Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2016 r. w Katowicach

sprawy z odwołania T. G. (T. G. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 15 lipca 2016 r. sygn. akt VIII U 550/16

oddala apelację.

/-/SSA M.Żurecki /-/SSA J.Pietrzak /-/SSO del. A.Petri Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1803/16

UZASADNIENIE

Ubezpieczony T. G. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 27 stycznia 2016r. odmawiającej prawa do emerytury pomostowej. Domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do wnioskowanego świadczenia przy uwzględnieniu do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia
od 1 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2015r. w charakterze spawacza Przedsiębiorstwa (...).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że choć ubezpieczony legitymuje się stażem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 18 lat i 9 dni, to jednak nie wykazał wykonywania po 31 grudnia 2008r. pracy określonej w załączniku 1 i 2 ustawy
o emeryturach pomostowych. Za pracę taką nie może być uznane jego zatrudnienie
w (...) w spornym okresie, z uwagi na brak świadectwa pracy w tych warunkach.

Wyrokiem z dnia 15 lipca 2016r. Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję, w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej
od 1 grudnia 2015r.

Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony urodził się (...) Legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze 39 lat, 1 miesiąca i 4 dni.
Ma uprawnienia spawacza. W dniu 30 grudnia 2015r. złożył wniosek o emeryturę pomostową.

Decyzją z dnia 25 marca 2016r. organ rentowy ostatecznie uznał, że ubezpieczony udowodnił 18 lat i 9 dni okresów pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu
art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016r., poz. 887). Do stażu tego wymienionego
w wykazie A, dziale XIV, pod poz. 12 pkt 8 załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985r. (Dz. Urz. M.H.iP.M. nr 1-3) zaliczono mu okresy pracy:

- od 17 lipca 1986r. do 31 maja 1992r. w (...) S.A. w G. przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym;

- od 1 stycznia 1993r. do 31 grudnia 1995r., od 15 lipca 1998r. do 18 grudnia 1998r.
(z wyłączeniem urlopu bezpłatnego od 1 do 8 grudnia 1998r.), od 3 lutego 1999r.
do 23 grudnia 1999r., od 1 lutego 2000r. do 20 grudnia 2000r., od 1 lutego 2001r.
do 18 grudnia 2001r., od 4 lutego 2002r. do 18 grudnia 2002r., od 7 lutego 2003r.
do 18 grudnia 2003r. (z wyłączeniem urlopu bezpłatnego od 19 do 30 kwietnia 2003r., od 10 do 31 maja 2003r., od 16 do 20 czerwca 2003r.), od 20 stycznia 2004r.
do 17 grudnia 2004r., od 20 stycznia 2005r. do 20 grudnia 2006r. (z wyłączeniem urlopu bezpłatnego od 1 do 31 marca 2005r. od 17 do 19 sierpnia 2005r.),
od 22 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2008r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w K. na stanowisku spawacza przy spawaniu
i wycinaniu elektrycznym i gazowym.

Po dniu 31 grudnia 2008r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku spawacza w następujących okresach:

- od 22 stycznia 2007r. do 31 stycznia 2011r. (w tym urlop bezpłatny od 2 do 13 marca 2009r., od 22 do 31 maja 2009r., 31 sierpnia 2009r., od 16 do 30 listopada 2009r.,
od 14 do 31 grudnia 2009r., od 1 do 31 maja 2010r.);

- od 1 maja 2011r. do 7 grudnia 2013r. (w tym urlop bezpłatny od 1 do 31 maja 2013r., od 1 do 21 czerwca 2013r., od 1 do 16 sierpnia 2013r., od 1 do 7 grudnia 2013r.);

- od 3 kwietnia 2014r. do 18 grudnia 2015r. (w tym urlop bezpłatny od 2 do 21 listopada 2014r. i od 21 do 30 września 2015r.).

