Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka M. S. reprezentowana przez opiekuna E. A. złożyła pozew o alimenty dnia 13 stycznia 2016r., przeciwko J. Z. i B. K. o alimenty po 1.000 zł od każdego z nich oraz obciążenie ich kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że powódka jest całkowicie ubezwłasnowolniona, choruje na demencję, wymaga stałej opiek i opiekun chce umieścić ją w prywatnym domu pomocy, gdzie koszt wynosi 3.500 zł oraz dodatkowo koszt zakupu leków i pieluch dla dorosłych. Podała , iż ma tylko emeryturę w kwocie 1.100 zł. Podniosła, iż pozwani nie chcą partycypować w kosztach utrzymania matki, a koszty te pokrywa W. B.. Powódka wskazała, że pozwani są dobrze uposażeni. J. Z. prowadzi z żoną działalność gospodarczą i posiada sklep mięsny, a B. K. pracuje w Szwecji oraz posiada 3 nieruchomości (pozew – k. 2-3.)

Pozwany J. Z. w odpowiedzi na pozew z dnia 28 lutego 2016r., wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazał, iż w wieku 18 lat poszedł do pracy. Mając 20 lat opuścił dom i poszedł do wojska, następnie przeprowadził się na (...). Od matki nie otrzymał żadnej pomocy finansowej. W domu pozostała W. B. z bliźniakami, które powódka utrzymywała przez 7 lat. Pozwany wskazał, że matka odwiedziła W. w (...)i tam w grudniu dostała udaru. E. A., córka powódki, utrudniała pozwanemu kontakt z matką, nie informowała o stanie zdrowia, bez jego wiedzy ubezwłasnowolniła matkę. Wskazał, iż córka W. M. Z. jest zameldowana w domu matki w celu jego zasiedzenia. Opiekun prawny matki zamknął dom, zabrał klucze i wywiózł matkę. Pozwany wskazał, iż W. B. dobrowolnie wyraziła zgodę na opłacanie kosztów opieki (odpowiedź na pozew – k. 16-20).

Pozwana B. K. w odpowiedzi na pozew z dnia 5 marca 2016r., wniosła o oddalenie pozwu. Wskazała, iż matka interesowała się tylko W., której wychowywała dzieci. Wskazała, że posiada dom o pow. 65m ^{( 2)}, który z mężem sama wybudowała. Drugą nieruchomość jej mąż odziedziczył. Pracuje w (...) na taśmie, gdzie przebiera ziemniaki. Mąż pozwanej jest rolnikiem, nie pracuje, gdyż w 2012r. miał wypadek. Pozwana jest jedynym żywicielem rodziny. Podniosła, iż od czasu choroby W. B. utrudnia jej kontakt z matką. Wskazała, że jak się dowiedziała, że matka jest w zakładzie opieki, to chciała ją zabrać, ale siostry E. i W. zabroniły udzielać informacji o matce pozwanej. Wskazała, że siostra jej W. kupiła w Polsce nowy dom, pomimo, że pracuje i mieszka w (...). Pozwana proponowała wielokrotnie pomoc przy matce, ale W. B. jej nie przyjęła. Pozwana wskazała, że matka od października 2016r. przebywa w domu seniora w W. (odpowiedź na pozew – k. 25-30).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. S. urodzona (...), ma 75 lat. Powódka ma trzy córki- B. K., E. A. , W. B. i syna J. Z..

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 1 października 2015r. w sprawie o sygn. akt I Ns 56/15 M. S. została ubezwłasnowolniona całkowicie z powodu zaburzeń psychicznych.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu dnia 14 grudnia 2015r. w sprawie o sygn. akt III RNs 189/15, ustanowił dla powódki opiekuna w osobie jej córki E. A., zamieszkałej w Ś. przy ulicy (...).

W tym czasie powódka mieszkała u swojej córki E. A., która nie pracowała, utrzymywała się z renty w kwocie 635 zł miesięcznie.

