Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX C 747/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSR Ewa Reginia-Jurkiewicz

Protokolant: sekr. sądowy Ewelina Miechówka

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 roku w Słupsku

na rozprawie sprawy

z powództwa A. Z. i K. Z.

przeciwko (...) SA w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powodów A. Z. i K. Z. w częściach równych kwotę 4.371,24 zł (cztery tysiące trzysta siedemdziesiąt jeden 24/100 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21-07-2015 r. do dnia 31-12-2015r.
i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1-01-2016 r. do dnia zapłaty;

II.  orzeka, że koszty procesu ponosi pozwany w całości, przy czym szczegółowe rozliczenie kosztów postępowania pozostawia Referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt IX C 747/15

UZASADNIENIE

Powodowie A. Z. i K. Z. wnieśli pozew przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę na ich rzecz w częściach równych kwoty 4.371,24 zł wraz odsetkami ustawowymi od dnia 21.07.2015r. do dnia zapłaty. Nadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. W uzasadnieniu powodowie wskazali, że w dniu 18.06.2015r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony pojazd marki A. (...) o nr rej. (...), będący własnością w częściach równych powodów. Sprawca kolizji posiadał ważną polisę odpowiedzialności cywilnej wystawioną przez pozwanego. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za zdarzenie i wypłacił powodom kwotę 7.984,85 zł tytułem odszkodowania. Powodowie odwołali się od decyzji pozwany odmówił dopłaty odszkodowania.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, iż wypłacone odszkodowanie, przy zastosowaniu cen części alternatywnych oraz urealnieniu cen części zamiennych oryginalnych i materiałów, pozwala na wyrównanie uszczerbku w majątku powodów i przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwany zakwestionował datę początkową, od której powodowie domagają się zasądzenia odsetek.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 18.06.2015r. doszło do zdarzenia w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) o nr rej. (...), będący własnością A. Z. i K. Z.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w związku z ruchem pojazdu wystawioną przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. ( bezsporne).

A. Z. i K. Z. zgłosili szkodę Ubezpieczycielowi. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uznał swoją odpowiedzialność za zdarzenie i wypłaciło poszkodowanym kwotę łącznie 7.984,85 zł tytułem odszkodowania ( bezsporne).

Koszt naprawy pojazdu A. (...) o nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 18.06.2015r. wynosi przy zastosowaniu oryginalnych części a klasie jakości O - 15.224,87 zł brutto, zaś przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych w klasie jakości O oraz Q – 12.450,06 zł brutto ( dowód: pisemna opinia biegłego sądowego I. S., k. 62).

Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkód komunikacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152).

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W świetle przepisów Kodeksu cywilnego ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów zarówno wówczas, gdy odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem oparta jest na zasadzie ryzyka (art. 436 § 1 w zw. z art. 435 § 1 kc), jak i wówczas, gdy oparta jest na zasadzie winy (art. 436 § 2 w zw. z art. 415 kc).

W pierwszej kolejności wskazać należało, iż w niniejszej sprawie bezspornym był fakt zajścia zdarzenia w dniu 18.06.2015r., na podstawie którego pozwany był odpowiedzialny do naprawienia szkody powstałej w pojeździe powodów. Z tego tytułu pozwany wypłacił powodom łącznie kwotę 7.984,85 zł.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia całkowitej wysokości należnego odszkodowania.

Uzasadniając żądanie zasądzenia dalszej kwoty tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu, powodowie wskazywali, że pozwany wyceniając szkodę bezpodstawnie zaniżył jej wartość. Z kolei pozwany podniósł, iż dokonał prawidłowego wyliczenia wartości szkody i wypłacił odszkodowanie pozwalające na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Przechodząc do oceny stanowisk stron, Sąd zważył, iż zgodnie z art. 363 § 1 i 2 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W myśl zaś art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Jak słusznie zważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7.08.2003r., IV CKN 387/01 (LEX nr 141410), szkoda powstaje zwykle w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu według zasad określonych w art. 363 § 2 kc. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać. Przy takim rozumieniu obowiązku odszkodowawczego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy oraz czy i jakim kosztem to uczynił. Zgodnie z art. 363 § 2 kc wysokość tak określonego odszkodowania powinna być ustalona według poziomu cen części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy.

