Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

P. M. pozwem z dnia 22 lutego 2016 roku wniósł o obniżenie alimentów na rzecz małoletniej córki J. M. z kwoty po 700 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie. Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, iż uzyskiwane wynagrodzenie za wykonywaną pracę, koszty jego utrzymania oraz toczące się względem niego postępowanie egzekucyjne nie pozwalają mu na wywiązywanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego w orzeczonej kwocie.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obecny obowiązek alimentacyjny powoda został ustalony wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 19 grudnia 2012 roku sygn. akt III RC 307/12 na kwotę po 700 zł miesięcznie. Wówczas sytuacja finansowa powoda nie została ustalona z uwagi na niestawiennictwo na rozprawie, zaś przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej zatrudniona była w Starostwie Powiatowym w O. z wynagrodzeniem 1400 zł oraz z dodatkiem za wysługę lat w kwocie 140 zł. A. M. (1) przed podjęciem wskazanej pracy była zatrudniona jako sprzedawca na stacji benzynowej przez okres dziesięciu lat jako kasjer sprzedawca i zarabiała ok. 1500,-zł. miesięcznie.

(d. umowa o pracę A. M. (1) k. 22 akt sprawy III RC 307/12, d. wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Otwocku z dnia 19 grudnia 2012 r. k.32 akt, d. zeznania A. M. (1) k. 142, 143 akt).

P. M. począwszy od dnia 15 stycznia 2013 roku zatrudniony jest w przedsiębiorstwie (...) na stanowisku pomocnika krojczego z miesięcznym wynagrodzeniem od dnia 1 stycznia 2016 roku w kwocie brutto 1 850,-zł. tj. 1355,69 zł netto. Uprzednie wynagrodzenie powoda wynosiło 1600,-zł. brutto, a od dnia 1 stycznia 2015 roku w kwocie 1750 zł. Jego wynagrodzenie z uwagi na toczące się postępowanie komornicze jest obciążone z tytułu należności alimentacyjnych kwotą w wysokości 60 % dochodu jest to kwota 813,41 zł. W 2014 roku P. M. wykazał w zeznaniu Pit dochód w kwocie 16 047 zł. Powód zamieszkuje wraz ze swoją matką w części nieruchomości, która dzielona jest także pomiędzy jego wuja z rodziną. Posiada odrębne podliczniki. P. M. z pozostałej części dochodu uczestniczy w kosztach utrzymania swojego gospodarstwa domowego przeznaczając na ten cel kwotę ponad 400,- zł miesięcznie. Na kwotę tę składają się opłata za prąd w kwocie 150 zł, opłata za wodę raz na dwa miesiące- 300 zł, opłata za gaz -raz na trzy miesiące- ok. 600 zł., opłata za śmieci. Matka P. M. otrzymuje rentę w kwocie ok. 1900,-zł. Z uwagi na problemy kardiologiczne powód pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów Instytutu w A., przyjmuje także specjalistyczne leki, których koszt miesięczny wynosi ok. 50 zł. Przed wystąpieniem problemów z sercem P. M. pracował jako kierowca, ale wobec stanu zdrowia zrezygnował z tej pracy bo wymagała ona noszenia ciężkich butli z wodą. W latach 2011-13 powód pracował dodatkowo w firmie (...) ale zrezygnował z tej pracy z uwagi na ponoszone koszty zużycia paliwa i koszty użycia samochodu, które przewyższały dochody. P. M. nie utrzymuje kontaktów z córką, został pozbawiony władzy rodzicielskiej, nie uposaża jej także dodatkowo w inny sposób. Powód wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego - z przerwą w latach 2011-2013. Toczyło się wówczas wobec niego postępowanie karne o przestępstwo z art. 209 § 1 k.k. Na dzień 8 lutego 2016 roku zaległość P. M. w płatności alimentów na rzecz J. M. wynosiła 7 440,87 zł.

( d. zeznania P. M. k. 83-84 akt, k. 141v-142 akt, zeznania świadka A. M. (2) k. 141-141v, d. przeszeregowanie powoda k. 12 akt, d. umowa o pracę na czas określony k. 13 akt, d. zaświadczenie o zatrudnieniu k. 11, 105, 129 akt, d. zeznanie PIT k.32-35 akt, d. zaświadczenie Komornika o dokonanych wpłatach, zawiadomienie Komornika o podjętych czynnościach komorniczych k. 14-15, 106-108 akt, d. faktury i rachunki dot. kosztów utrzymania k. 16-29, 87-104 akt, d. akt oskarżenia k. 59-60 akt).

A. M. (1) w chwili obecnej od września 2015 roku jest zatrudniona w przedsiębiorstwie (...). Jest to lokal o charakterze gastronomicznym, gdzie przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej uzyskiwać ma wynagrodzenie w kwocie 300 zł brutto. Pracować ma gdy dzwoni do niej właściciel lokalu, jak zeznała jest to co drugi dzień w miesiącu. Ponadto A. M. (1) okazjonalnie świadczy swoją pracę w charakterze pomocy domowej z czego również uzyskuje dodatkowe środki finansowe. W 2015 roku A. M. (1) wykazała dochód w kwocie 621,30 zł. A. M. (1) zdała we wrześniu 2016 roku egzamin na prawo jazdy i w związku z tym poniosła koszty w kwocie łącznej ok. 500 zł. za egzamin, gdyż kurs ukończyła wcześniej. Uzyskane prawo jazdy pozwolić ma A. M. (1) na uzyskanie lepszej pracy. Matka wraz z małoletnią J. M. urodzoną (...) zamieszkuje w mieszkaniu należącym do babki macierzystej małoletniej, która to ponosi koszty jego utrzymania. A. M. (1) dokładać się ma do wspólnych kosztów utrzymania 200-300 zł. A. M. (1) uzyskała w ostatnim czasie kwotę 80 tysięcy złotych pochodzącą ze sprzedaży udziału ½ części w prawie własności nieruchomości zabudowanej domem po zmarłym ojcu. A. M. (1) uzyskała na córkę świadczenie wychowawcze 500 plus. Małoletnia J. M. obecnie ma 8 lat. Uczęszcza na dodatkowe zajęcia z tańca-koszt 140 zł. Nadto matka kupiła córce buty do tańca za kwotę 190 zł. A. M. (1) ma atopowe zapalenie skóry, co wymaga zakupu specjalistycznych kosmetyków szamponu, płynu do kąpieli, których koszt to kwota po 40 zł. za każdy produkt. Matka opłaca dla córki świetlicę w szkole koszt 10 zł. miesięcznie, obiady 38-55 zł. miesięcznie, ponosi również koszty jej udziału w wycieczkach szkolnych. A. M. (1) uczestniczyła w wycieczkach do C. Centrum (...), do Z. Królewskiego w W., których koszt wyniósł łącznie 47 zł. A. M. (1) uczestniczyła na feriach i wakacjach 2016 r. w półkoloniach, których koszt wyniósł odpowiednio 350 i 450 zł. Nadto w wakacje matka wyjechała z córką do R., za który to wyjazd zapłaciła 1189 zł. za dwie osoby. Matka małoletniej pozwanej oszacowała, iż koszty utrzymania córki wynoszą ok. 500 zł miesięcznie.

P. M. zakwestionował szereg przedstawionych przez A. M. (1) paragonów wskazując, iż zakupy których dotyczą nie zostały dokonane dla małoletniej. Wskazał między innymi na paragony dotyczące zakupów akcesoriów komputerowych, dwóch telewizorów za kwotę łączną 1738 zł.

( d. zeznania A. M. (1) k. 82, 84-84 v, k.142,143 akt, d. odpis skrócony aktu urodzenia J. M. k. 4 akt III RC 307/12, d. zeznanie PIT k.45-48 akt, d. zeznania P. M. k. 82, 83, 141 v, 143 akt).

Sąd zważył ,co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zostały poczynione w oparciu o dowody przeprowadzone w toku postępowania, a mianowicie dołączone dokumenty, jak również dokumenty zgromadzone w sprawie III RC 307/12 oraz przesłuchanie stron i świadka. Powyższy materiał dowodowy Sąd w części uznał za wiarygodny. Sąd uznał za wiarygodne zeznania P. M. dotyczące wysokości uzyskiwanych przez niego dochodów jak i kosztów utrzymania, albowiem informacje te znajdują swoje poparcie w dołączonych do akt sprawy dokumentach. Sąd uznał za wiarygodne w zakresie kosztów utrzymania powoda zeznania świadka A. M. (2) oraz zeznania A. M. (1) w zakresie dotyczącym kosztów utrzymania małoletniej, z których wynika, iż matka na utrzymanie dziecka przeznacza co najmniej 500 zł. miesięcznie. W ocenie Sądu jest to prawdopodobna kwota przyjmując koszty bieżącego utrzymania przy uwzględnieniu zapewnienia koniecznego wyżywienia dla dziecka, potrzeb związanych z zainteresowaniami w postaci udziału w zajęciach tanecznych, czy kosztów związanych ze szkołą, w tym składek bieżących, udziałów w wycieczkach szkolnych. Niewątpliwie koszty te mogą być okresowo wyższe gdy konieczne są zakupy na początku roku szkolnego, czy zapewnienie wyjazdów na ferie czy wakacje. Sąd nie dał wiary zeznaniom A. M. (1) w zakresie wysokości uzyskiwanych przez nią dochodów. Kwota wskazana uzyskiwanego przez matkę dziecka dochodu nie odpowiada wydatkom przez nią czynionym. Sama kwota dokładana do kosztów związanych z utrzymaniem domowym dla matki A. M. (1) wyczerpywałaby dochód przez nią osiągany mimo, iż wynosi ona do 300 zł. miesięcznie. Tymczasem matka pokrywa również koszty utrzymania córki i własne. Przyjmując, iż ojciec w całości pokrywa wskazane przez matkę koszty utrzymania córki takie zarobki nie dawałyby możliwości pokrycia wydatków wskazywanych przez matkę w tym jej własnego utrzymania. Sąd pominął dowody w postaci przedstawionych paragonów, z których nie wynika przez kogo zostały dokonane zakupy z nich wynikające i na czyją rzecz.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Przy czym dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi swoimi dochodami.

Zaspokojenie przez rodziców potrzeb dzieci powinno – w razie konieczności – nastąpić nawet kosztem substancji ich majątku. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r. i op.). Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego o czym stanowi art. 138 k.r. i op.

Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu wyżej wskazanego przepisu, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i możliwości mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

W niniejszej sprawie wskazać należy, iż nastąpiła istotna zmiana uzasadniająca zmianę wysokości obecnego obowiązku alimentacyjnego. Wysokość uzyskiwanego przez powoda dochodu jest nie wystarczająca, aby mógł on swobodnie nie narażając siebie jednocześnie na niedostatek wywiązywać się z nałożonego na niego obowiązku. Jego wynagrodzenie za pracę jest minimalną płacą zasadniczą i wynosi niespełna 1400 zł. netto. Nadto w 60 % procentach wynagrodzenie to jest obciążone potrąceniem z uwagi na toczące się postępowanie egzekucyjne na zaspokojenie alimentów dla córki. Alimenty wraz z kosztami egzekucji to kwota ok. 820 zł. potrącenia miesięcznego. Mając na względzie koszty utrzymania gospodarstwa domowego, powód pozostaje z minimalną kwotą pieniędzy na podstawowe środki do życia. Nadto mając na uwadze ustalenia dotyczące stanu zdrowia powoda zasadnym jest przyjęcie konieczności jego leczenia i pokrywania związanych z tym kosztów oraz dokonana przez niego zmiana pracy. Wskazać również należy, iż A. M. (1) uzyskała dodatkowe środki finansowe pochodzące ze sprzedaży nieruchomości w kwocie 80 000,-zł., które mogą stanowić wsparcie nadto jak określiła matka koszty utrzymania dziecka wynosić mają kwotę po 500 zł. miesięcznie. W ocenie Sądu koszty te okresową są wyższe uwzględniając zorganizowany wypoczynek w okresach ferii, wakacji czy zwiększonych zakupów w okresie rozpoczęcia roku szkolnego.

Mając na względzie całokształt okoliczności niniejszej sprawy, biorąc jednocześnie pod uwagę sytuację majątkową oraz możliwości zarobkowe rodziców małoletniej pozwanej, a także potrzeby dziecka Sąd uznał, iż nastąpiła zmiana stosunków, o której mowa w art. 138 k.r. i op. i obniżył wysokość alimentów od P. M. na rzecz małoletniej J. M. do kwoty po 500 zł miesięcznie. Suma 200 zł, o którą zmniejszono zasądzone cztery lata temu alimenty, w ocenie Sądu jest kwotą wystarczającą, odpowiada również udziałowi ojca w zaspokajaniu potrzeb córki. Ponadto kwota taka pozostaje w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego.