając je w części dotyczącej obniżenia emerytury i domagając się ich zmiany, ponowne ustalenia wysokości świadczenia poprzez przyznanie jej nieobniżonej emerytury policyjnej, naliczonej w wysokości 40 % podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i 2,6 % podstawy wymiaru za każdy dalszy rok tej służby, z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych oraz przysługujących jej podwyższeń i dodatków, zasiłków i świadczeń pieniężnych, a także zasądzenie od organu rentowego na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania skarżąca zakwestionowała zaliczenie jej do grona funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa oraz wskazała, że przepisy ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji oraz ich rodzin (Dz. U. z 2009 r., nr 24, poz. 145), na podstawie których dokonano ponownego ustalenia wysokości jej emerytury policyjnej nie odpowiadają konstytucyjnym wzorcom Rzeczypospolitej Polskiej jako państwa prawa, a także są sprzeczne z rezolucją Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 1096 z dnia 27 czerwca 1996 r., wzywającą do zapewnienia zgodności ustaw i środków z wymogami państwa opartego na rządach prawa, z zaleceniem zakończenia rozliczeń z okresem komunistycznym w okresie 10 lat, a także Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie 4 listopada 1950 r. i ratyfikowanej przez Polskę w dniu 19 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284), a w szczególności z zawartą w preambule Konwencji zasadą rządów prawa i zawartym w art. 1 i 14 zakazem dyskryminacji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o ich oddalenie i zasądzenie od odwołującej się na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu organ ten powołał treść art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2009 r., Nr 24, poz. 145) oraz wskazał, że z informacji o przebiegu służby z dnia 30 sierpnia 2010 r. Nr (...) sporządzonej przez Instytut Pamięci Narodowej wynika, iż odwołująca się w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 18 kwietnia 1990 r. pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 - 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U z 2007 r. Nr 63, poz. 425 ze zm.).

W myśl § 14 ust 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 239, poz. 2404) środkiem dowodowym potwierdzającym datę i podstawę zwolnienia ze służby oraz okres służby jest zaświadczenie o przebiegu służby, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej. Zgodnie natomiast z art. 13 lit. a ust. 5 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu ,Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 ze zm.) informacja o przebiegu służby jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy. Informacja o przebiegu służby jest tym samym wiążąca dla organu emerytalno-rentowego przy wydawaniu przedmiotowych decyzji.

W związku z powyższym organ rentowy dokonał ponownego przeliczenia świadczenia odwołującej się na zasadach określonych w art. 15 lit. b ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...).

Wyrokiem z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie IV U 1412/12 Sąd Okręgowy w Toruniu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

1.  oddalił odwołania,

2.  zasądził od L. K. (2) na rzecz Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA w W. kwotę 120,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu I instancji:

Instytut Pamięci Narodowej w informacjach o przebiegu służby nr (...) i (...) wskazał, że ubezpieczona w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Dz. U. Nr 63, poz. 425 ze zm.).

Ubezpieczona dnia 15 grudnia 1988 r. złożyła podanie o przyjęcie do Milicji Obywatelskiej. W ankiecie osobowej wskazała, że jest osobą bezpartyjną.

Orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji lekarskiej nr (...)z dnia 17 stycznia 1989 r. ubezpieczona została uznana za zdolną do służby w M.O.

W dniu 01 czerwca 1989 r. ubezpieczona została przyjęta do pracy w Wydziale III Służby Bezpieczeństwa WUSW w T. na stanowisku maszynistki-sekretarki, na co wyraziła zgodę.

W dniu 11 listopada 1989 r. została przeniesiona do Wydziału Ochrony Konstytucyjnego Porządku (...), gdzie pracowała do dnia 31 lipca 1990 r. Przez pewien czas była oddelegowana do pracy w Wydziale Ogólnym (...), gdzie pracowała głownie jako sekretarka.

