Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 maja 2016 r. w G.

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko B. Z.

o zapłatę

I.  Oddala powództwo,

II.  Zasądza od powoda K. K. na rzecz pozwanej B. Z. kwotę 2417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

I C 553/16

UZASADNIENIE

Powód K. K. domagał się zasądzenia od pozwanej B. Z. prowadzącej działalność gospodarcza pod nazwą CARGO P. kwoty 10 338, 32 zł . Na kwotę te składały się: kwota 444,50 zł z tytułu składowania kontenera na (...) w okresie od 27 września 2014 r. do 17 października 2014 r., kwoty 1261, 37 zł z tytułu kosztów składowego na (...) w okresie od 18 października 2014 r, , kwoty (...), 35 tytułem opłaty demurrage armatora i kwota 915 zł z tytułu obsługi drobnicy w imporcie.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwana w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi spedycyjne. W ramach tej działalności pozwana zobowiązała się wobec powoda do załatwienia wszelkich formalności związanych z prawidłowa odprawą nadanego w C. kontenera zawierającego mienie przesiedleńcze powoda oraz dostarczenia go do miejsca zamieszkania powoda w B.. Kontener miał dotrzeć do portu w G. pod koniec września 2014 r, Ostatecznie pozwana dostarczyła powodowi kontener z ponad miesięcznym opóźnieniem, tj. 31 października 2014 r. Takie opóźnienie naraziło powoda na koszty szczegółowo wymienione w treści żądania pozwu. koszty te pozwana ujęła w dwóch fakturach, które powód uregulował Kwoty te zostały naliczone i pobrane bezpodstawnie , ponieważ to winy pozwanej i na skutek zaniedbania przez ia obowiązków określonych w art. 797 k.c. doszło do powstania po stronie powoda dodatkowych kosztów.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że nie łączył jej z powodem żaden stosunek prawny, pozwana była jedynie podwykonawcą firmy amerykańskiej, z która powód zawarł umowę i spedycji dotycząca transportu kontenera do Polski. to z winy tej firmy, a nie pozwanej, doszło do przestoju kontenerów zawierających mienie powoda w porcie i powstania związanych z tym dodatkowych kosztów, ponieważ to ta właśnie firma nie uregulowała frachtu na rzecz armatora,, w efekcie czego przez ponad miesiąc od przybycia statku do portu ie doszło do zwolnienia kontenera, Pozwana podejmowała szereg czynności mających na celu przyspieszenie zwolnienia kontenerów i niezwłocznie po ich zwolnieniu doprowadziła do odprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód zawarł umowę spedycji z firma (...) z siedzibą w USA, której przedmiotem był transport morski mienia przesiedleńcze powoda z USA do G.> Mienie powoda znajdowało się w dwóch kontenerach - (...) i (...) . Jeden z kontenerów załadowany był wyłącznie mieniem powoda, a drugi był konsolidowany (znajdowały się w nim także ładunki innych klientów).

/okoliczność bezsporna/

Oba kontenery przypłynęły do portu przeznaczenia 27 września 2014 r., przy czym kontener zawierający mienie powoda i innych osób został zwolniony w dniu 23 października 2014 r. (piątek wieczór), rozformowany w dniu 28 października 2014 r. i od razu zgłoszony do odprawy celnej. Drugi z kontenerów, załadowany w całości mieniem powoda, został zwolniony 28 października 2014 r. i niezwłocznie zgłoszony do odprawy, która została przeprowadzona 30 października.

/zeznania świadków D. G. – k. 90, J. S. (1) – k,. 91, kart kontenera - k. 59, 60)

Pozwana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (...) P. działała jako podwykonawca firmy (...) i jej zadaniem było załatwienie wszelkich formalności w porcie przeznaczenia, tak aby ładunek mógł zostać przekazany powodowi/. Pozwana była odbiorcą ładunku w rozumieniu prawa morskiego.

/okoliczność bezsporna, nadto – zeznania świadków D. G. – k. 90, J. S. (1) – k,. 91)

Powód w dniu 17 października 2014 r. udzielił pozwanej upoważnienia do działania w charakterze przedstawiciela bezpośredniego - do podejmowania wszelkich czynności i formalności przewidzianych przepisami prawa celnego i podatkowego na obszarze właściwości miejscowej wszystkich organów celnych. W treści upoważnienia powód zobowiązał się ponieść wszelkie koszty związane z odprawą/.

/upoważnienie – k. 43/

Powodem przestoju kontenerów w porcie była odmowa ich zwolnienia przez armatora z powodu nieuiszczenia frachtu przez firmę (...).

/okoliczności bezsporne, nadto zeznania świadków D. G. – k. 90, J. S. (1) – k,. 91,

W okresie przestoju kontenerów pozwana monitorowała kwestie zwolnienia kontenerów i podejmowała czynności zmierzające do jego przyspieszenia . Pozostawała także w kontakcie firmą (...) .