Powódka w roku 2014 osiągnęła dochód w kwocie 13.509,68 zł . O dnia 1 marca 2015r. pobiera emeryturę w kwocie 1.195,11zł. Decyzję o umieszczeniu powódki w prywatnym (...) w W. podjęła W. B. wraz z E. A..

Córka powódki W. B. mieszka i pracuje w Szwecji, zarabia około 8000zł. Jest skłóca z rodzeństwem z powodu opieki na matką.

dowód: - odpis skrócony aktu urodzenia -k. 7-8,

- odpis aktu małżeństwa - k. 9,

- odpis zupełny aktu urodzenia – k. 14,

- postanowienie III RNs 189/15 – k. 5-6,

- zaświadczenie – k. 52,

- Pit - k. 70 ,

- decyzja ZUS - k. 70 ,

- wysłuchanie świadka W. B. – k. 110-112,

- postanowienie - k. 200,

Powódka przebywała w prywatnym (...) w W. od stycznia 2016r. do 26 maja 2016r. , którego koszt wynosił 3500zł. Należności za pobyt powódki w (...) opłacała jej córka W. B.. Powódka posiada nieruchomość w gminie O., której podatek od nieruchomości wynosi 205 zł i za 2016r. , opłaciła go W. B..

dowód: - pismo z (...) w W. - k. 21,

- rachunki wystawione przez (...) - k. 74,

- decyzja wymiarowa z potwierdzeniem zapłaty - k. 75,

- pismo z (...) - k. 181 ,

- wysłuchanie świadka W. B. - k. 110-112,

- wysłuchanie E. A. - k. 113-114,

Opiekun prawny powódki otrzymuje rentę w wysokości 660 zł. Ponosi opłaty za czynsz – 396 zł, prąd – 70 zł i gaz – 80 zł. Na pozostałe wydatki zostaje kwota 114 zł. E. A. otrzymuje pomoc od swojej córki E. w kwocie 200 – 300 zł miesięcznie.

E. A. nie partycypuje w kosztach utrzymania powódki , gdyż posiada tylko rentę. Nie może dojść do porozumienia z rodzeństwem w sprawie matki , nie informowała ich o toczącej się sprawie o ubezwłasnowolnienie.

dowód: - wysłuchanie E. A. - k. 113-114,

Powódka przebywa od końca lipca 2016r. w P. Całodobowej (...) Nad Osobami Starszymi i Osobami Niepełnosprawnymi K. w P.. Miesięczny koszt pobyt przez pierwsze trzy miesiące wynosił 2.300 zł plus koszty leków, pieluch dla dorosłych i środków higieny osobistej. Miesięczny koszt pobytu po pierwszych trzech miesiącach wynosi 2.600 zł plus wydatki w.w. Placówka oszacowała miesięczny koszt środków dodatkowych dla M. S. w granicach 300-500 złotych. Wpłat na konto placówki za pobyt powódki dokonywali W. P., M. G. i M. Z.. Pozostałych wpłat w formie gotówkowej dokonywała W. B. podczas odwiedzin matki. Wszystkie opłaty są regulowane na bieżąco. W listopadzie 2016r. na leki powódki wydano ponad 600zł .

dowód: - pisma z P. K. - k. 184, 191,

- faktury za leki, pieluchy i środki higieny osobistej - k.192-196,

- wyciąg z wpłat bankowych dla M. S. - k. 197,

- zdjęcia - k. 81-83,

Pozwany J. Z. urodzony (...), ma 53 lata , z zawodu jest mechanikiem maszyn. Mieszka w J., jest w związku małżeńskim od dnia 9 sierpnia 1986r. z A. Z.. W wyniku zawarcia małżeństwa pozwany przyjął nazwisko żony. Pozwany nie ma ustanowionej odrębności majątkowej z żoną. Pozwany od 2007r. pozostaje bez pracy, gdyż wypadły mu dyski w kręgosłupie. Nie otrzymuje renty i jak twierdzi znajduje się na utrzymaniu żony. Posiada syna M. lat 21, który studiuje dziennie na Uniwersytecie w K.. Pozwany za rok 2015 nie wykazał żadnego dochodu. Nie jest zarejestrowany jako bezrobotny.