Ubezpieczona uczestniczyła w kursie prowadzonym przez Szkołę M.O. w P. i w dniu 06 grudnia 1989 r. zdała egzamin na podoficera M.O. w specjalności administracyjnej. Z dniem 18 kwietnia 1990 r. została awansowana na stopień kaprala M.O.

Po rozwiązaniu Służby Bezpieczeństwa ubezpieczona pomyślnie przeszła weryfikację i Wojewódzka Komisja Kwalifikacyjna uznała, iż ubezpieczona odpowiada wymogom przewidzianym dla funkcjonariusza lub pracownika Ministerstwa Spraw Wewnętrznych określonym w ustawie i posiada moralne kwalifikacje do pełnienia służby w Policji.

Sąd Okręgowy wskazał, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w załączonych aktach rentowych, którym przyznał pełen walor wiarygodności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich autentyczności i chociaż ubezpieczona kwestionowała prawdziwość zawartych w nich informacji, to Sąd ten nie znalazł podstaw do podważenia ich mocy dowodowej.

Jednocześnie dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej jedynie w takiej części, w jakiej były one zgodne ze stanem faktycznym ustalonym w sprawie. Powodem tego był fakt, że ubezpieczona za wszelką cenę starała się wykazać, że nigdy nie pracowała w S.B., a jedynie była tam zatrudniona formalnie, o czym wtedy nie wiedziała, co nie znalazło potwierdzenia w dowodach z dokumentów zgromadzonych w sprawie.

Na wstępie Sąd I instancji stwierdził, że nieprawdą jest, że ubezpieczona nie wyraziła zgody na zatrudnienie jej na stanowisku sekretarki-maszynistki w Wydziale III WUSW w T., gdyż jak wynika z treści notatki sporządzonej na podaniu ubezpieczonej do służby w M.O., przeprowadzono z nią rozmowę, w trakcie której wyjaśniono jej, na jakie stanowisko ma zostać przyjęta i w jakim wydziale ma pracować. W ocenie tego Sądu trudno przyjąć, aby istniała możliwość zatrudnienia pracownika bez informowania go o tym fakcie, zwłaszcza tego typu instytucji jak w organach Służby Bezpieczeństwa. O ile istnieje teoretyczna możliwość, że ktoś nie wiedząc o tym mógł być informatorem Służby Bezpieczeństwa, to nie ma możliwości, aby ktoś był nieświadomym pracownikiem tej służby.

W związku z tym twierdzenia ubezpieczonej, że do wiosny 1990 r. nie miała świadomości, że jest zatrudniona w organach Służby Bezpieczeństwa, Sąd Okręgowy uznał za niewiarygodne, zwłaszcza że w treści swego odwołania przyznała, że wiedziała o tym fakcie i że rozpoczęła pracę w III Wydziale, choć jej praca ograniczał się do podawania kawy, odbierania telefonów i łączenia rozmów.

Ponadto ubezpieczona podnosiła, że nie mogłaby zostać przyjęta do służby w S.B. z uwagi na brak przynależności partyjnej, uczęszczanie do kościoła, obracanie się kręgach sympatyków (...) i zainteresowanie tematyką mordu katyńskiego. Zdaniem tego Sądu nawet w przypadku przyjęcia, iż istotnie takie okoliczności istniały - bo poza bezpartyjnością ubezpieczona nie udowodniła ich w żaden sposób, ograniczając się do gołosłownych twierdzeń (praca magisterska ubezpieczonej zawierająca pewne odniesienia do mordu katyńskiego, jak wynika z przedłożonej przez ubezpieczona kserokopii gazety, została napisana dopiero w 1996 r.) – to nie zmienia to faktu, że Służba Bezpieczeństwa uznała, iż ubezpieczona może być jej funkcjonariuszem i wykonywać pracę sekretarki-maszynistki, co bezspornie wynika z dokumentów zgromadzonych w sprawie. Ponadto z uwagi na wynik wyborów z dnia 04 czerwca 1989 r. kwestia jej zapatrywań politycznych i postawy moralnej szybko przestała być okolicznością uniemożliwiającą jej pracę w organach S.B.