/zeznania świadków D. G. – k. 90, J. S. (1) – k,. 91, korespondencja mailowa/

Przestój kontenerów w porcie spowodował powstanie następujących kosztów:

⚫

składowanie kontenera na (...) w okresie od 27 września do 17 października 2014 r, 444, 50 zł

⚫

koszty składowego na Terminalu w okresie od 18 października 2014 r, do 31 października 2014 r. – 1261, 37 zł

⚫

demurrage - 7717, 45 zł

⚫

obsługa drobnicy w imporcie – 915 zł

Koszt te pozwana uiściła, a następnie obciążyła nimi powoda wystawiając faktury VAT nr F 6/11/2014 i F (...).

/okoliczności bezsporne, nadto faktury – k. 44 – 47/

Powód w całości uregulował; należności wynikające z tych faktur na rzecz pozwanej.

/okoliczności bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był w dużej mierze bezsporny pomiędzy stronami. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że powód w wyznaczonym terminie nie ustosunkował się do sprzeciwu pozwanej, mimo, iż został do tego zobowiązany zarządzeniem doręczonym w dniu 15 kwietnia z zastrzeżeniem rygoru pominięcia ewentualnych zarzutów i wniosków dowodowych w razie niezłożenia pisma przygotowawczego w zakreślonym terminie. Następnie, już po upływie zakreślonego terminu powód złożył pismo procesowe, które jako złożone bez zezwolenia zostało zwrócone na podstawie art. 207 §7 k.p.c. w zw. z art. 207 § 3 k.p.c. W konsekwencji powód nie zakwestionował skutecznie twierdzeń pozwanej o tym, iż nie łączyła go z nią zawarta umowa spedycji, czy jakakolwiek inna umowa skutkująca odpowiedzialnością pozwanej za koszty powstałe w związku z przestojem ładunku w porcie. Powód nie zaprzeczył również twierdzeniom pozwanej o tym, że umowę spedycji zawarł z firma (...) z USA, a pozwana była jedynie podwykonawcą tej firmy zobowiązanym - na podstawie zawartej z nią umowy do odprawienia kontenerów po przybyciu ich do portu przeznaczenia. Twierdzenia te Sąd uznał zatem za przyznane, zwłaszcza, że zostały one potwierdzone również zeznaniami świadków D. G. i J. S.. Zeznania te nie zostały zakwestionowane przez powoda i nie wzbudziły wątpliwości sądu co do ich wiarygodności.

Dalej należy zauważyć, że powód nie zakwestionował również twierdzeń pozwanej, iż przyczyną przestoju kontenerów w porcie było niezapłacenie frachtu przez firmę (...). Okoliczność te potwierdzili świadkowie D. G. i J. I. zeznania są zgodne, spójne i logiczne, zaś powód nie podważał ich w żadnym zakresie.

Bezsporna pomiędzy stronami pozostawała także wysokość kosztów, jakie powstały w związku z przestojem kontenerów w porcie oraz fakt, iż powód koszty te zwrócił pozwanej na podstawie wystawionych przez nią faktur. Okoliczności te zostały potwierdzone dołączonymi do sprzeciwu fakturami VAT, z których wynika pierwotne obciążenie pozwanej kosztami związanymi z przestojem kontenerów w porcie. Bezsporne wreszcie pozostawały okoliczności dotyczące dat, w których kontenery przypłynęły do G. oraz dat ich zwolnienia i odprawy. Dlatego nie było konieczne przeprowadzanie dowodu z zeznań świadka G. K., ponieważ okoliczności objęte tezą dowodową były bezsporne.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań pozwanej, uznając, że pozostałe dowody zgromadzone w sprawie są wystarczające dla ustalenia stanu faktycznego, zaś dowód z zeznań stron ma w świetle przepisu art. 299 k.p.c. charakter wyłącznie subsydiarny. Sąd oddalił również wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z tych dokumentów, które sporządzone były w języku angielskim, ponieważ nie jest to język urzędowy w postępowaniu cywilnym

Przechodząc do merytorycznej oceny powództwa należy wskazać, że jego podstawę prawną stanowił przepis art. 471 k.p.c. przewidujący odpowiedzialność odszkodowawczą za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Obowiązkiem powoda było zatem wykazanie, że łączył go z pozwaną stosunek zobowiązaniowy, który pozwana wykonała nienależycie, co spowodowało powstanie szkody po stronie powoda. Pozwana z kolei powinna była w celu zwolnienia się z ewentualnej odpowiedzialności odszkodowawczej ex contractu wykazać, że szkoda powstała na skutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana zaprzeczyła, aby łączył ją z powodem jakikolwiek stosunek zobowiązaniowy powodujący jej odpowiedzialność odszkodowawczą. W sprawie bezsporne było, że powód zawarł umowę spedycji z (...) P. trading Co, zaś pozwana – jedynie na podstawie stosunku łączącego ją z tą firmą, a nie z powodem, - zajmowała się odprawą kontenerów na terenie Bałtyckiego Terminala Kontenerowego. Powód nie wykazał, aby zawarł z pozwaną umowę spedycji w rozumieniu art. 794 k.c., Powód udzielił pozwanej jedynie upoważnienia na podstawie art. 75 Prawa celnego i art. 5 Wspólnotowego Kodeksu Celnego ( (...)). Zgodnie z przepisem art. 5 (...) na warunkach określonych w art. 64 ust. 2 i z zastrzeżeniem przepisów przyjętych w ramach art. 243 ust. 2 lit. B) każda osoba ma prawo do działania przez przedstawiciela reprezentującego ją przed organami celnymi celem dokonania wszelkich czynności i formalności przewidzianych w przepisach prawa celnego. Zakres udzielonego upoważnienia dotyczy zatem wyłącznie czynności przewidzianych w przepisach prawa celnego i nie jest tożsamy z zawarciem umowy spedycji..

