Sygn. akt VIII Cz 192/17
Dnia 15 marca 2017r.
Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodnicząca: SSO Małgorzata Kończal (spr.)
Sędziowie: SO Hanna Matuszewska, SO Jadwiga Siedlaczek
po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2017r. w Toruniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa : T. H.
przeciwko : małoletniemu E. H. działającemu przez matkę A. H.
o obniżenie alimentów
na skutek zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Rejonowego w Toruniu
z dnia 21 listopada 2016r.
sygn. akt III RC 1179/15
w przedmiocie wniosku o wyłączenie sędziego
postanawia: oddalić zażalenie.
/SSO Hanna Matuszewska / /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Jadwiga Siedlaczek/
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy oddalił wniosek powoda o wyłączenie SSR Moniki Grubba od rozpoznania sprawy uznając, że nie zachodzi jakakolwiek okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w sprawie. Stwierdzenia zawarte w piśmie z dnia 15 listopada 2016r. są gołosłowne i nie zostały w żaden sposób uprawdopodobnione. Powód nawiązuje do przebiegu rozprawy z dnia 21 września 2016r. Jego twierdzenia, że sędzia zajęła wyraźne stanowisko w sprawie przed przeprowadzeniem postępowania, nie znajduje odzwierciedlenia w protokole rozprawy z 21 września 2016r. Z protokołu wynika, że sędzia nakłaniała strony do zawarcia ugody w sprawie. Zgodnie z art. 10 k.p.c. w sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. Zatem sędzia działała zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zdaniem Sądu I instancji, powód nie uprawdopodobnił przyczyny wyłączenia sędziego w niniejszej sprawie. Nie wykazał, aby okoliczności, które wystąpiły w innej sprawie, toczącej się pomiędzy stronami, a które były podstawą wyłączenia sędziego, dotyczyły również niniejszej sprawy. Ponadto, Sąd Rejonowy wskazał, że z urzędu wiadomo mu, że wówczas wniosek o wyłączenie sędziego złożyła matka małoletniego powoda. Nadto okoliczność, że sędzia Monika Grubba została wyłączona z rozpoznania sprawy, była znana powodowi jeszcze przed wszczęciem tego postępowania, czyli przed 23 grudnia 2015r. (postanowienie w sprawie III Nsm 1407/14 zapadło w dniu 11 grudnia 2014r.). Pomimo tego powód złożył wniosek dopiero w dniu 15 listopada 2016r.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył powód. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że Sąd w zasadzie zgodził się z jego argumentacją w zakresie dotyczącym podstawy do wyłączenia związanej z wcześniejszym wyłączeniem Sędziego prowadzącego sprawę. Przyczyny te, zdaniem skarżącego, istnieją nadal i powinny być podstawą do wyłączenia sędziego prowadzącego sprawę. Wskazał ponadto, że złożył wniosek we właściwym terminie, czyli po pierwszej rozprawie, w której uczestniczył, a która jego zdaniem nie była prowadzona obiektywnie.
W związku z powyższym wniósł o uwzględnienie złożonego zażalenia.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.
W myśl art. 49 k.p.c. sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy, o tym czy wyłączenie sędziego jest uzasadnione, decydować muszą fakty, a więc wszelkie okoliczności obiektywne, które mogłyby świadczyć o zróżnicowanym traktowaniu uczestników postępowania przez sędziego i wywoływać zarówno u strony, jak i u postronnego obserwatora wątpliwości co do obiektywizmu sędziowskiego (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r. P 8/07, OTK-A z 2008 nr 5 poz.84). Do wyłączenia wystarcza już samo pojawienie się wątpliwości co do bezstronności; wątpliwości te muszą jednak mieć swoją podstawę, a nie wynikać z samego subiektywnego przekonania strony.
Podkreślić trzeba, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, negatywna ocena prawidłowości procedowania sędziego nie uzasadnia jego wyłączenia. Strona może zwalczać wadliwe czynności sądu jedynie przy pomocy odpowiednich środków procesowych, nie może natomiast poprzez składanie bezpodstawnego wniosku o wyłączenie sędziego wpływać na skład sądu rozpoznającego sprawę (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 26 marca 1997 r., III AO 5/97, OSNP z 1997 nr 24 poz. 502, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 26 października 1995r., I ACz 309/95, OSA 1997 poz. 49).
Na gruncie rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że brak jest takich okoliczności, które sygnalizowałyby wątpliwości co do bezstronności Sędziego Moniki Grubba. Skarżący powołuje się na to, że Sędzia Monika Grubba została wyłączona od rozpoznania innej sprawy toczącej się pomiędzy stronami i w związku z tym od rozpoznania niniejszej sprawy także winna zostać wyłączona. Wskazać należy, że skarżący nie może ,,łączyć” ze sobą tych dwóch spraw. W sprawie III Nsm 1407/14 Sędzia Monika Grubba została wyłączona od jej rozpoznania z uwagi powołanie się przez wnioskującą o wyłączenie na udzielenie stronie pouczenia, które zostało uznane przez matkę dziecka za doradzanie ojcu dziecka mimo, iż występował on z profesjonalnym pełnomocnikiem.
W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, nie występują żadne okoliczności, które miałyby przemawiać za wyłączeniem Sędziego od rozpoznania sprawy. Jak wynika z protokołu rozprawy z dnia 21 września 2016r., wbrew twierdzeniom powoda, Sędzia jedynie nakłaniała strony do zawarcia ugody, do czego obliguje treść art. 10 k.p.c. Z protokołu rozprawy nie wynika w żaden sposób, aby zachowanie, czy wypowiedzi Sędziego Moniki Grubba w jakikolwiek sposób mogły wskazywać na brak obiektywizmu po stronie Sędziego. Podkreślenia wymaga, że rozprawa była nagrywana i Sąd Okręgowy zapoznał się z całym protokołem (odtworzył zapis całej rozprawy) nie znajdując niczego, co mogłoby uzasadniać wniosek o wyłączenie, a tym samym wskazywać na zasadność zażalenia. Wprost przeciwnie, Sędzia prowadziła rozprawę w sposób właściwy, nie faworyzując żadnej ze stron.
Trzeba również powtórzyć za Sądem I instancji, że wskazywanie jako przyczyny wniosku o wyłączenie SSR M.Grubba od rozpoznania niniejszej sprawy wyłączenia w innej sprawie jest nieskuteczne o tyle, że wniosek oparty na tej podstawie winien zostać złożony na początku procesu. Powoływanie się na tę okoliczność dopiero po wielu miesiącach od wszczęcia postępowania w sprawie wskazuje na to, że nie jest to rzeczywista przyczyna. Wnioskujący jest z pewnością niezadowolony z dotychczasowego przebiegu postępowania i wnioskiem o wyłączenie Sędziego próbuje wpłynąć na jego bieg .
Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397§2 zd. 1 k.p.c.
/SSO Hanna Matuszewska / /SSO Małgorzata Kończal/ /SSO Jadwiga Siedlaczek/