Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Wioletta Paprotna

Protokolant: Katarzyna Babicz

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2017 r. w Świnoujściu na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko K. G.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  Oddala powództwo.

II.  Kosztami sądowymi w kwocie 300 zł (trzysta złotych) obciąża powoda M. G., które uznaje za uiszczone.

III.  Zasądza od powoda M. G. na rzecz pozwanej K. G. kwotę 2400 zł ( dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 150/16

UZASADNIENIE

Dnia 5 października 2016r. powód M. G., reprezentowany przez adw. J. N. złożył do Sądu Rejonowego w Świnoujściu pozew przeciwko pozwanej K. G. o uchylenie obowiązku alimentacyjnego orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Świnoujściu z dnia 22 lipca 2014r. w sprawie o sygnaturze(...) oraz o zasądzenie od niej kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że obecnie na rzecz pozwanej płaci alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie. Podał, iż pozwana aktualnie ma 22 lata i w 2016r. ukończyła Wyższą Szkołę Administracji Publicznej w S.. Podniósł, iż pozwana w aktualnej sytuacji, przy uwzględnieniu dobrego zawodu w dalszym ciągu nie podejmuje pracy zawodowej, aby samodzielnie się utrzymać. Podniósł, iż pozwana nadużywa swojego prawa do alimentów nie podejmując pracy zawodowej. (pozew k. 2- 4 ).

Pozwana K. G., reprezentowana przez adw. M. R. w odpowiedzi na pozew z dnia 31 października 2016r. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana wskazała, że 2 lipca 2016r. uzyskała tytuł licencjata administracji i zakończyła studia pierwszego stopnia. Podpisała umowę z Wyższą Szkołą Administracji Publicznej w S. o podjęcie kształcenia na kierunku administracja, studia drugiego stopnia i pozostaje w dalszym ciągu studentką. Podjęte przez nią studia skończą się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra. Obecnie nie ma możliwości samodzielnego utrzymania się. Pozwana podniosła, że w myśl art. 133 § 3 kro rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się, a w jej przypadku, taka sytuacja nie ma miejsca. Podała, iż uzyskuje bardzo dobre wyniki w nauce, a także w dalszym ciągu ją kontynuuje. Pozwana wskazała, że obecnie jej opłaty za naukę są wyższe i płaci ona 10 rat po 420 zł. Zdaniem K. G., powód jest osobą majętną i ma możliwości finansowe do uiszczania alimentów do czasu usamodzielnienia się pozwanej. W sytuacji powoda nie zaszły zmiany, które uzasadniałyby uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Pozwana podniosła również, że lekarze rozpoznali u niej czerniaka skóry uda lewego, w związku z czym pozostaje pod stałą opieką lekarza i ponosi koszty leczenia. Wskazała, iż ponosi również koszty związane z wyjazdami na uczelnię do S., zamieszkuje ona w tym czasie u koleżanki i korzystając z jej obecności jest zobowiązana do poczynienia drobnych zakupów, zaproszenie koleżanki na obiad w trakcie zjazdów (odpowiedź na pozew k. 20-22 ).

Na rozprawie w dniu 2 lutego 2017r., 13 marca 2017r. i 24 kwietnia 2017r. strony podtrzymały swoje stanowisko w sprawie. ( protokoły rozpraw k. 41, 56, 65 ).

Sąd Rejonowy ustalił, następujący stan faktyczny:

Powód M. G. jest ojcem pozwanej K. G. ur. (...)

Sąd Rejonowy (...)w wyroku z dnia 22 lipca 2014r. (...), zasądził od M. G. na rzecz córki alimenty w wysokości po 500 zł miesięcznie.

