Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Anna Kuczyńska

Sędziowie: Sędzia SO Katarzyna Wręczycka

Sędzia SO Małgorzata Dasiewicz-Kowalczyk (spr.)

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy W.

przeciwko M. W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu

z dnia 3 grudnia 2015r.

sygn. akt IX C 951/15

oddala apelację.

Sędzia SO Małgorzata Dasiewicz-Kowalczyk Sędzia SO Anna Kuczyńska Sędzia SO Katarzyna Wręczycka

Sygnatura akt II Ca 235/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 grudnia 2015r Sąd Rejonowy dla Wrocławia Śródmieścia we Wrocławiu zasądził od pozwanego M. W. na rzecz strony powodowej Gminy W. kwotę 603,99 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 373,45 zł od dnia 1 lutego 2015 r. do dnia zapłaty, kwoty 230,54 zł od dnia 24 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty (pkt I); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt III); oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 91 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt III).

Rozstrzygnięcie swoje Sąd I instancji wydał w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

W dniu 1 listopada 1991 r. Gmina W. zawarła z A. W. umowę najmu garażu nr (...) położonego we W. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej 16,50 m ². Zgodnie z umową czynsz miał być płatny z góry do 10 dnia każdego miesiąca, a pozostałe opłaty miesięczne z datą do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc ubiegły (§ 2 ust.2). Wysokość czynszu miała być aktualizowana przez wynajmującego w drodze aneksu według wskaźników GUS (§ 2 ust. 3). Przekazanie najemcy wynajmowanego garażu oraz przekazanie po ustaniu stosunku najmu następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego (§ 3 ust.1). Umowa została zawarta na czas nieokreślony (§ 4 ust.1). Strony ustaliły, że umowa najmu może być rozwiązana przez wynajmującego w każdym czasie bez zachowania terminu wypowiedzenia w przypadku m.in. zalegania z opłatami z tytułu umowy najmu przez czas dłuższy niż 2 miesiące (§ 5).

Strona powodowa w dniu 6 sierpnia 1997 r. zawarła z A. W. aneks nr (...) do umowy najmu garażu, zgodnie z którym miesięczny czynsz najmu miał wynosić 29,68 zł. Aneks wchodził w życie z dniem 1 września 1997 r.

Kolejnym aneksem nr (...) strony ustaliły wysokość miesięcznego czynszu za najem garażu w kwocie 34,10 zł, która miała obowiązywać od dnia 17 sierpnia 1998 r.

W dniu 24 lutego 2000 r. strona powodowa podpisała z A. W. aneks nr (...), na podstawie którego ustalono wysokość miesięcznego czynszu w kwocie 35,81 zł netto, tj. 43,69 zł brutto.

Postanowieniem z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie o sygn. akt XIV Ns 769/08 Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu stwierdził, że spadek po A. W., zmarłym w dniu 14 czerwca 2008 r., na podstawie ustawy nabył syn M. W. w całości wprost.

Pismem z dnia 16 kwietnia 2014 r. strona powodowa wezwała pozwanego M. W. do zapłaty kwoty 4.760,66 zł zaległych należności z tytułu korzystania z garażu położonego we W. przy ul. (...) przez A. W. oraz jego spadkobiercę. Wskazała, że na zaległość, według stanu na dzień 31 stycznia 2014 r., składa się należność główna w kwocie 3.306,80 zł i odsetki w kwocie 1.453,86 zł.

W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty pozwany poinformował stronę powodową, że nie ma żadnej wiedzy na temat wskazanego garażu. Podniósł, że nabył prawo do spadku po ojcu, ale garaż nie był przedmiotem postępowania i nigdy nie został wykazany jako składnik majątku pozostawionego przez zmarłego. Ponadto zwrócił się z prośbą o wskazanie sposobu, w jaki może uzyskać dokumenty potwierdzające fakt, że nabył prawo do korzystania z przedmiotowego garażu. Strona powodowa w piśmie z dnia 22 maja 2014 r. wyjaśniła pozwanemu, że w miejsce zmarłego A. W., dotychczasowego najemcy garażu przy ul. (...) na podstawie umowy najmu z dnia 1 listopada 1991 r. – w prawa i obowiązki tejże umowy wstąpił pozwany jako spadkobierca z chwilą śmierci spadkodawcy, tj. dniem 14 czerwca 2008 r.

