Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2016 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: D. R.

od decyzji: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 29 czerwca 2015 r., znak: (...)

w sprawie: D. R.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznane ubezpieczonej D. R. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 maja 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r.;

II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

VIU 1797/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 czerwca 2015 roku rozpoznającą wniosek ubezpieczonej D. R. z dnia 1 maja 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 maja 2015 roku. W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 23 czerwca 2015 roku, którym to orzeczeniem komisja lekarska ustaliła, iż ubezpieczona nie, nie jest niezdolna do pracy. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona D. R. zarzucając, iż decyzja jest dla niej niesprawiedliwa. Ubezpieczona powoływała się na schorzenia, na które cierpi twierdząc, że czynią one ją nadal niezdolną do pracy. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. Ubezpieczona D. R. miała prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w okresie od 1 listopada 2000 roku do 30 listopada 2002 roku, a od 1 grudnia 2002 roku nieprzerwanie do dnia 30 kwietnia 2015 roku pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 21 kwietnia 2015 roku ubezpieczona złożyła wniosek o rentę z tytułu cz..., niezdolności do pracy na dalszy okres. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. zarządził przeprowadzenie postępowania orzeczniczego w ramach, którego lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 12 maja 2015 roku ustalił, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy, a po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonej od tego orzeczenia komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 23 czerwca 2015 roku także ustaliła, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy. Orzeczenie komisji lekarskiej ZUS stanowiło podstawę dla organu rentowego do wydania zaskarżonej decyzji. W okresie swojej aktywności zawodowej ubezpieczona pracowała na stanowisku pomocnika operatora suwnicy i operator..., operatora suwnicy i przesuwnicy, było to w okresach od 16 września 1987 roku do 2 czerwca 1991 roku oraz od 3 czerwca 1991 roku do 28 lutego 1995 roku, jak również od 9 lutego 1996 roku do 31 marca 1997 roku i od 11 maja 1998 roku do 16 marca 1999 roku. Wcześniej w okresie od 1 września 1986 roku do 15 września 1987 roku pracowała w zakładach mięsnych na stanowisku jeliciarza, pomocnika jeliciarza. Powyższe okoliczności Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach rentowych w szczególności orzeczeń od lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS oraz świadectw pracy złożonych przez ubezpieczoną do wniosku o, pierwszorazowego o rentę. W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego opartego na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS stwierdzającym, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych onkologa i specjalisty psychiatry. W opinii z dnia 28 grudnia 2015 roku biegli sądowi rozpoznali u ubezpieczonej schorzenia, które w ich ocenie czynią ją nadal częściowo niezdolną do pracy okresowo od 1 maja 2015 roku do 30 kwietnia 2017 roku. Zdaniem biegłych sądowych w porównaniu z badaniami przeprowadzonymi poprzednio stan zdrowia ubezpieczonej nie uległ poprawie z powodu nawrotu depresji, która aktualnie występuje u odwołującej. Biegli sądowi wskazali, że podstawą uznania niezdolności do pracy ubezpieczonej były te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym oraz potwierdzone w aktualnym badaniu sądowym pogorszenie depresyjne stanu psychicznego z powodu nawrotu choroby ZDN. Biegli sądowi w uzasadnieniu swojego stanowiska wskazali, iż rozpoznali u ubezpieczonej chorobę psychiczną w postaci zaburzeń depresyjnych nawracających ZDN. Obecnie epizod depresyjny umiarkowany. Wskazywali, iż badana leczy się psychiatrycznie od 2002 roku z powodu głębokich objawów depresyjnych. Była 5 razy hospitalizowana przebie..., psychiatrycznie, przebywała 4 razy w Wojewódzkim Szpitalu (...) Ś. nad W. w okresach od lipca do sierpnia 2005 roku, w grudniu 2005 roku w maju i w czerwcu 2007 roku oraz w czerwcu 2005 roku pobyt po próbie samobójczej. Jeden raz była leczona w Oddziale (...) Kliniki (...) w B. w sierpniu 2007 roku. Do chwili obecnej pozostaje pod regularną opieką w Poradni (...)w N.. Biegli wskazali, że w przebiegu jej choroby pojawiają się nawracające epizody depresyjne ulegające szczególnemu nasileniu sezonowo wiosna jesień i zima. Obecnie występuje pogorszenie stanu psychicznego od sierpnia 2015 roku, u chorej