Poddając analizie stan faktyczny niniejszej sprawy, Sąd zważył, iż w celu ustalenia szkody wynikłej w pojeździe powodów, niezbędne było uzyskanie wiadomości specjalnych. W tym celu dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania szkód samochodowych I. S..

W pisemnej opinii biegły sądowy I. S. wyliczył koszt naprawy pojazdu powodów przy zastosowaniu oryginalnych części a klasie jakości O - 15.224,87 zł brutto, zaś przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych w klasie jakości O oraz Q – 12.450,06 zł brutto. Biegły zaopiniował, że do ustalenia przewidywanych kosztów przywrócenia auta do stanu sprzed zdarzenia przyjęto: wskazany przez Ubezpieczyciela zakres uszkodzeń, stawkę za jedną roboczogodzinę w wysokości 90 zł netto dla prac mechaniczno-blacharskich i pomocniczych oraz 100 zł netto dla prac lakierniczych, oryginalne części zamienne w cenach obowiązujących w okresie powstania szkody i wykonanie kalkulacji w systemie A. w oparciu o czasy i zalecenia technologiczne producenta auta dotyczące poszczególnych operacji naprawczych. Biegły stwierdził przy tym, że w przedstawionych materiałach dotyczących uszkodzeń pojazdu nie wniesiono zastrzeżeń co do jakości zamontowanych części, a zatem, zdaniem biegłego, należy przyjąć, że wszystkie elementy zakwalifikowane do wymiany były częściami oryginalnymi producenta. Zdaniem biegłego zatem, przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody wymagało zastąpienia uszkodzonych części oryginalnych również takimi częściami. Maksymalny koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody biegły wyliczył na kwotę 15.224,87 zł. Biegły wskazał ponadto, że redukcja kosztów byłaby możliwa jedynie przez zastosowanie da naprawy części oryginalnych w jakości Q, które umożliwiają przywrócenie auta do stanu sprzed szkody zarówno pod względem estetycznym jak i technicznym. Biegły wskazał przy tym, że z informacji uzyskanych w bazie danych systemu A. wynika, że dla przedmiotowego auta oprócz części oryginalnych o jakości O występowały także części o jakości Q oraz części o porównywalnej jakości P. Biegły podkreślił przy tym, że części o porównywalnej jakości (zamienniki – kategoria P) mimo posiadanych zaświadczeń ich wytwórcy lub innych zaświadczeń jakości wydawanych na jego zlecenie przez instytucje zewnętrzne, nie spełniają kryteriów określanych dla części oryginalnych i biegły nie brał ich pod uwagę. Biegły podkreślił, że przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia możliwe było jedynie poprzez zastosowanie do naprawy oryginalnych części zamiennych, zamienniki stanu takiego nie przywrócą. Biegły wskazał przy tym, że oferta handlowa części w jakości Q oraz analiza ich dostępności na rynku w kresie powstania szkody, pozwalają przyjąć, że do redukcji kosztów mogłyby by być zastosowane części: reflektor prawy kpl., reflektor przeciwmgielny prawy kpl., kierunkowskaz prawy boczny, prawy błotnik, wspornik zamka, wspornik lusterka zewnętrznego nakładka lusterka prawego. W przypadku zastosowania zaproponowanych części w klasie jakości Q koszt przywrócenia pojazdu do stanu najbardziej zbliżonego do tego w jakim znajdował się tuż przed zdarzeniem mógłby zamknąć się w kwocie 12.450,16 zł.

Do powyższej opinii strony nie zgłosiły zarzutów.

Poddając analizie opinię biegłego I. S., Sąd ocenił, iż została ona sporządzona w sposób rzetelny i profesjonalny. Wnioski wywiedzione przez biegłego były spójne, logiczne i wyczerpująco uzasadnione. Podkreślenia przy tym wymaga okoliczność, że żadna ze stron nie zakwestionowała opinii biegłego.