Żona pozwanego od 1986 roku prowadzi sklep mięsny, posiada konto bankowe do którego nie jest upoważniony. Pozwany nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy. Dzierżawi działkę o pow.2,30ha. Opłata roczna za działkę wynosi 160zł. Posiada nieruchomości rolne i jest ubezpieczony w KRUSie. Nie posiada żadnych zobowiązań finansowych . Swój koszt utrzymania ocenił na kwotę 1000zł. Posiada dom o pow. 72 m2,

Żona pozwanego za rok 2015 osiągnęła przychód z działalności gospodarczej w wysokości 436.328 zł natomiast dochód wyniósł 8.168 zł. Z innych źródeł niż prowadzenie działalności gospodarczej A. Z. uzyskała 3.803 zł. Łącznie dochód wyniósł 11.971 zł. Pozwany twierdzi , że siostry nie pytały się jego w sprawie mamy o umieszczenie jej w domu pomocy.

dowód: - odpis skrócony aktu urodzenia - k. 8,

- odpis skrócony aktu małżeństwa - k.9,

- protokół z rozprawy - k. 112,

- informacja z urzędu skarbowego - k. 125 ,

- wysłuchanie pozwanego - k. 112-113,

Pozwana B. K. urodzona (...), ma 51 lat wykształcenie zawodowe kucharz. Jest w związku małżeńskim z J. K. od dnia 25 grudnia 1983r. , posiada dwoje dorosłych dzieci , które pracują w Anglii. Mąż jej J. K. ma lat 54 , posiada wykształcenie wyższe . Opłaca składki KRUS. Jest bezrobotny na utrzymaniu żony. Posiadają gospodarstwo rolne o pow. 4 ha .

Pozwana pracuje od 6 lat w (...) gdzie za rok 2015 uzyskała dochód w kwocie 277.759 koron szwedzkich, miesięczne wynagrodzenie wynosi 23.147 koron szwedzkich. Koszt przyjazdu ze Szwecji do Polski dla 2 osób samochodem wynosi ok. 1.720 zł. Jak wynika z przedłożonych przez pozwaną dokumentów, koszty utrzymania wynosi: rachunek za wodę – 100 zł, podatek od nieruchomości – 39 zł, opłata za internet – 49 zł, za telewizję cyfrową – 44,53 zł, za wywóz śmieci – 90 zł, usługi kominiarskie – 64,80 zł oraz zakup opału na zimę. Pozwana zarabia około 8000zł, pracuje jako pracownik fizyczny przy przebieraniu ziemniaków.

dowód: - odpis skrócony aktu urodzenia - k. 7,

- odpis skrócony aktu małżeństwa - k. 9,

- wydruk R. - k. 68,

- rachunek za prom - k. 32, 50,

- faktura za usługi kominiarskie - k. 33,

- dostawa wyrobów węglowych - k. 36, 38,

- potwierdzenie zapłaty podatku od nieruchomości - k. 41,

- potwierdzenie zapłaty rachunku za wodę - k. 42,

- opłaty za internet - k. 43,44,45,46,

- opłata za telewizję cyfrową - k. 47,

- opłata roczna za wywóz śmieci - k. 49,

- wydruki z konta - k. 55-57,

- faktury - k. 8687,

- wysłuchanie świadka W. B. - k. 110-112,

- wywiad kuratora - k. 131-133,

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo wysunięte w niniejszej sprawie zasługiwało na uwzględnienie w części . Powódka nie jest bowiem w stanie pokryć pełnych kosztów pobytu w placówce gdzie przebywa z posiadanego aktualnie majątku .

Zgodnie z treścią przepisu art. 128 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Powódka jest matka pozwanych, zatem to ich w pierwszej kolejności obciąża obowiązek alimentacyjny. Podstawa prawną powództwa jest art. 133k.r.o. zgodnie z którym poza wypadkiem, gdy rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a gdy dochody lub majątek nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest ten , kto pozostaje w niedostatku .