stwierdza się w trakcie badania sądowego epizod depresyjny umiarkowany. Ponadto biegła onkolog wskazała, że z powodu raka pie..., że badana pozostaje w stałej kontroli onkologicznej z powodu raka piersi prawej. Co prawda choroba nowotworowa nie stanowi przeciwskazania do podjęcia pracy przez ubezpieczoną, jednak ze względu na przebyte leczenie onkologiczne wyklucza podjęcie zatrudnienia w charakterze pracownika fizycznego, które wykonywała przed zachorowaniem. W związku bowiem z okaleczającym zabiegiem onkologicznym usunięcie piersi i węzłów chłonnych dołu pachowego po stronie prawej wnioskodawczyni wykazuje obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do osób z pełną sprawnością fizyczną. Taka sytuacja powinna być wykładnikiem ochrony od pracy i oszczędzającego trybu życia, co wiąże się z wykluczeniem wykonywania pracy fizycznej. Podstawą bowiem reżimu onkologicznego jest zakaz obciążania układu mięśniowo-naczyniowego w zakresie pola operacyjnego w celu wyeliminowania zagrożenia progresji i lub rozsiewu raka. Z kolei zalecenie unikania przeciążeń statyczno-dynamicznych kończyn górnych wyklucza w opinii biegłego onkologa pełnienie funkcji zawodowych związanych z wysiłkiem fizycznym, dźwiganiem, podnoszeniem przedmiotów powyżej 5 kilogramów, długotrwałej pracy w pozycji wymuszonej jak to ma miejsce w zawodzie pracownika przetwórstwa mięsnego wykonywanym przez badaną, przez badaną przed chorobą. U ubezpieczonej biegły onkolog nie stwierdził obrzęku limfatycznego kończyny górnej prawej, jednak w przypadku aktywizacji zawodowej ta korzystna sytuacja zdrowotna zapewne ulegnie pogorszeniu. Ubezpieczona wymaga systematycznego stosowania ćwiczeń w warunkach domowych zgodnie z instruktarzem oraz automasażu dwa razy dziennie. Dodatkowo korzysta okresowo z zabiegów rehabilitacyjnych i leczenia sanatoryjnego, ostatnio luty, marzec 2015 roku. W oparciu o powyższe przesłanki w opinii biegłych sądowych wnioskodawczyni jest nadal częściowo niezdolna do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji i wykonywanym dotychczas zajęciem, dlatego nie podzielili oni orzeczenia komisji lekarskiej ZUS i orzeczenia lekarza orzecznika, gdyż orzeczenia te nie uwzględniają istniejących w dalszym ciągu odchyleń w stanie psychicznym i sprawności fizycznej ubezpieczonej oraz ewentualnych zagrożeń związanych z zaostrzeniem choroby psychiatrycznej. Biegli sądowi wskazali także, że podstawą uznania niezdolności do pracy były te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym oraz potwierdzone w aktualnym badaniu sądowym pogorszenie stan.., depresyjny stanu psychicznego z powodu nawrotu choroby ZDN. W związku z powyższym biegli nie podzielili orzeczenia lekarza orzecznika ZUS oraz komisji lekarskiej. Zastrzeżenia do tej opinii zgłosił w piśmie procesowym organ rentowy powołując się na, chodzi o pismo procesowe z dnia 18 lutego 2016 roku karta 34 akt sprawy. Powołując się na stanowisko komisji lekarskich, przewodniczącego komisji lekarskiej ZUS pełnomocnik organu rentowego wskazywał, iż ubezpieczona jest pod opieką poradni zdrowia psychicznego od 2002 roku, a orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 23 czerwca 2015 roku było wydane z uwzględnieniem wyników rehabilitacji psycho-somatycznej ZUS, którą powódka odbyła w okresie marzec, luty, marzec 2015 roku, wypisana z poprawą, z wyrównanym stanem psychicznym. Także badanie przez komisję lekarską nie wykazało u powódki cech ostrej psychopatologii, a biegli podkreślili, iż do pogorszenia stanu psychicznego ubezpieczonej doszło od sierpnia 2015 roku, to jest po badaniu przez komisję lekarską ZUS. Co do schorzenia nowotworowego piersi pozwany zaznacza, że odwołująca po leczeniu operacyjnym 15 lat temu i przeprowadzonej rekonstrukcji bez obrzęku..., bez obrzęku limfatycznego kończyny górnej i wieloletniej remisji, wobec powyższego zdaniem organu rentowego brak było podstaw dla stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy ubezpieczonej. Organ rentowy wnosił o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłych sądowych, a w przypadku nie uwzględnienia tego wniosku o oddalenie odwołania. Z kolei ubezpieczona w piśmie procesowym z 7 kwietnia 2016 roku nie zgadzała się ze stanowiskiem organu rentowego wskazanym w piśmie procesowym z 18 lutego 2016 roku podnosząc, iż nie czuje się dobrze, że ma pr..., codzienne problemy aby przeżyć kolejny dzień, nie ma ochoty wstać z łóżka i kwestionowała stanowisko zastrzeżenia organu rentowego. W ocenie Sądu Okręgowego dowód z opinii biegłych sądowych w sposób obiektywny, wszechstronny przedstawiał aktualny stan zdrowia ubezpieczonej z punktu widzenia możliwości wykonywania przez nią pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji zawodowych. Biegli szczegółowo...