W trakcie zatrudnienia w (...), przynajmniej przez 1 miesiąc po dniu 31 grudnia 2008r., ubezpieczony wykonywał pracę w Czechach w Zakładzie Firmy (...) w B., na stanowisku spawacza, przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o małej kubaturze
z utrudnioną wentylacją. Firma ta zajmuje się produkcją zbiorników. Ubezpieczony spawał dla niej łukowo od środka różne zbiorniki, do których wchodził przez mały otwór, turbiny wodne (w kształcie zamkniętych stożkowych ślimaków), silosy (zamknięte zbiorniki
z włazem u góry), a także stacje benzynowe 5000l, 10000l i 15000l, małe elektrownie
wodne i rury do turbin. Większe zbiorniki były przygotowywane do spawania
przez pracowników Firmy (...), w jakiej pracował świadek S. U., natomiast małe składał przed spawaniem z drugim spawaczem - B. G.,
co wymagało założenia dna i trwało 15 minut. Duże zbiorniki spawane były przez tydzień
do dwóch. Tylko jeden typ zbiorników wymagał po zakończeniu spawania w środku przyspawania gazowego na zewnątrz małej rurki, co trwało bardzo krótko i potem
nie miało już miejsca. Pozostałe typy zbiorników tego nie wymagały. Gdy jeden spawacz wykonywał prace w środku i nie mógł już wytrzymać z powodu braku powietrza
i oparów, to zastępował go drugi spawacz i tak pracowali na zmianę. W 2015r.
ubezpieczony sam przez tydzień musiał spawać jeden silos, bo drugi spawacz odmówił wejścia do środka zbiornika. Prace w szczególnych warunkach wykonywał codziennie
często po 12 godzin. Po 2000r. nie spawał już dźwigów, czym wcześniej też się zajmował.
Jego prace nadzorowali bezpośrednio pracownicy czescy. Na miejscu nie było stale
obecnego polskiego przełożonego - brygadzisty, czy kierownika. Ostatnia łącząca ubezpieczonego z Przedsiębiorstwem (...) umowa o pracę, zawarta
3 kwietnia 2014r., uległa rozwiązaniu z upływem okresu, na jaki była zawarta - z dniem
18 grudnia 2015r.

Sąd I instancji w pełni dał wiarę szczegółowym zeznaniom wskazanych wyżej świadków oraz wyjaśnieniom ubezpieczonego, gdyż są one spójne, logiczne oraz wzajemnie się pokrywają i uzupełniają. Wyjaśnienia ubezpieczonego, złożone zarówno w trakcie wysłuchania informacyjnego, jak i podczas przesłuchania w charakterze strony, są zgodne
i konsekwentne. Przedstawione przez niego z dużym zaangażowaniem, pozwalają dokładnie ustalić, jakie czynności faktycznie wykonywał.

Sąd Okręgowy nie uznał za wiarygodne zeznań świadka M. K. (1), który był Prezesem Przedsiębiorstwa (...) przez 12-15 lat do 2015r. Wskazywał on,
iż ubezpieczony głównie składał konstrukcje. Tymczasem, z dokumentacji pracowniczej
oraz wiarygodnych i spójnych zeznań świadków B. G. i S. U.
oraz przesłuchania ubezpieczonego wynika, że był on zatrudniony na stanowisku spawacza
i zajmował się pracami przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze. Duże zbiorniki składał świadek S. U. z ramienia innej Firmy, a następnie ubezpieczony je spawał. Natomiast przy składaniu małych zbiorników, ubezpieczony realizował jedynie prace przygotowawcze, które trwały zaledwie 15 minut. W wydanym
mu przez pracodawcę świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 2010r. wskazano, że stale wykonywał prace przy spawaniu, a nie składaniu konstrukcji. Ponadto ubezpieczony złożył ulotki reklamowe z Firmy (...) w B. z 2008r. i 2011r.,
z których niezbicie wynika, że Firma ta zajmowała się produkcją zbiorników o bardzo małej kubaturze.

Oceniając zeznania tego świadka, Sąd Okręgowy wziął też pod uwagę faktyczny
brak bezpośredniego nadzoru ze strony pracodawcy nad pracą spawacza, wykonywaną
przez ubezpieczonego. Jego bezpośredni przełożony - Prezes Spółki nie miał z nim
na co dzień kontaktu i nie wiedział nawet naprawdę kto go nadzorował. Nie orientował się również jak jego pracownikom przydzielano odzież roboczą i wskazywał, że powinni oni sami egzekwować to od Czechów. Świadek ten uniemożliwiał ustalenie, że ubezpieczony faktycznie zajmował się pracami bezpośrednio przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach
o małej kubaturze. Twierdził, iż świadek F. O. zastępował go, jako przełożony ubezpieczonego, podczas, gdy świadek ów w ogóle nie znał ubezpieczonego i nie wiedział czym on się zajmował.

W ocenie Sądu I instancji, nic istotnego do sprawy nie wniosły zeznania świadków K. i O..

Świadek M. K. (2), zajmująca się w (...) sprawami bhp, nigdy nie była w miejscu świadczenia przez ubezpieczonego pracy, tj. w Zakładzie Firmy (...)
w B.. Z pracodawcą ubezpieczonego łączyła ją tylko umowa zlecenia, którą realizowała wyłącznie wówczas, gdy prowadziła wstępne i ogólne szkolenia pracowników. Nie zajmowała się szkoleniami stanowiskowymi.

Świadek F. O. wykonywał wyłącznie pracę biurową. Od 2004r.
nie był B. w Zakładzie Firmy (...) i nie wiedział dokładnie czym się tam zajmowano. Nie spotykał ubezpieczonego w trakcie jego zatrudnienia w (...). Stąd, organ orzekający uznał, że również zeznania tego świadka nie wniosły nic istotnego
do sprawy.

Sąd Okręgowy wyjaśnił, że dowód z przesłuchania świadków K. (1), O.
i K. dopuścił z urzędu, z uwagi na treść notatki znajdującej się na karcie 169 B akt osobowych ubezpieczonego, w której pracodawca twierdził, że ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż nie zajmował się spawaniem, a głównie składaniem i montażem.
Autor notatki - Prezes Firmy M. K. (1)i jednocześnie bezpośredni przełożony ubezpieczonego miał dopiero czynić u strony czeskiej ustalenia, co do charakteru pracy ubezpieczonego, choć nie powinien mieć co do tego wątpliwości, zwłaszcza,
gdyby bez jego wiedzy kontrahent skierował pracowników do prac w szczególnych warunkach. Wówczas byłby zobowiązany do odprowadzania składek na Fundusz Emerytur Pomostowych. Dlatego też postępowanie pracodawcy, w tym także sporządzenie
notatki, miało na celu ukrycie wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją.

Zdaniem Sądu I instancji, odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. Powołując się na treść art. 4. i art. 3 ust. 1, 4 i 7 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015r., poz. 965 z późn. zm.), Sąd ten wskazał,
iż spór w niniejszej sprawie sprowadzał się jedynie do oceny, czy po dniu 31 grudnia 2008r. ubezpieczony wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze
w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy. Spełnienie pozostałych przesłanek nabycia prawa
do tego świadczenia było bowiem bezsporne. Ubezpieczony ukończył 60 lat w dniu (...), ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący 39 lat, 1 miesiąc i 4 dni
i nie pozostaje w stosunku pracy. Wykazał też 15 lat pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej przed dniem 1 stycznia 2009r. Przed dniem 1 stycznia 1999r. były to prace
w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2016r., poz. 887).

