Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. w Gliwicach

sprawy J. P. (P.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 29 stycznia 2015 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSO Teresa Kalinka

Sygn. VIII U 437 /15

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 29 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przyznał ubezpieczonemu J. P. prawo do emerytury górniczej. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto234 miesiące z przelicznikiem 1,8 oraz 77 miesięcy z przelicznikiem 1,2 ,co łącznie dało okres 513,6 miesięcy pracy górniczej.

J. P. w odwołaniu domagał się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez zastosowanie przelicznika 18 do 77 miesięcy pracy górniczej, do których zastosowano przelicznik 1,2 . Wniósł o przesłuchanie w charakterze świadków współpracowników na okoliczności że w okresach od 4 października 1983 roku do 28 października 1985 roku oraz od 2 stycznia 1987 roku do 4 lutego 1987 roku i od 16 września 1988 roku do 30 czerwca 1991 roku wykonywał prace górnicze bezpośrednio w przodku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze górnika kopalni odkrywkowej. Z uzasadnienia odwołania wynika że ubezpieczony w spornych okresach wykonywał pracę górnika kopalni odkrywkowej, mimo że posiadał angaże górnika eksploatacji taśmociągu, operatora przenośnika wielkogabarytowego i ślusarza remontowego .

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc że komisja weryfikacyjna nie może zmieniać nazewnictwa stanowisk na których są zatrudnieni pracownicy bowiem nie przewidują tego przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 31 marca 2008 roku w sprawie sposobu ewidencjonowania przez pracodawcę okresu zatrudnienia na stanowiskach, na których okresy pracy górniczej zalicza się w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury, oraz niektórych innych stanowiskach pracy górniczej (Dz.U. nr 72 poz. 423).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. P. urodził się w (...). W g rudnia 2014 roku złożył wniosek o prawo do emerytury górniczej. Decyzją z dnia 29 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury górniczej, od 21 stycznia 2015 roku. Do ustalenia wysokości świadczenia przyjęto 31 lat i 3 miesiące okresów składkowych oraz czy 6 miesięcy okresów nieskładkowych. Do 234miesięcy zastosowano przelicznik 1,8 a do s77 miesięcy składkowych przelicznik 1,2 Decyzją z dnia 23. lutego 2015 roku organ rentowy dokonał przeliczenia i wysokości emerytury w ten sposób, że przelicznik 1,2 zastosowano do 78 miesięcy. Łączny okres pracy górniczej wyniósł 514,8 miesiąca.

Z akt emerytalnych ubezpieczonego wynika że (...) była jedynym pracodawcą. Ubezpieczone był tam zatrudniony od 4 października 1983 roku do 17 kwietnia 1986 roku, z tym że w zasadniczą służbę wojskową odbywał w okresie od 29 października 1985 roku do 17 kwietnia 1986 roku. Ponownie pracował od dnia 2 stycznia 1987 roku do 21 grudnia 2012 roku. Ze świadectwa pracy z dnia 11 grudnia 1986 roku wynika, że od 4 października 1983 roku w do 28 października 1985 roku ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku ślusarza remontowego. Na takim samym stanowisku został zatrudniony od 2 stycznia 1987 roku , a później posiadał angaże górnika eksploatacji taśmociągu, operatora przenośników wielkogabarytowych, górnika kopalni odkrywkowej . Ze świadectwa pracy z dnia 21 grudnia 2012 roku wynika że ubezpieczony w okresie od 2 stycznia 1987 roku do 21 grudnia 2012 roku, z przerwą na służbę wojskową od 5 lutego 1987 do 17 sierpnia 1988, wykonywał pracę górnika kopalni odkrywkowej , o której mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 223 grudnia 1994 roku, załączniku nr 3 dział III pozycja 1. Organ rentowy ustalając wysokość emerytury przyjął, że ubezpieczony od 1 lipca 1991 roku do daty zwolnienia pracował wyłącznie w przodku jako operator przenośników wielkogabarytowych i górnik kopalni odkrywkowej . Do tego okresu zastosowano przelicznik 1,8.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy okresów:

1. od 4 października1983 roku do 28 października 1985 roku

2. od 2 stycznia 1987 roku do 4 lutego 1987 roku'

