Sygn. akt: I C 111/17
Dnia 22 marca 2017 r.
Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSR Katarzyna Karpińska |
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Kamila Salamońska |
po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2017 r. w Toruniu
sprawy z powództwa Gminy M. T. - Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w T.
przeciwko R. Z. i G. Z.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanych R. Z. i G. Z. solidarnie na rzecz powoda Gminy M. T. - Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w T. kwotę 14.182,94 zł (czternaście tysięcy sto osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 września 2016r. do dnia zapłaty;
II. postępowanie umarza w pozostałym zakresie;
III. nie obciąża pozwanych kosztami procesu.
I C 111/17
Gmina M. T. – Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w T. wniosła o zasądzenie od G. Z. i R. Z. kwoty 17.917,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu podniesiono, że pozwani zajmują lokal mieszkalny należący do powódki i nie wnoszą należnych opłat. Zaległość objęta pozwem dotyczy należności za okres od 1 sierpnia 2012 roku do 31 sierpnia 2016 roku.
W odpowiedzi na pozew pozwani podnieśli zarzut przedawnienia części dochodzonego przez powódkę roszczenia. Jednocześnie, powołując się na swoją trudną sytuację życiową, wnieśli o rozłożenie pozostałych zaległości na raty w kwocie po 150 zł miesięcznie oraz o umorzenie odsetek. Na rozprawie w dniu 22 marca 2017 roku pozwani wskazali, iż deklarują spłatę w ratach po 300 zł miesięcznie.
Wobec zarzutu przedawnienia powódka cofnęła pozew co do kwoty 3.753,37 zł i ograniczyła powództwo do kwoty 14.182,94 zł. Powódka nie wyraziła jednak zgody na rozłożenie nalezności na rat, podnosząc że spłata zadłużenia trwałaby wówczas 8 lat. Wskazała również na brak podstawy prawnej dla uwzględnienia wniosku pozwanych o umorzenie odsetek.
Sąd ustalił, co następuje:
Wyrokiem z dnia 31 października 2006 roku Sąd Rejonowy w Toruniu orzekł wobec pozwanych G. Z. i R. Z. eksmisję z lokalu mieszkalnego położonego w T. przy ulicy (...), którego właścicielem jest Gmina M. T..
dowód: wyrok z dnia 31.10.2016r. k. 16.
Pozwani do dnia dzisiejszego zajmują w/w lokal mieszkalny i nie uiszczają na rzecz powódki odszkodowania oraz opłat za jego używanie. Zaległości pozwanych z tego tytułu za okres od 26 września 2013 roku do 31 sierpnia 2016 roku wynoszą 14.182,94 zł.
dowód: kartoteka finansowa za okres 1.01.2015 – 31.08.2016 k. 6 – 6v;
rozliczenie zaległości k. 54 – 109.
G. Z. ma 60 lat i utrzymuje się z renty rodzinnej w wysokosci 668 zł. Jednocześnie prawuje funkcję rodziny zastępczej dla małoletniego wnuka A. Z.. Na zaspokojenie potrzeb dziecka otrzymuje miesięcznie 500 zł z tytułu świadczenia 500 +, alimenty w wysokości 421 zł oraz zasiłek z tytułu wykonywania funkcji rodziny zastępczej.
dowód: przesłuchanie G. Z. 00:03:26- 00:05:21 z dnia 22.03.2017r., k. 194 – 194v;
zaświadczenie z ZUS k. 35-35v;
postanowienie z dnia 3.04.2013r. k. 37 -37v.
R. Z. ma 32 lata i pracuje w przedsiębiorstwie (...) w T., osiągając miesięczny dochód w kwocie 780 zł. Pozwany korzysta również z pomocy M. Ośrodka Pomocy Rodzinie w T..
dowód: zaświadczenie z (...) z dnia 13.12.2016r. k. 38;
przesłuchanie R. Z. 00:07:09- 00:08:26 z dnia 22.03.2017r. k. 194v – 195.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części obejmującej żądanie zasądzenie kwoty 14.182,94 zł.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów w postaci wyroku eksmisyjnego, kartoteki finansowej i rozliczeń zaległości sporządzonych przez powódkę, zaświadczeń z ZUS oraz (...), postanowienia z dnia 3 kwietnia 2013 roku oraz przesłuchania pozwanych. Sąd przyznał tym dokumentom walor wiarygodności, jako że nie były one kwestionowane przez żadną ze strona i nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności. Powyższe dokumenty korespondowały również z twierdzeniami pozwanych i okolicznościami podnoszonymi przez powódkę. Sąd co do zasady nie znalazł również podstaw dla odmówienia wiary twierdzeniom pozwanych, jako że pozwani nie kwestionowali roszczenia powódki, a ich relacje znajdowały potwierdzenie w zgromadzonych dokumentach. W ocenie Sądu nie można jednak dać wiary pozwanym, że będą spłacać zadłużenie w miesięcznych ratach po 300 zł. Trzeba bowiem zauważyć, że pozwani, pomimo osiągania regularnych dochodów, nie uiszczali dotychczas ani opłat w początkowej wysokości 176 zł, ani następnie w kwocie 388 zł. Zupełnie niewiarygodne stają się zatem ich twierdzenia, że będę systematycznie uiszczać zaległości w kwocie 300 zł miesięcznie i jednocześnie bieżące opłaty za używanie lokalu w kwocie 388 zł.
Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 Ustawy z dnia 21.06.2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. W myśl ust. 3 tego przepisu, osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł.
W ocenie Sądu zasadność roszczenia powódki nie budziła wątpliwości. Pozwani, wobec orzeczenia względem nich eksmisji z lokalu przy ulicy (...), zajmują go obecnie bez tytułu prawnego. Niewątpliwie zatem obowiązani są do comiesięcznego uiszczania odszkodowania na rzecz powodowej Gminy. Biorąc pod uwagę, że nakazując pozwanym opróżnienie tego lokalu Sąd przyznał im jednocześnie uprawnienie do lokalu socjalnego, wysokośc tego odszkodowania kształtuje sie na poziomie wysokości czynszu i opłat jakie byliby obowiązani uiszczać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. Jak jednak przyznała sama pozwana G. Z., pozwani od 10 lat nie uiszczali żadnych należności względem powódki. Pozwani nie kwestionowali roszczenia powódki, poza zakresem obejmującym jego przedawnioną część. W tym stanie rzeczy Sąd w punkcie I wyroku zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 14.182,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 września 2016 roku do dnia zapłaty. Solidarna odpowiedzialność pozwanych wynika z analogicznego zastosowania art. 688 1 § 1 kc, zgodnie z którym za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie. Podstawę roszczenia odsetkowego powódki stanowił z kolei art. 481 § 1 kc przewidujący, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Sąd nie znalazł podstaw dla uwzględnienia wniosku pozwanych o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty oraz umorzenie odsetek. Wprawdzie zgodnie z treścią art. 320 kpc sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, jednakże uprawnienie to ogranicza się do szczególnie uzasadnionych wypadków. Analizując zasadność zastosowania w sprawie art. 320 k.p.c. poza sytuacją dłużnika należy mieć na uwadze, iż ochrona, jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 k.p.c., nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces. Podkreślenia wymaga przy tym i to, że rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27.10.2016r. I ACa 527/16).W ocenie Sądu pozwani nie będą w stanie spłacać zasądzonej należności w miesięcznych ratach po 300 zł. Jak już wskazano wyżej pozwani przez 10 lat nie byli w stanie uiszczać na rzecz powódki kwot po 176 zł, a następnie po 388 zł. Tym bardziej więc nie sposób uwierzyć, aby ich sytuacja materialna, która nie zmieniła się zasadniczo w ostatnim okresie, pozwala na miesięczne opłacenie bieżących należności w kwocie 388 zł oraz rat z tytułu zaległości w kwocie 300 zł. Co więcej, rozłożenie zasądzonej kwoty na takie raty nie stanowiłoby też świadczenia odczuwalnego ekonomicznie dla powódki. Wobec powyższego Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanych. Odnośnie zaś wniosku o umorzenie odsetek na raty, Sąd podzielił w tym zakresie zarzut powódki, że żądanie takie nie znajduje podstawy prawnej w świetle obowiązujących przepisów.
W związku z tym, że powódka cofnęła powództwo w części obejmującej kwotę 3.753,37 zł, a pozwani wyrazili na to zgodę, Sąd w punkcie II wyroku umorzył postępowanie w tym zakresie.
O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III wyroku, na podstawie art. 102 kpc. Sąd zdecydował się skorzystać tej z instytucji i nie obciążać pozwanych kosztami procesu, uznając że ich sytuacja materialna nie uzasadnia obciążenia tymi kosztami. Do wypadków szczególnie uzasadnionych w rozumieniu art. 102 można zaliczyć trudną sytuację życiową jednej ze stron. W niniejszej sprawie Sąd dostrzegł, że pozwani pozostają w takiej właśnie sytuacji. Pozwana G. Z. utrzymuje się z renty rodzinnej i pełni funkcję rodziny zastępczej dla chorego wnuka. Wprawdzie otrzymuje z tego tytułu dochody, niemniej jednak ponosi znaczne koszty związane z opieką i leczeniem małoletniego. Również pozwany R. Z. uzyskuje niewielkie dochody, wynoszące 780 zł. Sąd miał również na względzie, że pozwani nie kwestionowali roszczenia powódki i nie utrudniali postępowania, zaś wobec konieczności uiszczenia kwoty dochodzonej pozwem ich sytuacja materialna ulegnie znacznemu pogorszeniu.