Sąd Okręgowy przytoczył pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego
z 15 stycznia 2013r. (I UK 448/12; Lex nr 1396383), gdzie wskazano, że z wykładni
art. 4 ustawy z 2008r. o emeryturach pomostowych wynika obowiązek zaliczania
do okresów pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze także zatrudnienia w takich warunkach w okresie od dnia 1 stycznia 1999r. do dnia 31 grudnia 2008r. Przepis ten zawiera dodatkowe warunki, aby praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana przed 1 stycznia 1999r. oraz po 31 grudnia 2008r.,
jednak nie zakreśla ram czasowych, odnoszących się do 15 lat stażu pracy
w tych warunkach. Oznacza to, iż okres ten może dotyczyć całego okresu
ubezpieczenia, jednak co najmniej miesiąc musi przypadać przed dniem 1 stycznia
1999r. oraz miesiąc po dniu 31 grudnia 2008r. Kryterium posiadania prac w szczególnych warunkach, wykonywanych po 31 grudnia 2008r., jest również spełnione, gdy praca
taka była wykonywana po tej dacie w pełnym wymiarze czasu pracy, tylko przez niewielką ilość czasu.

W ocenie Sądu I instancji, praca ubezpieczonego w spornym okresie spełnia
te wymogi. Po dniu 31 grudnia 2008r. realizował on przynajmniej przez miesiąc prace wymienione pod poz. 28 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych,
tj. w pełnym wymiarze czasu wykonywał prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym
w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją. Organ orzekający podkreślił, iż pracownik nie może ponosić negatywnych konsekwencji zaniedbań pracodawcy. Nadto, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, nie jest konieczne wykazanie przez pracownika, że za sporny okres faktycznie były opłacone składki na ubezpieczenie społeczne (tak wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2007r.; II UK 185/06; OSNP
2008/9-10/143).

Wobec uznania, iż również po 31 grudnia 2008r. ubezpieczony wykonywał pracę
w warunkach szczególnych, a spełnienie pozostałych warunków określonych w art. 4 powołanej ustawy było niesporne, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd I instancji przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej od 1 grudnia 2015r., tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku o to świadczenie.

Apelację od tego wyroku wniósł organ rentowy.

Apelujący, zaskarżając wyrok w całości, domagał się jego zmiany i oddalenia odwołania oraz zasądzenia od ubezpieczonego na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych. Zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów:

- prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie przez Sąd
I instancji granic swobodnej oceny dowodów i błędne ustalenie, że ubezpieczony wykonywał prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym
w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją,

- prawa materialnego - art. 4 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, poprzez błędne przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej od 1 grudnia 2015r.

Zdaniem organu rentowego, ustalenia Sądu Okręgowego, zgodnie z którymi,
po 31 grudnia 2008r. ubezpieczony w pełnym wymiarze czasu przynajmniej przez miesiąc wykonywał prace wymienione pod poz. 28 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. bezpośrednio przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze. z utrudnioną wentylacją. pozostają w sprzeczności z zeznaniami świadków S. U. i B. G., którzy twierdzili, że ubezpieczony spawał zarówno wewnątrz cystern, jak i na zewnątrz, wykonując przy tym prace montażowe. Te ostatnie nie są przy tym zaliczane do prac szczególnych, w rozumieniu powołanej ustawy. Realizowaniu przez ubezpieczonego prac bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym
w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją zaprzeczył też świadek M. K. (1).

W odpowiedzi na apelację ubezpieczony wniósł o jej oddalenie.

Podniósł, że był zatrudniony w (...), jako spawacz i w takim charakterze
też pracował. Pracodawca nigdy nie interesował się jego pracą, ani tym, w jak ciężkich warunkach była ona świadczona.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy uznaje za własne ustalenia poczynione przez Sąd I instancji
i podziela dokonaną na ich podstawie ocenę prawną zasadności odwołania ubezpieczonego.

Sformułowany przez ubezpieczonego zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c., nie był uzasadniony. Zgodnie z jego brzmieniem, sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W świetle ugruntowanych poglądów orzecznictwa, ocena dowodów należy do istoty sędziowskiego wymiaru sprawiedliwości, realizowanego przez sąd pierwszej instancji. Ingerencja sądu drugiej instancji możliwa jest tylko wówczas, gdy skarżący
wykaże, iż sąd pierwszej instancji rażąco uchybił zasadom logicznego rozumowania
lub doświadczenia życiowego oraz brak jest wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (tak wyroki Sądu Najwyższego z 29 lipca 1998r.; II UKN 151/98; OSNAPiUS
nr 1999, nr 15, poz. 492 i z 5 stycznia 1999r.; II UKN 76/99; OSNAPiUS z 2000r., nr 19,
poz. 732). Skoro apelacja organu rentowego takich zarzutów nie przedstawia, przeto,
nie sposób przyjąć, iż apelujący skutecznie podważył ustalenia faktycznie dokonane
przez Sąd I instancji.

Niesłuszny jest też zarzut ubezpieczonego naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 4 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. 237, poz. 1656
z późn. zm.), zgodnie z którym prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.,

2.ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3.osiągnął wiek wynoszący co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4.ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9
i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 25 lat
dla mężczyzn,

5.przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach
lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy
lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6.po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał prace w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Po myśli art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prace w szczególnych warunkach, to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane
w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac
w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Z mocy art. 3 ust. 4 w związku z art. 57 ustawy o emeryturach pomostowych,
za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, tj. po 1 stycznia 2009r., w pełnym wymiarze czasu pracy, prace wymienione w załączniku nr 1 do ustawy.

W myśl art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych, za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy
lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Z mocy art. 32 ust. 2
z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity: Dz. U. z 2016r., poz. 887), zwanej dalej ustawą emerytalną, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych
przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości
lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Z mocy art. 32 ust. 4 tej ustawy, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki,
na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje
prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Do przepisów
tych należy zaliczyć rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.) zawierające wykaz prac wykonywanych
w warunkach szczególnych, na których w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy uzasadnia nabycie prawa do świadczeń. W dziale XIV wykazu A, stanowiącego załącznik
do tego rozporządzenia obejmującego prace różne, wymieniono prace przy spawaniu
i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym. Nie budzi zatem wątpliwości uznany przez Sąd I instancji fakt, iż przez cały okres zatrudnienia ubezpieczonego
w (...) S.A. w G.
i w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w K., na stanowisku spawacza, świadczył on pracę w warunkach szczególnych, w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS, co potwierdza wydane mu świadectwo pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy przyznał, iż wymiar tej pracy do 31 grudnia 2008r. wynosił
18 lat i 9 dni.

Jak trafnie wskazał Sąd I instancji, ubezpieczony spełnia warunki określone
w wymienionym na wstępie art. 4 pkt 1, 2, 3, 4, 5 i 7 ustawy o emeryturach pomostowych. Urodził się po 31 grudnia 1948r., osiągnął 60 lat, ma ponad 25-letni okres składkowy
i nieskładkowy. Przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wykonując obowiązki spawacza przed 1 stycznia 1999r., był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach pracy, wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wykonywania prac w warunkach szczególnych, a więc w szczególnych warunkach
w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nastąpiło z nim także rozwiązanie stosunku pracy.

Wbrew twierdzeniom apelującego, ubezpieczony spełniał także sporną przesłankę nabycia prawa do emerytury pomostowej, tj. po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał prace
w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,
a dokładnie wymienione w pkt 28 załącznika nr 1 do tej ustawy, bezpośrednio przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją. Dokonana przez Sąd Okręgowy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego zasługuje na pełną aprobatę. Sąd ten trafnie zestawił zeznania świadków z dokumentacją osobową ubezpieczonego, a w szczególności z jego świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 2010r., z którego wynika, iż do czasu jego wydania - stale i w pełnym wymiarze realizował obowiązki spawacza. Podważa to wiarygodność zeznań Prezesa
Zarządu (...) świadka M. K. (1), z których wynika, że spawaniem
zajmował się on tylko czasem, bo jego firma współpracowała z czeskim kontrahentem, głównie w zakresie wykonywania konstrukcji stalowych. W takiej sytuacji, nie potwierdziłby w powołanym świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych, iż także
po 31 grudnia 2008r. spawał stale i w pełnym wymiarze, na co wskazywali także współpracownicy ubezpieczonego - świadkowie S. U. i B. G..
Natomiast z wyjaśnień Prezesa Zarządu (...), przedstawionych w toku
postępowania apelacyjnego wynika, iż kooperacja z czeskim kontrahentem obejmowała
też czynności związane ze spawaniem. Stąd, realizowanie przez ubezpieczonego
po 31 grudnia 2008r. obowiązków spawacza, Sąd I instancji słusznie uznał za niebudzące wątpliwości.

Trafnie też Sąd ten wywiódł, iż stosownie do art. 3 ust. 4 w związku z art. 57 ustawy
o emeryturach pomostowych, po dniu 31 grudnia 2008r. ubezpieczony w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w załączniku nr 1 do ustawy, tzn. spawał łukowo w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją. Zajmował się bowiem stale spawaniem od środka zbiorników, uwidocznionych na ulotce informacyjnej czeskiego kooperanta jego pracodawcy (k. 32), turbin wodnych i silosów. Do wszystkich nich wchodził przez mały otwór, na co pozwalał mu niewielki wzrost i drobna postura. Wykorzystywał
w ten sposób posiadane od ponad 18 lat kwalifikacje spawacza i związane z tym doświadczenie zawodowe. Jak wymaga tego przepis art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, były to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą
z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane
w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych procesami technologicznymi, które stawiały przed pracownikami wymagania przekraczające
poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze
przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę
na dotychczasowym stanowisku. Przy realizacji tych prac pracodawca ubezpieczonego
nie stosował żadnych środków profilaktyki technicznej i medycznej, poza tym, że gdy jeden spawacz wykonywał prace w środku i nie był już w stanie czynić tego dłużej z powodu oparów i braku powietrza, to zastępował go drugi spawacz i tak pracowali na zmianę. Ubezpieczony realizował te obowiązki również wówczas, gdy drugi spawacz odmawiał wejścia do środka zbiornika.

Co do zasady, należy zgodzić się ze stanowiskiem apelującego, iż przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy, nie można zaliczyć do nich innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika. Jak wskazał jednak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 kwietnia 2014r. (II UK 396/13), istnieje odstępstwo od tej reguły dotyczące przypadków, kiedy czynności wykonywane w warunkach nienarażających na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, mają charakter incydentalny, krótkotrwały, uboczny w stosunku do czynności kwalifikowanych, jako praca
w szczególnych warunkach. Taki charakter miało składanie przez ubezpieczonego małych zbiorników przed ich spawaniem, wymagające założenia dna lub przyspawanie do niektórych typów zbiornika na zewnątrz małej rurki, co trwało około 15 minut. Zdjęcia zbiorników przedstawionych na ulotce informacyjnej kontrahenta Przedsiębiorstwa (...), wskazują, iż nie były to skomplikowane urządzenia, których złożenie wymagałoby dłuższych zabiegów. Większe zbiorniki przygotowywali do spawania pracownicy innej firmy, co jednoznacznie potwierdzili świadkowie S. U. i B. G. oraz sam ubezpieczony.
Nie bez znaczenia jest przy tym eksponowany przez nich fakt, iż po 31 grudnia 2008r. ubezpieczony często wykonywał swe obowiązki po 12 godzin, więc niewątpliwie
przez przynajmniej 8 godzin dziennie - w pełnym wymiarze czasu realizował prace wymienione w pkt 28 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych bezpośrednio przy spawaniu łukowym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją. Charakter jego pracy nie ulegał przy tym zmianom do końca zatrudnienia
w (...) 18 grudnia 2015r. Tym samym, spełnił wszystkie wymogi nabycia prawa
do emerytury pomostowej, jak trafnie skonstatował Sąd I instancji.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację organu rentowego, jako bezzasadną.

/-/SSA M.Żurecki /-/SSA J.Pietrzak /-/SSO del. A.Petri
Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR