Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 766/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
na rzecz W. D. kwotę 8.170,80 zł z ustawowymi odsetkami od dnia
05 lutego 2014 roku do dnia zapłaty (pkt 1) oraz kwotę 200,00 zł (pkt 2), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 3) a ponadto zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 390,42 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 4).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając przedmiotowe rozstrzygnięcie w części, tj. w zakresie pkt 2 – w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 361 i 363 § 1 i art. 805 k.c. poprzez przyjęcie, że powodowi przysługuje odszkodowanie z tytułu kosztów wykonania prywatnej ekspertyzy w sytuacji, w której likwidacja szkody następowała w ramach reżimu odpowiedzialności kontraktowej, w związku z zawartą umową ubezpieczenia auto casco,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy,
a mianowicie art. 227, 229 i 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powodowi przysługuje odszkodowanie z tytułu kosztów wykonania prywatnej ekspertyzy
w sytuacji, w której likwidacja szkody następowała w ramach reżimu odpowiedzialności kontraktowej, w związku z zawartą umowa ubezpieczenia auto casco.

W oparciu o powyższe pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia przepisów prawa procesowego wskazać należy, że są one niezrozumiałe. Powołane w apelacji przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczą przedmiotu i oceny dowodów. Skarżący
nie wskazał, w jaki sposób Sąd Rejonowy miałby dopuścić się ich naruszenia wydając rozstrzygnięcie w zaskarżonym zakresie. W szczególności nie wskazał, jakie dowody przeprowadzone przez Sąd były nieprzydatne dla rozstrzygnięcia, bądź zbędne w kontekście art. 229 k.p.c., bądź przeciwnie, jakich dowód mających znaczenie w sprawie Sąd
nie przeprowadził (art. 227 k.p.c.). Pozwany nie uzasadnił także, gdzie w jego ocenie Sąd I instancji przekroczył zasadę swobodnej oceny dowodów, a w konsekwencji dokonał ustaleń sprzecznych z zasadami logiki czy doświadczenia życiowego.

Uzasadnienie apelacji prowadzi natomiast do wniosku, że zarzut naruszenia prawa procesowego pozwany utożsamia de facto z niewłaściwym zastosowaniem przepisów prawa materialnego poprzez przyjęcie, że koszt prywatnej ekspertyzy sporządzonej na etapie postępowania przed ubezpieczycielem w przypadku odpowiedzialności kontraktowej
(z umowy auto casco) może być objęty obowiązkiem odszkodowawczym tylko w przypadku, gdy przewiduje to umowa zawarta między stronami, w szczególności ogólne warunki ubezpieczenia. Ze stanowiskiem tym nie sposób się zgodzić. Ma rację skarżący, że podstawą wyliczenia świadczenia należnego ubezpieczającemu/ubezpieczonemu z tytułu zdarzenia objętego umową jest treść tejże umowy, na co wskazuje art. 805 § 1 i § 2 pkt 1 k.c.
Nie prowadzi to jednak, jak twierdzi pozwany, do wniosku, że skoro w niniejszej sprawie
ze stosunku umownego pomiędzy pozwanym a poprzednikiem prawnym powoda (poszkodowanym – cedentem) nie wynikał obowiązek refundacji kosztów prywatnej opinii, poniesionych przez poszkodowanego, to brak było podstawy do zasądzenia tychże kosztów. Podstawy tej nie stanowi art. 805 k.c. a art. 471 k.c. Należy bowiem mieć na względzie,
że w odniesieniu do umowy ubezpieczenia, tak jak w przypadku każdego innego rodzaju umowy, w grę wchodzą ogólne zasady odszkodowawcze, z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c., art. 361 k.c., art. 363 k.c.). Zatem dłużnik odpowiada za szkodę pozostającą w normalnym związku przyczynowym z faktem niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Zakresem odpowiedzialności odszkodowawczej są objęte wyłącznie te negatywne majątkowe następstwa w majątku poszkodowanego, które pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym (art. 361 § 1 k.c.). Adekwatny związek przyczynowy, stanowiący jedną z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, wyznacza zarazem granice odpowiedzialności odszkodowawczej. Sąd Najwyższy
w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 marca
2012 roku, III CZP 75/11, wyjaśnił, że teoria przyczynowości adekwatnej służy nie tylko
do określenia, czy dana osoba ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia szkodzącego,
ale także do oznaczenia, jakie skutki pozostają w normalnym powiązaniu z tym zdarzeniem. Nie budzi wątpliwości pogląd, że normalny związek może wykraczać poza konsekwencje bezpośrednie i umożliwia zaliczenie do zwykłych następstw zdarzenia szkodzącego także uszczerbek majątkowy wynikły z wydatków wymuszonych na poszkodowanym przez wystąpienie tego zdarzenia. Zdarzeniem wywołującym szkodę może być czyn niedozwolony (rodzący odpowiedzialność deliktową) bądź nienależyte wykonanie zobowiązania (stanowiące źródło odpowiedzialności kontraktowej.