Bezsporne, a nadto dowód: – wyrok z 22.07.2014r. – (...) - k. 111;

W dacie ostatniego wyrokowania w sprawie alimentów powód M. G. miał 42 lata, pracował w Niemczech w miejscowości A. w salonie m. (...), jako obsługa klienta polskojęzycznego za wynagrodzeniem netto ponad 1.200 euro miesięcznie. Korzystał z samochodu służbowego, za który płacił 207 euro miesięcznie. Miesięczny jego koszt utrzymania wynosił 1.000 zł plus koszty utrzymania mieszkania 1.496 zł. Był w związku konkubenckim z J. S., która chorowała na nowotwór i była niezdolna do pracy. Koszt miesięcznego leczenia jego konkubiny wynosił 10.000 zł miesięcznie i powód w części finansował razem z jej rodziną wydatki. Oprócz K. G. powód miał wówczas na utrzymaniu 14 letniego syna, który chodził do szkoły w Niemczech do VI klasy. Na syna otrzymywał dodatek w wysokości 183 euro. Dodatkowo posiadał dwa apartamenty w Ś. w dzielnicy nadmorskiej przy promenadzie, które wynajmował.

Bezsporne, a nadto dowód: – przesłuchanie M. G. k. 57-59, uzasadnienie wyroku – (...) - k. 111-125;

Pozwana K. G. w okresie ostatniego wyrokowania w przedmiocie alimentów miała 20 lat , była studentką I roku administracji w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w S.. Studia były płatne i czesne wynosiło 10 rat po 290 zł każda. Zajęcia odbywały się dwa razy w miesiącu od piątku do niedzieli. Pozwana ponosiła wówczas koszty dojazdu do szkoły ze Ś. do S. w kwocie 18 zł jeden przejazd, miesięczny łączny koszt przejazdów wynosił 72 zł. Nie korzystała z internatu, nocowała u koleżanki, której płaciła 40 zł albo zapraszała ją na obiad. W szkole jest stołówka i koszt obiady wynosił 14 zł, a kolacji i śniadania po 12 zł. Na wyżywienie wydawała miesięcznie 400 – 500 zł, na odzież do 400 zł miesięcznie a na środki czystości 300 zł. Mieszkała wspólnie z mamą i babcią w czteropokojowym mieszkaniu, którego miesięczny koszt utrzymania wynosił 297 zł na osobę. Wówczas usprawiedliwione potrzeby powódki, kształtowały się na poziomie ponad 1.300 zł miesięcznie. Matka pozwanej pracowała w żłobku miejskim jako młodszy opiekun z wynagrodzeniem około 2500zł i pokrywała koszty utrzymania córki w kwocie 720 zł związane ze szkołą.

Bezsporne, a nadto dowód: – przesłuchanie K. G. k. 55-57, uzasadnienie wyroku – (...)- k. 111-125;

Aktualnie powód M. G. ma lat 44, nadal pracuje w salonie samochodowym w Niemczech, sytuacja finansowa i majątkowa, nie zmieniła się. Zarabia 1.100 euro miesięcznie netto , przysługuje mu samochód służbowy, za który płaci 206 euro miesięcznie. Samotnie wychowuje syna, na którego pobiera 190 euro świadczenia w Niemczech tzw. K., dodatkowo syn otrzymuje rentę w kwocie 150 zł po zmarłej matce. Powód nie potrafił określić miesięcznego kosztu utrzymania syna i siebie. Mieszkanie w którym mieszka jest bezczynszowe, opłaty wynoszą: za prąd – 500 zł, gaz w okresie zimowym 600 zł w okresie letnim 200 zł, woda – 80 zł, śmieci – 65-68 zł, telewizja z internetem – ok. 80-90 zł. Powód wiedział o chorobie córki. Ma żal do córki, że nie konsultuje z nim swoich życiowych planów. Nadal posiada 2 apartamenty w dzielnicy nadmorskiej o pow. około 30m2 , które wynajmuje i miesięczny koszt ich utrzymania wynosi 600 zł.

Powód w roku 2014r. na podstawie PIT -28 uzyskał przychód w kwocie 40.551zł, w roku 2015r. uzyskał roczny przychód w kwocie 100.378 zł oraz dochód z tytułu emerytury – renty oraz innych krajowych świadczeń w kwocie 2.047,80 zł.