Pismem z dnia 15 lipca 2014 r. strona powodowa rozwiązała z pozwanym umowę najmu z dnia 1 listopada 1991 r. garażu o powierzchni 16,50 m ², położonego we W. przy ul. (...), w związku z opóźnieniem w zapłacie czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, bez zachowania terminów wypowiedzenia ze skutkiem prawnym na dzień 19 sierpnia 2014 r. Jednocześnie powód ustalił termin protokolarnego przekazania garażu na dzień 20 sierpnia 2014 r. Pozwany odebrał pismo w dniu 31 lipca 2014 r.

W dniu 20 sierpnia 2014 r. we W. przy ul. (...) sporządzono notatkę służbową, w której wskazano, że celem protokolarnego przejęcia garażu nr (...) stawiła się D. W., matka pozwanego, która stwierdziła, że nie posiada kluczy od garażu, co zostało zgłoszone na Komisariacie Policji W.. W związku z tym nie doszło do przejęcia garażu i ustalono nowy termin na dzień 30 września 2014 r.W dniu 24 września 2014 r. sporządzono notatkę służbową, w której stwierdzono, że do Działu Lokali Użytkowych zgłosiła się matka pozwanego, która poinformowała, że w dniu 30 września 2014 r. garaż nie zostanie przekazany z powodu braku dostępu do niego. Pismem z dnia 30 października 2014 r. strona powodowa ustaliła od dnia 20 sierpnia 2014 r. należność za korzystanie z garażu bez tytułu prawnego, która wynosi 35,81 zł miesięcznie, w związku z rozwiązaniem umowy najmu garażu i używaniem go przez pozwanego. Jednocześnie strona powodowa wyznaczyła termin protokolarnego przekazania garażu na dzień 20 listopada 2014 r.

W dniu 18 listopada 2014 r. D. W. uiściła na rzecz strony powodowej kwotę 1.000 zł tytułem „M. W. – spłata zadłużenia czynszowego za garaż mieszczący się we W-wiu przy ul.(...)”. Strona powodowa z tytułu czynszu najmu garażu w okresie od maja 2009 r. do grudnia 2010 r. naliczała miesięcznie kwotę 43,69 zł brutto (35,81 zł netto) z płatnością z góry do 10. dnia każdego miesiąca, a za okres od stycznia 2011 r. do lipca 2014 r. kwotę 44,05 zł brutto (35,81 zł netto). Za okres od dnia 1 do 19 sierpnia 2014 r. czynsz najmu wyniósł 27,00 zł brutto. Od dnia 20 sierpnia 2014 r. do końca grudnia 2014 r. strona powodowa zaczęła naliczać opłaty za korzystanie z garażu bez tytułu prawnego w wysokości 35,81 zł z terminem płatności do 10. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły. Za okres od maja 2009 r. do grudnia 2014 r. strona powodowa naliczyła zadłużenie w opłatach za korzystanie z garażu w wysokości 2.952,05 zł oraz odsetki za opóźnienie w zapłacie w wysokości 1.692,86 zł. Strona powodowa w piśmie z dnia 23 lutego 2015 r. wskazała, że na dzień 1 lutego 2015 r. saldo kartoteki finansowej opłat z tytułu bezumownego korzystania z garażu wykazuje zaległość w kwocie 4.644,91 zł, w tym opłaty z tytułu bezumownego korzystania z garażu w kwocie 2.952,05 zł i odsetki z tytułu nieterminowych wpłat w kwocie 1.692,86 zł. Ponadto poinformowała, że wpłata w kwocie 1.000 zł z dnia 18 listopada 2014 r. została zaliczona na najstarsze zaległości, tj. do dnia 10 kwietnia 2009 r. w kwocie 803,15 zł i odsetki w kwocie 198,98 zł. Pismem z dnia 25 lutego 2015 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 4.644,91 zł zaległych należności z tytułu korzystania z garażu położonego we W. przy ul. (...), na którą składa się, według stanu na dzień 1 lutego 2015 r., należność główna w kwocie 2.952,05 zł i odsetki w kwocie 1.692,86 zł. Garaż usytuowany przy ul. (...), boks (...), został w dniu 31 marca 2015 r. protokolarnie przejęty przez stronę powodową.

Strona powodowa w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r. wskazała, że na dzień 31 marca 2015 r. saldo kartoteki finansowej opłat z tytułu bezumownego korzystania z garażu wykazuje zaległość w kwocie 4.790,29 zł, w tym opłaty z tytułu bezumownego korzystania z garażu w kwocie 3.059,48 zł i odsetki z tytułu nieterminowych wpłat w kwocie 1.730,81 zł. Ponadto poinformowała, że wystawione w lutym i listopadzie 2014 r. noty odsetkowe zostały anulowane, a wpłata w kwocie 1.000 zł z dnia 18 listopada 2014 r. została zaliczona na najstarsze zaległości, tj. do dnia 10 kwietnia 2009 r. w kwocie 803,15 zł i odsetki w kwocie 198,98 zł.