Należy zauważyć, iż w sytuacji, w której doszło do poniesienia przez wierzyciela wydatków na okoliczność wykazania nienależytego wykonania umowy przez ubezpieczyciela, to są to wydatki, które by nie powstały gdyby pozwany wyliczył i wypłacił odszkodowanie zgodnie z umową, tzn. gdyby należycie wykonał zobowiązanie wynikające
z tejże umowy. Wydatki te wówczas by nie powstały.

W ramach umowy ubezpieczenia poszkodowany winien uzyskać od pozwanego odszkodowanie za szkodę powstałą na skutek zdarzenia objętego umową, w wysokości ustalonej zgodnie z warunkami tej umowy i stanowiącymi jej integralną część ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Obowiązek wypłaty tego odszkodowania obciążał pozwanego
i tego obowiązku pozwany nie wykonał w sposób należyty – wypłacił cedentowi odszkodowanie w znacznie zaniżonej wysokości, co potwierdzone zostało w treści zapadłego w sprawie orzeczenia (pkt 1 zaskarżonego wyroku). Nienależyte wykonanie zobowiązania przez stronę pozwaną doprowadziło do szkody w postaci wydatków na sporządzenia prywatnej ekspertyzy zmierzającej do wykazania, że wypłacone odszkodowanie zostało zaniżone. Ten uszczerbek w majątku wierzyciela nie powstałby, gdyby pozwany wykonał swoje zobowiązanie w sposób zgodny z treścią łączącej strony umowy.

Tym samym wskazać należy, że powód wykazał spełnienie wszystkich przesłanek uwzględnienia żądania zasądzenia kwoty 200,00 zł z tytułu poniesionych kosztów opinii prywatnej: nienależyte wykonanie zobowiązania przez pozwanego, z którego szkoda
ta wynikła, związek przyczynowy pomiędzy szkodą a zachowaniem pozwanego (zaniechaniem wypłaty odszkodowania zgodnie z umową) oraz wysokość szkody.

Powód nabył od poszkodowanego D. T. wszelkie prawa
do odszkodowania przysługujące mu od pozwanego w związku ze szkodą komunikacyjną, czego dowodem jest treść umowy cesji z dnia 03 marca 2014 roku., znajdującej się na k. 5 akt sprawy. Określenie „wszelkie prawa do odszkodowania” obejmuje zatem nie tylko prawo
do żądania wypłaty odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe (art. 805 k.c.) ale także prawo do odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania przez pozwanego jego zobowiązania (art. 471 k.c.)

W kontekście powyższych rozważań za chybione należało uznać także zarzuty naruszenia prawa materialnego w postaci naruszenia art. 361 i art. 363 § 1 k.c. Trafny natomiast okazał się zarzut naruszenia art. 805 k.c. polegający na błędnym zastosowaniu tego przepisu, jako podstawy uwzględnienia roszczenia co do kwoty 200,00 zł. Prawidłową podstawę stanowi bowiem w tym zakresie art. 471 k.c. Powyższe uchybienie nie może jednak skutkować uwzględnieniem wniosku apelacji, z uwagi na zasadność rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Mimo bowiem nieprawidłowego uzasadnienia punktu 2 zaskarżonego wyroku
i wskazania nieprawidłowej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego na podstawie art. 385 k.p.c. jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1
i 3 k.p.c.
, obciążając nimi pozwanego, jako stronę przegrywającą i zasądzając na rzecz powoda kwotę 120,00 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego, zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat
za czynności adwokackie, a brzmieniu pierwotnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).