Dowód: - przesłuchanie powoda M. G. k.42-43;

- wypis z księgi wieczystej Nr (...) – k. 30-32;

- wypis z księgi wieczystej Nr (...) – k. 33-35;

- tajemnica skarbowa – k.16;

- zaświadczenie o dochodach powoda - k. 50-53;

- oferty wynajmu k. 54;

Obecnie pozwana ma 23 lata i ukończyła studia pierwszego stopnia na kierunku administracja z wynikiem dobrym uzyskując tytuł zawodowy licencjata. Obecnie kontynuuje naukę w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w S. na kierunku administracja na studiach drugiego stopnia magisterskich . Opłata za studia w roku akademickim 2016/2017 wynosi 3.900 zł jednorazowo lub 10 rat po 420 zł każda. Zajęcia odbywają się dwa razy w miesiącu.

W 2015r. pozwana zachorowała na czerniaka złośliwego kończyny dolnej łącznie z biodrem. Zabieg chirurgicznego usunięcia przeprowadzono 16 lipca 2015r. w (...) Publicznym Szpitalu (...) w S.. Po zabiegu pozwana została wypisana do domu w stanie ogólnym i miejscowym dobrym. W zaleceniach wskazano zdjęcie szwów ambulatoryjnych za 8 dni od dnia zabiegu i odebranie wyniku histopatologicznego za ok. 3 tygodnie od zabiegu.

Pozwana w związku z podjęciem dalszego kształcenia, dojeżdża do S. na zajęcia dwa razy w miesiącu. Koszt dojazdu busem wynosi 18 zł w jedną stronę . W tym czasie, nocuje u koleżanki bezpłatnie a odwzajemnia się jej zaproszeniem jej na obiad.

K. G. w dalszym ciągu mieszka z dziadkami i mamą, prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. K. G. oświadczyła, że koszt jej utrzymania bez wydatków na szkołę wynosi ok. 600 – 700 zł. Od mamy otrzymuje poza utrzymaniem ok. 150 zł miesięcznie, a od babci ok. 200 zł. Dodatkowo babcia kupuje pozwanej odzież. Mama pozwanej zarabia 1.860 zł a babcia pobiera emeryturę w wysokości 2.700 zł. Pozwana utrzymuje, że w związku z wycięciem czerniaka, raz na trzy miesiące jeździć do dermatologa i do onkologa do szpitala oraz wykonuje co trzy miesiące badania. Wizyty u dermatologa są prywatne i kosztują 100 zł każda. Pozwana przeszła operację plastyczną powiększenia piersi, której koszt wyniósł 14.000 zł. Za operację zapłacił chrzestny i ciocia, która mieszka w C. oraz babcia. Lekarz przeprowadzający operację nie stwierdził przeszkód w jej wykonaniu w związku z wycięciem czerniaka u pacjentki. Pozwana nie przeprowadzała operacji plastycznej ust. Pozwana brała lekcje fitnessu u mistrzyni świata w Ś., których koszt ją wyniósł 300 zł. Chodziła wspólnie z koleżanką J. D. przez miesiąc. Pozwana nie konsultuje swoich decyzji z ojcem, gdyż jest z nim w konflikcie albowiem powód jest w związku z jej koleżanką . Pozwana zdała dnia 21 stycznia 2017r. egzamin na prawo jazdy i babcia jej H. P. razem z matką kupiły pozwanej samochód za kwotę 3000euro, z którego korzysta też matka pozwanej i ponosi koszty jego utrzymania.

Pozwana roku 2014 i 2015 nie rozliczała się w urzędzie skarbowym .

Dowód: - tajemnica skarbowa – k.16;

- suplement do dyplomu – k. 23-25;

- identyfikacja karty diagnostyki i leczenia onkologicznego – k. 26;

- karta informacyjna z (...) Nr 1 w S. – k. 26a;

- umowa z (...) w S. – k. 28;

- dyplom ukończenia studiów pierwszego stopnia – k. 29;

- plan zajęć - k. 40;

- przesłuchanie pozwanej – k. 43-45, 59;

- wyniki egzaminu k. 55;

- zeznania świadka H. P. - k. 57-58;

Sąd Rejonowy, zważył, co następuje:

Powództwo wysunięte w przedmiotowej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie .

Podstawą żądania ustalenia uchylenia obowiązku alimentacyjnego jest art. 138 kro, zgodnie z treścią, którego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może doprowadzić zarówno do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia alimentów lub obniżenia alimentów. Przykładem zmiany stosunków w rozumieniu art. 138 kro jest uchylenie obowiązku alimentacyjnego, które może mieć miejsce, gdy uprawniony uzyska zdolność do samodzielnego utrzymania się (art. 133 § 1 kro) albo zobowiązany do alimentacji utraci wskutek zdarzeń losowych całkowicie możliwość osiągania jakichkolwiek dochodów (art. 135 § 1 kro) albo uprawiony do alimentów przestanie być w niedostatku (art. 135 § 2 kro). Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka, przewidziany w art. 133 § 1 kro wygasa z chwilą osiągnięcia przez dziecko odpowiedniego stopnia fizycznego i umysłowego rozwoju, potrzebnego do usamodzielnienia się i do uzyskania środków utrzymania z własnej pracy i z własnych zarobków. Tym samym nie wygasa on z osiągnięciem przez dziecko jakiegoś określonego wieku, a w szczególności przez uzyskanie pełnoletności. Stosownie, bowiem do przepisów art. 133 kro w zw. z art. 96 kro rodzice powinni w miarę swych możliwości "troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień". Przepis art. 133 krio określa ogólne przesłanki istnienia obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka . I tak obowiązek ten istnieje, jeżeli dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie a dochody z jego majątku nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowywania, bądź też jeżeli jest ono wprawdzie w stanie utrzymać się samodzielnie, ale znajduje się w niedostatku. W tym drugim wypadku dziecko pozostaje w takiej samej sytuacji wobec zobowiązanych do alimentacji rodziców, jak każdy krewny uprawniony do alimentacji. Jednocześnie należy zaznaczyć, że czas trwania obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka nie jest ograniczony jakimkolwiek terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie, bądź ustanie obowiązku jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Oczywistym jest przy tym, że nie można tego oczekiwać od dziecka małoletniego. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, również nie traci uprawnień do alimentacji, w sytuacji gdy dziecko chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje w usprawiedliwionych w dotychczas osiąganych przez nie wynikach w nauce.

W przypadku powódki niewątpliwym jest, iż ze względu na kontynuowanie nauki w systemie studiów niestacjonarnych, nie jest ona jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać i alimentowanie należy uznać za usprawiedliwione.

Zdaniem Sądu pozwana ma potencjał możliwości intelektualnej, jest osobą ambitną, chce studiować na kierunku, na który została przyjęta i dlatego obowiązkiem powoda jest dołożenie wszelkich należytych starań ku temu, by umożliwić jej zdobycie jak najpełniejszego wykształcenia, tak, aby pozwoliło jej ono na realizację w przyszłości swoich planów w wyuczonym zawodzie i oczywiście na uzyskanie w przyszłości samodzielności finansowej. Jak bowiem wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997r. , III CKN 257/97 ( OSNC 1998, nr 4, poz. 70) : „ Przy orzekaniu obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”. W ocenie Sądu pozwana może i powinna kształcić się na wybranym kierunku studiów, by uzyskać pełne wykształcenie, tym bardziej , że jak wskazała nauka zajmuje jej dużo czasu i teraz powinna się skupić na uczeniu a nie na pracy , jak tego chce powód.

Nie sposób zgodzić się zarzutem powoda że pozwana, sama może się utrzymać, bo ma już licencjata albowiem zgodnie z treścią przepisu art. 133 krio rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Ponadto zarzut powoda , który twierdzi, że pozwana jest już pełnoletnia i ma możliwości zarobkowe i może dorywczo pracować na swoje utrzymanie okazał się nieuzasadniony, w przypadku gdy dziecko powoda wykazuje chęć nauki i uzyskuje dobre wynik w nauce . W ocenie Sądu pozwana przede wszystkim powinna skupić się na nauce a powód powinien dołożyć wszelkich starań, by wspierać pozwaną finansowo. Wskazać należy, iż gdyby pozwana studiowała na studiach dziennych to powód ponosiłby większe koszty jej utrzymania .