D. W. w piśmie z dnia 30 kwietnia 2015 r. zwróciła się do strony powodowej o przedstawienie kwoty zadłużenia czynszowego, mając na uwadze podniesiony zarzut przedawnienia co do dochodzonego roszczenia w całości. Wskazała, że prawo do korzystania z garażu zostało nabyte przez pozwanego w ramach przyjęcia spadku po zmarłym ojcu, A. W.. Garaż nie był przedmiotem sprawy spadkowej i nie wchodził w skład masy spadkowej po zmarłym. Pozwany nigdy z garażu nie korzystał, a o jego istnieniu i ciążącym zobowiązaniu dowiedział się z wezwania do zapłaty. Pozwany starał się otrzymać dokumenty potwierdzające ten fakt, ale dostał jedynie informację o wypowiedzeniu umowy najmu garażu. Wskazała nadto, że strona powodowa nie wykazała woli zawarcia z pozwanym umowy. Pomimo obietnicy ze strony powódki podpisania umowy najmu po wpłaceniu przez pozwanego wymaganej kwoty 1.000 zł, do podpisania umowy nigdy nie doszło, a pozwany czuje się oszukany i wykorzystany. Wobec tego D. W. poprosiła o wyliczenie zobowiązania z uwzględnieniem zarzutu przedawnienia i wpłaconej kwoty 1.000 zł.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione w części.

Sąd wskazał, iż strona powodowa domagała się od pozwanego jako spadkobiercy najemcy lokalu użytkowego zapłaty czynszu najmu i opłat za bezumowne korzystanie z garażu nr (...) położonego przy ul. (...) we W.. Pozwany nie kwestionował faktu, że jest spadkobiercą najemcy, ale podnosił, że o istnieniu umowy najmu garażu nic nie wiedział. W szczególności zaś spór dotyczył wysokości zadłużenia, ze względu na podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia i dokonaną zapłatę na poczet zadłużenia kwoty 1000 zł.

Materialno-prawną podstawę powództwa stanowił art. 659 § 1 k.c. w zw. z art. 680 k.c., zgodnie z którym przez umowę najmu, wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz (lokal) do używania, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Zgodnie z art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi czwartej kodeksu cywilnego.

W ocenie Sądu, kwestionowanie przez pozwanego zobowiązania do zapłaty pomimo faktu przejścia na niego jako spadkobiercy wszelkich praw i obowiązków jego zmarłego ojca, A. W., który zawarł ze stroną powodową umowę najmu garażu w dniu 1 listopada 1991 r., nie znajdowało uzasadnienia zważywszy, że pozwany powoływał się jedynie na brak wiedzy o tym, że zobowiązania wynikające ze stosunku prawnego najmu wchodziły w skład spadku.

Sąd wskazał iż zasadnym okazał się podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia. Żądanie strony powodowej ma charakter roszczenia majątkowego, jako że dochodzi ona zapłaty kwoty pieniężnej określonej wysokości z tytułu zaległości czynszu najmu i opłat za bezumowne korzystanie z garażu, zaś do długości terminu przedawnienia roszczeń z tego tytułu stosuje się art. 118 k.c., zgodnie z którym dla roszczeń o świadczenia okresowe termin przedawnienia wynosi trzy lata. W niniejszej sprawie okres sporny przypadał na okres od maja 2009 r. do grudnia 2014 r. Z uwagi na to, że w umowie najmu garażu, stanowiącej podstawę stosunku prawnego, ustalono termin płatności czynszu na 10. dzień każdego miesiąca z góry, a termin płatności opłat za bezumowne korzystanie na 10. dzień każdego miesiąca z dołu, zatem pierwsza z tego tytułu opłata wymagalna była w tym okresie dniu 11 maja 2009 r., zaś ostatnia w dniu 11 stycznia 2015 r. Z tego względu okres trzech lat należy liczyć dla każdej kolejnej miesięcznej wymagalnej kwoty. Strona powodowa wniosła pozew w dniu 24 kwietnia 2015 r., a zatem w zakresie nieprzedawnionym powództwo obejmuje roszczenia za okres od maja 2012 r., a wcześniej wymagalne roszczenia o zapłatę czynszu i opłat dodatkowych uległy przedawnieniu. W konsekwencji przedawnieniu uległy również odsetki od kwot objętych żądaniem zapłaty w tym zakresie, bowiem roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego

W ocenie Sądu, nie był zasadny podniesiony przez stronę powodową zarzut, że podniesiony przez niego zarzut przedawnienia roszczenia stanowi nadużycie prawa. Istotnie, z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że pozwany nie wywiązywał się z obowiązku zapłaty należności z tytułu czynszu, a następnie opłat za bezumowne korzystanie, przysługujących stronie powodowej w okresie objętym żądaniem pozwu. Nie sposób jednak postawić pozwanemu zarzutu celowego i świadomego unikania zapłaty, skoro nie wiedział o zawartej przez zmarłego ojca umowie najmu garażu. Z drugiej zaś strony, Sąd miał na uwadze wieloletnią bezczynność powodowej Gminy w dochodzeniu swych należności, a przede wszystkim w ustaleniu spadkobiercy zmarłego najemcy.

Dalej Sąd wskazał iż pozwany w dniu 18 listopada 2014 r. dokonał wpłaty w kwocie 1.000 zł tytułem spłaty zadłużenia czynszowego za garaż. Sąd podziela pogląd, że jeżeli dłużnik dokonał wpłaty bez wskazania, który z kilku długów chce zaspokoić, a jeden z długów jest już przedawniony, to nie można przyjmować, że wolą dłużnika była zapłata długu przedawnionego przed nieprzedawnionym. Jest to o tyle istotne, że pozwany konsekwentnie domagał się ustalenia wysokości zadłużenia w okresie nieprzedawnionym. Zaliczenie zatem wpłaty na poczet należności przedawnionych, choć najdawniej wymagalnych, poniesiony w sprawie zarzut przedawnienia czyniłoby częściowo pozbawionym skutku, do którego pozwany zmierzał poprzez uchylenie się od obowiązku zaspokojenia roszczenia przedawnionego. Ponadto, zdaniem Sądu, nie jest wystarczające ogólne powołanie się przez stronę powodową na zarachowanie wpłaty na poczet „najstarszych zaległości”, jak to uczyniła w piśmie kierowanym do pozwanego z dnia 23 lutego 2015 r. (k. 137), albowiem nie sposób zweryfikować z czego wynikała należność, na poczet której strona powodowa zaliczyła ww. wpłatę i jaka była wysokość tych najdawniej wymagalnych wierzytelności. Prawidłowo zatem należało zaliczyć ją na poczet należności nieprzedawnionych, co Sąd w niniejszej sprawie uczynił. W okresie nieprzedawnionym, tj. od maja 2012 r. do grudnia 2014 r. pozwany był zobowiązany do zapłaty należności głównej z tytułu korzystania z garażu łącznie kwotę 1.373,45 zł. Wobec wpłaty kwoty 1.000 zł do zapłaty z tego tytułu pozostała kwota 373,45 zł. Na podstawie art. 431 k.c. w zw. z art. 455 k.c., Sąd uwzględnił również żądanie strony powodowej w zakresie odsetek za opóźnienie w zapłacie opłat w okresie nieprzedawnionym, liczonych zgodnie z treścią łączącego strony stosunku prawnego i fakturami w zakresie zapłaty za bezumowne korzystanie, od dnia wymagalności każdego miesięcznego czynszu (11. dzień każdego miesiąca), częściowo do dnia wpłaty, tj. dnia 18 listopada 2014 r. (od maja 2012 r. do lutego 2014 r. w łącznej kwocie 207,52 zł) i częściowo zgodnie ze sposobem skapitalizowania odsetek podanym w pozwie, do dnia 31 stycznia 2015 r. (od marca 2014 r. do grudnia 2014 r. w łącznej kwocie 23,02 zł). Mając powyższe na uwadze, Sąd uwzględnił powództwo w zakresie kwoty 603,99 zł obejmującej należność główną w wysokości 373,45 zł i skapitalizowane odsetki w wysokości 230,54 zł, wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 373,45 zł od dnia 1 lutego 2015 r. do dnia zapłaty (art. 481 w zw. z art. 455 k.c.) i od kwoty 230,54 zł od dnia 24 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty (art. 481 i art. 482 § 2 k.c). Sąd oddalił powództwo w dalszym zakresie jako bezzasadne. O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 100 zdanie pierwsze k.p.c.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiodła strona powodowa zaskarżając wyrok częściowo w punkcie II w zakresie oddalającym powództwo co do kwoty 1000 zł i wniosła o jego zmianę w zaskarżonym zakresie poprzez zasądzenie dalszej kwoty 1.000 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 1 lutego 2015r do dnia zapłaty, oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu za obie instancje wg norm prawem przepisanych.