Chcąc zatem skutecznie domagać się odszkodowania od pozwanej powód powinien był wykazać, że zaniedbała ona swoich obowiązków przy wykonywaniu czynności wynikających z udzielonego upoważnienia. Niewątpliwie nie należała do nich zapłata frachtu na rzecz armatora, któremu transport morski zlecała firma (...), a nie pozwana. Bezsporne było tymczasem, że to właśnie brak zapłaty frachtu stal się przyczyną przestoju ładunku w porcie wobec odmowy zwolnienia kontenerów z tego powodu. Oczywistym jest, że bez zwolnienia kontenerów pozwana nie mogła przystąpić do dokonania odprawy celnej, a wszystkie formalności z nią związane załatwiła niezwłocznie po zwolnieniu kontenerów. W okresie przestoju kontenerów w porcie pozwana również prowadziła obszerna korespondencje mailową mającą na celu wyjaśnienie czy kontenery zostały zwolnione i jakie są przyczyny odmowy ich zwolnienia. Ostatecznie, następnego dnia po zwolnieniu kontenerów pozwana podjęła czynności zmierzające do ich odprawy, przy czym kontener konsolidowany musiał zostać rozformowany, co wydłużyło procedurę odprawy.

W przekonaniu Sądu pozwana wykazała w niniejszym postępowaniu, że to nie ona ponosi odpowiedzialność za przestój kontenera i powstałe w związku z tym koszty, Powód z kolei, nie udowodnił, aby łączyła go z pozwaną umowa spedycji, a skoro tak, nie może zarzucać jej niewykonania obowiązków wynikających z art. 797 k.c., co usiłuje uczynić w pozwie. Zgodnie z tym przepisem spedytor obowiązany jest do podejmowania czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki. Pozwana po pierwsze, nie była spedytorem w stosunku do powoda, po drugie zaś powód nie wykazał, iż jakiekolwiek należności pobrano od niego nienależnie. wszelkie koszty, jakie poniósł powód związane były z przestojem kontenerów (demurrage, koszty składowania) , a ich ewentualnego zwrotu powód powinien dochodzić od firmy (...), a nie od pozwanej.

Z tych wszystkich względów Sąd uznał, iż brak jest podstaw do przypisania pozwanej jakiejkolwiek odpowiedzialności odszkodowawczej w stosunku do powoda na podstawie art. 471 k.p.c.

N. było również podstaw do uznania, iż pozwana uzyskała od niego świadczenie nienależne. Powód w powie wprawdzie wprost nie powoływał się na przepisy o \ nienależnym świadczeniu, jednakże używane w treści uzasadnienia pozwu sformułowania o bezpodstawnie naliczonych kwotach, mogą wskazywać na to, iż być może również w tych przepisach powód upatrywał podstawy prawnej swoich roszczeń. Jeżeli tak, to należy wskazać, że po pierwsze nie zostały spełnione przesłanki z art. 410 k.c. (nienależne świadczenie), ponieważ w sprawie bezspornym było, że powód w upoważnieniu udzielonym pozwanej zobowiązał się ponieść wszelkie należności podatkowej inne opłaty oraz zwrócić pozwanej wszelkie koszty wynikające z wykonani usług. Poza sporem pozostawał również okoliczność, że pozwana pierwotnie uregulowała na rzecz (...) oraz armatora koszty związane z przestojem, a następnie obciążyła nimi powoda. Wreszcie należy zauważyć, że nawet gdyby świadczenie powoda uznać za nienależne, powód uregulował w całości wskazane koszty, a zatem,, na podstawie art. 411 § 1 pkt. 1 k.c. nie może domagać się ich zwrotu. Powód, jak twierdzi, uznawał, że omawiane koszty są nienależne, a zatem należy uznać, że płacąc je wiedział, że nie był do tego zobowiązany. nie twierdził w pozwie, że czynił to z zastrzeżeniem zwrotu lub w celu uniknięcia przymusu.

Z tych względów, przepis art. 410 k.c. nie może stanowić podstawy prawnej zasądzenia od pozwanej zwrotu kosztów poniesionych przez powoda.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie przytoczonych wyżej przepisów Sąd uznał powództwo za nieuzasadnione.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zasadzając od powoda na rzecz pozwanej koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2400 zł oraz zwrot opłaty skarbowej za pełnomocnictwo w kwocie 17 zł.