[ koniec części 00:25:23.848] KDT767356_02
[ Przewodniczący 00:25:25.464] Opisali wyniki, przebieg schorzeń ubezpieczonej, wyniki badań przedmiotowych, które przeprowadzili oraz obszernie uzasadnili swoje stanowisko w pisemnej opinii z dnia 28 grudnia 2015 roku. Biegli sądowi w sposób kompleksowy ocenili stan zdrowia ubezpieczonej odnosząc skutki schorzeń, na które cierpi do posiadanych przez nią kwalifikacji zawodowych. Ocenili także ograniczenia w możliwości wykonywania przez ubezpieczoną pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji wynikające ze skutków schorzeń, na które cierpi ubezpieczona. W szczególności podkreślić należy, iż biegli sądowi szczegółowo odnieśli się do kwalifikacji zawodowych posiadanych przez ubezpieczoną. Ubezpieczona pracowała fizycznie na stanowisku pomocnika jeliciarza w zakładach mięsnych, która to praca wymagała pozycji wymuszonej, podnoszenia ciężarów i pełnej sprawności fizycznej obu rąk. Precyzyjnej sprawności obu kończyn górnych ubezpieczonej wymagała także praca pomocnika operatora suwnicy i operatora suwnicy i przesuwnicy, którą ubezpieczona wykonywała przez większość swojej aktywności zawodowej. W tej sytuacji zgodzić należy się z wnioskami biegłych sądowych, co do tego, iż brak obrzęku limfatycznego kończyny górnej prawej nie świadczy o tym, iż ubezpieczona nadal, iż ubezpieczona jest już zdolna do pracy. Przede wszystkim według biegłego onkologa występuje przeciwwskazanie do wykonywania pracy fizycznej. Jak podkreślił biegły onkolog okaleczający zabieg onkologiczny usunięcia piersi i węzłów chłonnych dołu pachowego po stronie prawej wnioskodawczyni wykazuje obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do osób z pełną sprawnością fizyczną. Taka sytuacja powinna być wykładnikiem ochrony od pracy fi..., fizycz..., ochrony od pracy i oszczędzającego trybu życia, co wiąże się z wykluczeniem wykonywania pracy fizycznej. Podstawą, bowiem reżimu onkologicznego jest zakaz obciążania układu mięśniowo - naczyniowego w zakresie pola operacyjnego w celu wyeliminowania zagrożeń progresji i lub rozsiewu raka. Z kolei zalecenia unikania przeciążeń statyczno - dynamicznych kończyn górnych wykluczają w opinii biegłego onkologa pełnienie funkcji zawodowych związanych z wysiłkiem fizycznym, dźwiganiem, podnoszeniem przedmiotów powyżej 5-ciu kilogramów, długotrwałej pracy w pozycji wymuszonej, jak to ma miejsce w zawodzie pracownika przetwórstwa mięsnego wykonywanym przez badaną przed chorobą. Wskazać także należy, że do schorzenia onkologicznego, dołącza się także od 2002-go roku choroba psychiczna w postaci zaburzeń depresyjnych nawracających. Choroba ta ma wprawdzie zmienny przebieg, ale także wpływa istotnie zdaniem biegłego psychiatry na możliwości wykonywania pracy przez ubezpieczoną zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. To, iż do stan..., pogorszenia stanu zdrowia psychicznego doszło w sierpniu 2015-go roku jest zwykłym efektem istoty schorzenia, na które cierpi ubezpieczona od wielu lat, zaburzeń depresyjnych nawracających. Jak wskazuje sama nazwa tego, tej choroby psychicznej zaburzenia te powracają z regularną częstotliwością u ubezpieczonej, mając czasami dramatyczny przebieg. Sąd Okręgowy uznał w związku z tym, że dowód z opinii biegłych sądowych stanowi, ma taką moc dowodową i wiarygodność, iż stanowi wystarczającą podstawę do wydania w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, a w szczególności dla dokonania ustalenia faktycznego, co do tego, iż ubezpieczona nadal jest niezdolna do pracy w okresie orzeczonym przez biegłych sądowych w pisemnej opinii. Zastrzeżenia organu rentowego zgłoszone w piśmie procesowym z 18 lutego miały charakter ogólnikowy, odnosiły się one do pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonej w zakresie choroby psychicznej od sierpnia 2015 roku nie analizując, że na tym właśnie polega schorzenie, na które od wielu lat ubezpieczona cierpi i że pojawianie się, co jakiś czas schorzeń, co po..., co jakiś czas zaburzeń psychicznych nawracających, zaburzeń depresyjnych nawracających stanowi istotę schorze..., choroby psychicznej, na które cierpi ubezpieczona. Nie może być w związku z tym pojawienie się w sierpniu 2015 roku pogorszenia stanu zdrowia uznawane za nową okoliczność, która powodowałaby konieczność uchylenia zaskarżonej decyzji, umorzenia postępowania i przekazania sprawy organowi rentowemu, albowiem schorzenie w postaci zaburzeń