W ocenie Sądu I instancji podnoszony przez ubezpieczoną argument, że o tym że pracowała w Milicji Obywatelskiej, a nie w S.B., świadczy fakt, że w jej legitymacji ubezpieczeniowej wpisano, że jest funkcjonariuszem M.O., nie ma znaczenia dla sprawy.

Sąd ten zważył, że funkcjonowanie S.B. na gruncie ustawowym było uregulowane przepisami o Milicji Obywatelskiej i funkcjonariusze pełniący służbę w S.B. byli formalnie funkcjonariuszami M.O.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów (Dz. U. z dnia 19 lipca 1983 r.), funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń oraz innych działań godzących w bezpieczeństwo państwa lub porządek publiczny wykonują czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-prawne, zaś stosownie do treści art. 20 ustawy o urzędzie MSW przepisy ustaw o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i ich rodzin, jak również o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej stosuje się do funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa.

Sąd Okręgowy dał wiarę ubezpieczonej, że w trakcie zatrudnienia w S.B. ukończyła kurs w Szkole Milicyjnej w P. zdała egzamin podoficerski, a także, że była przez pewien czas oddelegowana do pracy w Wydziale Ogólnym (...), gdzie pracowała głownie jako sekretarka - gdyż znalazło to potwierdzenie w dowodach z dokumentów.

Sąd ten uznał jednak, że odwołania ubezpieczonej L. K. (2) nie zasługiwały na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich Rodzin (Dz. U. z 2009 r. Nr 24, poz. 145), w przypadku osób, które pełniły służbę w latach 1944 - 1990 w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 (Dz. U z 2007 r., Nr 63, poz. 425 ze zm.) i które w dniu wejścia w życie ustawy otrzymują świadczenia przyznane na podstawie ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 ze zm.), organ emerytalny właściwy według przepisów tej ustawy, wszczyna z urzędu postępowanie w przedmiocie ponownego ustalenia prawa do świadczeń i wysokości świadczeń.

W myśl zaś art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 (Dz. U z 2007 r. Nr 63, poz. 425 ze zm.) organem bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu ustawy, są instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych.

Zdaniem Sądu I instancji praca w Wydziale III SB i (...) oraz (...) w T., była pracą w organach bezpieczeństwa państwa. Przepisy ustawy nie różnicują przy tym sytuacji funkcjonariuszy w zależności od rodzaju wykonywanych czynności w okresie pełnienia służby. W związku z powyższym organ emerytalno-rentowy prawidłowo zaskarżonymi decyzjami dokonał ponownego przeliczenia świadczenia odwołującej się na zasadach określonych w art. 15 lit. b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, gdyż zgodnie z pkt 1 ust 1 powołanego wyżej art. 15 lit. b w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 - 1990 oraz treści tych dokumentów i która pozostawała w służbie przed dniem 02 stycznia 1999 r., emerytura wynosi 0,7 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990.

Zgodnie z art. 15 lit. b ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji do okresów, o których mowa w art. 13 ust. 1, na żądanie wnioskodawcy, mogą być doliczone w pełnym wymiarze okresy służby w latach 1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa, jeżeli funkcjonariusz udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Sąd Okręgowy stwierdził, że ubezpieczona nie podnosiła, że w okresie zatrudnienia w organach bezpieczeństwa państwa podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Odnosząc się do stanowiska odwołującej, że nie sposób uznać ją za funkcjonariusza, jako że wykonywała jedynie pracę sekretarki i maszynistki, a także nie miała dostępu do żadnych tajnych dokumentów, ponadto w okresie zatrudnienia w SB, odbywała kurs w Szkole Milicyjnej, a także była oddelegowana do pracy w charakterze sekretarki do M.O. Sąd ten wskazał, że dał jej wiarę, lecz obniżenie podstawy wymiaru nie jest uzależnione od wykonywania określonych czynności w trakcie służby w organach bezpieczeństwa państwa, czy też zajmowania określonych stanowisk.