Strona powodowa zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 451§3 w zw. za §2 kc poprzez przyjęcie, wbrew literalnemu brzemieniu przepisu, iż w sytuacji, gdy strona pozwana dokonała wpłaty w kwocie 1.000 zł bez wskazania, który z kilku długów chce zaspokoić, a jeden z długów był przedawniony, strona powodowa miała prawo zaliczyć w/w wpłaty na poczet należności przedawnionych, chociaż były one najdawniej wymagalne. Zgodnie z rozstrzygnięciem Sądu I instancji strona powodowa winna była zaliczyć w/w kwotę na poczet należności najdawniej wymagalnych, ale nieprzedawnionych, co pozostaje w sprzeczności z brzemieniem art. 451kc, który nie wyłącza spod swojego zakresu zastosowania długów przedawnionych. Sąd I instancji nie wziął pod uwagę również okoliczności, że pozwany nie tylko, że nie wskazał, który dług chce zaspokoić, ale dodatkowo w żaden sposób nie kwestionował (tym samym zaakceptował) złożone przez stronę powodową oświadczenie co do sposobu zaksięgowania w/w wpłaty (oświadczenie zawarte w piśmie z 23 lutego 2015r. oraz w piśmie z 21 kwietnia 2015r.).

Strona powodowa podniosła, iż Sąd I instancji błędnie przyjął że w piśmie kierowanym do strony pozwanej z 23 lutego 2015r strona powodowa jedynie ogólnie powołała się na zarachowanie wpłaty 1.000 zł na poczet najstarszych zaległości. W przedmiotowym piśmie strona powodowa wyjaśniła, że w/w kwota została zaksięgowana na poczet należności powstałych w związku z korzystaniem z garażu powstałych do dnia 10 kwietnia 2009r. w kwocie 803,15 zł oraz na odsetki od tych należności w kwocie 198,98 zł. Wobec dokonanej przez pozwanego wpłaty z dnia 18 listopada 2014r,. przedawnione należności powstałe do dnia 10 kwietnia 2009r. jako w przekonaniu strony powodowej zapłacone w myśl art. 451 kc nie zostały objęte powództwem w niniejszej sprawie, a strona powodowa nie przedstawiła dowodów na ich udokumentowanie.

Dalej strona apelująca wskazała, iż powoływany przez Sąd Rejonowy wyrok Sądu Najwyższego 18 czerwca 1957r. budzi wątpliwości większości przedstawicieli doktryny, którzy wskazują niesłuszność wyłączani długów przedawnionych spod regulacji art. 451 kc. Brzmienie przepisu nie pozwala ich zdaniem na wyciągnięcie takiego wniosku, skoro mowa w nim jedynie o terminach wymagalności długu, a nie wspomina się o przedawnieniu. Strona powodowa wskazała nadto, iż dodatkową okolicznością przemawiająca za tym że zarachowanie przez nią kwoty wpłaconej przez pozwanego było prawidłowe, jest fakt, że po dokonaniu przedmiotowej wpłaty pozwany otrzymał pismo strony powodowej zawierające oświadczenie co do sposobu zaksięgowania a więc swego rodzaju pokwitowanie, o którym mowa w art. 451§2 kc i nie kwestionował tego pisma. Tym samym milcząco zaakceptował postępowanie strony powodowej.

Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo:

W piśmie z dnia 5 sierpnia 2014r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 8 sierpnia 2014r. pozwany poinformował iż do wskazanej daty nie otrzymał odpowiedzi na pismo, które złożył w ZZK 14 maja 2014r, informujące o braku wiedzy na temat garażu oraz zawierające prośbę o wskazanie możliwości uzyskania dokumentów dotyczących garażu i potwierdzających prawo do korzystania z niego. Pismem z 9 sierpnia 2014r. pozwany zwrócił się do Komisariatu Policji W. we W. z prośbą o ustalenie kto jest w posiadaniu kluczy i korzysta z garażu przy ul (...) we W.. W piśmie z 19 września 2014r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 24 września 2014r. pozwany poinformował, iż nie otrzymał pisma z dnia 22 maja 2014r. ((...)), i dopiero teraz zapoznał się z jego treścią i zgodnie z informacją w nim zawartą chciałby odebrać dokumenty dotyczące garażu. W piśmie z 13 października 2014r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego w dniu 14 października 2014r. pozwany wskazał, iż w nawiązaniu do spotkania z 6 października 2014r z dyrektorem A. B. w siedzibie zarządu zwraca się o pisemne przedstawienie proponowanych warunków umożliwiających korzystanie mu z garażu. Pozwany wskazał nadto, iż nie poczynił wymaganej wpłaty bowiem na chwilę obecną nie jest ujęty w umowie najmu garażu. Zobowiązał się jednocześnie do 31 października 2014r. określić swoje ostateczne stanowisko w sprawie. W piśmie z 15 października 2014r. Zarząd Zasobu Komunalnego powołując się na ustalenia z 6 października 2014r zobowiązał pozwanego do uregulowania należności w kwocie 1000 zł do 20 października 2014r., a pozostałej kwoty do 31 grudnia 2014r. W piśmie z dnia 30 października 2014 r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 31 października 2014r. pozwany poinformował, że wyraża chęć spłaty należności czynszowych wynikających z umowy najmu garażu przy ul (...) boks nr (...) we W. zgodnie z art. 118 kc. Pozwany oświadczył, iż nie zgadza się na złożenie oświadczenia o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia i zarzut przedawnienia podnosi w całości do dochodzonego roszczenia. W piśmie z dnia 11 listopada 2014 r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 18 listopada 2014r. pozwany wskazał, iż decyzja o rozwiązaniu umowy najmu garażu ze skutkiem prawnym na dzień 19 sierpnia 2014r. była podjęta bezpodstawnie oraz przedwcześnie i w związku z tym pozwany złożył wniosek o odstąpienie od rozwiązania umowy. Wskazał, iż korespondencja z Gminą nie przyniosła dotychczas żadnych rezultatów. W załączeniu do pisma złożył dowód przelewu kwoty 1000 zł. Pismem z dnia 1 grudnia 2014r. Zarząd Zasobu Komunalnego poinformował pozwanego, iż warunkiem związania stron umową najmu jest spłata zadłużenia figurującego kartotece. Wskazano iż dotychczas pozwany dokonał jednej wpłaty 1000 zł, tak więc działanie dotyczące regulowania istniejących zaległości nie daje podstaw do pozytywnego rozpatrzenia wniosku. W piśmie z dnia 20 marca 2015r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 23 marca 2015r. pozwany wskazał w odpowiedzi na odebrane dnia 14 marca 2015r. przesądowe wezwanie do zapłaty z 25 lutego 2015r., iż zwrócił się do Kierownika działu księgowego najemców z prośba o wyjaśnienie nieścisłości dotyczących jego zobowiązań w oparciu o które skierowano do niego w/w wezwanie. Pozwany wskazał iż jest w posiadaniu dwóch różnych not odsetkowych i budzą one jego wątpliwości. Pozwany wskazał nadto, iż o fakcie posiadania prze z nieżyjącego ojca garażu dowiedział się w maju 2014 i od tego czasu usiłuje wyjaśnić sprawę. Złożył stosowne wyjaśnienia i wnioski. Została też przeprowadzona rozmowa z kierownictwem ZZK. Nadto dokonał wpłaty 1000 zł na poczet istniejącego zadłużenia. Wszystkie te działania nie przyniosły pozytywnych rezultatów. Wniósł zatem o wyznaczenie terminu przekazania garażu na 31 marca 2015r.

dowód:

- pismo pozwanego z 5 sierpnia 2014r. do Zarządu Zasobu Komunalnego k. 197 akt,

- pismo pozwanego z 9 sierpnia 2014r. do Komisariatu Policji W. we W. wraz z dowodem nadania k.198 akt,

- pismo pozwanego z 19 września 2014r do Zarządu Zasobu Komunalnego k. 201 akt,

- pismo pozwanego z 13 października 2014r do Zarządu Zasobu Komunalnego k. 208 akt,

- pismo Zarządu Zasobu Komunalnego z 15 października 2014r. k. 209 akt,

- pismo do Zarządu Zasobu Komunalnego z dnia 30 października 2014r. k. 210 akt,

- pismo do Zarządu Zasobu Komunalnego z dnia 17 listopada 2014r. k. 312,

- pismo Zarządu Zasobu Komunalnego z dnia 1 grudnia 2014r. k. 216 akt,

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej w świetle podniesionych w niej zarzutów nie dawała uzasadnionych podstaw prowadzących do wzruszenia zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy rozważając na nowo cały zebrany w sprawie materiał, dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych przed Sąd obu instancji dowodów, w następstwie, czego uznał, iż zaskarżone rozstrzygniecie Sądu Rejonowego jest trafne i odpowiada prawu. Sąd Odwoławczy akceptuje w całości stan faktyczny ustalony przez Sąd I instancji i przyjmuje za własny. Podziela także wyprowadzone przez ten Sąd wnioski oraz ostateczną ocenę prawną żądania zgłoszonego przez stronę powodową.

Gmina W. w apelacji zakwestionowała wyrok jedynie w części, upatrując niezasadności rozstrzygnięcia Sądu I instancji wyłącznie w naruszeniu przepisów prawa materialnego tj. art. 451 kc. poprzez błędne zarachowanie przez Sąd Rejonowy kwoty 1000 zł wpłaconej przez pozwanego 18 listopada 2014r. na poczet należności nieprzedawnionych tj. od maja 2012r. Strona apelująca innych zarzutów, w tym procesowych, nie podniosła, skupiając się jedynie na wpłacie pozwanego z 18 listopada 2014r., która zdaniem Gminy winna być zaliczona na należności najstarsze, dotyczące okresu, który właśnie z racji wpłaty nie został już objęty żądaniem pozwu. Ze stanowiskiem strony apelującej Sąd Okręgowy się nie zgodził, uwzględniając całość zgromadzonego w sprawie – w tym w postępowaniu apelacyjnym – materiału dowodowego.

Strona powodowa Gmina W. pozwem złożonym w dniu 24 kwietnia 2015 r. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego M. W. kwoty 4.644,91 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 2.952,05 zł od dnia 1 lutego 2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 1.692,86 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu powołując się na umowę najmu garażu, jaką związany był A. W., w którego prawa i obowiązki po jego śmierci wszedł jego syn – pozwany M. W., pozostając tym samym zobowiązanym do zapłaty z tytułu czynszu najmu za okres w jakim płatności nie zostały zrealizowane tj. od maja 2009r. do 19 sierpnia 2014r. oraz z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystnie po wypowiedzeniu umowy najmu tj. od 20 sierpnia 2014r. do 31 grudnia 2014r. Bezspornym było w sprawie, iż pozwany z racji dziedziczenia wstąpił w prawa i obowiązki swego zmarłego ojca wynikające z umowy najmu garażu. Nie budziło też zastrzeżeń, iż pozwany wiedzę o najmie garażu powziął dopiero w maju 2014r. wraz z otrzymaniem wezwania do zapłaty, od jakiego to czasu prowadził liczną korespondencję ze stroną powodową mającą na celu wyjaśnienie sprawy, ustalenie wysokości zadłużenia, jak i ostatecznie ze strony pozwanego - utrzymanie najmu, do czego jednak nie doszło. Należności jakich dochodzi strona powodowa tytułem czynszu mają bezspornie charakter okresowy, tym samym jak zasadnie wskazał Sąd Rejonowy objęte były trzyletnim terminem przedawnienia zgodnie z art. 118 kc. Co za tym idzie, uwzględniając datę wniesienia pozwu (24 kwietnia 2015r.) należności za okres do kwietnia 2012r. przedawniły się, czego nie negowała i strona apelująca, nie kwestionując też ustaleń Sądu, co do wysokości należności za okres nieprzedawniony tj. od maja 2012r. (1373,45 zł należności głównej). Kwestią sporną na etapie apelacji pozostał wyłącznie sposób zarachowania wpłaty 1.000 zł jakiej dokonał pozwany. Zgodnie z art. 451 kc dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne (§1). Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z tych długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu (§2). W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego (§3). W świetle powołanego przepisu to dłużnik w pierwszej kolejności (przed wierzycielem) ma uprawnienie do wskazania, który ze swoich długów chce zaspokoić. Wyborowi dłużnika wierzyciel nie może się sprzeciwić. Świadczenie z tytułu stosunku najmu polegające na płaceniu czynszu to wiele świadczeń okresowych, z których każde wymagalne jest w innym terminie, w innym też terminie ulega przedawnieniu. W rezultacie każde z tych świadczeń stanowi odrębny dług, chociaż jest to dług tego samego rodzaju. Dłużnik może zatem, spełniając świadczenie, wskazać, który dług (czynsz najmu za jaki okres) chce zaspokoić. To zaś, co przypada na poczet tego długu (za konkretnie wskazany okres), wierzyciel może zarachować na związane z tym konkretnym świadczeniem należności uboczne. Na tym właśnie polega zastosowanie art. 451 § 1 do świadczeń okresowych (wyrok Sądu Najwyższego z 7 stycznia 2009 r., II CSK 409/2008, Lexis.pl nr 2136348).