depresyjnych nawracających u ubezpieczonej nie ustąpiło, a pojawiające się, co jakiś czas zwiększone natężenie tego schorzenia nie może być w związku z tym uznane za jakąś nową okoliczność, która pojawiła się dopiero w sierpniu 2015 roku. Stwierdzenie w zastrzeżeniach przez organ rentowy, że zabieg operacyjny miał miejsce 15 lat temu u ubezpieczonej i obecnie ubezpieczona występuje bez obrzęku limfatycznego kończyny górnej i wieloletniej remisji także nie uwzględnia rodzaju zatrudnienia, które wykonywała ubezpieczona przed zachorowaniem. Była to praca fizyczna wymagająca albo precyzji, niezwykłej precyzji przy obsłudze suwnicy, albo i, i pozycji wymuszonej, albo cie..., była to ciężka praca fizyczna w zakładach mięsnych na stanowisku pomocnika jeliciarza, czy też jeliciarza. W związku z tym te zastrzeżenia organu rentowego Sąd Okręgowy pominął, jako niemające istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem była to zwykła polemika organu rentowego z treścią opinii biegłych, która nie opierała się na istotnych argumentach natury medycznej. Zgodnie z artykułem 57-ym ustępem 1-ym punktami 1, 2 i 3 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki. Po pierwsze jest niezdolny do pracy, po drugie ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, po trzecie niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w punkcie 3-im ustępu 1-go artykułu 57-go albo nie później niż w ciągu 18-stu miesięcy od ustania tych okresów. Spełnienie przesłanki niezdolności do pracy było jedyną sporną okolicznością między stronami. Zebrany w sprawie materiał dowodowy dawał podstawy do dokonania ustalenia, iż ubezpieczona jest nadal częściowo niezdolna do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było między stronami sporne. Wskazać należy, iż zgodnie z artykułem 12-ym i artykułem 13-ym powołanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 17 grudnia 1998 roku, tekst jednolity, Dziennik ustaw z 2015 roku, pozycja 748 niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Artykuł 13-ty ustęp 1-szy punkt 1, 2 powołanej ustawy stanowią z kolei, że przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po pierwsze. Stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji. Po drugie, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psycho-fizyczne. Biegli sądowi wszystkie te ustawowe kryteria oceny niezdolności do pracy brali pod uwagę przy formułowaniu ustaleń i wniosków w swojej opinii. To, że ubezpieczona w okresie pobierania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wykonywała pracę na stanowisku operatora wtryskarki w ramach zachowanej zdolności do pracy nie może stanowić argumentu przeciwko stwierdzeniu dalszej jej częściowej niezdolności do pracy. Po prostu ubezpieczona ma prawo w ramach zachowanej częściowej niezdolności do pracy..., w ramach zachowanej częściowej zdolności do pracy także dbać o zapewnienie dla siebie lepszych warunków egzystencji poprzez wykonywanie zatrudnienia. Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne i argumenty natury prawnej Sąd Okręgowy na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 kodeksu postępowania cywilnego w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa materialnego zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na dalszy okres od 1 maja 2015 roku do 30 kwietnia 2017 roku. W punkcie drugim wyroku Sąd stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Oparcie się przez organ rentowy na wadliwym orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS kreuje jego odpowiedzialność, szczególnie zaś w sytuacji, która ma miejsce w niniejszej sprawie, iż biegli sądowi opierali się na tym samym materiale dowodowym, który dostępny był organowi rentowemu, a tak, jak już wcześniej zaznaczono pojawienie się w sierpniu 2015 roku pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonej występowało w ramach istoty schorzenia, na które cierpi ona od wielu lat, zaburzeń depresyjnych nawracających. Lekarze komisji lekarskiej ZUS mieli, zatem możliwość oceny, czy te zaburzenia depresyjne nawracające to schorzenie psychiczne ono nadal występuje u ubezpieczonej, czy też ubezpieczona została z tego schorzenia wyleczona. Wadliwe orzeczenie komisji lekarskiej o tym, iż schorzenie to całkowicie ustąpiło kreuje odpowiedzialność organu rentowego, o której mowa w artykule 118-ym ustęp 1a Ustawy emerytalno - rentowej. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.