W okolicznościach faktycznych rozstrzyganej sprawy uznać należało, że osobiste zdolności pozwanej, potwierdzone jej ocenami uzyskanymi w toku dotychczasowej nauki (ukończenie studiów pierwszego stopnia z wynikiem dobrym), a także chęć do dalszej nauki i okazywana wytrwałość nie powinny się spotkać z odjęciem jej wszelkiej pomocy materialnej ze strony ojca. K. G. oświadczyła, że ukończenie studiów drugiego stopnia i uzyskanie tytułu zawodowego magistra jest jej marzeniem. Powód powinien wspierać alimentowaną w jej aspiracjach, aby mogła ona po skończonych studiach realizować się w wybranym przez siebie zawodzie. Pozwana stwierdziła, że zdawanie egzaminów i zdobywanie zaliczeń nie przychodzi jej łatwo i pomimo studiowania w trybie zaocznym, większość wolnego czasu poświęca na przygotowanie się do zajęć i egzaminów. Uniemożliwia jej to podjęcie pracy zarobkowej. Sąd uznał, że K. G. nie jest w stanie samodzielnie utrzymać się bez uszczerbku w podjętym procesie kształcenia. Osobiste zdolności determinują czas jaki należy poświęcić, aby przyswoić określoną partię materiału. Dlatego Sąd przyjął, że czas na naukę, jaki alimentowana wskazała jest uzasadniony i znajduje swoje pokrycie w dotychczas osiąganych wynikach. Podkreślić należy, iż powód ma możliwości majątkowe i zarobkowe , aby wspierać finansowo pozwaną, jego sytuacja finansowa nie zmieniała się a nawet się poprawiła , gdyż wcześniej ponosił koszty leczenia chorej konkubiny, a obecnie już ich nie ponosi z powodu jej śmierci. Wskazać należy, iż powód ma dobrą pracę, apartamenty do wynajęcia. Zdaniem Sądu – powód powinien dołożyć wszelkich starań i może pozwolić sobie, by partycypować w kosztach utrzymania córki w kwocie 500 zł miesięcznie, które nie jest jego dużym obciążeniem finansowym . Powód poza pozwaną ma na utrzymaniu jeszcze tylko syn. Pozwany pracuje zarabia 1100 euro netto, z wynajmu osiągnął w roku 2015 przychód w kwocie 100.000zł, co miesięcznie daje kwotę 8. 333zł . Pozwany wskazał, iż nie liczy kosztów swojego utrzymania . Na mieszkanie wydaje około 1000zł , wydatki na utrzymanie 2 apartamentów 600zł. Na syna otrzymuje 190 euro oraz 150 zł . Tak wiec ma środki by wspierać córkę w jej nauce poprzez dalsze płacenie na jej rzecz alimentów w kwocie 500zł . W ocenie Sądu należy zwrócić uwagę na to, że pozwana wskazując, co składa się na koszt jej utrzymania, podawała nie wygórowane sumy, przy uwzględnieniu możliwości zarobkowych powoda. I tak podała, że utrzymanie siebie potrzebuje kwoty 700zł plus wydatki na szkołę 420 zł. Sąd uznał, iż usprawiedliwione potrzeby pozwanej nie zmalały o poprzedniej sprawy alimentacyjnej w roku 2014r.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż przy obecnych wydatkach na szkołę , na zakup żywności, dojazdy na uczelnie, zakup odzieży, obuwia, środków higienicznych, ewentualne rozrywki należy nadal utrzymać obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się przede wszystkim na dowodach z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania, które uznał za wiarygodne oraz na dowodach z przesłuchania powódki, pozwanego w charakterze stron, świadka H. P..

Wobec powyższego Sąd oddalił powództwo powoda.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu określoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszym postępowaniu powództwo zostało oddalone i dlatego powód powinien ponieść koszty procesu , na które składa się opłata od pozwu w kwocie 300 zł (art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 22 k.p.c. – z uwagi na dochodzenie alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie, wartość przedmiotu sporu stanowi – 500 zł pomnożone razy 12 [miesięcy] – zgodnie z art. 22 k.p.c. – co daje kwotę 6000 zł, z czego opłata stosunkowa od pozwu wynosi 5 %, co daje kwotę 300 zł), którą powód uiścił o czym orzeczono w punkcie II wyroku . Zaś w punkcie III zasądzono od powoda na rzecz pozwanej koszty w kwocie 2400 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego na podstawie § 2 ust 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokacie ( Dz.U. z dnia 5.11.2015r.) .