3. 16 września 1988 roku do 30 czerwca 1991 roku

Ubezpieczony początkowo posiadał angaż ślusarza remontowego. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika , że ubezpieczony przez pierwsze 3 miesiące odbywał staż,po odbyciu którego zaczął pracować od godziny szóstej do czternastej „w systemie”. W grudnia 1983 roku otrzymał zaświadczenie o ukończeniu kursu konserwatora tras, a w grudniu 1984 roku ukończył kurs operatora przenośników taśmowych i wózków zrzutowych. Pracę na takim stanowisku wykonywał do czasu powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej, to jest do 28 października 1985 roku. W tym okresie , po odbyciu stażu pracował głównie na zwałowarkach ubezpieczony pracował na zwałowarce w początkowym okresie. Zajmował się obsługą przenośników na zwałowarce. Pracował przy wymianie krążników, gum. Była to praca na zwałowisku zewnętrznym . Na zwałach również był operatorem przenosńików. ( \eznania świadka S. C.)

Ponownie został przyjęty do pracy 2 stycznia 1987 roku na stanowiska górnika eksploatacji taśmociągów, ale od 6 lutego 1987 roku został ponownie powołany do służby wojskowej Wrócił 16 września 1988 roku i został zatrudniony na takim samym stanowisku . Górnikiem eksploatacji taśmociągów pozostał do dnia 30 czerwca 1991 roku. Faktycznie był operatorem przenośników taśmowych wielkogabarytowych, które mieszczą się pomiędzy koparką , a zwałowarką . Obsługiwał przenośniki wielkogabarytowe , którymi transportowało się nadkład na odległość nawet do dwudziestu kilometrów. Była to również praca stykowa. Jego praca w charakterze operatora przenośnika polegała na sprawdzaniu napięcia taśmy, oświetlenia, zagrożenia przeciwpożarowego, uszkodzeń mechanicznych, sprawdzaniu stanu taśmociągów i ich oprzyrządowania. Na jednej zmianie nadzorował przenośniki na długości nawet do pięciu kilometrów. Bywało, że nadzorował po trzy stacje na jednej zmianie. Przesłuchani w sprawie świadkowie potwierdzili charakter pracy ubezpieczonego na stanowisku operatora przenośnika wielkogabarytowego.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie akt osobowych ubezpieczonego, akt emerytalnych ubezpieczonego, przesłuchania w charakterze świadków B. W. i S. C. (płyta nagrania karta 49 akt sądowych) oraz przesłuchania ubezpieczonego(.k.53 akt sądowych). Powyższym dowodom dał wiarę, z takim zastrzeżeniem że nie można ustalić w których konkretnie okresach ubezpieczony od 4 października 1983 roku do 28 października 1985 roku pracował nazwał na zwałowarkach, a kiedy na przenośnikach wielkogabarytowych . Nadto z akt osobowych ubezpieczonego wynika że staż po przyjęciu do pracy wynosił 3 miesiące a nie jak zeznał ubezpieczony i 1 miesiąc. Po stażu ubezpieczony został przeniesiony na zwałowarkę do pracy „ w systemie”. Z zeznań świadków wynika, że zwykle do 1988 roku J. P. pracował na zwałowarkach

Sąd zważył co następuje

Zdaniem sądu w odwołaniu nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur łączny okres pracy obliczony z zastosowaniem przeliczników górniczych uwzględnia się w wymiarze nie dłuższym niż 45 lat - to jest 540 miesięcy. Ubezpieczony ma obecnie zaliczone z przelicznikami górniczymi 514,8 miesięcy. Nie znajduje uzasadnienia żądanie ubezpieczonego, aby do siedemdziesięciu siedmiu miesięcy pracy górniczej zastosować przelicznik 1,8 , bowiem wówczas okres pracy górniczej przekroczyłby maksymalny okres 540miesięcy.

Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur stosuje się przeliczniki 1,8 za każdy rok pracy o którym mowa w art. 50d tej ustawy. Art. 50d ust. 1 pkt 1 stanowi, że przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym m.in. w kopalni węgla brunatnego, zalicza się w wymiarze półtorakrotnym okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego w przodku bezpośrednio przy uruchamianiu i ładowaniu urobku oraz innej pracy przodkowej, przy montażu likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, lądujących i transportujących w przodkach oraz przy głąbieniu szybów i robotach szybowych.