Ponadto strona powodowa zobligowana jest w takim wypadku również do wykazania, że pozostaje w niedostatku, albowiem o ile dochodząc alimentów od rodziców, dziecko nie musi wykazywać, że znalazło się w niedostatku (wystarczające jest wykazanie, że dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać), to kierując żądanie zasądzenia alimentów od dzieci , wykazanie niedostatku jest już nieodzowne dla skuteczności roszczenia. Dodatkowo na powodzie ciąży obowiązek udowodnienia, że sytuacja finansowa bądź w ogóle możliwości zarobkowe zobowiązanego pozwalają na zasądzenie alimentów w żądanej wysokości.

W niniejszej sprawie Sąd miał obowiązek ocenić, w oparciu o zawnioskowane dowody, czy w ogóle istnieje możliwość orzeczenia obowiązku alimentacyjnego względem pozwanych, uzależnione każdorazowo od zindywidualizowanych możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Stan niedostatku, jak się powszechnie przyjmuje istnieje wtedy, gdy osoba uprawniona nie tyle, że nie posiada żadnych środków utrzymania, ale nie mogą zostać w pełni zaspokojone jej usprawiedliwione potrzeby (por. orz. Sądu Najwyższego dnia 23 października 1962r., III Cr 16/62, opublik. w OSPiKA 1964/10/191).

W ocenie Sądu powódka obecnie znajduje się w niedostatku, albowiem mimo otrzymywanej emerytury w kwocie 1195zł, nie jest w stanie samodzielnie zaspakajać swoich podstawowych potrzeb życiowych, tj. zakup leków, utrzymania. Wskazać należy, iż jest ubezwłasnowolniona z powodu zaburzeń psychicznych. Nadto z faktur dołączonych do sprawy wynika, iż w listopadzie 2016r. na leki wydała ponad 600zł. Zaś koszty pobytu w placówce obecnie wynoszą miesięcznie 2600zł oraz dodatkowo wydatki na leki , które pokrywane są z jej emerytury i pozostałą kwotę reguluje jej córka W.. Nadto powódka z uwagi na swój stan zdrowia wymaga opieki całodobowej . Sąd ustalił, iż pozwani nie udzielają powódce, żadnej pomocy finansowej oraz osobistej.

Sąd uznał, iż powódce należą się alimenty w kwocie po 400zł od każdego z pozwanych , by zniwelować ów wskazany przez ustawę niedostatek . W ocenie sądu kwota po 400zł od pozwanych w pełni zabezpieczy te niezaspokojone potrzeby powódki i pozwoli przede wszystkim na zakup stosownych leków i na pokrycie kosztów opłaty za placówkę ,w której przebywa.

Dokonując oceny żądania zasądzenia alimentów na rzecz powódki od pozwanych – Sąd uznał wysunięte roszczenie za uzasadnione. Dochodzenie alimentów od dalszego krewnego jest uwarunkowane jak już powyżej wskazano m. in. tym, że nie ma innych osób zobowiązanych w bliższej kolejności do realizowania tego obowiązku oraz, że osoba uprawniona pozostaje w niedostatku. Zatem stan niedostatku pojawił się już w miesiącu styczniu 2016r. kiedy taką kwotą powódka nie dysponowała. Ta sytuacja naraża ją z kolei na powstanie stanu niedostatku. Uwzględniając bowiem jej wiek, stan zdrowia i sytuację rodzinną koniecznym jest zapewnianie dalszej opieki powódki w warunkach zorganizowane placówki opiekuńczej. Warto odnotować, iż koszt placówki publicznej jest zresztą porównywalny. Tymczasem obowiązek alimentacyjny obciąża wszystkie dzieci powódki w częściach odpowiadających ich możliwościom majątkowym i zarobkowym. W realiach niniejszej sprawy, należy niewątpliwie uwzględnić, iż E. A. realizuje ów obowiązek w znacznej mierze przez osobiste i regularne kontakty z matką oraz pomoc w załatwianiu jej bieżących spraw. Dlatego też obowiązek finansowy powinien obciążać pozwanych uwzględniając ich możliwości majątkowe po 400zł. Wskazać należy, iż powódka jest ich matką i obecnie gdy jest w chorobie, to winni udzielić pomocy matce, która zadbała o ich wychowanie, wydaje się oczywistą postawą moralną w odczuciu przeciętnego pełnoletniego dziecka. Sąd nie znajduje jednak śladu refleksji u samych pozwanych, którzy przez cały bieg procesu nie udzielają finansowej pomocy powódce z uwagi na konflikt z pozostałym rodzeństwem.

Skoro powódka obecnie jest osobą schorowaną i wymagającą całodobowej opieki i w związku z tym przebywa w placówce , gdzie pełny miesięczny koszt jej utrzymania wynosi 2600zł, równocześnie pobiera emeryturę w wysokości jedynie około 1.195 zł/m, to niezbędne jest wsparcie finansowe jej kosztów utrzymania w tej placówce przez dzieci, w tym pozwanych. Zatem przyjął Sąd, iż łączna kwota zasadzonych na jej rzecz alimentów wraz z uzyskiwanymi przez nią dochodami i uzyskiwaną pomocą rzeczową od rodziny, po ich zsumowaniu będzie oscylować wokół kwoty 1995zł, co pozwoli jej na zaspokojenie uzasadnionych potrzeby w skali miesiąca ( 400zł alimenty od każdego z pozwanych, 700zł od córki W., nadto kwota jej emerytury w kwocie ok. 1195zł miesięcznie). Z tego powodu Sąd Rejonowy uznał, iż każdy z pozwanych winien łożyć alimenty w kwocie po 400 zł. Owe kwoty są w zakresie możliwości majątkowych pozwanych co wykazano powyżej.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zawnioskowanych przez strony, przyjął za prawdziwe twierdzenia stron, przy czym nie dał wiary w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego, gdyż jeśli nie pracuje, nie posiada orzeczenia o niezdolności, to świadczy o tym , iż razem z żoną prowadzi sklep i w ten sposób zarobkuje, gdy przychody z działalności wynoszą ponad 400.000 zł rocznie.

Także co do pozwanej B. K. ustalając jej możliwości zarobkowe w sytuacji , gdy pracuje w Norwegi i miesięcznie zarabia około 8000zł, ma możliwości by na rzecz powódki płacić kwotę 400zł miesięcznie.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie przepisów art. 102 i 108 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji wyroku.

Na marginesie Sąd wskazuje , iż w dniu 31 stycznia 2017r. zmarła powódka .

SSR Wioletta Paprotna

Sygn. akt III RC 3 /16

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować sporządzenie uzasadnienia w kontrolce uzasadnień.

2.  Opublikować w systemie , na portalu orzeczeń sądowych.

3.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu i pełnomocnikowi pozwanej .

4.  Po nadejściu zwrotnego potwierdzenia odbioru korespondencji przedłożyć z apelacją lub za 15 dni.

5.  Wypożyczyć akta prokuratorowi na 5 dni z uwagi na jego pismo.

Dnia 10 lutego 2017r. SSR Wioletta Paprotna

KARTA KWALIFIKACYJNA ORZECZENIA

1.  Sygnatura akt: III RC 3/16.

2.  Wyrok z dnia 24 stycznia 2017r.

3.  Hasło tematyczne orzeczenia : Alimenty

4.  Podstawa prawna orzeczenia :

Art. 128 k.r.o. , 129 § 1 i 2 k.r.o., 132 k.r.o. ,133§2 i 135 k.r.o.

5.  Nie publikować w „ Portalu Orzeczeń „ :□

6.  Istotność orzeczenia : Powództwo uwzględnia w części .

7.  Teza orzeczenia : Zasądza alimenty na rzecz matki od dorosłych dzieci .

Sędzia sprawozdawca

SSR- Wioletta Paprotna

ZARZĄDZENIE

1. Kartę dołączyć do akt III RC oraz do zbioru kart kwalifikacyjnych.

2. Opublikować orzeczenie na portalu orzeczeń.

Dnia 10.02.2017r.

SSR- Wioletta Paprotna