Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2017 roku.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSR Paula Markiewicz

Ławnicy: Małgorzata Rafalska, Bogusław Mardyła

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Mirosława Marszałek

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 roku w Gdańsku

sprawy z powództwa P. O.

przeciwko E. K.

o odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę, wydanie świadectwa pracy

I. zasądza od pozwanej E. K. na rzecz powódki P. O. kwotę 3.660 złotych (trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt złotych i 00/100) netto tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę,

II. nakazuje pozwanej E. K. wydanie powódce P. O. świadectwa pracy następującej treści:

1. stwierdza się, że P. O. była zatrudniona u pozwanej E. K. w okresie od dnia 29 marca 2010 roku do dnia 30 kwietnia 2016 roku, na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego, w wymiarze ½ etatu- w okresie od dnia 29 marca 2010 roku do dnia 28 lutego 2011 roku oraz w wymiarze całego etatu – w okresie od dnia 01 marca 2011 roku do dnia 30 kwietnia 2016 roku,

2. umowa o pracę łącząca strony uległa rozwiązaniu wskutek oświadczenia pracodawcy z zachowaniem okresu wypowiedzenia - w trybie art. 30 § 1 pkt 2 kp,

3. w okresie zatrudnienia pracownik nie wykorzystał z urlopu wypoczynkowego,

4. w okresie od dnia 8 września 2015 roku do dnia 30 kwietnia 2016 roku pracownik korzystał z urlopu wychowawczego,

III. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 1.355,69 złotych (tysiąc trzysta pięćdziesiąt pięć złotych i 69/100) netto,

IV. nakazuje ściągnąć od pozwanej E. K. na rzecz Skarbu Państwa- Kasy Sądu Rejonowego (...) w G. kwotę 183 złotych (sto osiemdziesiąt trzy złote i 00/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w sprawie.

Sygn akt VI P 35/16

UZASADNIENIE

Powódka P. O. w pozwie z dnia 18 stycznia 2016 roku wystąpiła przeciwko pozwanej E. K. o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, iż była zatrudniona u pozwanej począwszy od dnia 1 grudnia 2010 roku, na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego. Począwszy od dnia 8 września 2015 roku przebywała na urlopie wychowawczym w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad synem K. O. urodzonym w dniu (...). Powódka podała, iż w zakresie powyższego urlopu pracodawca wyraził na niniejszy zgodę. Powyższy został udzielony do dnia 7 września 2016 roku. W dniu 13 stycznia 2016 roku powódka otrzymała od pracodawcy wypowiedzenie umowy pracę, z powodu likwidacji zajmowanego przez nią stanowiska pracy. Powyższe uznać należy jednak za niezgodne z prawem, albowiem niniejsze zostało dokonane w trakcie trwania urlopu wychowawczego. ( k. 3)

Na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2016 roku powódka sprecyzowała, iż w niniejszym postępowaniu domaga się zasądzenia na jej rzecz odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę tj. trzykrotności najniższej krajowej obowiązującej w dacie wypowiedzenia umowy o pracę. (k. 48)

Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2016 roku powódka rozszerzyła pozew wnosząc również o wydanie świadectwa pracy . (k. 68)

W pismach z dnia 20 grudnia 2016 roku powódka sprecyzowała treść wnioskowanego świadectwa pracy, jak również podała, iż w zakresie żądanego przez nią odszkodowania z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę domaga się niniejszego w kwocie 3.660 złotych . (k. 72-77)

Na rozprawie w dniu 14 lutego 2017 roku powódka sprecyzowała, iż wskazanego wyżej odszkodowania domaga w kwocie netto . (k. 86)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 29 marca 2010 roku powódka P. O. oraz pozwana E. K. zawarły umowę o pracę na czas określony do dnia 30 listopada 2010 roku. W oparciu o powyższą powódka została zatrudniona na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego, w wymiarze ½ etatu.

W dniu 1 grudnia 2010 roku strony zawarły kolejną umowę o pracę na czas nieokreślony. W oparciu o powyższą powódka została zatrudniona na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego, w wymiarze ½ etatu.

Od dnia 1 marca 2011 roku powódka świadczyła pracę w wymiarze pełnego etatu.

Wynagrodzenie miesięczne powódki wynosiło najniższą krajową.

W dniu w dniu 24 czerwca 2014 roku powódka urodziła syna - K. O..

W dniu 21 maja 2015 roku powódka wystąpiła do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie jej urlopu wychowawczego w okresie od dnia 8 września 2015 roku do dnia 7 września 2016 roku, na co pozwana wyraziła zgodę.

Począwszy od dnia 8 września 2015 roku powódka przebywała na urlopie wychowawczym.

Oświadczeniem z dnia 5 stycznia 2016 roku, doręczonym powódce w dniu 13 stycznia 2016 roku, pracodawca rozwiązał łączącą strony umowę o pracę, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem rozwiązania umowy na dzień 30 kwietnia 2016 roku, z powodu likwidacji stanowiska pracy.

( Dowód : umowa o pracę- k. 5, pismo- k. 6, wniosek- k. 7, oświadczenie- k. 8, skrócony akt urodzenia K. O.- k. 9-10, wypowiedzenie umowy o pracę- k. 11, zeznania powódki P. O.- k. 47-48 (nagranie 00:01:15-00:09:06) w zw. z k. 86 (nagranie 00:03:51-00:09:01), akta osobowe pracownika)

W 2015 roku pozwana zatrudniała razem z powódką 5 pracowników, w 2016 roku nie zatrudniała żadnego pracownika.

(oświadczenie pozwanej E. K. złożone na rozprawie w dniu 7 grudnia 2016 roku- k. 68, okoliczność bezsporna)

Pozwana nie wydała powódce świadectwa pracy w związku z ustaniem zatrudnienia

(Dowód: zeznania powódki P. O.- k. 47-48 (nagranie 00:01:15-00:09:06) w zw. z k. 86 (nagranie 00:03:51-00:09:01), akta osobowe pracownika)

Sąd zważył co następuje :

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości

Sąd dokonując ustaleń faktycznych w sprawie oparł się na zeznaniach powódki P. O., które uznał za wiarygodne, albowiem niniejsze korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym sprawy.

Podstawę ustaleń Sądu stanowiły również dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, jak również w aktach osobowych pracownika, których prawdziwości ani autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała.

Dokumenty zgromadzone w toku postępowania zostały przez Sąd uznane za wiarygodne w rozumieniu art. 245 kpc, albowiem ich treść i autentyczność nie budziły wątpliwości i nie były kwestionowane przez strony.

Artykuł 245 kpc stanowi w tym zakresie, iż dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

W istocie stan faktyczny sprawy był pomiędzy stronami bezsporny.

Okolicznością potwierdzoną materiałem dowodowym sprawy, w szczególności przedłożoną do akt dokumentacją, jak również znajdującą się w aktach osobowych pracownika, było iż w dniu 29 marca 2010 roku powódka P. O. oraz pozwana E. K. zawarły umowę o pracę na czas określony do dnia 30 listopada 2010 roku. W oparciu o powyższą powódka została zatrudniona na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego, w wymiarze ½ etatu. W dniu 1 grudnia 2010 roku strony zawarły kolejną umowę o pracę na czas nieokreślony. W oparciu o powyższą powódka została również zatrudniona na stanowisku pracownika administracyjno- technicznego, w wymiarze ½ etatu. Od dnia 1 marca 2011 roku powódka świadczyła pracę w wymiarze pełnego etatu. Wynagrodzenie miesięczne powódki wynosiło najniższą krajową.

Poza sporem pozostawała również okoliczność, w dniu w dniu (...) roku powódka urodziła syna - K. O.. W dniu zas 21 maja 2015 roku powódka wystąpiła do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie jej urlopu wychowawczego w okresie od dnia 8 września 2015 roku do dnia 7 września 2016 roku, na co pozwana wyraziła zgodę. Począwszy zatem od dnia 8 września 2015 roku powódka przebywała na urlopie wychowawczym.

Nadto materiał dowodowy potwierdził, iż oświadczeniem z dnia 5 stycznia 2016 roku, doręczonym powódce w dniu 13 stycznia 2016 roku, pracodawca rozwiązał łączącą strony umowę o pracę, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem rozwiązania umowy na dzień 30 kwietnia 2016 roku, z powodu likwidacji stanowiska pracy.

Z oświadczenia pozwanej złożonego do akt sprawy wynika również, iż w 2015 roku pozwana zatrudniała razem z powódką 5 pracowników, zaś w 2016 roku nie zatrudniała żadnego pracownika.

W myśl art. 186 ⁸ § 1 -2 kp pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o:

1) udzielenie urlopu wychowawczego - do dnia zakończenia tego urlopu;

2) obniżenie wymiaru czasu pracy - do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy.

W przypadkach, o których mowa w § 1, rozwiązanie przez pracodawcę umowy jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Komentowany przepis wprowadza instytucję szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy. Regulacja zabrania zarówno wypowiedzenia, jak i rozwiązania umowy o pracę, choć z wyjątkami. Jeśli chodzi o wyjątki, to przede wszystkim określa je już sam przepis, zezwalając na wypowiedzenie umowy w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji oraz w przypadku wystąpienia przesłanek z art. 52 kp.

Jednak przede wszystkim wyjątek w ochronie wynikającej z tego przepisu wynika z przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Odróżnić przy tym należy dwie sytuacje. Pierwsza, gdy pracodawca prowadzi tzw. zwolnienia grupowe. W takim przypadku ochrona jest uchylona bezwzględnie, z tym zastrzeżeniem, że w przypadku urlopu wychowawczego w dniu wręczenia wypowiedzenia urlop trwa przez co najmniej 3 miesiące (art. 5 ust. 1 i 3 ZwolGrupU).

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku tzw. zwolnień indywidualnych (art. 10 ZwolGrupU). Wypowiedzenie jest bowiem dopuszczalne zawsze ( po 3 miesiącach nieobecności w przypadku urlopu wychowawczego oraz w każdym czasie obniżenia wymiaru), wtedy gdy pracownik nie jest objęty ochroną związkową z tytułu członkostwa lub nie jest przez związek reprezentowany (por. uchw. z 15.2.2006 r., II PZP 13/05, OSNP 2006, Nr 21–22, poz. 315). Jeśli jednak pracownik jest objęty ochroną związkową lub jest przez związek reprezentowany, to warunkiem dopuszczalności wypowiedzenia umowy o pracę jest brak sprzeciwu związku. Jeśli związek złoży sprzeciw, to możliwe jest jedynie wypowiedzenie warunków pracy i płacy z obowiązkiem zapewnienia wyrównania wynagrodzenia przez okres 6 miesięcy w przypadku jego obniżenia.

Powyższe uwagi nie dotyczą oczywiście sytuacji, w której pracownik jest chroniony w sposób szczególny. Wreszcie, dywagacje dotyczące ograniczenia ochrony stabilności zatrudnienia przez powoływaną wyżej tzw. ustawę o zwolnieniach grupowych mają zastosowanie tylko do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Tym samym u mniejszych pracodawców wskazane wyżej wyjątki od ochrony nie występują.

Ochrona trwałości stosunku pracy nie może rozpocząć się przed powstaniem zobowiązania pracodawcy, któremu ustawodawca zakazuje wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę ( uzasadnienie wyr. SN z 24.9.2015 r., II PK 274/14, MoPr 2016, Nr 1, 34). Nie jest to zakaz bezwzględny, ponieważ rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę jest dopuszczalne w dwóch przypadkach: 1) razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy; 2) gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 186 ⁸ § 2 kp) ( komentarz do kp pod red. Sobczyka)

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należało, iż pozwana bezsprzecznie naruszyła powołaną wyżej regulację.

Dokonała bowiem wypowiedzenia umowy o pracę powódce w okresie trwającego urlopu wychowawczego, a takowy został udzielony od dnia 8 września 2015 roku do dnia 7 września 2016 roku. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z powódką zostało złożone w dniu 13 stycznia 2016 roku.

W przedmitowej sprawie bezsprzecznie nie mają zastosowania regulacje objęte treścią § 2 cyt. przepisu, jak również z uwagi na wielkość zatrudnienia u pozwanej nie przekraczającą 20 osób, również postanowienia objęte ustawą z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W świetle powyższego żądanie powódki dotyczące zasądzenia na jej rzecz odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę zasługiwało na uwzględnienie.

Pracownikom bowiem, z którymi rozwiązano umowy o pracę w czasie urlopu wychowawczego, przysługują roszczenia o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy albo o odszkodowanie.

O powyższym orzeczono zatem w punkcie I na podstawie art. 45 §1 kp w zw. z art. 47 ¹ kp.

W zakresie wysokości żądanego przez powódkę odszkodowania Sąd miał na uwadze, iż w 2016 roku wielkość minimalnego wynagrodzenia pracownika stanowiła kwotę 1.850 złotych brutto ( tj. 1.355,69 złotych netto)

Zgodnie z treścią art. 97 § 1 kp w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy. Natomiast § 2 cyt. artykułu stanowi, iż w świadectwie pracy W świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.

Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.

Nadto wskazać należy, iż poza informacjami wskazanymi wyżej, treść świadectwa pracy powinny stanowić dane podane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania z dnia 15 maja 1996 roku. ( Dz. U z 1996 roku, Nr 60, poz. 282 ze zmianami) Powyższe dane dotyczą wymiaru czasu pracy, podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu albo innego dodatkowego uprawnienia lub świadczenia, należności ze stosunku pracy uznanych i niezaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku z powodu braku środków finansowych, okresu korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielania, wykorzystanego urlopu wychowawczego, liczby dni za które pracownik otrzymał wynagrodzenia zgodnie z art. 92 kp, wykorzystania zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 kp, okresu za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy na podstawie art. 36 ¹§ 1 kp, okresu odbytej czynnej służby lub jej form zastępczych, okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, okresów nieskładkowych przypadających w okresie zatrudnienia, jak również danych które są zamieszczane na żądanie pracownika.

Świadectwo pracy nie zawiera w swej treści elementów ocennych, a jedynie fakty wskazane wyżej. Wszystkie stwierdzenia pracodawcy zamieszczone w świadectwie pracy są oświadczeniami wiedzy, zatem zawarte w nim oświadczenie pracodawcy nie tworzy samo przez się praw podmiotowych ani ich nie pozbawia.

Podkreślić należy, iż w świadectwie pracy nie można umieszczać innych informacji, niż określone przepisami prawa pracy. Świadectwo pracy jest dokumentem prywatnym, a nie urzędowym. Stanowi ono dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła w imieniu pracodawcy zawarte w nim oświadczenie -art. 245 kpc. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 listopada 1997 roku, III AUa 897/97, OSP 1998, Nr 1 poz. 4)

Pracownik może prowadzić dowody przeciwko treści świadectwa, a także udowadniać innymi środkami dowodowymi niż świadectwo okoliczności, które powinny być objęte treścią świadectwa. (wyrok z dnia 17 maja 1996 roku, I PRN 40/96, Prok. i Pr. 1996, Nr 10, s.58, uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 września 1999 roku, III PZP 15/90, OSNCP 1991, Nr 4, poz. 45, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1997 roku, II UKN 309/97, OSNAPiUS 1998, Nr 17, poz. 518)

Mając zatem powyższe na uwadze pozwana z związku z ustaniem zatrudnienia zobowiązana była do wydania powódce świadectwa pracy, którego to obowiązku bezsprzecznie nie dopełniła.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanej wyżej regulacji, Sąd orzekł jak w punkcie II wyroku. W zakresie treści wnioskowanego świadectwa pracy Sąd miał przede wszystkim na uwadze dokumenty zgromadzone w aktach osobowych pracownika, nadto przedłożone do akt sprawy, jak również zeznania samej powódki, w pełni korespondujące z dowodami z dokumentów.

O rygorze natychmiastowej wykonalności – w punkcie III orzeczono na podstawie art. 477 ² § 1 kpc.

Zgodnie z treścią art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U Nr 167, poz. 1398 z zm.) opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych.

Natomiast zgodnie z art. 35 ust 1 zdanie drugie cytowanej ustawy w sprawach z zakresu prawa pracy w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50.000 złotych pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową.

W myśl art. 113 ust. 1 kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator lub prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją ku temu podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W zakresie określenia wpisu sądowego w sprawie Sąd miał na uwadze, iż zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 roku Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu sporu nie przewyższa 50.000 złotych obciąży pozwanego pracodawcę na zasadach określonych w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U Nr 167, poz. 1398 ze zmianami) kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do sądu, w wyłączeniem opłat od pism wymienionych w art. 35 ust.1 zd.1 powołanej ustawy.

A zatem mając powyższe na uwadze pozwanego obciąża obowiązek uregulowania należności tytułem wpisu sądowego w zakresie uwzględnionego przez Sąd powództwa.

Mając na uwadze, fakt iż strona pozwana przegrała proces w zakresie roszczeń objętych punktem I wyroku , Sąd na mocy art. 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc oraz art. 35 ust. 1 zdanie 2 w zw. z art. 113 ust. 1 cyt. ustawy nakazał ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Kasy Sądu Rejonowego (...) w G. kwotę 183 złotych (5% z kwoty 3.660 złotych)

O powyższym orzeczono w punkcie IV wyroku .