Z zeznań ubezpieczonego i świadków wynika że zaliczają oni do pracy przodkowie każdą pracę wykonywaną w układzie: koparka taśmociąg zwałowarka Takie stanowisko jest błędne bogwem przodkiem kopalni węgla brunatnego nie jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z transportem nadkładu, ale tylko takie prace, które odpowiadają dyspozycji art. 50 ust. 1 to 1 ustawy emerytalno-rentowej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 16 kwietnia 2014 roku sygn. III AUa 1121 /13).

Stanowiska pracy operatora urządzeń za- i wyładunkowych na odkrywce zostało zawarte w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (w Dz.U. 1995 nr 2 poz. 8). Sąd Najwyższy wyroku z dnia 21 lutego 2012 roku sygn. 1 UK 295 /11 zajął stanowisko, że skoro stanowisko operatora urządzeń za i wyładunkowych na odkrywce nie jest objęte wykazem, to jest załącznikiem nr 3, to niemożliwe jest zaliczenie pracy wykonywanej na takim stanowisku wymiarze półtorakrotnym. Przepisy normujące nabywanie prawa do emerytury górniczej muszą być wykładane ściśle, a dla oceny charakteru pracy górniczej nie mogą mieć decydującego znaczenia protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określenie zatrudnienie jako pracę górniczą. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w całości podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy. Nie każda osoba zatrudniona na zwałowarce wykonuje pracę przodkową . W załączniku nr 3 poz. III rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994 roku wymienione zostało stanowisko operatora zwałowarki, a nie operatora taśmociągu na zwałowarce. Operator przenośnika nie jest rzemieślnikiem , o którym mowa w załączniku nr 3 D. . III pkt 7. Nie jest też górnikiem kopalni odkrywkowej.( Dział III poz. 1) Jest operatorem, o którym mowa w załączniku nr 2 poz. 20. O tym, że ubezpieczony obsługiwał przenośniki świadczą świadectwa podnoszenia kwalifikacji . Brak było podstaw do zastosowania przelicznika 1,8 do okresu odbywania trzymiesięcznego stażu, pracy w latach 1984-1985 i jednego miesiąca i dwóch dni w roku 1987.

Z zebranego w sprawie materiału wynika, że w okresie od 16 września 1988 roku do 30 czerwca 1991 roku J. P. był operatorem przenośników wielkogabarytowych. Wykonywanie pracy operatora przenośnika pomiędzy miejscami urabiania kopaliny i zwałowania nie jest pracą przodkową, tylko zwykłą pracą górniczą. Nie do przyjęcia jest stanowisko ubezpieczonego, że praca przy taśmociągu, którym transportowany jest nadkład przestrzeni kilku- kilkunastu, czy nawet dwudziestu kilometrów jest pracą przodkową. Przodkiem jest miejsce urabiania kopaliny ( ruchoma skarpa czołowa) ,a nie cała droga związana z transportem urobku. Nie każda praca na odkrywce w układzie koparka – taśmociąg- zwałowarka uprawnia do zastosowania przelicznika 1,8.

Zastosowanie przez organ rentowy przelicznika 1,8 do całego okresu pracy górniczej poczynając od dnia 1 lipca 1991 roku nie znajduje, zdaniem Sądu , uzasadnienia. Ubezpieczony jako operator przenośników nie był górnikiem wymienionym w załączniku nr 3 poz.III pkt 1 , lecz operatorem, o którym mowa z załączniku nr 2 pkt. 2 , lub górnikiem kopalni odkrywkowej wymienionym w tym załączniku nr 1 . Praca przy przenośniku wielkogabarytowym nie świadczy o wykonywaniu pracy przodkowej, skoro innych przenośników w kopalni nie ma.

Przelicznik 1,8 jest przewidziany za pracę górniczą , którą wykonuje się w szczególnie uciążliwych i niebezpiecznych warunkach. W przypadku kopalni węgla brunatnego istotne jest miejsce wykonywania pracy, a nie stanowisko, na którym praca była wykonywana.

Zdaniem sądu odwołanie jako bezpodstawne należało oddalić. Wyrok wydano na podstawie art 477 ¹⁴ par. 1 k.p.c.

(-) SSO Teresa Kalinka