Podkreślić także należy, iż przywrócenie uszkodzonego pojazdu mechanicznego do stanu poprzedniego oznacza przywrócenie mu nie tylko wyglądu sprzed wypadku, ale przede wszystkim sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu. Z tego też względu, Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że przy ustalaniu wysokości szkody zasadne jest uwzględnianie cen nowych części oryginalnych, które niewątpliwie są bardziej wytrzymałe i jakościowo lepsze niż większość części nieoryginalnych, a przede wszystkim posiadają gwarancje producenta co do tego, że zostały wykonane zgodnie z jego wymogami technologicznymi wpływającymi na jakość i trwałość produktu .. (...) podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 12 kwietnia 2012r. (sygn. akt III CZP 80/11), w której jednoznacznie wskazał, iż zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części. Wprawdzie Sąd Najwyższy dopuścił możliwość obniżenia odszkodowania o kwotę odpowiadającą wzrostowi wartości pojazdu, jednakże powyższe uzależnił od wykazania tejże przesłanki przez ubezpieczyciela, argumentując to tym, że z faktu wzrostu wartości pojazdu skutek prawny wywodzi zakład ubezpieczeń, gdyż dzięki temu może zmniejszyć sumę ubezpieczeniową, którą zobowiązany jest wypłacić.

Ponieważ pozwany nie wykazał, aby części w pojeździe powodów wymagające wymiany były nieoryginalne, znacznie wyeksploatowane, czy przestarzałe technicznie, Sąd nie miał podstaw, by odstąpić od powszechnej reguły i uznać, że uwzględnienie nowych części w miejsce dotychczas użytkowanych istotnie doprowadziło do wzrostu wartości pojazdu powoda w porównaniu do stanu sprzed wypadku.

Dokonując wyboru wysokości szkody w pojeździe powodów określonej przez biegłego na kwoty 15.224,87 zł i 12.450,16 zł, Sąd oparł się na ustaleniach poczynionych przez biegłego, iż możliwe jest zastosowanie zaproponowanych części w klasie jakości Q co przywróci pojazd do stanu najbardziej zbliżonego do tego w jakim znajdował się tuż przed zdarzeniem. Z tego względu, Sąd uznał wyliczenie dokonane przez biegłego sądowego I. S. za prawidłowe i ustalając wysokość szkody na kwotę 12.450,16 zł brutto i oparł się na dowodzie ze sporządzonej opinii.

W konsekwencji, Sąd uznał, iż żądanie powodów należało uwzględnić w całości, tj. co do kwoty 4.371,24 zł, przyjmując, iż mieści się ona w różnicy wyliczonej wartości szkody (12.450,16 zł) i kwoty wypłaconej z tego tytułu przez pozwanego (7.984,85 zł). Powodowie dochodzili zasądzenia roszczenia w częściach równych. Dominuje stanowisko, iż w polskim systemie prawnym nie występuje przepis zastrzegający solidarność czynną, wobec czego źródłem tej solidarności może być jedynie czynność prawna. Powodowie wnieśli powództwo jako współwłaściciele samochodu, nie wiązał ich z pozwanym stosunek prawny oparty na umowie, dokonali wspólnie czynności zachowawczej. Z art. 197 kc wynika domniemanie równych udziałów w przedmiocie współwłasności, Sąd zatem zasądził odszkodowanie na rzecz współwłaścicieli w częściach równych, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O odsetkach, Sąd orzekł na podstawie art. 817 § 1 kc w związku z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. 2013 poz. 392), mając na uwadze, że powodowie zgłosili szkodę w dniu 19.06.2015r., co oznacza, iż pozwany od dnia 250.07.2015r. opóźnia się ze spełnieniem świadczenia i od tej daty powodom należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 1 i 2 kc).

O kosztach postępowania jak w pkt III wyroku Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc, ustalając, że pozwany przegrał sprawę w całości. Sąd pozostawił szczegółowe rozliczenie kosztów postępowania Referendarzowi sądowemu.