Wywodził dalej, że być może taka regulacja byłaby uzasadniona, tym niemniej ustawodawca jej nie wprowadził i dlatego też nie może wprowadzać dodatkowych kryteriów, aby za ich pomocą ustalać, czy ubezpieczona była funkcjonariuszem organów bezpieczeństwa państwa, czy też nie.

Dlatego też Sąd I instancji nie badał, czy ubezpieczona w trakcie służby w organach bezpieczeństwa państwa „nie prowadziła działalności wymierzonej przeciwko Narodowi Polskiemu, nie dopuszczała się naruszenia prawa, czy obowiązki wykonywała w sposób zgodny z prawem, nie naruszając praw i godności innych osób i czy nie wykorzystywała stanowiska służbowego do celów prywatnych”, gdyż okoliczności te nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie. Z uwagi na powyższe, w świetle obowiązujących przepisów prawa, na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, Sąd ten uznał, iż ubezpieczona w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, przy czym należy podkreślił, że ustalenie to nie ma na celu „napiętnowanie” ubezpieczonej, a ustalenie w jakiej wysokości winna ona otrzymywać emeryturę policyjną.

Ustosunkowując się do stanowiska ubezpieczonej, zgodnie z którym przepisy prawa, na podstawie, których obniżono jej wysokość emerytury są niezgodne z Konstytucją, a także z Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Sąd Okręgowy zauważył, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie K 6/09 uznał, że art. 15 lit. b ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66, Nr 121, poz. 1264 i Nr 191, poz. 1954, z 2005 roku Nr 10, poz. 65 i Nr 130, poz. 1085, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, z 2007 r. Nr 82, poz. 559, z 2008 r. Nr 208, poz. 1308 oraz z 2009 r. Nr 24, poz. 145, Nr 79, poz. 669, Nr 95, poz. 785 i Nr 161, poz. 1278), dodany przez art. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 24, poz. 145) jest zgodny z art. 2, art. 10, art. 30 i art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji.

W tej sytuacji Sąd ten uznał, że kwestia konstytucyjności powyższych regulacji została ostatecznie rozstrzygnięta.

Stwierdził, że powyższa analiza wskazuje, iż decyzje organu rentowego zostały wydane w sposób prawidłowy i zgodnie z przepisami prawa.

Wobec powyższego, działając na mocy art. 477 (14) § 1 k.p.c., Sąd I instancji orzekł, jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd ten orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 oraz art. 99 k.p.c., § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) i przy uwzględnieniu, że rozpoznaniu podlegały odwołania wniesione od dwóch decyzji organu rentowego, jak w pkt 2 sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła L. K. (2) kwestionując przyjęcie przez Sąd Okręgowy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, że w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja L. K. (2) nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zawiera zarzutów skutkujących uchyleniem lub zmianą wyroku Sądu I instancji.

Spór w przedmiotowej sprawie koncentruje się na kwestii, czy zachodzą przesłanki z art. 15 lit. b ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu ,Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 ze zm., nazywanej dalej ustawą o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy) do ponownego ustalenia wysokości emerytury policyjnej wnioskodawczyni, a w szczególności, czy w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełniła ona służbę w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944 - 1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U z 2007 r. Nr 63, poz. 425 ze zm., nazywanej dalej ustawą o ujawnianiu informacji).

Sąd II instancji podziela stanowisko, zgodnie z którym sąd ubezpieczeń społecznych, rozpoznający sprawę w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. w sprawie ponownego ustalenia (obniżenia) wysokości emerytury policyjnej byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, nie jest związany treścią informacji o przebiegu służby w organach bezpieczeństwa państwa przedstawionej przez Instytut Pamięci Narodowej zarówno co do faktów (ustalonego w tym zaświadczeniu przebiegu służby), jak i co do kwalifikacji prawnej tych faktów (zakwalifikowania określonego okresu służby jako służby w organach bezpieczeństwa państwa) (por. postanowienie S.N. z dnia 09 grudnia 2011 r. w sprawie II UZP 10/11, publik. LEX nr 1230289).

Tym samym w postępowaniu sądowo-odwoławczym wnioskodawczyni może wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego dowodzić faktu, że w spornym okresie nie pełniła ona służby w organach bezpieczeństwa państwa, jako faktu, który ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Do postępowania odrębnego z zakresu ubezpieczeń społecznych w zakresie postępowania dowodowego ma zastosowanie - bez żadnych ograniczeń - reguła wynikająca z 232 k.p.c., obowiązuje więc zasada kontradyktoryjności i dowodzenia swoich twierdzeń przez stronę. (por. wyrok S.N. z dnia 07 stycznia 2010 r. w sprawie II UK 148/09, publik. LEX nr 577847).

Zgodnie zatem z zasadą kontradyktoryjności, znajdującą wyraz w treści art. 232 zdanie pierwsze k.p.c., to na L. K. (2) spoczywa w przedmiotowej sprawie ciężar wykazania faktu, że w okresie od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r. nie pełniła ona służby w organach bezpieczeństwa państwa, ponieważ to wnioskodawczyni z powyższego faktu wywodzi skutek prawny w postaci braku przesłanek do ponownego ustalenia wysokości jej emerytury policyjnej.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego przeprowadzone w niniejszej sprawie dowody, a w szczególności: notatka dot. przebiegu służby (k. 42 akt sprawy), opinia Wojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej w T. (k. 43 akt sprawy), podanie o przyjęcie do służby w Milicji Obywatelskiej z adnotacją z dnia 15 grudnia 1988 r. (akta osobowe k. 46 akt sprawy), oświadczenie z dnia 01 czerwca 1989 r. (k. 19 płyta CD k. 52 akt sprawy), wniosek personalny z dnia 01 czerwca 1989 r. (akta osobowe k. 46 akt sprawy, k. 36-37 akt płyta CD k. 52 akt sprawy), wniosek personalny dot. przeniesienia do Wydziału (...) (akta osobowe k. 46 akt sprawy, k. 38-39 płyta CD k. 52 akt sprawy), arkusz słuchacza z dnia 25 listopada 1989 r. (akta osobowe k. 46 akt sprawy, k. 40-41 płyta CD k. 52 akt sprawy), przebieg służby (k. 34 płyta CD k. 52 akt sprawy), wniosek o nadanie stopnia Milicji Obywatelskiej z dnia 07 kwietnia 1970 r. (k. 45-46 płyta CD k. 52 akt sprawy), dają miarodajne podstawy do przyjęcia, że w spornym okresie pozostawała na służbie kolejno: od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 10 listopada 1989 r. w Wydziale III Służby Bezpieczeństwa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w T., zaś od dnia 11 listopada 1989 r. do dnia 31 lipca 1989 r. w Wydziale (...) Służby Bezpieczeństwa, skąd była okresowo delegowana do pracy w Rejonowym Urzędzie Spraw Wewnętrznych.

Z treści art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o ujawnianiu informacji wynika, że organami bezpieczeństwa państwa, w rozumieniu tej ustawy, są instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych.

Z treści rozkazu organizacyjnego nr (...) z dnia 16 listopada 1989 r. wynika, że na podstawie zarządzeń: Ministra Spraw Wewnętrznych nr (...) z dnia 24 sierpnia 1989 r. i Dyrektora Biura Organizacyjno - (...) nr (...). z dnia 13 listopada 1989 r., od dnia 01 listopada wyłączono z Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w T. m.in. Wydziału III S.B. oraz włączono i zorganizowano m.in. Wydział Ochrony Konstytucyjnego Porządku Państwa S.B. (koperta k. 52 akt sprawy).

W świetle zgromadzonych w przedmiotowej sprawie dowodów nie ulega wątpliwości, że w spornym okresie skarżąca pełniła służbę w podległych Służbie Bezpieczeństwa MSW jednostkach terenowych w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych w T. oraz w Rejonowym Urzędzie Spraw Wewnętrznych, a zatem prawidłowo Sąd Okręgowy uznał, że w okresie tym pełniła ona służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że stosownie do treści art. 15 lit. b ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy do okresów, o których mowa w art. 13 ust. 1, na żądanie wnioskodawcy, mogą być doliczone w pełnym wymiarze okresy służby w latach 1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa, jeżeli funkcjonariusz udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Dla zastosowania przepisu z art. 15 lit. b ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki, a mianowicie: zaistnieć musi podjęcie współpracy i czynne wspieranie osób lub organizacji działających na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, a nadto ta współpraca i czynne działanie musiało mieć miejsce bez wiedzy przełożonych. Gdy te przesłanki zostaną udowodnione - spełnione, to wówczas cały okres służby organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji podlega liczeniu, przy ustalaniu wysokości emerytury funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 02 stycznia 1999 r. po 2,6 % podstawy jej wymiaru za każdy rok służby niezależnie od tego jak długo trwała współpraca i czynne wspieranie osób lub organizacji działających na rzecz niepodległości Państwa Polskiego (por. wyrok S.A. w Warszawie z dnia 18 października 2012 r. w sprawie III AUa 1749/11, publik. LEX nr 1238328).

W przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni w żaden sposób nie wykazała, że przed 1990 r., bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego.

Tym samym zasadnie Sąd I instancji uznał, że nie zachodzą przesłanki z art. 15 lit. b ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy do doliczenia w pełnym wymiarze okresu służby ubezpieczonej w organach bezpieczeństwa państwa od dnia 01 czerwca 1989 r. do dnia 31 lipca 1990 r.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że żaden rodzaj ani sposób wykładni zawartego w art. 15 lit. b ust. 2 odesłania do art. 15 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy nie daje osobom, które pełniły w latach 1944-1990 służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w ustawie lustracyjno-deubekizacyjnej, możliwości prawnych, ani argumentów prawnych lub prawniczych do domagania się ustalenia wysokości należnych im emerytur od innej podstawy wymiaru niż 0,7 % za każdy rok pełnienia służby w organach bezpieczeństwa państwa (por. wyrok S.A. w Rzeszowie z dnia 25 kwietnia 2013 r. w sprawie III AUa 128/13, publik. LEX nr 1314879).

Odnosząc się do kwestii konstytucyjności przepisu art. 15 lit. b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Sąd ten zauważa, że wyrokiem z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie K 6/09, publik. OTK-A 2010/2/15 w pkt 4 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepis ten dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 24, poz. 145) jest zgodny z art. 2, art. 10, art. 30, art. 32 i art. 67 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji (w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku mylnie powołano się na pkt 1 wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie K 6/09, który dotyczy art. 15 lit. b ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin - Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66 ze zm.).

Ponieważ L. K. (2), w oparciu o przeprowadzone w sprawie dowody, nie zdołała wykazać, że w spornym okresie nie pełniła służby w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o ujawnianiu informacji, jak również, iż przed 1990 r., bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, a zatem prawidłowo Sąd Okręgowy uznał, że zachodzą przesłanki z art. 15 lit. b ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy do ponownego ustalenia wysokości jej emerytury policyjnej od podstawy 0,7 % za każdy rok pełnienia służby w organach bezpieczeństwa państwa.

Stosownie do treści art. 385 k.p.c. sąd drugiej instancji oddala apelację, jeżeli jest ona bezzasadna.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.