Pozwany już w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o uwzględnienie dokonanej przez niego wpłaty 1000 zł na poczet powstałego długu jak i o jego wyliczenie zgodnie z art. 118 kc. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, iż zwracał się do strony powodowej o wyliczenie swojego zobowiązania zgodnie z art. 118 kc, na dowód czego do sprzeciwu dołączył pismo do Zarządu Zasobu Komunalnego z 30 kwietnia 2015r. Pozwany od początku postępowania powoływał się zatem na zarzut przedawnienia i wyrażał wolę spełnienia tylko takich należności. Stanowisko pozwanego słusznie uwzględnił Sąd Rejonowy rozliczając wpłatę 1.000 zł na należności nieprzedawnione, zasadnie (uwzględniając materiał dowodowy zgromadzony w Sądzie I instancji) posiłkując się w tym względzie orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1957 r. (I CK 456/56), zgodnie z którym jeśli dłużnik świadczy bez wskazania, który z kilku długów chce zaspokoić, nie ma podstaw do przyjęcia, że wolą jego była zapłata długu przedawnionego przed innymi nieprzedawnionymi. Pogląd Sądu Najwyższego podzielił i Sąd Okręgowy. Istotnym jednak pozostawało na kanwie niniejszej sprawy, iż pozwany nie tylko w niniejszym postępowaniu, ale jeszcze przed dokonaniem wpłaty 1000 zł w dniu 18 listopada 2014r. wskazał jakie długi ma zamiar zaspokoić, co pomijała strona powodowa składając wybiórczo dowody, a co potwierdził materiał dowodowy zaoferowany z odpowiedzią na apelację. Dowody te (korespondencja między stronami) złożone zostały w kontekście apelacji i zarzutów w niej zawartych w odniesieniu do zaliczenia kwoty 1.000 zł. Sąd Okręgowy nie znalazł zatem podstaw do ich pominięcia, dopuszczając dowody w tym zakresie. Przede wszystkim w piśmie z dnia 30 października 2014r. złożonym w Zarządzie Zasobu Komunalnego 31 października 2014r. pozwany poinformował stronę powodową, że wyraża chęć spłaty należności czynszowych wynikających z umowy najmu garażu przy ul (...) boks nr(...) we W. zgodnie z art. 118 kc. Pozwany oświadczył, iż nie zgadza się na złożenie oświadczenia o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia i zarzut przedawnienia podnosi w całości do dochodzonego roszczenia. Wskazać w tym miejscu należy, iż wola dłużnika zaliczenia spełnionego przez niego świadczenia na poczet określonych długów może być wyrażona w dowolny sposób, a jej interpretacja podlega zasadom określonym w art. 65 § 1 k.c. W świetle pisma pozwanego z 30 października 2014r., w którym jednoznacznie wyraził wolę spłaty należności nieprzedawnionych nie sposób było uznać, iż nie wskazał sposobu w jaki zarachowane być mają jego (przyszłe) wpłaty. Uiszczona po tej dacie kwota 1.000 zł nie mogła być w żadnym razie zaliczona wbrew woli dłużnika – skoro ją jasno wyraził. Co za tym idzie strona powodowa – pozbawiona została decyzyjności w tym zakresie, dopiero bowiem jeśli dłużnik nie skorzystał z przysługującego mu prawa zarachowania spełnionego świadczenia (art. 451 § 1 k.c.), może uczynić to wierzyciel (art. 451 § 2 k.c.), wystawiając pokwitowanie. Skoro pozwany wskazał jakie należności chce spełnić – tym samym wskazywanie przez stronę powodową w pismach z lutego czy kwietnia 2015r. sposobu zarachowania odmiennie było bezpodstawne a pisma te nie zyskały tym samym cech pokwitowania, wbrew stanowisku stronu apelującej.

Co za tym idzie jak słusznie uznał Sąd Rejonowy normie art. 451 kc nie uchybiając – wpłata dokonana przez pozwanego w dniu 18 listopada 2014r. w kwocie 1000 zł podlegała zaliczeniu na poczet należności nieprzedawnionych zgodnie z wolą pozwanego wyrażoną jasno przed wpłatą. Sąd Okręgowy uwzględniając zatem całość zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz charakter i zakres wywiedzionych w apelacji zarzutów nie znalazł ostatecznie podstaw do podważenia skarżonego rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na uwadze Sąd II instancji, uznając apelację za bezzasadną, na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak sentencji.

SSO Małgorzata Dasiewicz- Kowalczyk SSO Anna Kuczyńska SSO Katarzyna Wręczycka