Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi:

1. nakazał pozwanemu D. M. aby opróżnił lokal mieszkalny numer (...) znajdujący się w budynku położonym w Ł. przy ulicy (...) i wydał lokal powodowi Miastu Ł.;

2. orzekł o uprawnieniu pozwanego D. M. do otrzymania lokalu socjalnego;

3. nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu, orzeczonego w punkcie 1, do czasu złożenią przez Miasto Ł. pozwanemu D. M. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;

4. nie obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany, podnosząc zarzuty: stronniczego naruszenia jego praw tj. art. 75 ust. 1. w związku z sednem art. 67 ust. 2., art. 37 ust. 1. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz procedury postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. a wraz z nim przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów w związku z art. 213 § 1 k.p.c., gdyż miało to istotny wpływ na wynik sprawy.

Ponadto skarżący zarzucił niewłaściwe zastosowanie art. 576 k.c. oraz naruszenie art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

W konkluzji apelacji pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku bądź jego zmianę poprzez oddalenie powództwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Mając na uwadze, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym i Sąd drugiej instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego, to stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku zostaje ograniczone jedynie do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Ustalenia faktyczne, jak również ocena prawna przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przez Sąd Rejonowy, znajdują pełną akceptację Sądu Okręgowego.

Na wstępie należy rozważyć najdalej idący zarzut nieważności postępowania, którego zasadność skarżący wiąże z oddaleniem wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że pozbawienie strony możliwości obrony swoich praw jako podstawa nieważności postępowania określona w art. 379 pkt 5 k.p.c. to sytuacje, w których z powodu wadliwości procesowych, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego strona nie mogła brać udziału i nie brała udziału w postępowaniu lub w jego istotnej części.

Ugruntowane jest także stanowisko, że odmowa ustanowienia pełnomocnika z urzędu nie jest pozbawieniem możliwości obrony i nie powoduje nieważności postępowania w rozumieniu wskazanego przepisu. Ponadto, zarzut nieważności postępowania z przyczyny, na którą wskazuje skarżący jest całkowicie chybiony, już choćby z tego względu, iż był on w toku postępowania reprezentowany przez pełnomocnika z wyboru w osobie swojego brata, a także sam uczestniczył we wszystkich czynnościach na poszczególnych terminach rozprawy.

W obliczu powyższego brak zatem podstaw do uznania, że pozwany w toku postępowania sądowego był pozbawiony możliwości obrony swoich praw, a przez to wyrok zapadł w warunkach nieważności.

Pozbawiony racji jest zarzut naruszenia art. 233 k.p.c..

Sąd Okręgowy bowiem, po dokonaniu analizy akt sprawy, zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak i po zapoznaniu się z motywacją Sądu Rejonowego w zakresie wydanego rozstrzygnięcia, nie spostrzegł uchybień w procedowaniu tegoż Sądu, eksponowanych przez apelującego w wywiedzionej apelacji.

Podkreślić bowiem należy, iż Sąd Rejonowy, w oparciu o zaoferowane przez strony procesu dowody, rozpatrzył wszystkie istotne okoliczności sprawy i na tej podstawie prawidłowo ocenił żądanie powoda. Zresztą pozwany poza przytoczeniem samego przepisu art. 233 § 1 k.p.c. nie wskazuje jakim regułom oceny dowodów Sąd I instancji uchybił. W szczególności naruszenia wskazanego przepisu nie stanowi pominięcie przez Sąd Rejonowy kwestii bezskutecznego zwrócenia się przez pozwanego do Zarządu Lokali Miejskich o umożliwienie spłaty zadłużenia poprzez świadczenia rzeczowe, albowiem okoliczność ta pozostaje bez znaczenia dla oceny zasadności żądania pozwu. Zarządzenie Prezydenta Miasta Ł. nr (...) z dnia 22 kwietnia 2016 roku w sprawie wprowadzenia możliwości spłaty zadłużenia z tytułu opłat za korzystanie z lokali mieszkalnych stanowiących mieszkaniowy zasób Miasta Ł. w formie świadczenia rzeczowego wydane na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( Dz.U. z 2016 r. poz. 446) wbrew odmiennemu przekonaniu skarżącego stwarza jedynie możliwość, a nie obowiązek zastąpienia zadłużenia lokatorów, świadczonymi przez nich pracami na rzecz Miasta. Innymi słowy, omawiana regulacja nie kreuje po stronie Miasta obowiązku, a po stronie lokatorów odpowiadającego mu prawa do żądania realizacji takiej możliwości. Stąd też pozwany w niniejszej sprawie nie może skutecznie bronić się zarzutem, że Zarząd Lokali Miejskich z jakiejkolwiek przyczyny nie umożliwił mu spłaty zadłużenia w formie świadczenia rzeczowego.

Całkowicie chybiony jest także zarzut naruszenia przepisu art. 213 § 1 k.p.c., którego powołanie sugeruje, że zdaniem skarżącego Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę faktów powszechnie znanych.

Wysoki poziom ogólności prezentowanego zarzutu i niesprecyzowanie przez pozwanego, jaką powszechnie znaną okoliczność Sąd Rejonowy pominął, a którą winien był uwzględnić z urzędu przy rozpoznawaniu sprawy, nie pozwala jednakże na ustosunkowanie się przez Sąd Okręgowy do tak sformułowanego zarzutu.

Ustosunkowanie się z kolei do zarzutów prawa materialnego wymagało rozważenia, czy Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny skuteczności dokonanego przez stronę powodową wypowiedzenia pozwanemu umowy najmu przedmiotowego lokalu w świetle przepisu art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 1610).

W tym miejscu zachodzi potrzeba wyjaśnienia, że uprawnienie wynajmującego do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu powstaje z chwilą gdy lokator jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy należy zauważyć, iż stanowiąca podstawową przesłankę okoliczność, iż pozwany zalegał z opłatami z tytułu obciążających go świadczeń w rozmiarze przekraczającym próg zakreślony przez ustawodawcę znajduje potwierdzenie w materiale zgromadzonym w sprawie, została również potwierdzona przez samego pozwanego, a zatem nie budzi najmniejszych wątpliwości. Bezspornym jest w niniejszej sprawie również fakt wezwania pozwanego do zapłaty zaległego czynszu i uprzedzenia o zamiarze wypowiedzenia umowy najmu przy jednoczesnym wyznaczeniu dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Pozwany w wyznaczonym terminie nie spłacił zaległości, stąd uznać należało, iż żądanie jego eksmisji było w świetle omawianych przepisów zasadne.

Bez znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonego orzeczenia jest podniesiona w apelacji kwestia poczynienia nakładów przez pozwanego na przedmiotowy lokal. Przedstawione zagadnienie dotyczy problematyki wzajemnych rozliczeń stron po zakończeniu najmu i nie wpływa na roszczenie będące przedmiotem rozważań w niniejszej sprawie.

Co zaś tyczy się akcentowanego w apelacji obowiązku zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli i przeciwdziałania zjawisku bezdomności, którego źródła skarżący upatruje w przepisach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyrazić należy przekonanie, iż zapisy te nie kreują po stronie pozwanego prawa do zajmowania wbrew woli wynajmującego lokalu mieszkalnego po ustaniu stosunku najmu.

Nadto realizację wyżej wskazanego obowiązku gwarantuje dostarczanie osobom eksmitowanym lokali socjalnych, co znalazło wyraz w pkt 2 i 3 wyroku z dnia 1 czerwca 2016 roku wydanego przeciwko pozwanemu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.